استراتژی‌های حد ضرر و سود

یکی از راه‌های تعیین حد ضرر و سود استفاده از سطوح حمایت و مقاومت است

تعیین حد سود و ضرر چیست؟ راهنمایی برای تمامی بازارهای مالی

یکی از متداول‌ترین روش‌های ترید در بازارهای مالی داخلی و بین‌المللی استفاده از استراتژی تعیین حد سود یا ضرر در یک معامله است.

معامله‌گرهای حرفه‌ای معمولا پیش از تصمیم به انجام یک معامله، میزان سود و زیان احتمالی آن معامله را تخمین می‌زنند و با ابزارهای ترید ویژه‌ای که در ادامه این مطلب آموزش می‌دهیم، آن استراتژی را در معامله خود پیاده می‌کنند.

استراتژی تعیین حد سود/ضرر چیست؟

تعیین حد سود و ضرر استراتژی است که عملا برای جلوگیری از طمع و غفلت معامله‌گرها کاربرد دارد. این استراتژی ۳ جنبه و کاربرد اصلی دارد:

• تعیین زمان ورود به معامله پس از شکست مقاومت‌های تکنیکال
• تعیین میزان سود مورد نظر در یک معامله
• جلوگیری از ضرر در صورت از دست رفتن محدوده‌های حمایتی

به طور کلی، علاوه‌بر موارد مذکور، استراتژی حد سود و ضرر نقش مجری چهارچوب تعریف شده یک تحلیل را بازی می‌کند و به تریدر اجازه نمی‌دهد تا خطاهای انسانی یا احساسات لحظه‌ای باعث خراب شدن کل تحلیل معامله‌گر شود.

مزایا و معایب تعیین حد سود/ضرر

یکی از مهم‌ترین مزایای امکان تعیین حد سود/ضرر این است که تریدر مجبور نخواهد بود که بازار را بصورت شبانه‌روزی تحت نظر داشته باشد. برای هیچ‌کس امکان‌پذیر نیست تا نمودارهای بازارهای مالی را بصورت دائمی چک کند؛ چرا که خستگی، خطاهای انسانی، مشکلات فنی، شلوغی‌های ناگهانی و غیره عوامل انکار ناپذیری هستند که به یک معامله لطمه‌های جبران ناپذیری وارد می‌کند که نیازمند یک راه‌حل اساسی است.

از دیگر مزایای این کار این است که با تعیین و تنظیم حد سود/ضرر برای یک معامله، تریدر کمتر دچار خطاهای روانی می‌شود. چرا که آمارها نشان می‌دهد تصمیمات اتخاذ شده پیش از انجام یک معامله کم خطا تر از تصمیماتی است که تریدر پس از آن و با مشاهده نوسانات پیش‌بینی نشده اتخاذ می‌کند.

معروف‌ترین مشکل تعیین حد سود/ضرر در یک معامله این است که گاها بازار بصورت ناگهانی دچار یک نوسان شدید می‌شود که باعث فعال شدن حد سود/ضرر تریدر شده و قیمت بعد از آن به نقطه پیش از نوسان باز می‌گردد. یکی از انواع این نوسانات غیر معمول فیک برکاوت (Fake Breakout) نام دارد. فیک برکاوت به حالتی از نوسانات بازار گفته می‌شود که خارج از روند قیمتی صورت بگیرد و قیمت پس از تغییر استراتژی تریدرها به سرعت به نقطه معمول روند اصلی بازگردد.

در نظر داشته باشید که گاهی تعیین نکردن حد ضرر موجب می‌شود تا دارایی شما یا برای مدتی طولانی در ضرر بماند یا اینکه به هر دلیلی ناچار به فروش در نقاط پایین‌تر شوید که در نهایت با ضرری بیش از حد معمول از بازار خارج خواهید شد.

در نتیجه، تنها زمانی حد ضرر برای یک معامله تعیین نکنید که مطمئن باشید هرگز و در هیچ زمانی ناچار به فروش دارایی خود با ضرر نمی‌شوید.

چگونگی استفاده از قابلیت تعیین حد سود و ضرر

دانش تکنیکال اصل اولیه تعریف این استراتژی است. اما ما برای اجرای این استراتژی، به یک ابزار به نام گزینه تعیین حد سود/ضرر نیاز داریم تا بتوانیم تمامی موارد پیش‌نویس شده را در پلتفرم معاملاتی خود وارد کنیم.

صرافی ارز دیجیتال اکسکوینو یکی از پلتفرم‌هایی است که از این قابلیت در بخش مارکت خود پشتیبانی می‌کند. در بخش اکسکوینو مارکت، این قابلیت در کنار گزینه‌های سفارش گذاری (محدود و آنی) قرار دارد و به شکلی کاملا ساده قابل استفاده است.

برای مثال، فرض کنید هنگام خرید ارز دیجیتال مورد نظر، قیمت آن ارز در نقطه A قرار دارد و می‌خواهید در صورت رسیدن قیمت به نقطه B، سفارش خرید شما فعال شده تا در صورت رسیدن قیمت به نقطه C خرید مورد نظر انجام شود.

برای امکان پیاده سازی چنین استراتژی، ما به تعیین دو نقطه نیاز داریم. نقطه اول (B) جایی است که سیستم بصورت خودکار (بجای ما) سفارش‌گذاری را انجام می‌دهد (با نام قیمت فعال‌سازی) و نقطه C جایی خواهد بود که در صورت رسیدن قیمت به آن نقطه معامله انجام خواهد شد (با نام قیمت خرید).

در این حالت، نقطه B به این دلیل مهم است که ممکن است قیمت به نقطه فعالسازی سفارش برسد اما هرگز به نقطه انجام معامله نرسد. این مهم زمانی رخ می‌دهد که روند بازار خارج از محدوده پیش‌بینی شده حرکت کند و شرایط بازار برای ورود به معامله مناسب نباشد. در این حالت، دیگر دارایی بلوکه نمی‌شود و معامله‌ای که برای آن برنامه ریزی شده، عملا

سفارش خرید با این روش معمولا پس از کسب اطمینان از ورود قیمت به یک کانال و روند صعودی یا اصلاح قیمتی استفاده می‌شود.

نحوه تعیین حد سود/ضرر در اکسکوینو مارکت

استفاده از گزینه سفارش حد سود/ضرر در اکسکوینو مارکت بسیار ساده است. پس از ورود به بخش اکسکوینو مارکت، از قسمت معاملات بازار زبانه سفارش حد سود/ضرر را مطابق شکل زیر انتخاب کنید.

حال، قیمتی که برای فعال شدن سفارش خرید یا فروش دارایی خود در نظر دارید را در بخش قیمت فعال‌سازی وارد کنید.

نکته: در نظر داشته باشید که ممکن است بازار هرگز به قیمت تعیین شده شما نرسد)

با رسیدن قیمت بازار به نقطه سفارش خرید یا فروش شما، سفارش فعال خواهد شد. حال، قیمتی که برای خرید یا فروش پس از فعال‌سازی سفارش در نظر دارید را در بخش قیمت خرید/فروش وارد کنید.

در قسمت مقدار خرید/فروش، مقدار دارایی که برای معامله در نظر دارید را وارد کنید و بر روی دکمه خرید یا فروش کلیک کنید تا سفارش‌گذاری شما تکمیل شود.

تفاوت اصلی سفارش محدود یا سفارش آنی با سفارش حد سود/ضرر در این است که در سفارش‌گذاری محدود و آنی، معامله با رسیدن به قیمت مورد نظر در هر زمان انجام می‌شود. در حالی که در سفارش حد سود/ضرر انجام معامله تنها در زمانی که قیمت به عدد دلخواه و از پیش تعیین شده شما برسد فعال خواهد شد.

استراتژی معاملاتی چیست؟ نحوه انتخاب یک استراتژی موفق

تبدیل‌ شدن به یک معامله‌گر موفق هدف همه سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه است. این که پول شما از طریق سرمایه‌گذاری‌هایی که انجام می‌دهید موجب کسب درآمد شود، بسیار جذاب است اما بازار بورس مانند هر نوع سرمایه‌گذاری دیگر همان‌طور که از ظرفیت رشد و کسب سود برخوردار است؛ احتمال شکست نیز در آن وجود دارد و می‌تواند ضررهای سنگینی را در پی داشته باشد. راهکارهای مختلفی برای کنترل ریسک و ضرر و همچنین افزایش سودآوری در بازار بورس وجود دارد که استراتژی‌های حد ضرر و سود از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به داشتن استراتژی معاملاتی اشاره کرد. در این مقاله سعی بر آن است که بگوییم چگونه یک استراتژی معاملاتی موفق ایجاد کنیم؟

استراتژی معاملاتی چیست؟

استراتژی در لغت به معنای تعیین هدف و راهبری است. در بازار بورس و بازارهای مالی دیگر، سرمایه‌گذاران نیاز به استراتژی مالی دارند. اما منظور از استراتژی معاملاتی چیست؟ منظور از این اصطلاح این است که سرمایه‌گذاران باید بدانند سرمایه خود را در کجا، چه وقت و به چه میزانی هزینه کنند تا بازدهی مثبتی نصیب‌شان شود. تعیین استراتژی به آسانی تعریف معنای آن نیست. سرمایه‌گذار باید بازار را بشناسد، از اوضاع اقتصادی کشور با خبر باشد، بتواند آینده را پیشبینی کند و در نهایت بهترین تصمیم را بگیرد. برای تعیین استراتژی معاملاتی، معمولا از روش‌های تکنیکال یا بنیادی یا ترکیبی از هر دو استفاده می‌شود. با استفاده از این روش‌ها سرمایه‌گذار می‌تواند روند بازار را تشخیص دهد و در مورد زمان مناسب ورود و خروج، حجم سرمایه، افق زمانی، انتخاب صنایع و شرکت‌ها و … تصمیم بگیرد.

بهترین استراتژی معاملاتی برای کسب سود بیشتر

همانطور که توضیح داده شد، به ازای هر معامله‌گر، یک استراتژی معاملاتی وجود دارد. به عبارت دیگر تعیین استراتژی معاملاتی، به میزان سرمایه، ریسک‌پذیری معامله‌گر، اتفاقات بازار و … بستگی دارد. بهترین استراتژی معاملاتی، شخصی‌ترین استراتژی معاملاتی است. یعنی برنامه‌ای که برای شخص معامله‌گر تبیین شده باشد. از طرف دیگر داشتن افق زمانی، شناخت ریسک‌های بازار، انتخاب زمان ورود و خروج به سهام، متنوع‌سازی سبد سرمایه‌گذاری، خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری و … از جمله مواردی است که در تبیین استراتژی معاملاتی برای کسب سود بیشتر می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد.

چگونه یک استراتژی معاملاتی موفق طراحی کنیم؟

یک معامله‌گر حرفه‌ای برای تغییرات و رفتارهای بازار، برنامه مشخص و از پیش تعیین‌شده‌ای دارد و هر رفتار غیر قابل ‌پیش‌بینی آن را مدیریت می‌کند. به زبان ساده می‌توان گفت استراتژی‌های معاملاتی مجموعه قوانینی هستند که بر روش کلی معامله‌گر در هنگام معامله در بازارهای مالی نظارت دارد و معامله‌گر از طریق آن به خرید و فروش سهام می‌پردازد.

یک معامله‌گر تنها با داشتن استراتژی معاملاتی قادر به حفظ سرمایه خود خواهد بود. در غیر این صورت ممکن است به دلیل هیجانی بودن جو بازار، کل سرمایه خود را از دست دهد. بنابراین داشتن یک استراتژی مدون و مکتوب به تمام فعالیت‌های معامله‌گر نظم می‌دهد. این مهم از تأثیر هر عامل منفی بر روحیه سرمایه‌گذار جلوگیری کرده و به او کمک می‌کند تا با اتکا به استراتژی شخصی خود به معامله بپردازد و دچار احساساتی چون ترس، طمع، خشم و… نشود.

نقش استراتژی معاملاتی در موفقیت معامله گران

بارها گفته شده که بازار بورس بازار پرریسکی است. به این معنی که ممکن است نه تنها سرمایه شما آورده مثبتی نداشته باشد، بلکه اصل ان هم مورد تهدید واقع شود. معامله‌گرانی می‌توانند در بازار پرنوسان امروز از سرمایه خود محافظت کرده و در قدم بعدی سود کسب کننده که استراتژی معاملاتی داشته باشند. نقش استراتژی معاملاتی در موفقیت معامله گران این است که باعث می‌شود با شناخت همه جوانب، بهترین تصمیم را بگیرند و در مسیری قدم بردارند که مناسب آن‌ها است. بدون استراتژی معاملاتی مناسب، نمی‌توان در بازار بورس به موفقیت دست یافت و این موفقیت را حفظ کرد. حتی در مواردی، امکان از بین رفتن اصل سرمایه نیز وجود دارد. بنابراین سرمایه‌گذاران باید دانش و مهارت لازم برای تعیین استراتژی را به دست آورند یا از روش‌های سرمایه‌گذاری غیر مستقیم استفاده کنند.

انواع استراتژی‌های معاملاتی

استراتژی‌های معاملاتی بسیار زیاد هستند و تنوع بالایی دارد به طوری که می‌توان ادعا کرد که به ازای هر شخص فعال در بازار سرمایه، یک استراتژی معاملاتی وجود دارد. چرا که اساسا استراتژی معاملاتی سلیقه‌ای است و بر مبنای تشخیص هر سرمایه‌گذار طراحی می‌شود.

اما به صورت کلی برای استراتژی معاملاتی می‌توان دو روش تحلیلی در نظر گرفت که این دو روش شامل تحلیل تکنیکال یا نموداری و تحلیل فاندمنتال یا بنیادی می‌شوند. البته هیچ کدام از استراتژی‌های معاملاتی در بازار سرمایه بر دیگری ارجحیت ندارند و در اصل ترکیب این دو استراتژی است که می‌تواند به کسب سود و موفقیت در معامله منتهی شود. در زیر چهار مورد از رایج‌ترین استراتژی‌های معاملاتی که بر اساس نمودارهای تکنیکال صورت می‌گیرد را شرح داده‌ایم.

1. معاملات روزانه: در معاملات روزانه، موقعیت‌های خرید در همان روز بسته می‌شوند. معمولا این نوع استراتژی معاملاتی توسط تریدرهای حرفه‌ای یا بازارسازان انجام می‌شود.
2. معاملات موقعیت: در معاملات موقعیت از نمودارهای بلندمدت (روزانه تا ماهانه) و ترکیب آن‌ها با روش‌های دیگر برای تعیین روند فعلی بازار استفاده می‌شود.
3. معاملات نوسانات: معمولا با شکسته شدن روند، معامله‌گران نوسان‌گیر وارد بازی می‌شوند و با شروع نوسان قیمت، خرید یا فروش می‌کنند.
4. معاملات اسکالپینگ: اسکالپ تریدینگ یا اسکالپینگ یکی از استراتژی‌هایی معاملاتی زود بازده است و تریدرهای فعال از این روش استفاده می‌کنند. در این استراتژی اختلاف کارمزدهای خرید و فروش شناسایی و بررسی می‌شوند.

در چیدن استراتژی بر اساس تحلیل فندامنتال نیز چند اصل اساسی باید در نظر گرفته شود که عبارتند از: صورت مالی، ترازنامه، صورت درآمد، گزارش گردش پول نقد. گفتنی است که این اطلاعات را در رابطه با شرکت مورد نظر خود می‌توانید در سایت کدال مشاهده کنید.

مراحل تدوین یک استراتژی معاملاتی موفق

مراحل تدوین یک استراتژی معاملاتی موفق به ‌صورت زیر است:

۱/ ایجاد یک چارچوب ذهنی حرفه‌ای

تفاوت میان سرمایه‌گذاران موفق با سایرین علاوه بر آموزش سرمایه گذاری در بورس و استفاده از تحلیل و … خارج از فضای بازار دقیقاً در ذهن سرمایه‌گذار است. برای موفقیت در معامله‌گری در هر بازاری باید بتوان عواطف و احساسات (ترس، طمع، غرور، خشم و…) خود را شناخت. عقایدی که بر نحوه معاملات ما تأثیر می‌گذارند را شناسایی کرد و با اصلاح آن، یک چارچوب ذهنی حرفه‌ای ساخت. به‌ کارگیری عوامل روان‌ شناختی می‌تواند کمک مؤثری در اتخاذ نوع استراتژی معاملاتی داشته باشد.

۲/ انتخاب سبک معاملاتی بر اساس چارچوب زمانی

یکی از مراحل تدوین استراتژی معاملاتی، انتخاب بازه زمانی مناسب است. بازه زمانی مورد نظر سرمایه‌گذار برای سرمایه‌گذاری منجر به ایجاد انواع مختلفی از سبک‌های معاملاتی می‌شود. برخی از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در بازه‌های زمانی کوتاه ‌مدت، برخی بازه استراتژی‌های حد ضرر و سود زمانی میان ‌مدت و برخی در بازه زمانی بلند مدت فعالیت کنند. بنابراین می‌بایست سرمایه‌گذاران با تسلط بر عواطف و احساسات خود، به اتخاذ سبک معاملاتی خاص بپردازند. به ‌عنوان ‌مثال اگر معامله در بازار بورس به ‌عنوان شغل دوم یک فرد است، قطعاً نمی‌تواند چارت را دائم بررسی کند. در این صورت بهتر است استراتژی خود را در بازه های زمانی بزرگ‌تر تعیین کند. از آنجایی ‌که یک استراتژی در دو بازه زمانی نتایج متفاوتی خواهد داشت، اهمیت بازه زمانی و انتخاب سبک معاملاتی برای سرمایه‌گذاران مشخص‌تر می‌شود.

۳/ توانایی یافتن شاخص‌های مناسب جهت شناسایی یک روند

توانایی تشخیص معیارهای شروع یک روند نزولی یا صعودی معمولاً دشوار است و سرمایه‌گذاران تنها با به‌ کارگیری ابزاری نظیر تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال قادر به انجام آن هستند. لذا با کسب مهارت در این زمینه می‌توان تشکیل و شروع روند در بازار را تشخیص داد. به‌ عنوان ‌مثال در تحلیل تکنیکال برای شروع روند صعودی، سقف‌ها بالاتر و کف‌ها بالاتر و در روند نزولی سقف‌ها پایین‌تر و کف‌ها پایین‌تر می‌شود.

به ‌طور کلی دیدگاه سرمایه‌گذاران مبنی بر این‌ که یک روند غالب در بازار وجود دارد، موجب ایجاد نظم در معاملات شده و همین امر منجر به شکل‌گیری معاملات موفق‌تری در بازار می‌شود. مشخص بودن حداقل دو نکته روند کلی بازار و صعودی و نزولی بودن آن.

۴/ بررسی نقاط ورود و خروج یک سهم

تعیین نقطه ورود و خروج مناسب از سهم (زمان مناسب خرید و فروش سهم) در سودآوری معاملات بسیار مؤثر است. برای تعیین قیمت خرید و فروش یک سهم، داشتن برنامه یا استراتژی معاملاتی ضروری است. هر چقدر هم که یک سهم ارزنده باشد، ورود و خروج از سهم باید بر اساس استراتژی معاملاتی تعیین شود، قیمت مناسب آن بررسی شده و سپس برای ورود یا خروج آن تصمیم گرفت. به‌ عنوان‌ مثال یک تحلیل‌گر تکنیکالی را در نظر بگیرید که بر اساس حرکت قیمت سهم در یک کانال صعودی اقدام به خرید و فروش می‌کند. این تحلیل‌گر زمانی که قیمت سهم به کف کانال یا همان سطح حمایتی سهم برخورد کند، سهم را می‌خرد.

به نظر می‌رسد تعیین یک نقطه مناسب برای خرید سهم نباید صرفاً با تحلیل تکنیکال صورت بگیرد و در کنار آن باید روند حرکتی سهم و رفتار خریداران و فروشندگان نیز در نظر گرفته شود تا تأییدی برای خرید صحیح سهم باشد. هم‌چنین برای تعیین قیمت فروش هم می‌توان از مقاومت‌های استاتیک و داینامیک در بازار استفاده کرد. یعنی هنگام رویارویی با یک مقاومت، شرایط عرضه سهم توسط فروشندگان بررسی شود تا بتوان تصمیم درست اتخاذ کرد. عده‌ای از سرمایه‌گذاران هم برای کسب حداکثر سود و از طرفی کاهش میزان ریسک، از فروش پله‌ای و عده‌ای هم از تکنیک تریل کردن استفاده می‌کنند.

۵/ تعیین از پیش تعیین شده حد سود و ضرر

این مرحله وابسته به مرحله نقطه ورود و خروج از سهم است. حد سود به محدوده‌ای از قیمت گفته می‌شود که سرمایه‌گذار بر اساس تحلیلی که بر روی سهم انجام می‌دهد آن محدوده را برای ذخیره سود و خروج از سهم مناسب پیش‌بینی می‌کند. چنانچه قیمت سهم بر خلاف تحلیل و پیش‌بینی‌های معامله‌گر محقق شده و قیمت کاهش پیدا کند. محدوده قیمتی را که معامله‌گر برای خروج از سهم پیش‌بینی کرده را حد ضرر می‌گویند. با تعیین میزان ریسک سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذار باید با رسیدن به حد ضرر یا حد سود تصمیم درستی گرفته و این موضوع را از قبل به ‌صورت مکتوب تعیین کرده باشد.

۶/ آزمودن استراتژی معاملاتی و تحلیل بازخورد آن

در این مرحله باید قبل از ورود به بازار، استراتژی معاملاتی تست شود. در میان اغلب پلتفرم‌های تحلیلی، نرم‌افزارهایی به نام آزمونگر (tester) وجود دارد که به ‌واسطه آن می‌توان عملکرد استراتژی معاملاتی را در گذشته آزمایش کرد. به این صورت که می‌توان به عقب برگشته و یک‌بار شمع را در یک‌زمان حرکت داد. هنگامی‌که نمودار به سمت یک شمع در یک‌ زمان حرکت می‌کند، می‌توان قوانین سیستم معاملاتی خود را دنبال کرده و معاملات را طبق آن انجام داد تا نتیجه حاصل‌شده از آن را مشاهده کرد.

۷/ تعهد به استراتژی معاملاتی

پس از طراحی یا انتخاب استراتژی معاملاتی، اعتماد و اعتقاد به آن نکته حائز اهمیتی است. اجتناب از اخبار و شایعات از اهمیت به سزایی برخوردار بوده و همواره باید به یاد داشت که سرمایه‌گذاری که سیستم معاملاتی پیچیده‌تری دارد موفق نمی‌شود بلکه کسی موفق خواهد بود که به استراتژی معاملاتی خود پایبندتر باشد. توجه کنید که استراتژی شما دارای چارچوب، قوانین و منطق مشخصی بوده و احساسات هیچ جایگاهی در استراتژی ندارد. بنابراین کاملاً گوش به فرمان استراتژی خود باشید.

سخن آخر

تدوین یک استراتژی معاملاتی مطلوب در بازار سرمایه باید برای هر سرمایه‌گذار به ‌عنوان اولویتی مهم و اساسی باشد. بدون داشتن یک استراتژی معاملاتی شخصی، سرمایه‌گذار تحت تأثیر جو منفی بازار و تقلید از استراتژی معاملاتی سرمایه‌گذاران دیگر قرار گرفته و دچار سردرگمی و شکست در بازار سرمایه می‌شود. با توجه به روحیات افراد متفاوت پیروی از هر استراتژی معاملاتی روش صحیحی نیست چرا که ممکن است یک استراتژی معاملاتی برای یک فرد مناسب و برای فرد دیگر نامناسب باشد.

حد سود و ضرر در بازار بورس چیست؟

هر معامله در بازارهای مالی شروع و پایانی دارد. برای برخی معامله‌گران نقاط شروع و پایان را بازار تعیین می‌کند؛ یعنی این معامله گران بدون داشتن طرح و استراتژی مشخص وارد معاملاتی می‌شوند که کنترلی روی آن ندارند. این دسته از معامله گران دیر یا زود شکست می‌خورند و متحمل ضررهای فراوانی می‌شوند. اما برخی معامله‌گران با طرح و استراتژی مشخص وارد معامله می‌شوند.

فرض اساسی در بازارهای مالی این است که رفتار قیمت دارایی‌های مختلف، تصادفی است. وقتی حرف از تصادفی بودن می‌زنیم یعنی هیچ قطعیتی در کار نیست و هر حالتی ممکن است رخ دهد. در این فضا، کار کردن با احتمالات مناسب ترین کار می‌باشد. احتمال رخ دادن برخی رفتارهای قیمتی از برخی دیگر بیشتر است. ما به عنوان معامله گر باید وقایع با درصد احتمال رخ داد بیشتر را شناسایی کنیم و بر اساس آن سناریوهای مختلف را تدوین کنیم. وقتی سناریوها مشخص شد می‌توان وارد معامله شد.

یکی از مهم‌ترین اصول معامله‌گری، داشتن استراتژی در انجام معاملات است. درست است که رفتار بازارهای مالی تصادفی است ولی استراتژی معامله‌گر قطعی است و از قبل مشخص است. با داشتن استراتژی معاملاتی مناسب و مدیریت سرمایه می‌توان به سوددهی پایدار رسید.

تدوین استراتژی، بخش‌های مختلفی مانند روش انتخاب سهم، روش ورود به معامله، روش خروج از معامله و مدیریت سرمایه، دارد. تعیین حد سود و ضرر به بخش روش خروج از معامله و مدیریت سرمایه ارتباط دارد. وقتی با توجه به استراتژی معامله‌گر وارد معامله می‌شود باید ناحیه‌ای که قیمت به آن برسد سهم را می‌فروشد مشخص نماید. با توجه به تعریف برای هر معامله دو ناحیه قیمت باید مشخص شود. یک ناحیه برای حالتی است که معامله در سود است و معامله‌گر می‌خواهد سود را حفظ کند. به این ناحیه حد سود گفته می‌شود. یک ناحیه هم برای حالتی است که معامله در ضرر است و معامله‌گر می‌خواهد جلوی ضرر بیشتر را بگیرد. به این ناحیه حد ضرر گفته می‌شود.

مزایای داشتن حد سود و ضرر

همانطور که در بخش قبل عنوان شد قیمت سهام و یا سایر دارایی‌ها رفتاری تصادفی دارند. لذا پیش‌بینی دقیق قیمت و تعصب داشتن روی پیش‌بینی انجام شده کاری اشتباه و گاها خطرناک است که می‌تواند بخش قابل توجهی از سرمایه معامله‌گران را در معرض ریسک از دست رفتن قرار دهد. برای جلوگیری از در معرض خطر قرار گرفتن دارایی معامله‌گران و همچنین بهره‌مندی از تشخیص درست روند قیمت، داشتن حد سود و ضرر امری ضروری است. بسیاری از معاملات سودده اگر به موقع بسته نشوند، سودها از بین می‌رود و معامله به ضرر می‌نشیند. همچنین ممکن است اگر در سطحی مشخص شده از قبل جلوی ضرر گرفته نشود، بخش بزرگی از سرمایه از بین برود. شکل زیر نمودار قیمت سهمی را نشان می‌دهد که معامله‌گر در نقطه یک وارد معامله شده است و سهم را خریداری نموده است و اگر در نقطه دو که نزدیک به مقاومت است از سهم خارج می‌شد، سودی معادل 40 درصد کسب می‌کرد. اگر از خط میانگین متحرک برای خروج از سهم استفاده می‌کرد سودی معادل حدودا 20 درصد کسب می‌نمود. اما اگر سهام خریداری شده را نفروشد و حد ضرری در نزدیکی نقطه 3 داشته باشد با ضرری حدود 10 درصد از معامله خارج می‌شود. اما اگر حد ضرری برای معامله در نظر نگیرد‌‌ معامله این معامله اگر در حال حاضر در ضرری حدود 50 درصد است. یعنی نصف سرمایه خود را در این معامله از دست داده است.

انواع حد سود و ضرر

حد سود و ضرر می‌تواند دو حالت زیر را داشته باشد:

1. حد سود و ضرر استاتیک
2. حد سود و ضرر دینامیک

در حالت استاتیک ناحیه حد سود و ضرر از ابتدا مشخص می‌شود و در هنگامی که معامله باز است حد سود و ضرر تغییر نمی‌کند. معمولا حد سود و ضرر در نواحی نزدیک حمایت و مقاومت قرار داده می‌شود.

در حالت دینامیک ناحیه حد سود و ضرر می‌تواند با توجه به رفتار قیمت تغییر کند. مثال های متنوعی از این حالت وجود دارد اما معروف ترین آنها استفاده از اندیکاتورهای تکنیکال است. به طور مثال ممکن است حد سود و یا ضرر یک معامله با میانگین متحرک تعیین شود. قطع کردن خط میانگین متحرک توسط قیمت ملاکی برای خروج از معامله است.

روش‌های تعیین حد سود و ضرر

تعیین حد سود و ضرر به نوع استراتژی و میزان ریسک پذیری افراد بستگی دارد و معمولا با توجه به ابزارهای تکنیکال تعیین می‌شود. در مقالات قبلی راجع‌به ابزارهای تحلیل تکنیکال بحث شد. به منظور مرور و تسلط، به مقالات قبلی مراجعه کنید. لینک مقالات مربوط به ابزارهای تحلیل تکنیکال در قسمت زیر آورده شده است.

ابزارهایی که برای تعیین حد سود و ضرر استفاده می‌شوند به شرح زیر است:

1. اندیکاتورها مانند میانگین متحرک، باند بولینگر و .
2. فیبوناچی گسترشی و بازگشتی
3. خطوط روند
4. الگوهای قیمتی
5. سطوح حمایت و مقاومت
6. روش‌های مبتنی بر تابلوخوانی
7. روش‌های ترکیبی

مورد 1: رسیدن اندیکاتورها و اسیلاتورها به مقادیر مشخص و یا قطع کردن خطوط اندیکاتور توسط قیمت، نواحی حدسود و ضرر را تعیین می‌کند.

مورد 2: با توجه به ماهیت ابزار فیبوناچی، می‌توان با استفاده از آن سطوح حمایت و مقاومتی مشخص کرد که نواحی حدسود و ضرر را تشکیل دهد.

مورد 3: شکستن خطوط روندی که در تحلیل کلاسیک بر نمودار قیمت رسم می‌شود، می‌تواند ملاکی برای تعیین حد سود و ضرر باشد. در واقع شکست خط روند نشانه تغییر روند حرکت قیمت می‌باشد و این هشداری برای خروج از سهم می‌باشد.

مورد 4: پیش‌بینی تشکیل الگوهای کلاسیک مانند سر و شانه کف دو قلو سقف دوقلو و یا حتی الگوهای هارمونیک می‌تواند ابزاری برای تعیین نواحی حد سود و ضرر باشد.

مورد 5: سطوح حمایت و مقاومت که در پرایس اکشن و تحلیل تکنیکال کلاسیک تعیین می‌شود یکی از پرکاربردترین ابزارها برای تعیین نواحی حد سود و ضرر می‌باشد.

مورد 6: برای تعیین حد سود و ضرر به روش تابلوخوانی حجم معاملات، قدرت خریداران و فروشندگان و یا تحرکات سهامداران عمده مورد توجه قرار می‌گیرد. در این روش معامله‌گران با توجه به معیارهای تابلوخوانی نواحی حدسود و ضرر را تشخیص می‌دهند.

مورد 7: در روش‌های ترکیبی از چند روش برای تعیین حد سود و ضرر استفاده می‌شود. به طور مثال ممکن است از تابلوخوانی و الگوهای قیمتی و یا کندل شناسی برای تعیین نقاط ورود و خروج استفاده شود. این روش نیاز به تمرین زیاد دارد و از سایر روش‌ها کمی سخت‌تر است.

کلام آخر

در این مقاله حد سود و ضرر تعریف شد و مزایای استفاده از آن بیان شد. یکی از مهمترین دلیل‌ها برای استفاده از حد سود و ضرر، کنترل ریسک معاملات می‌باشد. در واقع با توجه به ماهیت تصادفی حرکت قیمت‌ها، تنها ابزاری که در دست معامله‌گر است که بتواند از سودها بهره ببرد و ضررها را کاهش دهد تعیین حد سود و ضرر می‌باشد. تعیین میزان حجم ورود به معاملات و تعیین حدسود و ضرر بستگی به استراتژی معاملاتی و میزان ریسک پذیری معامله‌گر دارد اما در حالت کلی روش‌هایی مبتنی بر ابزار تکنیکال و تابلوخوانی وجود دارد که در این مقاله به آن‌ها اشاره شد.

حد ضرر چیست؟ آموزش جلوگیری از ضرر بیش‌ازحد در معاملات ارزهای دیجیتال

تعیین حد ضرر و سود یکی از مهم‌ترین مسائل دنیای ترید است که آشنایی با آن از ضرر بیش‌ازحد جلوگیری خواهد کرد. حد ضرر و حد سود نه‌تنها در بازار ارزهای دیجیتال بلکه در دیگر بازارهای مالی نیز کاربرد داشته و آشنایی با آن یکی از اصل‌های اولیه‌ی ترید است. در ادامه به بررسی کامل حد ضرر و موارد کاربران آن می‌پردازیم. با ما در مقاله‌ی «حد ضرر چیست» همراه باشید.

حد ضرر چیست؟

حد ضرر یا stop-loss (SL) قیمت از پیش تعیین‌شده‌ی یک دارایی است که پایین‌تر از قیمت فعلی دارایی قرار دارد. تریدرها از حد ضرر استفاده کرده تا درصورت رسیدن دارایی به سطح قیمت موردنظر، پوزیشن را بسته و از ضرر بیش‌تر جلوگیری کنند.

stop-loss از ضرر بیش‌تر در معاملات جلوگیری می‌کند

حد سود چیست؟

حد سود یا take-profit (TP) قیمت از پیش تعیین‌شده‌ی یک دارایی است که بالاتر از سطح قیمت فعلی قرار دارد. معامله‌گران از حد سود استفاده کرده تا درصورت رسیدن دارایی به قیمت مشخصی پوزیشن خود را ببندند.

معامله‌گران می‌توانند به جای رصد 24 ساعته‌ی بازار و قیمت دارایی مورد نظر خود، حد ضرر و حد سود را در حین ایجاد پوزیشن تعیین کنند. بدین صورت صرافی به‌طور خودکار از پوزیشن خارج شده و حد ضرر یا سود اعمال می‌شوند.

کاربرد حد ضرر و حد سود در ترید

احتمالا تا اینجا هم متوجه شدید که تعیین حد ضرر و حد سود چه اهمیت مهمی در ترید دارد و این اهمیت بر هیچکس پوشیده نیست. در ادامه به بررسی بیش‌تر کاربرد حد ضرر و حد سود می‌پردازیم.

مدیریت ریسک

با استفاده از سطوح حد ضرر و حد سود، تریدرها می‌توانند به راحتی ریسک مناسب خود و سطوح قابل قبول ریسک را شناسایی کنند. ارزیابی ریسک با استفاده از سطوح حد ضرر و حد سود نقش مهمی در حفظ و رشد سبد سرمایه‌گذاری هر تریدری دارد؛ سطوح حد سود و ضرر نه‌تنها از دارایی شما محافظت کرده بلکه از نابودی کامل پورتفولیوی نیز جلوگیری خواهند کرد. بنابراین بسیاری از تریدرها از سطوح حد ضرر و سود در استراتژی مدیریت ریسک خود استفاده می‌کنند.

حد ضرر از نابودی کامل سرمایه جلوگیری کرده و تاثیر شایانی در مدیریت ریسک دارد

جلوگیری از ترید بر مبنای احساس

ما انسان هستیم و نمی‌توانیم در هر شرایطی با منطق 100 درصدی تصمیم بگیریم. با این حال تریدرهای برتر بازار تاثیر احساس در معاملات را به حداقل رسانده و اینکار را با حد ضرر و حد سود انجام می‌دهند. در واقع تریدرها با اینکار از معامله در شرایط استرس، ترس، طمع و … دوری کرده و به استراتژی از پیش تعیین‌شده‌ی خود اتکا می‌کنند. یادگیری تشخیص زمان بستن پوزیشن (تعیین حد ضرر و حد سود) به شما این امکان را می‌دهد تا سرمایه‌ی خود را بهتر از قبل مدیریت کنید.

تنظیم نسبت ریسک به ریوارد

سطوح حد ضرر و سود کاربرد زیادی در محاسبه‌ی نسبت ریسک به ریوارد دارند. در واقع نسبت ریسک به ریوارد، اندازه‌گیری ریسک در ازای سود مناسب است.

به‌طور کلی بهتر است وارد معاملاتی شوید که نسبت ریسک به ریوارد کم‌تری دارند. حال با استفاده از حد ضرر و سود و فرمول زیر می‌توانید نسبت ریسک به ریوارد معاملات خود را محاسبه کنید.

نسبت ریسک به ریوارد = (قیمت ورودی – سطح قیمت حد ضرر) ÷ (حد سود – قیمت ورودی)

حد ضرر و سود را چگونه محاسبه کنیم؟

متدهای مختلفی برای تعیین سطوح حد ضرر و سود وجود دارد که می‌توانید از این متد به‌طور مستقل یا ترکیبی استفاده کنید. هدف نهایی تمامی متدها، استفاده از داده‌های موجود برای تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر درباره‌ی زمان بستن یک پوزیشن است.

سطوح حمایت و مقاومت

سطوح حمایت و مقاومت از اصلی‌ترین مفاهیم تمامی بازارها ازجمله بازار ارزهای دیجیتال هستند. سطح‌های حمایت و مقاومت مناطقی در نمودار قیمت هستند که احتمال افزایش معاملات در آن نقاط بیش‌تر است.

یکی از راه‌های تعیین حد ضرر و سود استفاده از سطوح حمایت و مقاومت است

در سطوح حمایت، میزان خرید از سوی گاوها افزایش یافته و این انتظار وجود دارد تا روند نزولی متوقف شود. در سطوح مقاومت، میزان فروش از سوی خرس‌ها افزایش یافته و انتظار می‌رود تا روند صعودی متوقف شود.

معامله‌گران با استفاده از این مفهوم حد سود خود را مقداری بالاتر از سطح حمایت و حد ضرر را مقداری پایین‌تر از سطح مقاومت قرار می‌دهند.

میانگین متحرک‌ها

اندیکاتورها دید شفاف‌تری به تریدرها می‌دهند. یکی از این اندیکاتورها، میانگین متحرک است. تریدرها میانگین متحرک را در بازه‌های مختلف محاسبه کرده و آنها را به دقت زیر نظر دارند.

در واقع معامله‌گران با استفاده از این مفهوم از میانگین‌های متحرک استفاده کرده و حد ضرر را زیر میانگین متحرک بلندمدت و حد سود را در بالای میانگین متحرک بلندمدت قرار می‌دهند.

روش درصدگیری

گاهی تریدرها از اندیکاتور و شاخص‌های مختلف برای محاسبه‌ی حد ضرر و حد سود استفاده نمی‌کنند. تریدر در این روش حد ضرر و سود را با استفاده از درصد مشخص می‌کند. به‌عنوان مثال شما بیت کوین را در سطح قیمت 20 هزار دلار خریداری کرده‌اید و حد سود خود را 5 درصد بالاتر از این سطح در قیمت 21 هزار دلار تعیین می‌کنید.

معمولا تریدرهای تازه‌کار که آشنایی چندانی با اندیکاتورها ندارند از این روش استفاده می‌کنند.

استفاده از دیگر اندیکاتورها

علاوه بر این متدها، برخی از تریدرها از دیگر اندیکاتورها ازجمله RSI، باند بولینگر و MACD استفاده کرده تا سطح حد ضرر و حد سود خود را تعیین کنند.

علاوه بر استفاده از سطوح حد و ضرر در معاملات فیوچرز، انتخاب اهرم مناسب نیز تاثیر شایانی در معاملات شما دارد. با مطالعه‌ی مطلب «آموزش انتخاب لوریج» در انتخاب اهرم متخصص شوید!

سخن پایانی

توجه داشته باشید که سطوح حد و ضرر برای هر تریدر منحصربه‌فرد هستند. استفاده از حد ضرر و سود نظم و ترتیب را برای استراتژی ترید شما به ارمغان آورده و کاربرد زیادی دارد. تجربه‌ی شما همراهان توکن باز از استفاده از سطوح حد سود و ضرر چیست؟ لطفا نظرات و دیدگاه‌های خود را با ما به اشتراک بگذارید.

از اینکه تا پایان مقاله‌ی «حد ضرر چیست» همراه ما بودید صمیمانه سپاسگزاریم.

سیو سود در بازار ارزهای دیجیتال چیست؟

در هر نوع سرمایه‌گذاری افراد سهام‌دار و سرمایه‌گذار به دنبال کسب سود و بازدهی بیشتر هستند، همچنین آنها می‌خواهند ضررهای موجود را به حداقل برسانند. در بازار سرمایه‌گذاری بر روی رمز ارزها نیز شرایط به همین صورت است بنابراین بیشتر سرمایه‌گذاران از استراتژی به نام سیو سود استفاده می‌کنند. البته این استراتژی شاید به ظاهر ساده باشد ولی به دانش و آموزش کافی نیاز دارد.

بررسی روند سیو سود

بیشتر افرادی که وارد بازار ارزهای دیجیتال می‌شوند به دنبال کسب سود و درآمد بیشتر هستند ولی مسئله مهم تشخیص زمان درست برای سود بردن است. توجه داشته باشید تشخیص زمان دقیق کسب سود بسیار دشوار خواهد بود و اغلب به برنامه‌ریزی، نظم، و انضباط دقیقی نیاز دارد.

اگر برای نحوه سیو سود خود دچار مشکل هستید، این نشانه خوبی است زیرا در واقع شما سود کرده‌اید. به عبارت دیگر این درگیری ذهنی هم خوب است و هم مشکلاتی به همراه دارد. اگر برای پولی که به دست آورده‌اید هدف مشخصی در نظر نداشته باشید و ندانید قرار است با این سود چکار کنید، متحمل ضرر می‌شوید.

برای حفظ سود ترید شما حتی نمی‌دانید در چه زمانی باید کسب سود را متوقف کنید و برای حفظ سود دست به کار شوید. ممکن است در هر مرحله از معاملات بازار رمز ارزها از خود بپرسید آیا سود به دست آمده برای من کافی است یا من سود بیشتری می‌خواهم؟ به طور حتم همیشه سود بیشتر بهتر است ولی در زمان معامله درست تشخیص دادن زمان توقف به هوش و ذکاوت چشمگیری نیاز دارد.

سه نوع از بهترین روش‌های حفظ سود ترید

استراتژی save profit نوعی روش کسب درآمد بیشتر از بازار ارزهای دیجیتال است به طوری که اگر توکنی را خریداری می‌کنید و سود خوبی نصیب شما می‌شود باید در زمان مناسب این توکن را با سود خوبش بفروشید و بازار معامله آن را ترک کنید. به زبان ساده اگر طمع کنید و همچنان در یک بازار بمانید ممکن است سود به دست آمده شما از بین برود. برای خرید و فروش توکن مورد نظر میتوانید از طریق صرافی ارز دیجیتال کیوسک اقدام کنید.

البته که تشخیص درست زمان خروج یا ورود به بازار معاملاتی یک رمز ارز به تبحر و دانش تخصصی نیاز دارد و بهره‌مندی از یک فرصت سرمایه‌گذاری خوب نیازمند تلاش و بررسی‌های زیادی است. به طور معمول شاید بهتر باشد بخشی از سرمایه خود را از بازاری پرسود خارج کنید تا در نهایت ضرر زیادی متحمل نشوید.

Save profit از طریق استاپ لاس یا حد ضرر

استاپ لاس یا حد ضرر اغلب برای مدیریت میزان ضرر سرمایه‌گذاران در بازار بورس و ارز دیجیتال کاربرد دارد. در این استراتژی سیو سود شما باید برای رمز ارزی که می‌خرید قیمت هدف مشخص کنید البته این امکان وجود دارد که در برخی مواقع قیمت پیش‌بینی‌شده شما به حقیقت تبدیل نشود و بازار روند نزولی داشته باشد.

از این‌رو باید از قیمت هدف خود کمی پایین‌تر بیایید تا در صورت سیر استراتژی‌های حد ضرر و سود نزولی روند بازار مورد نظر ضرر کمتری را متحمل شوید. با این کار سرمایه‌گذاری شما بیشتر از 5 درصد ضرر نخواهد داشت و شما سود سرمایه خود را مدیریت می‌کنید. خوشبختانه با توسعه علم و تکنولوژی این روند برای سرمایه‌گذاران ساده شده است.

برخی از صرافی‌ها پلتفرم معاملاتی ارائه می‌دهند که سرمایه‌گذاران با کمک این بسترهای سرمایه‌گذاری می‌توانند برای معاملات خود نقطه فروش و حد ضرر مشخص کنند و در نهایت با توجه به اطلاعات و گزارشات به دست آمده در موقعیت مناسب از معاملات خارج شوند و سود حاصله را کسب کنند.

استراتژی حد ضرر شناور

برخی از سرمایه‌گذاران قصد دارند علاوه بر به حداقل رساندن ضررهای خود، سودهای حاصل از معاملات را به حداکثر برسانند. از این‌رو بهتر است از استراتژی حفظ سود ترید دیگری به نام حد ضرر شناور استفاده کنند. در این استراتژی بهتر است سرمایه خود را به چندین بخش تقسیم کنید.

در ادامه برای هر بخش از سرمایه خود حد ضرر و نقطه فروش جداگانه‌ای در نظر بگیرید و با توجه به اطلاعات و آمار به دست آمده برای خروج و فروش یا save profit خود دست به کار شوید. فروش پله‌ای یکی از راحت‌ترین استراتژی‌ها برای نگه‌داری سود حاصل از معاملات رمز ارزی است.

استفاده از اپلیکیشن‌های هشداردهنده

این اپلیکیشن‌ها نیز می‌توانند به صورت خودکار نقطه فروش و حد ضرر متناسب با نوع سرمایه‌گذاری شما را تشخیص دهند و زمانی که قیمت به میزان مورد نظر رسید به صورت خودکار معاملات شما افزایش پیدا خواهند کرد.

البته این اپلیکیشن‌ها در دسترسی همگان نیستند و در همه صرافی‌ها نمی‌توان آنها را پیدا کرد. بدین‌ترتیب برخی از سرمایه‌گذاران در این صرافی‌ها به صورت دستی برای معاملات خود حد مشخص می‌کنند.

چهار نکته مهم در سیو سود

اگر جزء سرمایه‌گذارانی هستید که ریسک‌پذیری پایینی دارند، توصیه می‌کنیم بعد از رسیدن به قیمت هدف کل سرمایه خود را از بازار خارج کنید. همچنین می‌توانید تنها اصل پول خود را از معاملات و بازار خارج کنید و سود به دست آمده را در معاملات نگه‌دارید. در این صورت سرمایه‌گذاری شما خالی از هر گونه ریسک خواهد بود.

در واقع حتی اگر بدترین شرایط رکود و سقوط در بازار ارزهای دیجیتال رخ دهد، باز هم شما ضرری متحمل نمی‌شوید. در ضمن شما می‌توانید سود به دست آمده را خارج کنید. با اصل سرمایه‌ خود همچنان در بازار بمانید. البته این استراتژی سیو سود برای کسانی که توانایی ریسک‌پذیری بالایی دارند، مناسب خواهد بود.

• به هنگام رشد سهامی که خریداری کرده‌اید، به هیچ‌وجه طمع نکنید و خیلی سریع برای حفظ سود معامله خود دست به کار شوید. به عبارت دیگر از هدف قیمت خود به راحتی نگذرید و طعمکار نباشید.
• اگر سهام شما از قیمت هدفتان بیشتر رشد کرده توصیه می‌کنیم تابلوی قیمت سهام خود را روزانه بررسی کنید. تنها با زیر نظر گرفتن شرایط مختلف و حجم معاملات بتوانید تصمیم نهایی درستی بگیرید.

• از حد ضرر استفاده کنید تا نه تنها ضرر شما به حداقل برسد بلکه سود حاصل از معاملات شما نیز به حداکثر مبلغ خود دست پیدا کنند. در صورت بالا رفتن ارزش سهام نسبت به قیمت هدف شما، بهتر است حد ضرر خود را بالا ببرید.
• با توجه به آمار و اطلاعات به دست آمده از شرایط کلی بازار و با در نظر گرفتن نظرات و تحلیل‌های خود بخشی از دارایی خود را به همراه سود حاصل از آن سیو کنید و مابقی آن را همچنان در بازار سرمایه‌گذاری نگه‌دارید.

سخن آخر

در آخر می‌توان گفت برای سیو سود خود بهتر است از تمام ابزارها و تحلیل‌های حاضر در بازار رمز ارزها کمک بگیرید تا در نهایت بتوانید سود حاصل از سرمایه خود را حفظ کنید. در ضمن شما برای تحلیل و بررسی‌های لازم به زمان زیادی نیاز دارید. باید متناسب با شرایط شخصی خود در بازار حرکت کنید.

در تمام استراتژی‌ها و نکات ذکر شده مربوط به حفظ سود حاصل از معاملات، حضور ابزارهای تحلیل و همچنین توجه به تابلو سهام از امور بسیار مهمی هستند که به افزایش سود شما و کاهش ضررهایتان کمک بزرگی می‌کنند.

به نظر شما کدام استراتژی برای حفظ سود بهتر است؟ ممنون می‌شویم اگر نظر خود را برای ما بنویسید.