سرمایه گذاری:
هرگاه اشخاص حقیقی یا حقوقی از مصرف زمان حال خود جهت دست یابی به مصرف بیشتر در آینده صرفنظر کنند به معنای واقعی آن ها در حال سرمایه گذاری هستند. در واقع سرمایه گذاری خرید اقلام دارایی و یا اوراق بهاداری است که با گذشت زمان منجر به ایجاد درآمد و افزایش ارزش برای سرمایهگذار خواهد شد.
صندوق های بازنشستگی:
صندوقهای بازنشستگی نمونه عینی تعریف پیش گفته در خصوص سرمایه گذاری است. در واقع هرگاه کارکنان تمام دستمزد خود را دریافت نمی کنند و در صندوق بازنشستگی پس انداز می کنند و یا نسبت به خرید سهام، خرید خانه و سایر دارایی های مالی اقدام می کنند در حقیقت مصرف حال خود را به تعویق انداخته اند.
دامنه فعالیت:
سرمایه گذاری دامنه وسیعی دارد و گستره وسیعی از فعالیت های جامعه را شامل می شود اما در این نوشتار منظور ما، سرمایه گذاری در دارایی های مالی قابل داد و ستدی است که توسط دولت ها و شرکت های مختلف به بازار سرمایه عرضه می شود.
در نوشته های قبل به معرفی اوراق بهادار اشاره شده، برای یادگیری بیشتر اینجا کلیک کنید. سرمایه گذاران با این کار ارزش پول خود را حفظ می کنند و از این طریق می توانند در آینده، کسب عایدی کنند.
دو اصل مهم را هرگز فراموش نکنید:
آنچه در فرآیند سرمایه گذاری مهم است، زمان و ریسک است. سرمایه گذار در زمان حال منافع خود را که قطعی و از نظر مبلغ قابل سنجش است از دست می دهد بلکه در آینده با اقدام خود به پاداشی که مبلغ آن نامشخص است دست پیدا کند.
دارایی مالی یا دارایی فیزیکی
عمدتا سرمایه گذاران توانایی تفکیک سرمایه گذاری ها را ندارند. سرمایهگذاری در داراییهای فیزیکی با داراییهای مالی تفاوت دارد.
سرمایهگذاری فیزیکی
داراییهای مشهود مانند؛ زمین و تجهیزات است.
سرمایه گذاری مالی
سهام عادی و اوراق قرضه
گاهی اوقات سرمایه گذاری فیزیکی و مالی توام با یکدیگر هستند. تأمین مالی برای خرید ساختمان نمونه خوبی برای معرفی سرمایهگذاری مالی و فیزیکی است. تا این جای بحث مشخص شد که سرمایه گذاری در چه مواردی، سرمایه گذاری؛ و درچه موارد سرمایه گذاری نیست(فرض کنید فردی به یک ورقه بهادار و یک واحد خانه به اون پیشنهاد می شود، سرمایه گذار به خوبی می داند که اگر خانه را به قصد سکونت انتخاب کند اقدام او سرمایه گذاری محسوب نمی شود و از این رفتار خود انتظار پاداش در آینده ندارد زیرا خانه برای او طی زمان بازده معینی ایجاد نمی کند اما ورقه بهادار برای او بازده بالقوه ایجاد می کند).
فرآیند سرمایهگذاری
در این مرحله سرمایه گذاران باید در خصوص تصمیم خود نسبت به نوع سرمایه گذاری، میزان سرمایه گذاری و زمان آن به موارد زیر توجه نمایند.
1) برنامه ریزی صحیح
سرمایه گذار ابتدا باید هدف سرمایه گذاری و مبلغ آن را تعیین کند زیرا دارایی مالی براساس هدف، مبلغ و وضعیت مالیاتی مشخص می شود . او باید خود را توجیح کند که در سرمایه گذاری میان ریسک وبازده رابطه مثبتی وجود دارد. به عبارتی هدف برحسب ریسک و بازده برای او تعیین می شود.
2) تحلیل اوراق بهادار
سرمایه گذاران می بایست برای سرمایه گذاری خود به تحلیل ورقه بهادار موردنظر نسبت به سایر همتاهای بازار از روشهای فنی و بنیادی بهره بگیرد و اقدامات لازم را انجام دهد. آن ها باید به خوبی قادر باشند ورقه بهاداری را که در قیمت بازار و قیمت ذاتی آن تفاوت دارد را شناسایی کنند.
3) تشکیل سبد سرمایه
این مرحله شامل؛ انتخاب، زمانبندی و تنوعبخشی است که باید مورد توجه سرمایهگذار قرار گیرد.در مرحله تحلیل که سرمایه گذار ورقه بهادار را به صورت موشکافانه مورد بررسی قرارداد و تغییرات قیمت آن را در کوتاه مدت پیش بینی کرد باید نسبت به تنوع بخشی آن ها نیز بپردازد زیرا تنوع بخشی نیز شامل ایجاد پرتفوی اوراق بهادار با هدف کاهش ریسک است.
4) بازبینی پرتفوی
سرمایه گذار در فرآیند بازبینی پرنفوی سرمایه گذاری خود مراحل پیشین را بررسی می کند. مرحله بازبینی پرتفوی سرمایه گذاری این امکان را به سرمایه گذار میدهد تا بتواند در صورت تغییر اهداف خود فرصت اعمال داشته باشد
برخی از اوراق که قبلاً جذاب نبودهاند، اکنون ممکن است جذاب باشند و بعضی دیگر که قبلاً جذاب بودهاند اکنون دیگر اینگونه نباشند. سرمایهگذار ممکن است بخواهد اوراق بهاداری که اکنون جذاب شدهاند را به پرتفوی خود اضافه و اوراق بهاداری که جذابیت خود را از دست دادهاند از سبد خارج کند.
5) ارزیابی عملکرد پرتفوی
در این مرحله سرمایه گذار نسبت به عملکرد سبد سرمایه گذاری خود از منظر بازده می پردازد.
به دوره زمانی توجه کنید
سرمایه گذاران در بازارهای مالی اغلب با سه رویکرد زمانی کوتاه مدت، میانمدت، و بلندمدت مواجه هستند. سرمایه گذاران با انتخاب رویکرد کوتاه مدت به تحلیل وضعیت موجود می پردازند و عمدتا خرید و فروش های آن ها برهمین اساس انجام می شود.
در رویکرد میان مدت که سه تا شش ماه به طول می انجامد، سرمایه گذاران با بررسی روند قیمت سهام و اخبار منتشر شده در بازار سرمایه نسبت به خرید و فروش اقدام می کنند.
سرمایه گذاران در رویکرد بلند مدت با دیدگاهی کامل و شامل که مبتنی بر تجزیه و تحلیل صنایع وشرکت ها است نسبت به سرمایه گذاری خود تصمیم گیری می کنند. آن ها با بررسی تحولات سیاسی، اقتصادی در داخل و خارج کشور مجاب می شوند که آیا ورود به صنعت و یا خروج از آن وضعیت، سوده است یا زیانده.
در مرحله بعدی سرمایه گذار باید در صنعت خاصی، شرکتهای موجود در آن صنعت را ارزیابی کند و با استفاده از اطلاعات موجود شرکت و سایر، نسبت به ورود و یا خروج اقدام کنند. بنابراین، با توجه به موارد اشاره شده، برای سرمایهگذاری در بورس اوراق بهادار هر چه به سمت رویکرد بلندمدت حرکت کنیم، نیاز به تجزیه و تحلیل بیشتری وجود دارد.
روشهای موردنظر خود را انتخاب کنید
سرمایه گذاران به دو روش مستقیم و غیرمستقیم میتوانند در اهميت بازار ثانويه بازار سرمایه، ورود کنند. در روش مستقیم سرمایه گذار خود به صورت مستقیم نسبت به ورود به بازار تصمیم گیری می کند و با تحلیل های مبتنی بر دانش فردی، وضعیت بازار و دارایی مورد نظر را رصد کرده و نسبت به خرید و فروش در بازار اقدام می کند
اما در روش غیرمستقیم سرمایهگذاران از طریق واسطه(صندوق های سرمایه گذاری مشترک، شرکت های سرمایه گذاری و..) در بازار سرمایه حضور مییابند، روش غیرمستقیم نیازمند تخصص بالای سرمایه گذار در امر سرمایه گذاری نیست.
بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست؟
بورس اوراق بهادار به عنوان بخشی از بازار سرمایه، از اهمیت بسیار زیادی در میان سرمایهگذاران برخوردار است و مورد توجه خاص آنها قرار دارد. بنابراین پیش از آنکه به بررسی ساز و کار بورس اوراق بهادار و چگونگی انجام معاملات در این بازار پرداخته شود، نیاز است تا به اختصار این بازار را تعریف کرد و به بررسی انواع آن پرداخت. در این مطلب به سراغ این موضوع رفتهایم و به شما میگوییم بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست و بازار سرمایه خود به چند دسته تقسیم میشود. با ما همراه شوید.
بازار چیست؟
در علم اقتصاد تعاریف متعددی برای بازار ارائه شده است.
در تعاریف اولیه، بازار به مکان فیزیکى اطلاق میشد که خریداران و فروشندگان براى مبادله کالا و خدمات در آن دور هم جمع مىشدند. اما در تعاریف بعدی تاکید شد که بازار نباید لزوماً وجود فیزیکی داشته باشد و فضای مشخصی را در برگیرد، در حقیقت بازار شامل تمام خریداران و فروشندگانى است که در حال دادوستد کالا یا خدمات خاصى هستند.
برای مثال بازار معاملات سهام در سطح جهانی، بازاری است که عملیات خرید و فروش در آن از طریق شبکههای مخابراتی بینالمللی انجام میشود و مکان معینی ندارد. در حقیقت بازار یک مکانیزم است که این امکان را به خریداران و فروشندگان میدهد تا به معامله داراییهای خود بپردازند. این دارایی ممکن است فیزیکی (مانند املاک) یا مالی (مانند اوراق بهادار) باشد.
براساس تعریف دومنیک سالواتوره، بازار مکان و یا موقعیتی است که در آن خریداران و فروشندگان، کالا، خدمات و منابع را خرید و فروش میکنند. برای هر کالا، خدمت یا منبع که قابلیت معامله داشته باشد، بازاری وجود دارد. در تعریف سالواتوره هم مشاهده میشود که بازار میتواند یک محل مادی و فیزیکی یا موقعیتی برای انجام معامله باشد.
انواع بازارها کدامند؟
در یک نگاه کلی و از نقطه نظر نوع داراییها، بازارها به دو نوع بازار داراییهای فیزیکی (واقعی) و بازار داراییهای مالی تقسیم میشوند:
بازار داراییهای فیزیکی، بازاری است که در آن خریداران و فروشندگان به معامله داراییهایی که ماهیت واقعی و فیزیکی دارند، مانند اتومبیل، املاک و مستغلات، وسایل منزل و … میپردازند.
بازار داراییهای مالی به بازاری اطلاق می شود که در آن افراد اعم از حقیقی و حقوقی، می توانند در آن برای معامله اوراق ضمانت مالی، کالا و دیگر داراییهای مثلی (عوضدار) با هزینه مبادلاتی پایین اقدام کنند. قیمتهای این بازار تابع عرضه و تقاضا است. اوراق ضمانت شامل سهام، اوراق قرضه و برخی کالاها (فلزات گرانبها یا محصولات کشاورزی) میشود.
بازار میتواند از نظر سررسید تعهدات مالی، نوع ساختار یا برحسب دارایی طبقهبندی شود. بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بازار پول و بازار سرمایه تقسیم میشوند:
بازار پول چیست؟
بازار پول، بازاری برای داد و ستد پول و دیگر داراییهای مالی جانشین نزدیک پول با سررسید کمتر از یکسال است. به بیان دیگر بازار پول، بازار ابزارهای مالی کوتاهمدت با سه ویژگی مهم زیر است:
- نقدشوندگی بالا
- کم بودن ریسک عدم پرداخت
- ارزش اسمی زیاد
ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه (اوراق بهادار کوتاه مدت با سه ماه، شش ماه یا یکسال)، پذیرش بانکی (دستور پرداخت مبلغی معین در تاریخی مشخص)، گواهی سپرده، اوراق تجاری (نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید ۲۷۰ روز یا کمتر)، قرادادهای بازخرید و دلار اروپایی است. از مهمترین نهادهای این بازار میتوان به بانک مرکزی، واسطههای مالی بانکی مانند بانکهای تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی، شرکتهای تجاری، دولت و مؤسسات دولتی، صندوق های سرمایه گذاری، کارگزاریها و معاملهگران و در نهایت سرمایهگذاران اشاره کرد.
بازار سرمایه چیست؟
بازار سرمایه، به بازارهای مالی برای خرید و فروش ابزارهای مالی نظیر اوراق قرضه یا اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال و داراییهای بدون سررسید، اطلاق میشود. بازار سرمایه بزرگتر از بازار پول است و اهمیت بسیار زیادی در جمع آوری و تامین منابع لازم برای سرمایهگذاری واحدهای مختلف تولیدی دارد. بازار سرمایه از نظر مرحله عرضه اوراق بهادار، خود به دو دسته بازار اولیه (بازار دست اول) و بازار ثانویه (بازار دست دوم) تقسیم میشود.
بازار اولیه
بازار اولیه بازاری است که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر میشود. عایدی حاصل از عرضه این سهام، منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود. از آنجا که در بازار اولیه، سهام برای اولین بار به خریداران و متقاضیان عرضه میشود، فروشنده اوراق بهادار در حقیقت همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود.
بازار ثانویه
با اتمام عرضه اولیه یک سهم در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم، بازار دیگری به نام بازار ثانویه وجود دارد. بنابراین بازار ثانویه به منظور ایجاد امکان داد و ستد اوراق منتشره در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقدشوندگی آن تشکیل شده است.
در این بازار است که طرفین معامله این امکان را پیدا میکنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چندباره، تعداد آن را افزایش و یا کاهش دهند و یا اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه کنند. دفعات انجام معامه در بازار ثانویه محدودیتی ندارد، این ویژگی بازار ثانویه موجب میشود تا نقدشوندگی ابزارهای مالی با جابهجا شدن مالکیت آنها، قدرت بیشتری پیدا کند.
بازار ثانویه بر این اساس که چه نوع سهمی در چه محلی مبادله میشود، به چهار بازار تقسیم میشود:
بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکتهای بورسی که در بورس انجام میشود.
بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکتهای غیربورسی که در فرابورس انجام میشود.
بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکتهای بورسی که در فرابورس انجام میشود.
بازار چهارم: بازاری بدون کارگزار و معاملهگر و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکههای الکترونیکی و بین سرمایهگذاران نهادی و عادی صورت میگیرد. نهادها به منظور پرهیز از پرداخت هزینههای مربوط به کارگزاری، عموماً معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام میدهند.
انواع بازارهای مالی بر اساس نوع دارایی
بازارهای مالی به لحاظ نوع دارایی به سه بخش تقسیم میشوند:
بـازار سـهام: در ایـن بـازار، سـهام شـرکت های سهامی پذیرفته شده در بورس مورد معامله قرار میگیرد.
بازار اوراق بدهی: این بازار برای دادوستد ابزارهای با درآمد ثابت (اوراق قرضه) در نظر گرفته شده است.
بازار ابزارهـای مشـتقه: بـازاری که در آن ابزارهـای مشتقه که مبتنـی بـر دارایـی هـای مـالی یـا فیزیکی هستند، مانند اختیار معامله و قرارداد آتی مورد معامله قرار میگیرند.
تفاوت میان بازار سرمایه و بازار پول چیست؟
بازار سرمایه و بازار پول تفاوتهای اساسی با یکدیگر دارند. مهمترین تفاوت آنها در مدت زمان سرمایهگذاری است. در بازار پول معمولا با افق زمانی کوتاه مدت سرمایهگذاری میشود، در حالیکه در بازار سرمایه اینگونه نیست و سرمایهگذاری با دید بلندمدت انجام خواهد شد.
حق مالکیت دیگر تفاوت مهم این دو بازار با یکدیگر به شمار میرود. شرکتی که سهام خود را در بورس عرضه کرده است، در واقع بخشی از مالکیت شرکت را به سهامدارن خود واگذار میکند. در این بازار دارنده سهام به نوعی در مالکیت شرکت نیز سهیم خواهد بود. این در حالی است که در بازار پول بحث مالکیت مطرح نیست.
استفاده از بازارهای مالی متفاوت دیگر تفاوت بازار سرمایه و بازار پول است. ابزارهای بازار پول بیشتر شامل مواردی چون اسناد خزانه، گواهی سپرده، وام با وثیقه و … میشود، در حالیکه بازار سرمایه از ابزارهایی چون اوراق بهادار، اوراق قرضه و اوراق مشارکت استفاده میکند.
سخن آخر
در این مطلب به این موضوع پرداختیم که بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست و گفتیم بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بازار پول و بازار سرمایه تقسیم میشوند. بازار سرمایه، بازاری برای خرید و فروش ابزارهای مالی چون اوراق قرضه یا اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال و داراییهای بدون سررسید است.
اطلاعات کامل درباره تفاوت بازار بورس و فرابورس
ما فعالان بازار سرمایه، با اصطلاحات بسیاری سروکار داریم که بورس و فرابورس از پرکاربردترین و آشناترین این اصطلاحات هستند.به طور قطع یکی از سوالاتی که افراد تازه وارد به بازارهای مالی با آن اهميت بازار ثانويه مواجهه هستند فرق بین این دو اصطلاح است. بازار بورس و فرابورس دو مورد از بازارهای مالی در ایران هستند که در آنها سهام شرکت های سهامی عام به متقاضیان خرید آنها عرضه میشود.پس تا پایان این مقاله با مدرسه بورس همراه باشید تا به طور کامل و شفاف تفاوت بازار بورس و فرابورس شناخت پیدا کنید.
بازار بورس چیست؟
بورس به تنهایی یک کلمه فرانسوی است که به معنای محل مبادله اوراق بهادار یا همان سهام است. معادل انگلیسی این کلمه (Stock Exchange) است.در ایران چهار بازار بزرگ زیر مجموعه نهاد بورساوراق بهادار هستند که در ادامه با انها بیشتر آشنا میشویم.
انواع بورس در ایران کدام اند؟
انواع بازار بورس در ایران به شرح زیر می باشد:
1)بورس اوراق بهادار تهران :
نخستین و کهن ترین بورس ایران است که در آن سرمایه گذاران به خرید و فروش سهام شرکت های بزرگ میپردازند.
2) فرابورس :
دومین بورس بزرگ کشورمان است و شرکت هایی که شرایط و استانداردهای پذیرش در بورس اوراق بهادار را ندارند اما شرایط شان مطابق فرابورس است ،سهام شان در این بازار مبادله میشود.
بازار فرابورس، خود نیز شامل چندین زیر مجموعه است که در ادامه با آنها آشنا میشویم.
3)بورس کالا :
این بورس با هدف تسهیل مبادله کالاها ، حقیقی شدن قیمت ها و حذف واسطه ها و دلالان در عرضه پاره ای از کالاها ایجاد گردیده و درحال حاضر محصولات پتروشیمی، محصولات کشاورزی، محصولات فلزی،تعدادی خودرو و پاره ای از قراردادهای مالی مبادله می گردد.
4)بورس انرژی :
این بورس شباهت بسیاری به بورس کالا دارد با این تفاوت که به طور ویژه و خاص به خرید و فروش سوخت و دیگر حامل های انرژی اختصاص یافته.
بازار فرابورس چیست؟
دومین بورس بزرگ کشورمان است و شرکت هایی که شرایط و استانداردهای پذیرش در بورس اوراق بهادار را ندارند اما شرایط آنها مطابق فرابورس است ،سهام شان در این بازار مبادله میشود. بازار فرابورس، خود نیز شامل چندین زیر مجموعه است که در ادامه با آنها آشنا میشویم.
نکته مهم این است که شرایط پذیرش در فرابورس راحت تر است و با سرعت بیشتر و سخت گیری کمتری نسبت به بورس اقدام به پذیرش شرکت ها میکند.
بازارهای زیرمجموعه بازار فرابورس
1)بازار اول و بازار دوم :
بازار اولیه (primary market) زمانی شکل میگیرد که دارایی برای اولین بار مورد معامله قرار میگیرد. بهعبارتی بازاری که در آن سهام شرکتها برای اولین بار عرضه و فروخته میشود، بازار اولیه نام دارد. در این بازار شرکتها بهطور مستقیم سرمایه مورد نیاز خود را از طریق فروش سهام به مردم تأمین میکنند که این کار در قالب پذیرهنویسی صورت میگیرد.
داراییهایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرارگرفته است(مرحله پذیرهنویسی)، برای معاملههای بعدی و مجدد، نیاز به بازار ثانویه(secondary market)دارد. مثلاً اگر فردی که سهام شرکتی را در مرحله پذیرهنویسی خریداری کرده و اکنون قصد فروش این سهم به سایر سرمایهگذاران بازار را دارد، باید به بازار ثانویه مراجعه کرده و اقدام به فروش سهم خود کند. پس میتوان گفت که تمامی معاملات سهام در بازار بورس، جزء معاملات بازار ثانویه هستند و در این بازار، اوراق بهادار میان معامله گران مبادله میشود و شرکت در آن نقشی ندارد.
2)بازارهای پایه(بازار پایه زرد،نارنجی،قرمز) :
بازار پایه فرابورس خود به سه قسمت تقسیم میشود: تابلو پایه زرد، تابلو پایه نارنجی و تابلو پایه قرمز. در کنار نام هر نماد معاملاتی در تابلوهای رنگی بازار پایه، یکی از 6 عنوان لغو پذیرش شده ، قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور، انحلال ، ورشکستگی ، عدم اظهار نظر و اظهار نظر مردود درج شده است.
لغو پذیرش شده : شرکتهایی که پیشتر در یکی از بازارهای اصلی بورس یا فرابورس حضور داشته اما به دلیل عدم رعایت استانداردهای پذیرش، لغو پذیرش شده و به بازار پایه انتقال داده شدند.
قانون احکام دایمی برنامه های توسعه کشور : شرکتهایی که در آنها بر اساس ماده 36 قانون احکام دایمی برنامههای توسعه کشور مصوب 16/01/1396 ناشران موظف به انتشار اطلاعات و اسناد مالی موثر باشند.
انحلال : شرکتهایی که تمامی فعالیتهایشان متوقف شده و موجودیت خود را به طور کامل از دست دادهاند.
ورشکستگی : شرکتهایی که بر اساس زیانهای وارده قادر به پرداخت قرض های خود نباشند.
عدم اظهار نظر : شرکتهایی که در آنها حسابرس به دلیل وجود محدودیت قابل ملاحظه در دامنه رسیدگی (یا وجود شبهه عمده) قادر به اظهار نظر درباره مطلوبیت و مساعدت صورتهای مالی نباشد.
اظهار نظر مردود : شرکتهایی که در آنها حسابرس نقصهای صورتهای مالی را چنان با اهمیت ببیند که کلیت صورتهای مالی از نظر حسابرس گمراه کننده باشند.
عمدهترین تفاوت معاملات نمادها
عمدهترین تفاوت معاملات نمادهای تابلوهای مختلف بازار پایه فرابورس ایران، دامنه نوسان آنهاست. در حال حاضر، دامنه نوسان نمادهای تابلوی پایه زرد، ۳ درصد، تابلو پایه نارنجی، ۲ درصد و تابلو پایه قرمز، ۱ درصد میباشند.
3)بازار ابزاری های نوین مالی :
مطابق با دستورالعمل پذيرش، عرضه و اهميت بازار ثانويه نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ايران، کلیه ابزارهای مالی به جز سهام و حق تقدم که به تایید شورای عالی بورس رسیدهاند و بنا به اعلام آن، مشمول ثبت یا معاف از ثبت نزد سازمان بورس تشخیص داده شدهاند، قابل پذیرش در بازار ابزارهای نوین مالی است. انواع اوراق مشارکت، گواهی سرمایهگذاری و صکوک(اوراق اسلامی) که ویژگیهای معینی دارند، در این بازار معامله میشود.
4)بازار SME (شرکت های کوچک و متوسط) :
SME مخفف عبارت Small and Medium-sized Enterprises ، به معنای بنگاه های کوچک و متوسط است. این بازار تشکیل شده از دو تابلوی رشد و دانش بنیان است. براساس داده های منتشر شده توسط بانک جهانی ، بنگاه ها را میتوان به سه دسته خرد،کوچک،متوسط تقسیم بندی کرد.
مزایای پذیرش شرکت ها در بازار فرابورس
- تسهیل و تسریع تامین مالی : بانکها شرکتهای فعال در فرابورس را به عنوان وثیقه جهت دریافت تسهیلات میپذیرند. بنابراین، شرکتهای فرابورس میتوانند از این طریق برای دریافت تسهیلات دست به کار شوند. همچنین، این دسته شرکت ها میتوانند از تأمین مالی از طرف سهامداران برخوردار شوند.
- بهره مندی از معافیت های مالی درنظر گرفته شده : شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس از تسویه 10 درصد مالیات معاف هستند که این مزیت به طور مستقیم متوجه سهامداران میشود.
- افزایش اعتبار به دلیل عضویت در این بازار و شفافیت بیشتر وضعیت مالی بنگاه
وبسایت فرابورس ایران
وبسایت شرکت فرابورس ایران به نشانی www.ifb.ir علاوه بر در اختیار قرار دادن اطلاعات با اهمیتی درباره خود این شرکت و خدمات آن، معلومات جامعی از شرکتهای پذیرفتهشده در این بازار را به اطلاع سرمایهگذاران میرساند.
تفاوت فرایند پذیرش شرکت ها در بازار بورس و فرابورس
البته استانداردها و شرایط بورس و فرابورس محدود به موارد ذکر شده در تصویر نیست و پارامترهای دیگری نیز از جمله حداقل سهام شناور، حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه، داشتن یا نداشتن زیان انباشته، نسبت حقوق سهامداران و همچنین میزان سودسازی در تقسیم بندی رتبه آن شرکت تاثیر به سزایی دارد.
کدام بهتر است بورس یا فرابورس
انتخاب بین این دو بازار ، انتخابی مهم است. شفافیت صورتهای مالی و اطلاع رسانی شرکتها و پیوستگی گزارشات مالی در شرکتهای فعال در بازار بورس و برگزاری مرتب و منظم مجامع در شرکتهای بازار اول بورس، بهتر از شرکتهای فرابورسی در ردههای مختلف است. اما همه اینها دلیل نمی شود که ما صدها شرکت فعال در بازار فرابورس را نادیده بگیریم و به آنها توجهی نداشته باشیم ؛ چرا که همین شرکتهای فرابورسی، با بهبود اوضاع و تنظیم دقیق تر صورتهای مالی و افزایش سودآوری، زمینه لازم برای ارتقا رتبه و مقام در بازار سرمایه را بدست میآورند و به بازار اول بورس انتقال داده میشوند.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم فرق بین بازار بورس و فرابورس را با جزییات کامل برای شما شرح دهیم. در نهایت این به شما بستگی دارد که با توجه به دانش اقتصادی و سرمایه گذاری خودتان در شرکت های کدام بازار اهميت بازار ثانويه اقدام به سرمایه گذاری میکنید. پس همیشه به دنبال آموزش با کیفیت باشید.از همه شما ،همراهان گرامی مدرسه بورس سپاسگذاریم که تا پایان این مقاله با ما همراه بودید. بسیار خوشحال میشویم اگر درخواست ها و پیشنهادات و انتقادات خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
شما میتوانید با شرکت در دوره جامع نوابغ بورس و سرمایه گذاری هر انچه که برای تبدیل شدن به یک سرمایه گذار حرفه ای لازم دارید بدست اورید.
۰ تا ۱۰۰ بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰: باید ها و نباید های بازار سرمایه
اگر قصد سرمایهگذاری در بازارهای مالی ایران و جهان را داشته باشید و این حوزه برای شما جذاب باشد، در گام اول باید به مهمترین بخش بازارهای مالی که بازار سرمایه ( capital Market)، است توجه ویژه کنید.
با شناخت بهتر این بازار، شما می توانید با معامله سهام و اوراق قرضه که شرکت ها و سازمان های بزرگ، در بازار سرمایه انتشار میدهند، کسب سود کنید. بازار سرمایه در ایران، همان بازار بورس اوراق بهادار تهران است که چند سالی است سر زبان ها افتاده.
بازار سرمایه چیست؟
همانطور که در ابتدا گفته شد، این بازار در ایران، به بازار بورس اوراق بهادار تهران معروف است که سهام بیش از ۶۰۰ شرکت بزرگ و کوچک در آن قابلیت معامله دارند. این بازار در واقع پلی میان سهامداران خرد و کلان با شرکتهایی است که قصد تامین مالی برای کار خود را دارند.
با دریافت کد بورسی، شما میتوانید به راحتی وارد بازار سرمایه در ایران شوید. در اینصورت، با انتشار اوراق بدهی با سر رسید سالانه یا چند ساله، به راحتی می توانید بیشتر از سایر شرکتهای واسطهی مالی مانند بانکها، سود کنید. علاوه بر این شرکتها نیز برای تامین مالی خود، سهام خود را سهامی عام کرده اند تا سرمایه گذاران خرد و کلان بتوانند به راحتی سهام این شرکت ها را خرید و فروش کنند. همچنین اگر قصد این را دارید که با شرکتهای واسطه مالی بیشتر آشنا شوید، میتوانید این عبارت را در همین سایت جستجو کنید تا بخش دیگری از بازار سرمایه به راحتی آشنا شوید.
تاریخچه بازار سرمایه در ایران
به عنوان اولین گام برای شکلگیری بازار سرمایه در ایران، در سال ۱۳۱۵ شمسی، یک کارشناس هلندی و بلژیکی برای وضع قوانین بازار سرمایه به ایران آمدند، اما با شروع جنگ جهانی دوم در سال ۱۳۱۸، فعالیت آنها نیمه کاره ماند. پس از آن، تا چندین سال، حرفی از بازار سرمایه در ایران زده نشد تا پس از کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲، در سال ۱۳۳۳ تشکیل بازار سرمایه دوباره سر زبانها افتاد و ماموریت آن به بانک مرکزی واگذار شد.
در نهایت نیز در سال ۱۳۴۵، قوانین بازار بورس اوراق بهادار تهران در مجلس تصویب شد و برای اولین بار در سال ۱۳۴۶، فعالیت این سازمان شروع شد تا بسیاری از کارخانهها برای ورود به بازار سرمایه صف بکشند. همچنین با آغاز فعالیت بازار سرمایه در ایران، تا یکی دو سال شاهد بازار به شدت صعودی بودیم و پس از آن، وضع بورس بصورت عادی درآمد.
انواع بازار سرمایه
یکی از مهمترین ارکان بازار سرمایه، شناخت انواع آنها است. بهصورت کلی، خرید و فروش یا معامله سهام شرکتها و اوراق بدهی، در چند مرحله انجام میشود. به همین دلیل دو نوع بازار در زیر مجموعه بازار سرمایه قرار میگیرند که قابل بررسی هستند.
• بازار اولیه
بهصورت کلی، زمانی که شرکتی قصد سهامی عام شدن را داشته باشد، باید در ابتدا در سازمان بورس پذیرفته شود. پس از پذیرش در سازمان بورس و قیمت گذاری، بازار بورس اوراق بهادار تهران در سایت کدال، اطلاعیه پذیرهنویسی شرکت را رونمایی میکند. بر همین اساس، اگر بهصورت خلاصه بیان کنیم، شرکتهای تازه تاسیس که قصد پذیرهنویسی یا عرضه اولیه ( Intial public Offering ) را داشته باشند در این بازار در ابتدا قابل معامله هستند.
نکته مهم در این بازار، این است که اکثرا سهامداران کلان در پذیره نویسی شرکتها شرکت میکنند، زیرا از زمان پذیرهنویسی تا گام برداشتن به بازار ثانویه، زمان زیادی را باید پشت سر بگذارند تا سهام آنها قابلیت معامله پیدا کند. همچنین اگر قصد این را دارید که در ارتباط با بازار اولیه و ثانویه بازار سرمایه بیشتر بدانید، در همین سایت میتوانید جستجو کنید.
• بازار ثانویه ( Secondary Market)
بازار ثانویه نیز به عنوان جزئی از بازار سرمایه، محلی است که سهامها پس از پذیرهنویسی و عرضه اولیه شدن، در این بازار قابلیت معامله دارند. بهطور مثال: عرضه اولیه ومهان، در روز نخست عرضه، در بازار اولیه قرار داشت و چند روز پس آن که قابلیت معامله پیدا کرد، در واقع وارد بازار ثانویه یا محلی شد که سهام شرکتهای دیگر نیز در آن حضور دارند.
بهصورت کلی، تنها اوراق قرضه تازه منتشر شده و سهامهای تازه وارد به بازار بورس، در بازار اولیه معامله میشوند.
اهمیت بازار سرمایه در اقتصاد
اگر به یاد داشته باشید، در ابتدای سال ۹۹، دعوت علنی دولت برای سرمایهگذاری در بازار بورس اوراق بهادار تهران شکل گرفت. زیرا دلیل اصلی آن، کنترل نقدینگی و جمعآوری آن در یک نهاد بنیادی بود. بهصورت کلی کسب و کارها، به دو طریق نقدینگی مورد نیاز خود را جمع آوری میکنند. حالا این جمع آوری نقدینگی از سطح بازرهای مالی، میتواند بهصورت سرمایه کوتاه مدت ( Working Capital )، یا بلند مدت ( fixed Capital)، باشد.
نیاز تامین سرمایه کوتاه مدت، معمولا توسط واسطهگریهای مالی مانند بانک با انتشار خزانه اسلامی در بازار سرمایه صورت میگیرد. همچنین انتشار سهام شرکتهای بزرگ مانند شستا ( سرمایه گذاری تامین اجتماعی )، موجب شد تا سرمایه بلند مدت از سطح بازار جمعآوری شود و دولت بتواند علاوه بر کنترل نقطهای تورم، تامین مالی مورد نیاز خود را نیز انجام دهد و این فرصت طلایی را از دست ندهد.
نکات طلایی برای ورود به بازار سرمایه
نکات بسیار مهمی در جهت سرمایه گذاری و ورود به بازار سرمایه وجود دارد که به صورت خلاصه هر یک را بیان میکنیم.
• رعایت و آموزش اولیه سرمایه گذاری قبل از ورود به بازار سرمایه: همانطور که میدانید، بازار بورس در همه جای دنیا یک بازار سرکش است و میتواند در کوتاه مدت شما را به عرش یا فرش برساند. به همین دلیل بهتر است تا برای کنترل و کاهش ریسک، حتما با سرمایه مازاد و اضافی خود وارد این بازار مالی پیچیده شوید. علاوه بر این، همواره پرتفوی بورسی متنوعی را بچینید و به اصطلاح، تمام تخم مرغهای خود را در یک سبد نگذارید.
• سعی کنید تا مهارتهای پیش بینی اقتصاد را یاد بگیرید: با تمرکز بیشتر روی بازار سرمایه، به این نکته میرسید که رشد بازار در گرو رشد اقتصادی یا رشد تورم است. در کشور ما به دلیل تحریم، رشد اقتصادی خیلی کم اتفاق میافتند و با پیش بینی تورم، میتوانید سپر محکمی را در مقابل تورم داشته باشید.
• روند بازار سرمایه ( بورس ) تا تشخیص دهید: توجه کنید که با یادگیری علم تحلیل تکنیکال، میتوانید با دید بازتری به چارت قیمتی و شاخص کل بورس توجه کنید و روندها را شناسایی کنید و از این راه کسب سود کنید.
• مسئولیت اشتباهات خود را بپذیرید: در گام اول، این نکته را بدانید که بسیاری از سرمایهگذاران در بازار سرمایه از قبول اشتباهات خود فرار میکنند و خیلی سخت آن را قبول میکنند. توجه کنید که با قبول اشتباهات خود، نمیتوانید معاملهگر خوبی شوید.
• سرمایه گذاری در بازار سرمایه را به عنوان جزو جدایی ناپذیر زندگی خود بدانید: در تمام نقاط دنیا اعم از اروپا و آمریکا، فرهنگ سرمایه گذاری (Investment )، به راحتی میان جوامع جا افتاده است. با انجام سرمایهگذاری قطعا بسیار موفقتر از زمانی خواهید بود که پول خود را به عنوان پس انداز، تنها در بانک جمع کردهاید.
• برای یادگیری با مبالغ کم معامله را شروع کنید: شاید در ابتدا فکر کنید که برای سرمایهگذاری حتما باید مقدار زیادی پول داشته باشید، اما اینگونه نیست و در گام اول سعی کنید تا با مبلغ حداقلی ۵۰۰ هزار تومان شروع به معامله کنید و زمانی که احساس کردید از پس آن بر میآیید، سرمایهگذاری خود را سنگینتر کنید.
• ارزش ذاتی و تحلیل بنیادی را دست کم نگیرید: برخی از افراد فکر میکنند که با یادگیری تحلیل تکنیکال، دیگر نیاز به یادگیری فاکتور دیگری ندارند، اما اینگونه نیست، زیرا به اصطلاح بزرگان بورس، بازار بدون توجه به ارزش ذاتی سهام جایی نمیرود و اگر این اتفاق بیفتد، به زودی به ارزش ذاتی خود خواهد رسید و سهامداران طمع کار، نقره داغ میشوند.
• تنها به اندازهای ریسک کنید که تحمل از دست دادن آن را داشته باشید: این یک جمله طلایی برای ورود به بازار سرمایه به حساب میآید. با داشتن استراتژی معاملاتی، شما باید قبل از شروع معامله به خود بگویید که هدف از معامله شما چند درصد کسب بازدهی است و با رسیدن به هدف، از معامله خارج شوید تا بتوانید همواره در بزار دوام بیاورید.
اگر قصد سرمایه گذاری در بازارهای مالی ایران و سایر نقاط دنیا را داشته باشید و این حوزه برای شما جذابیت داشته باشد، در نخستین مرحله باید به مهمترین بخش بازارهای مالی که بازار سرمایه ( capital Market)، است توجه کنید. این بازار در واقع واسطه ای میان سهامداران با شرکتهایی است که قصد تامین مالی برای کار خود اهميت بازار ثانويه را دارند. همچنین دو نوع بازار اول و ثانویه در زیر مجموعه بازار سرمایه قرار میگیرند که قابل بررسی هستند.
Series: مفاهیم بورسی
بورس و فرابورس دو مورد از انواع بازارهای بورس فعال در ایران هستند. در این مقاله قصد داریم به بررسی تفاوتهای بورس و فرابورس بپردازیم.
معرفی انواع بازار بورس در ایران
در چند سال اخیر بحث بورس نه تنها بین سرمایهگذاران مالی که بین عموم مردم داغ و پرهیاهو بوده است. احتمالا شما نیز در این
معرفی سایت کدال و کدال 360 (سایت های بورسی)
هر فرد فعال در حوزه بازار سرمایه چه خود سرمایهگذار باشد چه ناشر یا تحلیلگر، کسب اطلاعات از وضعیت مالی شرکت ها را حائز اهمیت
معرفی سایت TSETMC (سایت مدیریت فناوری بورس تهران)
مهم ترین سایت در حوزه بازار سرمایه سایت TSETMC است. این نام که برگرفته از عبارت Tehran Securities Exchange Technology Management Co میباشد، معرف سایت
نماد بورسی چیست؟ هر حرف نشانه کدام گروه است؟
همانطور که هر فرد در جامعه با نام و نام خانوادگی خود معرفی میشود تا از دیگران متمایز باشد، هر سهم در بازار بورس با
شاخص بورس چیست؟ انواع شاخص در بورس
آنچه به گوش هر سرمایهگذار بورس مهم و شنیدنی میآید، اخبار مربوط به “شاخص” است. اما شاخص چیست؟ در این مقاله ما قصد داریم تا
دیدگاه شما