سود یا EPS پیش بینی شده

احسان والیان

سود هر سهم و سود تقسیمی هر سهم / EPS & DPS

سود هر سهم (EPS) یکی از آماره های مالی بسیار مهم است که مورد توجه سرمایه گذاران و تحلیل گران مالی می باشد. EPS از تقسیم سود پس از کسر مالیات شرکت، بر تعداد کل سهام، محاسبه می شود. که نشان دهنده سودی است که شرکت در یک دوره مشخص به ازای یک سهم عادی بدست آورده است (نوو، 1385). اولین جزء محاسبه ی EPS درآمد (درآمد اختصاصی سهامداران عمومی) است. در واقع درآمد سهامداران عمومی، باقی مانده سود، پس از توزیع سهم کارفرمایان، عرضه کنندگان، ارائه دهندگان خدمات، صاحبان سهام ممتاز و بستانکاران می باشد. دومین جزء EPS تعداد سهم منتشر شده در بازار توسط شرکت است. لازم به ذکر است، تعداد سهام موجود بازار را به عنوان جزئی از EPS شرکت تلقی می شود تا بتوان میزان مطالبات سهامداران عمومی را نسبت به درآمد در هر واحد اندازه گیری نمود به عبارت دیگر EPS مقدار سودی است که به هر سهم اختصاص می یابد با محاسبه سطح درآمد شرکت از این روش می توان به میزان درآمدی که هر فرد کسب می کند، دست یافت. با اینکه اجزای EPS ظاهرا ساده به نظر می رسد اما در واقعیت این طور نیست و این عناصر کاملا پیچیده اند. به عنوان مثال، تخمین تعداد سهام در بازار کاری ساده نیست چرا که به مرور زمان تعداد سهام دایما در حال تغییر یا جابه جایی است به طوری که انتشار سهام یا بازخرید سهام توسط شرکتها، تعداد سهام موجود در بازار را تغییر می دهد و با عرضه مقدار زیادی سهام توسط یک شرکت در انتهای یک دوره مالی، تعداد متوسط سهام در انتهای دوره بسیار بیشتر از اوایل دوره خواهد بود که به این ترتیب در محاسبه EPS مشکل ایجاد می کند.

اهمیت EPS و کاربردهای آن
سود منبع اصلی تأمین جریان نقد و زایش ثروت است. تعیین سطح سود که برای مقاصد تجزیه و تحلیل مالی مربوط باشد یک فرآیند تحلیلی پیچیده می باشد. با توجه به تفاوت ارقام سود شرکتهای مختلف و نیز تغییر ارقام سود یک شرکت در طی دوره های زمانی مختلف، مقایسه پذیری این ارقام تا حدودی مشکل می باشد. یکی از روش های استاندارد نمودن رقم سود ، تبدیل آن به یک مبلغ سود هر سهم می باشد. این اهمیت و حساسیت EPS باعث شده است که اولاً محاسبه و گزارش EPS واقعی و پیش بینی طبق قوانین بازار سرمایه بسیاری از کشورها الزامی گردد، ثانیاً مراجع تدوین استاندارد های حسابداری نیز الزامات معینی را جهت نحوه محاسبه و افشاء آن وضع نمایند تا سودمندی EPS را از طریق افزایش قابلیت مقایسه (بین شرکتها و طی دوره های مختلف) و کاهش صلاحدید مدیریت ارتقاء دهند.
براساس تحقیقات تجربی انجام شده در سایر کشورها، EPS استفاده های زیر را دارد :

1. ارزیابی، تعیین و قضاوت در خصوص قیمت سهام. تحلیل گران مالی با ضرب EPS در رقم P/E درخصوص پایین یا بالا بودن قیمت سهام قضاوت می کنند. این دو رقم به طور گسترده در تصمیمات سرمایه گذاری استفاده می شود و حتی بورس اوراق بهادار نیز بر همین مبنا در خصوص معقول بودن قیمت، قضاوت می کند. به دلیل اهمیت EPS، ضروری است رویکردی یکنواخت برای محاسبه آن وجود داشته باشد.
2. پیش بینی EPS های آینده و نرخ رشد آن بر قیمت سهام تأثیر دارد. سهامداران و تحلیل گران، EPS های گزارش شده را برای بر آورد EPS های آینده و برآورد نرخ رشد آتی به کار می برند و در واقع توان زایش ثروت شرکت را ارزیابی می کنند.
3. ارزیابی پوشش سود نقدی و توانایی پرداخت سود سهام. یکی از معیارهای قضاوت درخصوص توان پرداخت سود سهام در زمان حال و آینده، مبلغ EPS می باشد. اگر چه سایر ملاحظات مالی و سرمایه گذاری، در تعیین خط مشی تقسیم سود مؤثر است ولی مسلم است که بدون وجود سود، امکان پرداخت سود سهام نمی باشد.
4. قضاوت درخصوص وضعیت شرکت و عملکرد مدیریت و نیز ترسیم تصویری از آینده. رقم EPS نسبت به بازدهی نقدی (سود سهام) مبنای قابل قبول تری برای مقایسه عملکرد شرکت و مدیریت می باشد. اگر چه جریان های نقدی عامل مهم در ارزیابی ارزش شرکت است ولی اعتقاد بر این است که EPS معیار بهتری برای مقایسه عملکرد شرکت طی سالهای مختلف و نیز با رقبا می باشد.
5. برآورد قدرت سودآوری و ارزیابی سطح و روند سود. بهترین برآورد ممکن از متوسط سود یک شرکت که انتظار حفظ و یا تکرار آن با درجه ای از نظم در یک محدوده زمانی آتی می رود را قدرت سودآوری می گویند. بیشتر مدلهای ارزیابی به نحوی قدرت سودآوری را از طریق یک عامل یا ضریب که هزینه سرمایه و نیز ریسک و بازده های مورد انتظار آتی را در بر می گیرد، سرمایه ای می کنند. EPS در صورتی برای ارزیابی قدرت سودآوری مناسب است که با تأکید بر اقلام مستمر سود و زیان محاسبه شده باشد. تحلیل گران بر شناسایی اجزائی از جریان درآمد و هزینه تمرکز می کنند که با ثبات و قابل پیش بینی باشند.
6. نسبت P/E یا قیمت به سود یکی از خلاصه های مهم مالی است که براساس سود هر سهم محاسبه می شود و دوره مورد انتظار برگشت سرمایه گذاری را نشان می دهد و معکوس آن را نیز نرخ بازده مورد توقع حسابداری را نشان می دهد .

محدودیت های EPS
تأکید شده است که کاربران اطلاعات مالی صرفا بر یک رقم، EPS، تمرکز ننموده و از سایر اطلاعات نیز در مدل های تصمیم گیریشان استفاده نمایند. با این وجود حتی در استفاده از EPS به همراه سایر اطلاعات نیز باید به محدودیت هایی که در اندازه گیری آن وجود دارد، توجه شود. محدودیت های EPS به شرح زیر است:

1. EPS مبتنی بر سود تاریخی است. مدیریت ممکن است در گذشته تصمیماتی گرفته باشد که سود جاری را افزایش دهد، ولی در آینده رشد سود کاهش یابد. بنابراین رشد EPS نمی تواند پیش بینی کننده قابل اتکایی برای نرخ رشد آتی باشد. به عبارت دیگر به کیفیت سود نیز باید توجه شود.
2. EPS بدون توجه به تورم محاسبه می شود. نرخ رشد واقعی EPSممکن است متفاوت از نرخ رشد اسمی آن باشد.
3. EPS متأثر از انتخاب روش های حسابداری و زمانبندی معاملات توسط مدیریت است و این امر بر مقایسه بین شرکتها تأثیر می گذارد.
4. با توجه به این که تغییر پذیری سود، نشانه ای از ریسک شرکت می باشد و باعث نوسان قیمت بازار سهام می گردد، مدیران تمایل به هموارسازی سود از طریق انتخاب روش های حسابداری و زمانبندی معاملات دارند. بنابراین EPS ممکن است متأثر از صلاحدید مدیران باشد.
5. EPS متأثر از ساختار سرمایه است. مثلاً تغییرات در تعداد سهام ناشی از صدور سهام جایزه (سود سهمی) بر مبلغ EPS دوره های جاری و گذشته تأثیر می گذارد و این مسئله مقایسه بین شرکتها را مشکل می نماید.

انواع EPS
برای یک شرکت بیش از یک نوع EPS وجود دارد که انواع مختلف آن با توجه به تغییر در روش تخمین تعداد سهام موجود در بازار، تغییر خواهد کرد. نوع اول EPS تحت تأثیر تغییرات بالقوه تعداد سهام موجود و حق تقدم و اختیار خرید و فروش در بازار قرار نمی گیرد و نوع دیگر آن که تحت تاثیر تغییرات تعداد سهام شرکت های بازار (سهم های منتشر شده جدید توسط شرکتها ) و حق تقدم و اختیار خرید و فروش قرارمی گیرد. البته این موضوع در مورد بازار ایران صدق نمی کند. در بازار فقط یک نوع EPS وجود دارد و از آنجا که بر حسب مقدار سرمایه ثبت شده در زمان تشکیل مجمع سالانه، محاسبه می شود، مگر اینکه حق تقدم ها به صورت سرمایه افزودنی قبل از تشکیل مجمع به سرمایه شرکت افزده شود که در این صورت میتوآن از آن بهره گرفت. براساس اصول و قوانین پذیرفته شده در آمریکا، شرکت های آمریکائی باید هر دونوع EPS را درصورت های مالی خود داشته باشند: چرا که EPS دراین کشور هر سه ماه یک بار اعلام خواهد شد و در مواردی که شرکت سود ده نیست، ازاین قاعده مستثنی می شود، چرا که با محاسبه تعداد سهم های جدید اضافه شده در بازار ( که از حق تقدم ها و اختیارها ناشی می شوند) مقدار زیان کوچک تر از حد واقعی آن نشان داده می شود و دومین مشکلی که در محاسبه تعداد سهام موجود در بازار برای محاسبه EPS وجود دارد این است که در ترازنامه شرکتها در بخش اوراق بهادار، هیچ گاه از میانگین تعداد سهم های موجود در بازار استفاده نمی شود بلکه تعداد سهامی را که در همان روز بستن ترازنامه، در دست صاحبان سهام است استفاده می کنند. همچنین این تعداد شامل اوراق تبدیلی نیز نمی شود چرا که EPS را کاهش می دهد بنابراین سرمایه گذاران باید در هنگام محاسبه EPS هر دوی این موارد را در نظر بگیرند. EPS به عنوان درآمد هر سهم، میزان سودآوری شرکت را نشان می دهد چرا که در هر شرکت درآمد هر سهم را به کل سهام شرکت تعمیم می دهند و براساس آن تصمیم می گیرند.

تعدیل EPS چیست؟
مدیران شرکت در ابتدای سال مالی با توجه به چشم انداز فعالیتهای شرکت EPS معینی را پیش بینی و اعلام می کنند. اما در طی سال با توجه به روند فعالیت ممکن است تغییر در اصلاح در EPS اعلام شده ضروری به نظر رسد، لذا براساس عملکرد شرکت EPS جدیدی اعلام می کنند که به آن تعدیل EPS گفته می شود.

DPS یا سود تقسیمی هر سهم 2

هر سال شرکتها بخشی از سود خالص را مطابق قانون و بخشی را براساس نیاز شرکت نزد خود نگهداری می کنند و مابقی را بین سهامداران تقسیم می نمایند. به مقدار سودی که شرکت تقسیم می کند و به طور نقدی به دست سهامدار می رسد DPS یا سود تقسیمی گفته می شود به عبارت دیگر DPS بخشی از سود پس از کسر مالیات به ازاء هر سهم 3 است که توسط شرکت پرداخت می گردد. سود پرداختی هر سهم از تقسیم کل سود پرداختی ( مصوب مجمع عادی سالانه ) بر تعداد سهام شرکت به دست می آید. چون DPS سود بخشی از EPS می باشد که سهامداران در مورد تقسیم آن نظر می دهند معمولا" کمتراز EPS می باشد . البته چنانچه تمام سود تقسیم شود EPS و DPS برابر می باشد در بعضی موارد خاص نیز DPS بیشتر از EPS است که این مبلغ اضافی معمولا" از محل سود انباشته سالهای قبل تامین می شود . البته این وضعیت اکثرا" نشان دهنده بی برنامه بودن شرکت می باشد چون سود انباشته همان سود سالهای گذشته است که توزیع نشده است و معمولا" جهت انجام برنامه ای خاص در شرکت باقی مانده است و توزیع آن در سالهای بعد نشانه خوبی نیست. باشروع فصل مجامع شرکتهای بورس موضوع تقسیم سود (DPS) ذهن تمامی سهامداران شرکت های بورسی را به خود جلب کرده به خصوص سهامداران حقیقی که ازاین راه امرار معاش می کنند.

اینکه چه میزان از سود تحقق یافته هر سود یا EPS پیش بینی شده سهم به صورت نقدی توزیع شود و چه میزان در شرکت باقی بماند تصمیمی است که در مجمع عادی سالیانه توسط هیات مدیره به مجمع پیشنهاد داده می شود و سپس به تصویب سهامداران می رسد. براساس قانون تجارت در صورت تصویب در مجمع عمومی عادی سالانه تقسیم سود تصویب شده، حداکثر ظرف 8 ماه ازتاریخ تصویب به سهامداران می بایست پرداخت گردد. البته سود پرداختی یاDPS تنها به سهامدارانی پرداخت می گردد که درتاریخ برگزاری مجمع مالک آن میزان سهم باشند.

گزارش پیش بینی سود چیست؟

احسان والیان

• اشتراک‌گذاری

ارائه گزارش پیش بینی سود می‌تواند به افرادی که قصد سرمایه گذاری و خرید سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را دارند این دلگرمی را بدهد که شرکت موردنظرشان از نظم و ترتیب برخوردار است و قصد دارد که اهداف خود را با برنامه جلو ببرد.

کسانی که در زمینه‌های سرمایه گذاری متنوع به سرمایه گذاری یا مدیریت سرمایه دیگران مشغول هستند برای بازدهی بهتر و نظارت دقیق‌تر اقدام به تهیه گزارش‌های متنوعی می‌کنند و بسیاری بر اساس آن‌ها تصمیم گیری‌های خود را انجام می‌دهند. گزارش پیش بینی سود هم یکی از انواع گزارش‌های مهم به حساب می‌آید. گزارش پیش بینی سود به بررسی چشم‌انداز مالی یک ساله آینده شرکت سود یا EPS پیش بینی شده مربوطه می‌پردازد. تهیه گزارش به طور معمول همگام با ارائه گزارش‌های پایانی هر سال صورت می‌گیرد. گفتنی است که این گزارش که با عنوان پیش بینی منتشر می‌شود به طور کامل بر اساس معادله و داده‌ها ارائه می‌شود. این‌که سود هر سهم در این گزارش محاسبه می‌شود می‌تواند این نوید را به سرمایه گذاران بدهد که اگر قصد خرید دارند، در سال آینده احتمالا چه اتفاقی برای سرمایه‌شان می‌افتد.

پیش بینی سود و EPS

همان‌طور که اشاره شد پیش بینی سود می‌تواند این چشم انداز را افراد سرمایه گذار بدهد که شرکت موردنظرشان در سال آتی به چه نقطه‎ای از بازدهی می‌رسد. علاوه بر این، ارائه گزارش پیش بینی سود می‌تواند به افرادی که قصد سرمایه گذاری و خرید سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را دارند این دلگرمی را بدهد که شرکت موردنظرشان از نظم و ترتیب برخوردار است و قصد دارد که اهداف خود را با برنامه جلو ببرد. شرکتی که به برنامه‌ها و اهداف مالی خود اهمیت می‌دهد سعی می‌کند با پیش بینی سود هر سهم، هم خود و هم سرمایه گذاران خود را از بابت اتفاقات جاری مطمئن کند. احتساب سود هر سهم را EPS پیش بینی شده هم می‌نامند. EPS به پیش بینی گفته می‌شود که به دست تحلیل‌گران و کارشناسان هر شرکت انجام می‌شود. به عنوان مثال شرکت X با کمک تحلیل‌گران خود اعلام می‌کند که بابت هر سهم‌اش در سال آتی 1000 تومان سود به سهام‌داران خود اعطا می‌کند. به این شکل می‌توان از آینده یک ساله سرمایه‌گذاری خود به صورت احتمالی باخبر شد.

آیا پیش بینی سود تنها متعلق به شرکت های ایرانی است؟

در پاسخ به این پرسش باید گفت همان‌طور که بسیاری از مفاهیم و کارکردهای بازار سرمایه به گونه‌ای وارداتی بوده‌اند، گزارش پیش بینی سود و EPS هر سهم نیز در شرکت‌های خارجی انجام می‌شود؛ چرا که برای سرمایه گذاران در هر نقطه از جهان مهم است که در آینده برای سهام‌شان چه اتفاقی می‌افتد و شرکت منتشر کننده سهام چه برنامه‌هایی در نظر گرفته است.

تخصص پیش بینی سود شرکت‌ها و خبرگزاری‌ها

دو نکته جالب در رابطه با گزارش پیش بینی سود این است که نه تنها تک تک شرکت‌ها به محاسبه و ارائه گزارش پیش بینی می‌پردازند بلکه بعضی از خبرگزاری‌ها مانند تامسون رویترز با ارائه گزارش پیش بینی سود بیش از 40 هزار شرکت به عنوان یکی از منابع معتبر در این زمینه شناخته شد. این میزان گزارش بی شک به تیم بزرگی نیاز دارد که به جمع‌آوری داده‌ها و تحلیل آن‌‎ها برای هر کدام از این 40 هزار شرکت بپردازد. باید گفت که تامسون رویترز با بیش از 30 هزار تحلیل‌گر توانسته چنین ارائه بزرگی داشته باشد. شرکت زکس (Zacks) هم در سال 1981 میلادی عملی مشابه انجام داد. البته این شرکت تحلیل و پیش بینی سود نزدیک به 3000 شرکت را ارائه داد. گفتنی است که شرکت‌هایی مانند بلومبرگ و فکت ست هم از همین دست شرکت‌ها هستند.

تعدیل مثبت یا منفی سود

جدا از گزارش پیش بینی سود که شرکت‌ها ارائه می‌دهند ممکن است اتفاقاتی در طول سال برای شرکت‌ها بیافتد که منجر به افزایش و یا کاهش سود شوند. حتی دقیق‌ترین پیش بینی‌‌ها و تحلیل‌های ارائه شده متخصصین و تحلیل‌گران هم نمی‌‎تواند تضمینی بر تداوم صد در صدی رقم اعلام شده باشد. ای بسا گزارش را یکی از شرکت‌های بزرگ ارائه گزارش منتشر کرده باشد. به همین دلیل تعدیل مثبت و منفی هم در نظر گرفته می‌شود. به این معنی که ممکن است بنا به دلایلی یک شرکت در دوره‌های سه ماهه و یا شش ماهه خود با افزایش سود همراه باشد و تصمیم بگیرد که سود پیش بینی شده هر سهم خود را از 1000 تومان به 1100 تومان افزایش دهد؛ به این حالت تعدیل مثبت می‌گوییم. همچنین به دلیل عملکردها یا اتفاقاتی که برای شرکت خوب نبوده ممکن است تعدیل منفی برای سود پیش بینی شده هر سهم اتفاق بیافتد؛ یعنی این سود پیش بینی شده از 1000 تومان به 900 تومان کاهش یابد. یکی از مهم‌ترین اقدامات این است که هر شرکت در زمان پیش بینی، گوشه‌ای را هم برای تعدیل‌های احتمالی مثبت و منفی خالی نگاه دارد. سازمان بورس و اوراق بهادار از سال 1397 بنا به وجود همین تعدیل‌ها تصمیم گرفت تا از شرکت‌ها بخواهد به جای ارائه پیش بینی سود گزارش‌های تفسیری از سوی مدیریت اعلام کنند.

معایب و مزایای پیش بینی سود

مهم‌ترین عیب گزارش هر گونه پیش بینی – چه گزارش پیش بینی سود یک شرکت باشد و یا حتی یک خبر – این است که سود یا EPS پیش بینی شده هیچ چیز قطعی نیست و همین عدم قطعیت باعث گمراهی بسیاری از تازه واردان عرصه سرمایه گذاری می‌شود. متاسفانه گاهی هم به خاطر رانت‌ها و نوسانات، قسمتی از اطلاعات به صورت پنهانی در اختیار برخی قرار می‌گیرد و همین اتفاق می‌تواند در تعدیل یک گزارش تاثیر بسیار زیادی بگذارد و سرمایه گذاران را دلزده و متضرر از بازار کند. از طرف دیگر، بسیاری از کسانی که به ویژه به بازار سهام ورود کرده‌اند از دانش کافی برای خوانش این دست گزارش‌ها بهره‌مند نیستند و همین ناکافی بودن اطلاعات موجب متضرر شدن‌شان در انتخاب‌هایی که می‌کنند می‌شود. این نکته هم خاطر نشان کنیم که تقریبا هیچ شرکتی بنای پیش بینی‌های خود را بر واقعیت‌های آینده قرار نمی‌دهد و گزارش پیش بینی خود را روی حساب اهدافی که در ذهن دارد می‌بندد. اما به هر حال دسته‌ای از تغییرات مانند نوسانات قیمت ارز و منابع در جهان تاثیر مستقیم بر تمام پیش‌بینی‌ها دارند. اما اگر بخواهیم از مزایای گزارش پیش بینی سود بگوییم می‌توانیم به این نکته اشاره کنیم که به هر حال اگر این دست گزارش‌ها دستخوش تغییراتی هم شوند باز هم توانایی ارائه چشم‌انداز را در مورد آینده مسیر سرمایه گذاری که انتخاب کرده‌ایم به ما می‌دهند. این‌که در ماه‌های پایانی سال به علاوه گزارش‌های مالی شرکت چنین گزارش‌‎هایی هم منتشر می‌شود می‌تواند باعث دلگرمی سرمایه گذاران باشد که شرکت موردنظرشان در مورد عملکرد آینده خود تا حد زیادی آگاه است.

EPS در بورس

EPS در بورس، در واقع همان سود به دست آمده از هر واحد سهم بوده و نحوه محاسبه سود هر سهم، با استفاده از فرمول محاسبه EPS است که نسبت میزان سود سهام، با کسر درآمد خالص شرکت، تقسیم به تعداد سهام های عادی سهامداران آن شرکت می باشد. مشاهده سود هر سهم نیز، از طریق سایت بورس اوراق بهادار تهران، امکان پذیر است.

برای مشاوره EPS در بورس

برای مشاوره EPS در بورس

عناوین اصلی این مقاله

سرمایه گذاری در بازار بورس اوراق بهادار و خرید و فروش در آن، صنعت بسیار بزرگی را ایجاد کرده است که هنوز بسیاری از افراد، آشنایی کامل را در رابطه با مفاهیم موجود در بازار سرمایه، ندارند. همچنین، بسیاری از افراد نیز، بدون هیچ آگاهی، اقدام به سرمایه گذاری در این بازار مالی، می ‌کنند.

یکی از مفاهیم مهم، در بازار سرمایه ایران، EPS می باشد. EPS یا همان سود هر سهم که عدد آن، برابر با تقسیم سود یک شرکت سرمایه گذار، به تعداد سهام های عادی آن شرکت و از آنجایی که سود هر سهم، یکی از مهم ترین عوامل برای تعیین قیمت سهام می باشد، لازم است که سرمایه گذاران، با این مفهوم پر کاربرد در بورس، آشنا شوند.

حال، با توجه به اهمیت میزان سود هر سهم، برای سرمایه گذاران، در بازار بور اوراق بهادار، در ادامه، در خصوص EPS در بورس، فرمول محاسبه EPS و همچنین، عوامل موثر در نحوه محاسبه سود هر سهم، در بازار بورس، مطالبی آورده شده است.

EPS در بورس چیست؟

مفهوم EPS ( Earnings Per Share ) یا همان، سود به دست آمده از هر سهم، در بورس، برابر است با نسبت سود یک شرکت سرمایه گذار، به تعداد سهام هایی که در اختیار سهامداران شرکت سپرده گذای مرکزی، قرار دارد و نتیجه به دست آمده از این تقسیم، به عنوان شاخص سود آوری آن شرکت، مورد استفاده قرار می گیرد.

حال، با توجه به اینکه سود هر سهم در بورس، زمان تعیین قیمت هر واحد سهم، تاثیر بسزایی دارد، EPS، یکی رکن های مهم، جهت محاسبه قیمت بر درآمد، در بورس یا همان (P/E)، می باشد که در این مفهوم بورسی، حرف E در آن، به مفهوم EPS، اشاره می کند. با استفاده از Earnings Per Share، سرمایه گذاران، می توانند ارزش سهام مد نظر خود را با ارزش به روز بازار، مقایسه نموده و در واقع، EPS، می تواند شاخص خوبی، برای انتخاب یک سهام باشد.

لازم به ذکر است که در حالت عادی، سرمایه گذاران شرکت سپرده گذاری مرکزی، دسترسی مستقیم، به درآمد شرکت سرمایه گذار، نخواهند داشت. در این حالت، سرمایه گذاران، می توانند EPS یا همان سود به دست آمده از هر سهم را با قیمت سهام، مقایسه نموده و با توجه به تحلیل خود، از آن سهام، اقدام به دریافت آن، کنند.

همچنین، توجه داشته باشید که سه نوع سود، برای هر واحد سهم، با توجه به داده های موجود، وجود دارد. از این رو، در ادامه، در خصوص، انواع سود هر واحد سهم، برای راهنمایی بیشتر سرمایه گذاران بازار سرمایه، توضیحات لازم آورده شده است.

سود پیش‌ بینی شده ( Forward EPS ) :

سود پیش بینی شده، در واقع، درآمد پیش بینی شده هر برگ از سهام بوده و مقدار سودی است که یک شرکت سرمایه گذار، زمان آغاز سال مالی خود، آن را پیش بینی می کند و به صورت هدف در نظر می گیرد که تا پایان همان سال مالی، به آن برسد.

همچنین، شرکت‌ های سرمایه گذار بورسی، موظف می باشند، در هر سال مالی، پیش از آغاز سال مالی جدید، یک پیش بینی، در رابطه با عملکرد مالی خود، به بازار بورس اوراق بهادار، ارائه نمایند. که در آن، بر اساس عملکرد مالی گذشته و همچنین، با توجه به نظر کارشناسان و مدیران شرکت سرمایه گذار، سود هر سهم یا همان EPS برای سال مالی جدید شرکت، پیش بینی خواهد شد.

سود جاری ( Current EPS ) :

سود جاری، عموما، درآمد سه ماهه چهارم، از سال مالی جاری را شامل شده و در نهایت، با توجه به اینکه ممکن است برخی از فرآیند درآمدی، هنوز به مراحل بعدی، نرسیده باشند، EPS برخی از داده ها پیش بینی شده و همچنین، سود بعضی دیگر، بر اساس ارقام واقعی می باشد.

سود دنباله ‌دار ( Trailing EPS ) :

محاسبه سود دنباله ‌دار، بر اساس عدد EPS سال گذشته بوده و از درآمد سه‌ ماهه چهارم آن و اعداد واقعی، استفاده می‌ شود و نسبت P به E، معمولا با استفاده از سود دنباله ‌دار، محاسبه می‌ گردد، زیرا، بر اساس آن چیزی است که در واقعیت اتفاق افتاده است، نه آن چیزی که ممکن است در آینده پیش آید.

لازم به ذکر است که معامله گران، پیش از سرمایه گذاری، در بازار سرمایه، می بایست در رابطه با افزایش سرمایه در بورس، مطالعه داشته باشند. برای جزئیات بیشتر در رابطه با نحوه افزایش سرمایه در بورس اوراق بهادار ایران، برروی لینک زیر کلیک نمایید.

فرمول محاسبه EPS در بورس

در بخش قبل، در رابطه با مفهوم EPS ، در بورس، توضیح دادیم؛ حال، قصد داریم در این بخش نیز، در رابطه با نحوه محاسبه سود هر سهم، صحبت کنیم. لازم به ذکر است در این قسمت، جهت محاسبه EPS ، نیاز به استفاده از فرمول محاسبه سود هر سهم است که در ادامه، در خصوص نحوه محاسبه سود هر سهم و فرمول محاسبه EPS ، توضیحات لازم آورده شده است.

افرادی که قصد دریافت استعلام کد بورسی را دارند، می توانند از طریق سایت estelam.ime.co.ir، به صورت اینترنتی، اقدام نمایند.

نحوه محاسبه سود هر سهم، به این صورت می باشد که می بایست از برگه تراز نامه، سود های پرداخت شده سهام ممتاز که از امتیازات ویژه ای نسبت به سهام عادی برخوردار می باشند و صورت حساب سود و زیان شرکت سرمایه گذار، جهت دریافت تعداد سهام عادی و همچنین، در آمد خالص آن، استفاده کرد. لازم به ذکر است، استفاده از میانگین وزنی سهام عادی، در زمان محاسبه EPS، می تواند دقیق تر از تعداد سهام باشد؛ زیرا، ممکن است پس از گذشت زمان، تعداد سهام، تغییر کند.

برای محاسبه EPS در بورس، سرمایه گذاران، می توانند به صورت غیر حضوری نیز، اقدام نمایند؛ زیرا همانطور که بیان شد، مقدار سود هر سهم، تاثیر بسیار زیادی، بر ارزش سهام دارد. حال، از آنجا که، نحوه محاسبه سود هر سهم، ممکن است برای سرمایه گذاران، دشوار بنظر برسد، در ادامه، فرمول محاسبه EPS در بورس، آورده شده است.

همچنین، ممکن است نمونه های پیش بینی نشده ای وجود داشته باشند که از اهمیت بالایی نیز، برخوردار باشند که منبع آن ها، از رویداد های خارج از فعالیت عادی شرکت می باشد که سبب این می شود که EPS یا همان سود هر سهم، چه به عمد و چه به صورت ناخواسته، تغییر کند.

البته، تحلیلگران بورسی، جهت جلوگیری از تغییر EPS، برای نحوه محاسبه سود هر سهم، فرمول دیگری را نیز، در نظر گرفته اند که در ادامه، فرمول محاسبه EPS در بورس، با توجه به نمونه های پیش بینی نشده یا همان اقلام غیر مترقبه، آورده شده است.

افرادی که قصد پیگیری سهام های قدیمی خود را دارند، می توانند از طریق سایت csdiran.ir، به صورت غیر حضوری، اقدام نمایند.

لازم به ذکر است، با توجه به اینکه سود عملیات مستمر در بورس، باقیمانده‌ سود بعد از محاسبه‌ تمام هزینه‌ های عملیاتی بوده، عواملی همچون، هزینه‌ های اجاره و بیمه، حمل ‌ونقل و کرایه، در محاسبه‌ سود عملیاتی، در نظر گرفته خواهند شد که در ادامه، فرمول محاسبه EPS در بورس، با در نظر گرفتن عملیات مستمر، آورده شده است.

همچنین، افرادی که قصد سرمایه گذاری، در بازار سرمایه ایران را دارند، می بایست در خصوص کارمزد انواع معاملات در بورس، مطالعه داشته باشند. برای دریافت جزئیات بیشتر در رابطه با کارمزد معاملات در بازار بورس، برروی لینک زیر کلیک نمایید.

نحوه مشاهده EPS در بورس

در بخش قبل، در رابطه با نحوه محاسبه سود هر سهم و فرمول محاسبه EPS ، در بورس، توضیح دادیم؛ حال، قصد داریم در این قسمت، در رابطه با مشاهده EPS در بورس، صحبت کنیم. از این رو، در ادامه، در خصوص نحوه مشاهده EPS در بورس، توضیحات لازم آورده شده است.

جهت مشاهده EPS در بورس، می بایست ابتدا وارد سایت tsetmc.com شوید. سپس، بر روی آیکون ذره بین شکل سبز رنگ کلیک کنید.

در این مرحله، می بایست نماد سهام مورد نظر خود را در کادر مربوطه جستجو نمایید. در این قسمت، برای مثال، نماد بورس فارس را جستجو کرده ایم.

حال، در این قسمت، امکان مشاهده میزان EPS نماد فارس، برای افراد متقاضی، وجود دارد.

به این ترتیب، از طریق ورود به سایت tsetmc.com، می توان به راحتی میزان EPS هر یک از نماد های بورسی را مشاهده کرد.

افرادی که قصد سرمایه گذاری در بازار بورس را دارند، می بایست با مفاهیم و انواع صندوق سرمایه گذاری در این بازار، همانند صندوق سرمایه گذاری قابل معامله، آشنایی داشته باشند. برای جزئیات بیشتر در رابطه با صندوق سرمایه گذاری قابل معامله ETF، برروی لینک زیر کلیک نمایید.

بیشتر بخوانید: ETF بیت کوین در بورس

عوامل موثر در محاسبه EPS در بورس

در بخش قبل، در رابطه با نحوه مشاهده EPS در بورس، از طریق سایت tsetmc.com، به صورت الکترونیکی، توضیح دادیم؛ حال، قصد داریم در این قسمت، در خصوص عوامل تاثیر گذار در زمان محاسبه EPS ( Earnings Per Share )، صحبت کنیم. از این رو، در ادامه، در رابطه با عوامل موثر در محاسبه EPS در بورس، توضیحات لازم آورده شده است.

افرادی که قصد دریافت برگ سهام های خود در بازار سرمایه را دارند، می توانند از طریق درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه، به نشانی اینترنتی ddn.csdiran.ir، اقدام نمایند.

زمان محاسبه EPS، میزان سرمایه جهت رسیدن به درآمد خالص، یکی از موارد مهم می باشد.

سرمایه گذاران، می بایست از تغییرات سود پیش بینی شده هر واحد سهم، مطلع باشند.

همچنین، ممکن است سود پیش بینی شده شرکت ها، به صورت یکسان، نباشد؛ اما، برخی از این شرکت های سرمایه گذار، ممکن سود خود را به ازای هر سهم، با سرمایه گذاری کم، کسب کرده باشند. از این رو، شرکت هایی که توانسته اند با سرمایه کمتری، بازدهی بیشتری را زمان فعالیت خود، داشته باشند، پس از بررسی جوانب، گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری، محسوب خواهند شد.

افرادی که قصد سرمایه گذاری در بازار بورس ایران را دارند، می بایست با تمامی مفاهیم موجود در این بازار مالی، همانند NAV سهام، آشنایی داشته باشند. برای جزئیات بیشتر در رابطه با NAV سهام یا همان ارزش خالص دارایی شرکت سرمایه گذار، در بورس، برروی لینک زیر کلیک نمایید.

در ادامه بخوانید: NAV سهام در بورس چیست

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد EPS در بورس در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید، همچنین کارشناسان مرکز مشاوره سرمایه گذاری دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون EPS در بورس پاسخ دهند.

سوالات متداول

1- ✔️EPS در بورس چیست؟

✔️EPS در بورس در واقع همان سود به دست آمده از هر واحد سهم می باشد که در متن مقاله نیز در رابطه با آن توضیحات لازم آورده شده است.

2- ✔️فرمول محاسبه EPS در بورس چیست؟

✔️فرمول محاسبه EPS در بورس نسبت سود سهام با کسر درآمد خالص شرکت به تعداد سهام های عادی سهامداران آن شرکت است که در متن مقاله نیز توضیحات لازم آورده شده است.

3- ✔️نحوه مشاهده EPS در بورس به چه صورت می باشد؟

✔️برای مشاهده EPS در بورس می توان از طریق سایت tsetmc.com سپس جستجو نماد بورسی مورد نظر اقدام کرد که در متن مقاله نیز مراحل آن آورده شده است.

یک کلمه‌ی کلیدی در بورس: EPS

در نوشته‌های قبلی، , وقتی ماجرای فروش سهم شرکت «امید فردا» مطرح شد دیدیم که این شرکت یک میلیون سهم دارد و هر سهم در پایان سال ۲۰۰ تومان سود ایجاد می‌کند. در زبان بورس و سرمایه گذاری به این ۲۰۰ تومان، EPS یا Earning Per Share یا «درآمد به ازاء هر سهم» گفته می‌شود.

احتمالاً به خاطر دارید که قیمت هر سهم ۱۰۰ تومان بود و حتماً دقت دارید که اگر این شرکت در پایان سال می‌تواند به ازاء هر سهم، به سهامداران خود ۲۰۰ تومان سود بدهد نشان می‌دهد که کسب و کار تعریف شده در این مجموعه با هر ۱۰۰ تومان پول، بیشتر از ۲۰۰ تومان سود ایجاد کرده بوده که بخشی از آن به عنوان مالیات پرداخت شده و مانده‌ی آن برای سهامداران ۲۰۰ تومان بوده است.

بنابراین، گفته می‌شود که EPS شرکت امیدفردا ۲۰۰ تومان است.

صفت‌های زیادی برای EPS ها وجود دارد که ما فعلاً دوتا از آنها را بررسی می‌کنیم: EPS تحقق یافته و EPS پیش بینی شده.

EPS پیش بینی شده، چیزی است که در ابتدای سال مالی یا در مقاطع مختلف زمانی، توسط واحد مالی شرکت برآورد شده و اعلام می‌شود. فرض کنید آقای مالکی، از سهامداران عمده‌ی شرکت که مدیر مالی آن هم هست، برآورد کرده باشد که هر سهم در پایان سال مالی، ۳۰۰ تومان درآمد خواهد داشت. پس EPS پیش‌بینی شده‌ی شرکت ۳۰۰ تومان است. آیا این EPS حتماً تحقق هم خواهد یافت؟ مشخص نیست.

اگر چه مدیران شرکت احتمالاً تلاش می‌کنند تخمین واقعی از EPS داشته باشند ممکن است به دلایل مختلف، سود شرکت کاهش یا افزایش سود یا EPS پیش بینی شده یابد و در نهایت EPS واقعی کمتر یا بیشتر از این مقدار باشد. رکود اقتصادی ممکن است EPS را کاهش داده یا فروش بیش از حد پیش‌بینی یک طرح جدید، EPS تحقق یافته را به میزان قابل ملاحظه‌ای افزایش دهد.

البته شرکت‌ها در طول سال، ممکن است بر اساس شرایط جدید، پیش‌بینی خود را از EPS تغییر دهند. مثلاً شرکت امید فردا، اعلام کند که بر خلاف برآورد اولیه‌ی ما که گفته بودیم هر سهم ۳۰۰ تومان سود دارد، برآوردهای جدید نشان می‌دهد که هر سهم حدود ۲۶۳ تومان سود خواهد داشت. به این تغییر پیش‌بینی در ادبیات بورس، تعدیل EPS گفته می‌شود.

فعالان بازار سرمایه معتقدند پس از قیمت یک سهم، دومین پارامتر مهمی که می‌تواند در بررسی وضعیت یک سهم مورد توجه قرار بگیرد EPS آن است. اگر چه شرکت‌ها در بورس انواع روشها برای دستکاری و تغییر EPS را در اختیار دارند – که در آینده به آنها خواهیم پرداخت – اما هنوز EPS یکی از معتبرترین معیارها برای ارزیابی قدرت یک سهم است.

با این وجود به خاطر داشته باشیم که دام‌های مختلفی وجود دارد که اگر به آنها توجه نکنیم، اطلاعات EPS می‌تواند برای ما گمراه کننده باشد. در این نوشته، چهار مورد از این دام‌ها را بررسی می‌کنیم:

چهارمین نکته هم تاثیر ساختار سرمایه در محاسبه‌ی EPS است. در آینده خواهیم دید که اگر چه گاهی مجبور می‌شویم برای ارزیابی توانمندی دو شرکت، EPS آن دو را با یکدیگر مقایسه نماییم،‌ اما EPS از ساختار سرمایه‌ی شرکت هم تاثیر می‌پذیرد و با دادن سهام جایزه (سود در قالب سهام)‌ و عرضه‌ی سهام جدید یا جمع‌آوری سهام قبلی و …، عملاً مقدار EPS تغییر کرده و با شرکت دیگری که سیاست های متفاوتی را اجرا کرده قابل مقایسه نخواهد بود.

تمرین:

با مراجعه به سایت سازمان بورس EPS شرکت‌های مختلف را بررسی کنید. در این مرحله قرار نیست کار خاصی انجام دهیم. فقط قرار است نسبت به اعداد و ارقام این پارامتر و نحوه جستجو کردن و پیدا کردن مقادیر جاری آن آگاهی داشته باشیم.

پیش‌بینی سود به بازار سرمایه بازمی‌گردد؟/ افزایش شفافیت با اعلام پیش‌بینی سود در بورس

در صورتی که شرکت‌ها به درستی سود آینده خود را تخمین بزنند و در قالب پیش‌بینی سود به بازار ارائه کنند، می‌توان گفت یکی از مؤلفه‌های افزایش شفافیت در بازار سرمایه به درستی اجرا شده است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، ابزارهای های تحلیلی در هر بازاری از جمله بازار سرمایه یکی از اصلی ترین موضوعاتی است که می توان در اختیار معامله گران قرار داد تا از طریق آن روندهای موجود در بازار و نمادها را تشخیص داده و بتوانند از این طریق به درستی معاملات خود را انجام دهند.

در بازار سرمایه انواع مختلفی از ابزارهای تحلیلی مانند شاخص کل، شاخص هموزن و. وجود دارند که می توان از طریق آنها به روندهای آتی بورس دست یافت.

اما در خصوص نمادهای مختلف علاوه بر روندهای قیمتی هر سهم که می توان از آن برای تحلیل تکنیکال استفاده کرد، می توان از ابزارهای دیگری مانند EPS و DPS برای تحلیل سهام مختلف استفاده کرد.

eps مخفف عبارت Earnings Per Share که به معنی درآمد هر سهم است. وقتی که شما کل درآمد (سود پس از کسر مالیات) یک شرکت در پایان سال (سال مالی) را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم بکنید در واقع eps آن شرکت را محاسبه کرده اید. برای مثال فرض کنید شرکتی توانسته است در پایان یک سال ۱۰۰ میلیون ریال سود کسب کند و تعداد سهام آن شرکت نیز ۱ میلیون سهم است. در نتیجه eps آن شرکت برابر است با: ریال۱۰۰ = ۱,۰۰۰,۰۰۰ / ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰

در واقع EPS یکی از مهم ترین مفاهیمی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت سهام شرکتها در بورس تاثیر می گذارد. EPS پیش بینی شده (درآمد پیش بینی شده هر سهم) مقدار سودی است که یک شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش بینی می کند که در انتهای همان سال مالی به آن برسد.

کلمه dps مخفف عبارت Dividend Per Share است. dps آن قسمتی از eps است که بین سهامداران تقسیم می شود. درصد سود تقسیمی یا dps در بین شرکتها متفاوت است. شرکت‌ها سیاست‌های متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند. برخی ترجیح می‌دهند بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند.

چرا پیش بینی سود در بورس ایران حذف شد؟

اما در بورس ایران از دی ماه 96، بنا به تشخیص سازمان بورس دیگر شرکت های بورسی نباید پیش بینی خود از eps سال آینده را اعلام می کردند. در آن زمان لزوم تبدیل گزارش پیش‌بینی درآمد هر سهم به گزارش تجزیه و تحلیل مدیریت براساس استانداردهای بین‌المللی، دلیل این مساله عنوان می شد.

به نظر می ‌رسد مشکلی که در این خصوص وجود داشت ناشران یا شرکت‌هایی که در بورس پذیرفته شده بودند و مسوول ارائه پیش ‌بینی سود بودند، بعضا از این مساله سوء استفاده کرده و سودهای غیرواقعی را برای پایان سال اعلام می ‌کردند. به عبارت دیگر، این شرکت ها سودهای غیر‌عملیاتی خود را به عنوان پیش بینی سود خود اعلام می ‌کردند. این شرکت ها در پایان سال نیز با اعلام اینکه این سود محقق نشد و احتمالا در سال آینده محقق خواهد شد، مساله را خاتمه یافته تلقی می کردند.

این شرکت‌ ها به همین شکل ‌توانستند چند سال سهامداران را با اعلام eps غیرواقعی به دنبال خود بکشانند. در آن دوره حذف این پیش بینی به نظر کار درستی بود. از طرف دیگر، زمانی که این ابزار تحلیلی حذف شد، جایگزین آن که گزارش تفسیری مدیریتی بود نیز نتوانست به اهداف خود برسد؛ یکی از اهداف این گزارش مدیریتی ارائه ابزار تحلیل مناسب در خصوص هر نماد بود.

بازگشت پیش بینی eps در روزهای اخر مدیریت سابق سازمان بورس

اما در دوره مدیریت حسن قالیباف اصل این زمزمه ها به گوش می رسید که سازمان بورس تصمیم دارد ارائه پیش بینی eps هر سهم توسط شرکت های نمادهای مختلف در پایان هر سال و یا ابتدای سال جدید به صورت عمومی منتشر شود. این موضوع در همان زمان مخالفان و موافقان زیادی داشت.

برخی از کارشناسان معتقدند بازگشت پیش‌بینی سود آینده‌نگر شرکت‌ها قطعا می تواند برای بازارسرمایه مفید باشد. داشتن راهنما و یک ابزار تحلیلی می تواند مانند یک چراغ راه برای معامله گران عمل کند. اما مشکلی که باعث حذف آن شد، همچنان باقی است.

برای رفع این مشکل به نظر می رسد باید هر شرکت علاوه بر پیش بینی خود، در یک کنفرانس اطلاع رسانی در خصوص علل ارائه این میزان سود در پیش بینی خود، گزارش شفافی ارائه کند. این مساله در کنار بیان تحلیل توسط تیم خبره کارشناسی نیز می تواند ابهامات را به شدت کاهش داده و مشکل پیش گفته را حل کند.

اطلاعات سود شرکت ها شامل تخمین میزان فروش، قیمت تمام شده، ‌درآمد‌ها و هزینه‌ های غیر‌عملیاتی شرکت است که باید توسط شرکت به صورت شفاف بیان شود. یعنی فروض ارائه این گزارش به صورت پیوست ارائه شود تا همگان دلایل این چنین ارقامی را در پیش بینی سود بدانند. به‌عنوان مثال نرخ ارز، نرخ بهره بانکی و کلیه مواردی که باعث چنین پیش بینی شده است به صورت شفاف بر روی کدال قرار گیرد تا همه بتوانند از آن استفاده کنند.

EPS دوازده ماهه جایگزین EPS سالیانه

اما نکته ای که باید در خصوص پیش بینی سود مورد توجه قرار گیرد، نحوه اطلاع رسانی آن است. معمولا سال مالی شرکت ها با ابتدای سال تقویمی تفاوت داشته و شرکت ها می توانند این پیش بینی را برای سال مالی خود ارائه کنند. در صورتی که برای سهامداران باید این پیش بینی طی یک سال رخ دهد.

در صورتی که به جای استفاده از EPS سالانه، ‌از EPS دوازده ماه آتی استفاده شود، می توان امیدوار بود این عدم تطابق نیز حل شود. یعنی شرکت ها مستقل از سال مالی خود، در هر زمانی EPS‌ دوازده ماه آتی خود را منتشر و به روز رسانی کنند. به‌عنوان مثال اگر سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند است و اکنون در آذرماه هستیم، ‌اولا شرکت‌ها عملکرد ۱۲ ماهه منتهی به آذرماه را منتشر کنند و ثانیا پیش‌بینی سود ارائه شده نیز؛ تخمین سود ۱۲ ماه آتی شرکت باشد.

شفافیت گم شده این روزهای بورس

ارائه اطلاعات نادرست و غیر شفاف یکی از دلایل حذف موضوع پیش بینی سود در گذشته بوده است. در صورتی که EPS به درستی تخمین زده شود و به درستی در اختیار معامله گران قرار گیرد، می تواند علاوه بر ابزار تحلیلی مناسب برای سهامداران، شفافیت بازار سرمایه را نیز بالا ببرد.

بسیاری از کارشناسان وجود اطلاعات نهانی در بازار سرمایه و افشای آن برای عده ای را از مشکلات فعلی بازار سرمایه می دانند. در صورتی که شفافیت به درستی اجرایی شود می تواند مساله وجود اطلاعات نهانی را نیز تا حدود زیادی کاهش دهد.

درشرایط فعلی گزارش‌های ماهانه و گزارش‌های سه ماهه به‌طور مرتب منتشر می‌شود و میزان تولید و فروش‌های ماهانه در اختیار همه اهالی بازار قرار می‌گیرد، در چنین شرایطی ارائه EPS شرکت‌ها کار دشواری نبوده و می توان راهگشای بازار باشد. حال باید دید مدیریت جدید سازمان بورس در این زمینه چه تصمیمی می گیرد.

در سامانه فارس من خبرگزاری فارس نیز درخواستی با عنوان «بازگشت به قانون قدیمی پیش بینی سود آینده‌نگر شرکت‌های بورسی» به ثبت رسیده است که خبرنگاران در حال پیگیری این موضوع هستند.