صرف سهام چیست؟

افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام چیست؟

افزایش سرمایه یکی از مباحث چالشی در بخش تحلیل بنیادی است. در این مقاله افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام را به‌طور کامل یاد خواهیم گرفت.

البته قبل از ورود به مبحث اصلی افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام، چند مطلب پایه‌ای بازار بورس را یادآوری می‌کنم تا افراد کم‌تجربه‌تر هم بتوانند از این آموزش بهره بگیرند.

سهم چیست؟

سهم کوچک‌ترین واحد مالکیتی شرکت است. هر سهامدار به همان نسبتی که سهام شرکتی را در اختیار دارد، در مالکیت شرکت نیز ایفای نقش می‌کند.

برای مثال شرکتی به‌طورکلی دارای 100 واحد سهم است و یکی از سهامداران فقط مالک 2 واحد از سهام کلی این شرکت است؛ در این حالت سهامدار به همان میزان 2 درصد حق رای، حق سود، حق در دارایی‌ها، حق تقدم را دارد.

سهم جزو سندهای قابل معامله است و به‌راحتی بین افرادی که کد بورسی دارند، معامله می‌شود.

طبق قانون تجارت ایران ارزش اسمی هر سهم نباید از 10 هزار ریال تجاوز کند؛ البته لازم به ذکر است که به‌طور معمول ارزش اسمی هر عدد سهم شرکت‌های پذیرفته ‌شده در بورس ایران، یک هزار ریال در نظر گرفته می‌شود.

افزایش سرمایه چیست؟

افزایش سرمایه یکی از روش‌هایی است که شرکت‌ها برای تامین بودجه مورد نیازشان برای طرح‌های توسعه‌ای و پاسخ‌گویی به نیازهای نقدینگی شرکت از آن استفاده می‌کنند. البته افزایش سرمایه همیشه به جهت تامین بودجه نیست؛ بلکه در مواردی به کمک افزایش سرمایه، در ساختار مالی شرکت تجدید نظر شده و اصلاحاتی در آن صورت می‌گیرد.

روش‌های گوناگونی برای افزایش سرمایه وجود دارد که تفاوت اصلی آن‌ها در چگونگی تامین منابع جدید است.

انواع روش‌های افزایش سرمایه را نام ببرید؟

افزایش سرمایه به سه شکل زیر انجام می‌شود:

1- افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها

شرکت‌ها دارایی‌هایی چون زمین، ساختمان، تجهیزات را در بخش دارایی‌های بلندمدت غیرجاری به قیمت تمام‌شده ثبت می‌کنند؛ در حالی‌که ارزش روز دارایی‌ها به‌خاطر تورم افزایش پیدا می‌کند. در این روش شرکت‌ها با ارزیابی‌های کارشناسی شده، قیمت روز را وارد ترازنامه می‌کنند.

به کمک این روش شرکت‌ها می‌توانند با بالاتر نشان دادن سرمایه خود، واجد شرایط دریافت تسهیلات مالی شوند. همچنین در مواردی که بدهی شرکت‌ها بیشتر از نصف سرمایه ثبت شده شرکت باشد، طبق قانون، شرکت در معرض ورشکستگی قرار می‌گیرد؛ شرکت‌ها با این روش می‌توانند سرمایه‌شان را بالاتر از بدهی‌ها نشان داده و خود را از خطر ورشکستگی نجات دهند.

2- افزایش سرمایه از محل سود انباشته (سهام جایزه)

طبق قانون تجارت ایران شرکت‌ها موظف‌اند بخشی از سود سالانه خود را در حسابی به‌ نام سود انباشته نگهداری کنند. پس از اینکه این مبلغ به مقدار قابل توجهی رسید، شرکت‌ها می‌توانند از موجودی این حساب بهره بگیرند.

3- افزایش سرمایه از محل آورده نقدی

در این روش شرکت‌ها با اختصاص سهام جدید به سهامداران از آن‌ها می‌خواهند، مبلغ اسمی سهام را به حساب شرکت واریز کنند و یا حق تقدم اختصاصی خود را در بازار سرمایه به فروش برسانند.

البته باید یادآور شوم که افزایش سرمایه به روش صرف سهام زیر مجموعه افزایش سرمایه از محل آورده‌های نقدی است که در ادامه به تشریح دقیق آن خواهیم پرداخت.

افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام چگونه است؟

در افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام، شرکت سهام جدیدی منتشر کرده و به سهامداران می‌فروشد. همان‌طور که می‌دانید ارزش اسمی سهام در بازار بورس 1000 ریال است؛ اما در اکثر مواقع شرکت سود بالایی شناسایی می‌کند و ارزش واقعی سهام در بازار بیشتر از ارزش اسمی آن برآورد می‌شود.

برای مثال ارزش اسمی سهمی 1000 ریال و ارزش واقعی آن 2000 ریال است؛ در این صورت خریداران مبلغ 2000 ریال بابت سهم پرداخت می‌کنند. به مابه‌التفاوت ارزش اسمی و وجوه دریافتی بابت سهام، صرف سهام گفته می‌شود.

در این سهم 1000 ریال مابه‌التفاوت ارزش اسمی و وجوه دریافتی بابت سهام است.

برای افزایش سرمایه از طریق صرف سهام دو روش وجود دارد:

الف) افزایش سرمایه از طریق صرف سهام با سلب حق تقدم؛

در این روش حق تقدم از سهامداران شرکت سلب می‌شود و سهام جدید به سهامداران جدید واگذار می‌شود؛ این نوع از افزایش سرمایه به سه شکل می‌تواند انجام شود:

1- واریز صرف سهام به حساب اندوخته شرکت

در این روش صرف سهام به یک حساب جداگانه واریز می‌شود؛ این مبلغ به همه سهامداران قبلی و جدید تعلق دارد. با توجه به مزایای بالای این کار بیشتر شرکت‌ها از این روش استقبال می‌کنند.

2- تقسیم نقدی صرف سهام در بین سهامداران قبلی شرکت

در این مورد شرکت به سهامداران اطلاع می‌دهد که سود پرداختی از محل صرف سهام یا بازده سرمایه است و نه از محل عملیاتی و بازرگانی شرکت. این روش جز افزایش سرمایه شرکت آن‌ هم به میزان قیمت اسمی عایدی دیگری برای شرکت ندارد.

3- توزیع صرف سهام به شکل سهام جدید بین سهامداران قبلی شرکت (سهام جایزه)

در این روش به میزان مبلغ صر‌ف سهام، سهام جدید به قیمت اسمی منتشر و به سهامداران قبلی تخصیص می‌یابد.

ب)افزایش سرمایه از طریق صرف سهام بدون سلب حق تقدم

در این روش به سهامداران فعلی فرصت شرکت در افزایش سرمایه با استفاده از اعطای حق تقدم داده می‌شود. به سهامداران قبلی شرکت به نسبت میزان افزایش سرمایه شرکت و میزان سهام قبلی سهامدار، حق تقدم خرید سهم اعطا می‌شود؛ سهامدار با واریز ارزش اسمی، می‌تواند حق‌ تقدم‌های اعطایی را به سهام تبدیل کند.

افزایش سرمایه با صرف سهام چه مزیت‌هایی برای شرکت‌ها دارد؟

1. امکان ورود منابع مالی جدید به شرکت؛
2. افزایش تعداد سهام شناور شرکت؛
3. تامین نیازهای مالی شرکت از یک منبع مالی با ثبات بدون ایجاد تعهد برای بازپرداخت؛
4. افزایش EPS شرکت؛
5. برخورداری از معافیت مالیاتی (مخصوص شرکت‌هایی است که به افزایش سرمایه از طریق صرف سهام با سلب حق تقدم و عرضه عمومی اقدام می‌کنند)؛
6. افزایش قیمت سهم (پس از افزایش سرمایه، به دلیل تخصیص سود یا سهام جدید به سهامداران، قیمت سهم در بازار تا حدودی کاهش می‌یابد که در بیشتر مواقع بازار در یک دوره زمانی کوتاه این گپ قیمتی را پر می‌کند)؛

کسر سهام چیست؟

در برابر افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام، کسر سهام وجود دارد؛ در این شیوه سهام جدید با قیمتی کمتر از ارزش اسمی خود، منتشر می‌شود. در این حالت به مابه‌التفاوت ارزش اسمی و قیمت اصلی سهم، کسر سهام می‌گویند.

نتیجه‌گیری

در این مقاله سعی کردیم به‌شکلی خلاصه و ساده موضوع افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام را به شما آموزش دهیم. یادگیری دقیق مفاهیم افزایش سرمایه به شما کمک می‌کند تا تصمیمات درستی در قبال خرید یا فروش سهام بگیرید.

صرف یا کسر سهام

صرف یا کسر سهام : سهام شرکت در بدو تاسیس به مبلغ اسمی منتشر می شود. ولی در شرکتی که مدتی از تاسیس آن گذشته و وضع شرکت موفقیت آمیز یا عکس آن باشد ، چنانچه سهام جدیدی منتشر شود ، این سهام ممکن است به قیمتی بیشتر یا کمتر از منتشر شده است.

صرف یا کسر سهام :

صرف عبارت است از سرک یعنی مبلغ اسمی به اضافه مبلغی بوده و کسر عبارت است از ارزش اسمی منهای مبلغی.

سود سهام جزء قیمت سهام به حساب نمی آید بلکه به منزله سرقفلی است که از طرف خریدار جدید جهت شریک شدن در مزایای شرکت پرداخت می شود.

مبلغ صرف سهام جزء اقلام درآمدهای سرمایه ای محسوب می شود.

این مبلغ در حساب مخصوصی تحت عنوان حساب اندوخته سرمایه ای یا صرف سهام در ترازنامه نشان داده می شود.

کسر سهام در ترازنامه مانند زیان سنواتی در سایر دارایی ها می باشد که با تصویب مجمع عمومی از محل اندوخته ها مستهلک می شود.

مثال (در توضیح صرف یا کسر سهام) :

شرکت سهامی یاران در تاریخ 97/10/01جهت افزایش سرمایه اقدام به انتشار 400 سهم عادی 600 ريالی و 1.000 سهم ممتاز 1.000 ريالی نموده است.

سهام عادی خود را به مبلغ هر سهم 630 ريال نقداً فروخته و سهام ممتاز خود را به مبلغ هر سهم 990 ريال نقداً به فروش می رساند.

. سهم عادی 240.000

. صرف سهام عادی 12.000

انتشار 400 سهم عادی و فروش نقدی آنها با صرف

کسر سهام ممتاز 10.000

. سهم ممتاز 1.000.000

انتشار 1.000 سهم ممتاز و فروش نقدی آنها با کسر

توضیح (در توضیح صرف یا کسر سهام) :

حال اگر سهام عادی را با شرط 1/3 نقدی و بقیه پذیره نویسی و همچنین سهام ممتاز را با شرط 1/2 نقدی و بقیه پذیره نویسی بفروشد ، ثبت های مربوطه به شرح زیر است :

تعهد صاحبان سهام 168.000

. سهام عادی تهعد شده 240.000

. صرف سهام عادی 12.000

صدور 400 سهم عادی و فروش آنها با شرایط 1/3 نقدی

تعهد صاحبان سهام 495.000

کسر سهام ممتاز 10.000

. سهم تعهد شده ممتاز 1.000.000

صدور 1.000 سهم ممتاز و فروش آنها با شرایط 1/2 نقدی

سهام خزانه ( سهام بازخریدی و اعطایی ) :

یک شرکت سهامی ممکن است پاره ای از سهام صادره خود را از طریق خرید یا اعطای سهام داران مجدداً به دست آورد و یا ممکن است در ازای بدهی یکی از شرکاء قسمتی از سهام او را قبول کند.

بدیهی است که این نیز یک نوع بازخرید می باشد.

سهام بازخریدی باید دارای خصوصیات زیر باشد (در توضیح صرف یا کسر سهام) :

1-سهم بازخریدی از سهام صادره خود شرکت باشد ؛

2-تمام مبلغ سهم از طرف سهام دار پرداخت شده باشد ؛

3-سهم از طرف خود شرکت بازخرید گردد ؛

4-سهم قبلاً باطل نشده است ؛

5-سهام خزانه دارایی شرکت محسوب نمی شود. زیرا یک شرکت نمی تواند مالک قسمتی از حق مالکیت خود باشد ؛

6-سهام خزانه دارای حق رای نیست ؛

7-به سهام خزانه سود سهام تعلق نمی گیرد ؛

8-اگر یکی از سهام داران سهم خود را به شرکت ببخشد ، سرمایه شرکت تغییر نمی کند ، فقط تعداد سهام صادره تقلیل می یابد ؛

9-اگر سهام خزانه تحت عنوان دارایی جاری در ترازنامه آورده شود بدین معنی است که این سهام در آینده نزدیک به فروش می رسد.

وقتی سهمی بازخرید شد ، حساب سهام خزانه معادل قیمت خریداری آن بدهکار ( ارزش اسمی سهم و مبلغی که سهام دار آن را خریداری نموده است ، مورد نظر نیست ) و هنگامی که سهم مجدداً به فروش می رسد ، حساب سهام خزانه معادل قیمت خرید بستانکار می گردد.

مثال 1 (در توضیح صرف یا کسر سهام) :

شرکت سهامی پرگل در تاریخ 97/07/10 تعداد 200 سهم ممتاز 1.000 ریالی خود را بازخرید کرده و به مبلغ هر سهم 1.200 ريال به فروش می رساند :

سهام خزانه 200.000

بازخرید 200 سهم ممتاز

. سهام خزانه 200.000

بابت فروش 200 سهم ممتاز 1000 ريالی به مبلغ 1200 ريال

مثال 2 (در توضیح صرف یا کسر سهام) :

شرکت سهامی پرگل در تاریخ 97/07/10 تعداد 500 سهم ممتاز 600 ریالی خود را بازخرید کرده و به مبلغ هر سهم 590 ريال به فروش می رساند :

صرف سهام (stock premium) چیست ؟

سهام، سند قابل معامله‌ای است که دارندگان آن به ازای سهام خود دارای مالکیت شرکت‌ سهامی هستند و برای دارندگان آن، حقوقی را به همراه خواهد داشت. در اساسنامه شرکت، ارزش سهام تعیین شده‌ است و ارزش اسمی هر برگه سهم نباید بیش از 1000 ریال باشد.

صرف سهام یکی از اصطلاحات پرکاربرد در حوزه بورس و اوراق بهادار است و آشنایی با آن همچون بسیاری از اصطلاحات مهم این بازار از قبیل عرضه اولیه، پذیره نویسی، حجم مبنا، دامنه نوسان و… ضروری است. یکی از اصلی‌ترین کاربردهای این اصطلاح در بحث افزایش سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس است. در مقاله پیش رو به معرفی این اصطلاح و کاربرد آن پرداخته شده است.

ارزش اسمی سهم

ارزش اسمی در واقع به ارزش یک برگه سهم عادی در هنگام انتشار سهام اطلاق می‌شود که معادل 1000 ریال بوده و در اساسنامه نیز ذکر می‌گردد. ارزش اسمی سهام، حاصل تقسیم سرمایه شرکت بر تعداد برگه‌های سهام است. شایان ذکر است تعیین ارزش اسمی برای برگه سهم به معنای فروش سهم به میزان ارزش اسمی آن نیست و در بورس ایران، ارزش اسمی تمامی سهم‌ها یکسان است. بدین معنی که سهم در ابتدای انتشار 1000 ریال است و پس از عرضه سهم و معامله بر روی آن، قیمت سهم براساس عرضه و تقاضا مشخص می شود.

افزایش سرمایه

بنگاه‌های اقتصادی برای سرمایه گذاری‌های مختلف، افزایش نقدینگی، توسعه طرح‌های کسب‌وکار خود و حفظ یا ارتقای موقعیت خود در برابر رقبا نیاز به تأمین منابع مالی جدید دارند. یکی از راه‌های تأمین منابع مالی برای شرکت‌ها، ‌افزایش سرمایه است. افزایش سرمایه ساز وکار و روش های مختلفی دارد. چهار روش کلی برای افزایش سرمایه در نمودار زیر نمایش داده شده است.

برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، مقاله “افزایش سرمایه چیست؟” را مطالعه نمایید.

صرف سهام (stock premium) چیست؟

میزان عرضه و تقاضا برای یک سهم، قیمت آن سهم را در بازار بورس تعیین می‌کند، عرضه و تقاضا برای یک سهم نیز متاثر از عوامل متعددی از جمله عملکرد شرکت خواهد بود که موجب کاهش تقاضا و یا افزایش آن شده و این امر بر قیمت سهم به شدت تاثیرگذار خواهد بود. حاصل ضرب قیمت روز سهم یک شرکت در تعداد سهامی که آن شرکت ثبت نموده است، ارزش بازار سهام شرکت را نشان می‌دهد.

همانطور که گفته شد افزایش سرمایه از طریق انتشار سهام جدید یکی از راهکارهای شرکت‌ها برای تامین منابع مالی مورد نیازشان است. براساس ماده ۱۶۰ قانون تجارت، شرکت می‌تواند سهام جدید خود را برابر با ارزشی اسمی، بفروشد صرف سهام چیست؟ و یا آنکه علاوه بر ارزش اسمی سهم، مبلغی را به‌عنوان اضافه ارزش از خریدار دریافت کند. به مابه‌ التفاوت ارزش اسمی و وجوه دریافتی مازاد بابت فروش سهام جدید، صرف سهام گفته می‌شود.

افزایش سرمایه به روش صرف سهام

در افزایش سرمایه به این شیوه به جای انتشار سهام عادی با ارزش اسمی، پذیره نویسی سهام جدید به قیمت بازار انجام می‌گیرد. در این روش شرکت سهام جدید خود را به مبلغ بیشتری از ارزش اسمی و از طریق پذیره نویسی به فروش می‌رساند. چون در این روش شرکت، از طریق پذیره نویسی مبلغ موردنظر خود را در مدت زمان کوتاه‌تری تأمین می‌کند، این شیوه افزایش سرمایه بیشتر مورد توجه شرکت‌ها قرارگرفته است.

مزایای افزایش سرمایه به روش صرف سهام

1. این روش افزایش سرمایه، در تامین و ورود مستقیم نقدینگی قابل توجه به شرکت در مدت زمان کوتاهی موثر بوده و این موضوع موجب شده است این روش افزایش سرمایه بسیار مورد توجه شرکت‌ها قرار گیرد. 2. در صورتی که شرکتی تصمیم به افزایش سرمایه از طریق صرف سهام بگیرد، عمق بازار افزایش پیدا می‌کند، به این معنا که سهامداران جدید می‌توانند به بازار و خرید این سهم ورود کرده و این سهم بین تعداد بیشتری از مردم توزیع خواهد شد. 3. افزایش سرمایه به روش صرف سهام، یک منبع مالی بدون سررسید است که شرکت دغدغه بازپرداخت آن را ندارد. در نتیجه برای شرکت الزام پرداخت بدهی و در نهایت ریسک عدم توان پرداخت بدهی نداشته و منجر به افزایش اعتبار شرکت در بازار می‌شود. 4. صرف سهام در گروه منابع تأمین مالی شرکت محسوب شده و در ساختار مالی شرکت نیز به کار گرفته می‌شود؛ زیرا از محل انتشار سهام جدید به قیمتی بیش از ارزش اسمی حاصل می‌گردد. در نتیجه شرکت‌هایی که نیازمند اصلاح ساختار سرمایه‌ای خود و تامین نقدینگی بالایی برای دستیابی به طرح‌های توسعه‌ای خود هستند، این نوع افزایش سرمایه بسیار کارآمد خواهد بود.

مصارف صرف سهام

ذی‌نفعان افزایش سرمایه به روش صرف سهام چه کسانی هستند؟

تصمیم شرکت برای افزايش سرمايه به روش صرف سهام نيازمند وجود شرايط مناسب بازار، تامين منافع سهامداران و جذابيت هاى شركت مربوطه برای سرمایه داران است. به عبارت ديگر امكان پذير شدن افزايش سرمايه با صرف سهام مستلزم تامين خواسته هاى ذى نفعان مربوط است. این ذینفعان عبارتند از:

سهام خزانه چیست

سهام خزانه ابزاری برای شرکت‌ها و نوعی بازخرید سهام شرکت توسط خود شرکت محسوب می‌شود. استفاده نابجا و سوء استفاده‌هایی که از خرید سهام خزانه صورت گرفت، باعث ممنوعیت این کار در بسیاری از کشورهای دنیا شد. اگر می‌خواهید به‌طور دقیق و جامع بدانید سهام خزانه چیست، ما را تا پایان همراهی کنید تا اطلاعات لازم را در اختیارتان قرار دهیم.

تعریف سهام خزانه:

نوعی سهام عادی یا ممتاز شرکت است. (treasury stock) سهام خزانه این نوع سهام پس از عرضه در بازار، دوباره به وسیله مدیران همان شرکت خریداری می‌شود.

هر شرکتی که اقدام به خرید سهام خود کند، در واقع سهام خود را بازخرید کرده است. به سهام بازخرید شده سهام خزانه می گویند. سهام خزانه می‌تواند عادی یا ممتاز شرکت باشد.

دلیل نام‌گذاری سهام خزانه:

خزانه هم مکانی است که برای نگهداری ثروت از آن استفاده می‌شود. در گذشته‌ها سهام خریداری شده توسط واحد اقتصادی را در خزانه شرکت نگهداری می‌کردند، برای همین این نوع سهام به سهام خزانه معروف شد. بنابراین سهام خزانه سهامی است که بازخرید شده و به صندوق شرکت باز می‌گردد.

بازخرید سهام خزانه چیست:

به خرید مجدد سهام منتشره به وسیله شرکت ناشر، بازخرید سهام گفته می‌شود. بازخرید سهام ابزاری برای حفظ تعادل و ثبات سرمایه در بازارهای جهانی است. استفاده از این ابزار در کشورهای مختلف مقررات خاصی دارد ولی در ایران کاربردی ندارد.

هدف خرید سهام خزانه:

هدف اصلی از عرضه و خرید سهام خزانه کاربرد آن در جهت تحقق اهداف شرکت و تضمینی برای نقد شوندگی دارایی سایر سهامداران است. خرید سهام خزانه ابزاری برای ایجاد تعادل و کنترل بازار سرمایه توسط مدیران واحدهای اقتصادی است. شرکت‌ها با خرید یا فروش سهام خودشان می‌توانند در زمان بحران شرایط را کنترل کنند. بهبود نقد شوندگی سهام و جلوگیری از سفته‌بازی دلیل دیگر تهیه و خرید سهام خزانه است.

هدف خرید سهام خزانه

قوانین مربوط به خرید و فروش سهام خزانه

همان‌طور که گفته شد خرید و فروش سهام خزانه در ایران ممنوع است و در سایر کشورها نیز با رعایت این قوانین مجاز است:

1. سهام خزانه سهام شناور شرکت محسوب نمی‌شود.
2. خرید سهام خزانه توسط شرکت نباید سهام شناور شرکت را تا بیش از 50 درصد کاهش دهد.
3. شرکت‌ها مجاز نیستند در هر زمانی که خودشان بخواهند اقدام به تهیه سهام خزانه کنند.
4. برای تهیه سهام خزانه باید تحت نظر قانون و در بازه‌های زمانی مشخص اقدام به انجام این کار کنند.

چرا خرید سهام خزانه در ایران ممنوع است:

1. در ایران هیچ شرکتی مجاز به خرید سهام خود نیست، چون مدیران ارشد شرکت از وضعیت سهام و میزان سوددهی یا ضرر آن آگاهی داشته و می‌توانند سهام خود را با حداقل قیمت بخرند و با حداکثر قیمت به فروش برساند با با خرید سهام ارزش سهام شرکت خود را بالا می‌برد.
2. دلیل دیگر ممنوعیت خرید سهام خزانه در ایران این است که با در نظر گرفتن وضعیت شرکت، مدیران در بازه زمانی کوتاه و به طور ناگهانی اقدام به خرید سهام خود می‌کنند و با این کار قیمت سهام در بازار را تحت تأثیر قرار داده و باعث رشد قابل توجه قیمت همان سهام در بازار می‌شود.
3. دلیل دیگر آن است که حتی با وجود آن‌که به سهام خزانه سود تعلق نمی‌گیرد اما باعث افزایش سود سهام سایر سهامداران می‌شود.

وضعیت سهام خزانه در دارایی شرکت:

فراموش نکنید سهام خزانه دارایی شرکت محسوب نمی‌شود، بلکه سهامی است که حقوق صاحبان و سرمایه‌های شرکت را کم می‌کند. در واقع از میزان سهام موجود کم می‌کند.

لازم است بدانید سود و زیان ناشی از خرید و فروش سهام خزانه، نباید در سود و زیان شرکت ثبت شود.

مزایای بازخرید سهام خزانه:

شرکت‌ها به دلایل زیادی اقدام به خرید سهام خود می‌کند این دلایل را باهم بخوانیم:

• وقتی شرکت متوجه شود که قیمت سهام نسبت به ارزش ذاتی آن در بازار کمتر است برای نزدیک کردن قیمت سهام به ارزش واقعی خود اقدام به بازخرید سهام می‌کند
• دلیل دیگر بازخرید سهام شرکت کنترل بازار است، شرکت‌ها با این کار می‌توانند کنترل بازار سهام را در دست داشته باشند و مدیران شرکت می‌توانند موقعیت تجاری خود را حفظ کرده و بقای شرکت خود را تضمین نمایند.
• وقتی شرکت‌ها رشد کمی در بازار داشته باشند یا در مرحله بلوغ باشند با بازخرید سهام، می‌توانند وضعیت شرکت خود را در بازار تثبیت کرده و آن را بهبود ببخشند.
• استفاده از اطلاعات سهام به سهامداران کمک می‌کند که بتوانند در زمان لازم با بازخرید سهام خود ارزش ذاتی آن را بالاتر ببرند.
• بازخرید سهام با قیمت سهم ارتباط مستقیم دارد، بازخرید سهام و افزایش قیمت‌ها تأثیر مثبت بر بازار سهام و رشد آن دارد.
• بازخرید سهام فرایندی است که باعث افزایش میزان سودآوری شرکت در بازار می‌شود.
• شرکتی که اقدام به بازخرید سهام خود می‌کند، قصد افزایش قیمت سهام خود را در آینده دارد.
• و در نهایت به کمک بازخرید سهام خزانه می‌توان ساختار سرمایه شرکت را بهبود داد.

مزایای بازخرید سهام خزانه

معایب سهام خزانه:

معایب سهام خزانه هم دامن‌گیر مدیران شرکت هم سهامداران می‌شود.

وقتی شرکتی سهام خزانه را منتشر می‌کند، در صورتی که سرمایه‌گذاران این اقدام را به خاطر عدم وجود فرصت سرمایه‌گذاری مطلوب بدانند، نسبت به آن سهام بدبین شده و قیمت آن در بازار کم می‌شود.

کنترل هیئت نظارت بورس بر شرکت‌هایی که اقدام به تهیه سهام خزانه می‌کنند ممکن است به شرکت ارائه دهنده سهام خزانه را دچار مشکل کند و یا حتی منجر به حذف آن‌ها از بازار بورس شود.

4 شرط خرید سهام خزانه:

بر خلاف ایران در سایر کشورها، شرکت‌های پذیرفته شده در بازار بورس و شرکت‌هایی که در خارج از بازار بورس فعال هستند تنها در صورت رعایت این شرایط اجازه تهیه سهام خزانه را دارند:

1. تا ۱۰ درصد سهام خود را خریداری کنند.
2. سهام خریداری شده به‌عنوان سهام خزانه تا 2 سال در شرکت نگهداری شود.
3. خرید این ۱۰ درصد باید به شرطی باشد که سهم شناور کمتر از نصف نشود.
4. ضمن آن‌ که حجم خرید سهام خزانه نباید از ۴۰ درصد حقوق صاحبان سهام شرکت بیشتر شود.

عواقب بازخرید سهام در شرکت‌ها:

بازخرید سهام عواقب متفاوتی در شرکت‌ها دارد.

• بازخرید سهام ارزش ذاتی آن را به سمتی هدایت می‌کند که به قیمت واقعی خود نزدیک شود.
• مدیران شرکت می‌توانند مطابق وضعیت فعلی خود و یا برای بهبود وضعیت خود در آینده اقدام به خرید سهام خزانه کنند.
• همان‌طور که گفته شد، بیشتر شرکت‌هایی که در مرحله بلوغ هستند از این روش استفاده می‌کنند تا هزینه سرمایه گذاری خود را به حداقل برسانند.
• این کار باعث کاهش ریسک شرکت می‌شود، کاهش ریسک شرکت تأثیر مثبتی بر عملکرد شرکت و در کل اقتصاد دارد.

3 دلیل بازخرید سهام خزانه

شرکت‌هایی که اقدام به بازخرید سهام خزانه می‌کند دلایل زیادی برای این کار خود دارند:

1. ایجاد تعادل در قیمت سهام
2. افزایش سود سهامداران و تأثیر مثبت بر ارزش سهام بازار
3. جلوگیری از ضربه‌های وارد شده توسط رقبا

تأثیر بازخرید سهام بر بازار سرمایه و بورس:

سهامداران و فعالان سرمایه و بورس از اطلاعات موجود در این بازار برای تصمیم‌گیری‌های خود استفاده می‌کنند. تقسیم سود نقدی و میزان آن مهم‌ترین اطلاعات برای سهامداران است که نشان‌دهنده وضعیت شرکت نیز هست.

بازخرید سهام نیز از جمله اخباری است که برای سهامداران اهمیت زیادی دارد و به آن‌ها نشان می‌دهد که ارزش ذاتی سهم از قیمت آن بالاتر است. بازخرید شرکت به سهامداران نشان می‌دهد که مدیریت شرکت در حال ارزیابی وضعیت سهام خود است و انتظار بیشتری از قیمت سهم خود در بازار دارد. بازخرید سهام با قیمت سهام رابطه مستقیم دارد.

مفهوم سهام خزانه

مفهوم سهام خزانه در دنیا:

سهام خزانه دنیا سهامی است که مدیریت آن فقط در دست شرکت‌های سهامی است و برای رسیدن به اهداف شرکت قابل استفاده است.

Undervalued آندر ولیو چیست:

وقتی که شرکتی برای جلوگیری از زیان خود در بازار، سهام را به قیمت واقعی خریداری کند. در واقع خود شرکت یا ناشر سهام اقدام به خرید آن می‌کند تا از ضرر جلوگیری کنند.

با سهام خزانه در بازار ایران آشنا شوید:

بر اساس متمم قانون تجارت در سال ۱۳۴۸ در ایران هیچ شرکتی اجازه خرید سهام خزانه را ندارد. البته در سال ۱۳۴۶ مدیران شرکت ملی نفت ایران، برای اولین بار اقدام به خرید سهام خزانه کردند.

از آنجایی که سهام خزانه برای سهامداران سود زیادی دارد، در بسیاری از کشورها خرید آن مجاز است و هم به خاطر ضرری که متوجه سایر خرید آن می‌شود در ایران این عمل غیرقانونی و غیر مجاز است.

ابطال سهام خزانه:

با ابطال صرف سهام چیست؟ سهام خزانه، شرکت دیگر قابلیت خرید و فروش سهام را ندارد. باطل شدن سهام خزانه، حسابداری آن را بدهکار کرده و سهم خزانه بستانکار می‌شود.

قوانین بازخرید سهام خزانه در جهان:

در بازارهای جهانی سهام خزانه کاربردهای متعددی دارد. با این قوانین در کشورهای مختلف آشنا شوید:

خرید سهام خزانه در آمریکا:

مطابق قوانین شرکت‌های سهامی در آمریکا اجازه باطل کردن سهام خریداری شده رادارند. حتی می‌توانند آن را در خزانه نگهداری کنند در صورتی که شرکتی سهام را در خزانه نگهداری کند باید این قوانین را رعایت کند:

• اجازه دریافت سود ندارد.
• نمی‌تواند از حق رأی خود استفاده کند.
• اجازه فروش دوباره آن را در بازار سهام ندارند.

باید بدانید تنها در صورتی شرکت‌ها اجازه فروش سهام نگهداری شده در خزانه رادارند که مطابق اوراق بهادار ایالات متحده در سال ۱۹۳۳ ثبت شده باشد.

سهام خزانه در انگلستان:

نکته جالبی که در مورد سهام خزانه انگلستان باید بدانید، این است که در صورتی که سهام خزانه در انگلستان بازخرید شود، آن سهام باطل شده و تعداد سهام منتشر شده نیز کاهش می‌یابد.

مطابق قانون کشور انگلستان در سال ۱۹۵۵ خرید سهام خزانه غیر مجاز بود اما از سال ۱۹۹۳ خرید سهام خزانه مجاز شد.

در سال ۱۹۹۸ مطابق تغییراتی که در قانون شرکت‌ها اتفاق افتاد به آن‌ها اجازه داده شد که سهام را بخرند نگهداری کنند یا بفروشند ولی فروش مجدد سهام خزانه تا ۱۰ درصد سهام منتشر شده شرکت مجاز است.

سهام خزانه در انگلستان

خرید سهام خزانه در چین:

قوانین کشور چین نیز خرید سهام توسط شرکت صادر کننده را غیر مجاز و ممنوع اعلام کرده است.

تنها در صورتی شرکت صادر کننده، اجازه بازخرید سهام را دارد که سهام خود را به‌عنوان ابطال سهام برای کاهش سرمایه ثبت کند و با شرکت دیگری که سهام شرکت صادر کننده را دارد بازخرید کند.

خرید سهام خزانه در سوئیس:

سهام خزانه در سوئیس هیچ گونه ممنوعیتی ندارد اما نظارت پیچیده و سختی برای خرید و فروش آن وجود دارد.

کدام شرکت‌ها حق خرید سهام خزانه را ندارند:

شرکت های زیان ده، حق خرید سهام خزانه را ندارند، تنها هنگام افزایش سرمایه که پذیره‌نویسی داشته باشند، می‌توانند خرید سهام خزانه را داشته باشند؛ چون افزایش سرمایه صرفاً باید از محل مطالبات و آورده باشد و نمی‌تواند از سهام خزانه استفاده شود.

خرید و فروش سهام خزانه:

وقتی که بخش زیادی از سهام شرکت در اختیار تعداد محدودی افراد باشد که در روند قیمت‌ها تأثیرگذار باشند، در این صورت شرکت برای کنترل قیمت خودش سهام را خریداری می‌کند. برای خرید و فروش سهام خزانه طرف معامله و خریدار سهام خود شرکت است.

از نظر حقوقی، سهم سند نوعی طلب شرکت به حساب می‌آید که دِینی برای شرکت است. با این حساب شرکت مدیون، سهامداران دائن و سهام نیز دین به شمار می‌رود.

وقتی شرکتی سهام خود را بخرد جمع دائن و مدیون به وجود می‌آید و سهم را از بین می‌برد.

سؤالات متداول

صرف سهام خزانه یعنی چه؟

به اختلاف ارزش اسمی سهام و مبلغ حاصله از سهام صرف سهام خزانه گفته می‌شود.

دلیل تصویب قانون خزانه در تجارت چیست؟

چون قانون تجارت به رفع موانع تولید رقابت پذیر و نظام مالی کشور پرداخته است.

در چه صورتی شرکت‌ها اقدام به خرید سهام خزانه می‌کنند؟

وقتی که قیمت سهام شرکت در بازار به زیر ارزش ذاتی معامله شود، خرید سهام خزانه به خاطر جلوگیری از رقیق شدن سهام کارگران انجام می شود.

آیا به سهام خزانه سود تعلق می‌گیرد؟

خیر به سهام خزانه هنگام تقسیم سود نقدی سودی تعلق نمی‌گیرد.

برای خرید و صرف سهام چیست؟ فروش سهام و خزانه مجوز کدام نهاد لازم است؟

برای خرید و فروش سهام خزانه باید مجوز کتبی از سازمان بورس داشته باشید.

قیمت سهام خزانه چگونه محاسبه می‌شود؟

قیمت سهام خزانه قیمت روز سهام است.

دلیل تصویب قانون خزانه در تجارت چیست؟

قانون تجارت با هدف رفع موانع تولید رقابت پذیر و نظام مالی، قانون سهام خزانه را تصویب کرده‌ است.

برای ثبت سهام خزانه از چه روشی استفاده می شود؟

برای ثبت حسابداری سهام خزانه از روش بهای تمام شده استفاده می‌شود.

موسسه مشاوران شما را به خواندن مقاله ارزش گمرکی چیست دعوت می نماید.

جهت برخورداری از مشاور تلفنی مالیاتی می توانید با شماره 09120202822 تماس بگیرید.

صرف سهام چیست؟

صرف سهام، مبلغی است مازاد بر ارزش اسمی سهام که شرکت در زمان فروش سهام عادی دریافت کرده است.

حامد فقرایی مدیر سرمایه گذاری اقتصاد شهر طوبی با در گفتگو با صدای بورس :

صرف سهام، مبلغی است مازاد بر ارزش اسمی سهام که شرکت در زمان فروش سهام عادی دریافت کرده است.

زمانی که آورده افزایش سرمایه از محل صرف سهام انجام می‌شود سهمی به عنوان حق تقدم در اختیار سهامداران قرار می گیرد.

زمانی که افزایش سرمایه از محل صرف سهام انجام می‌شود مالکیت این حق تقدم سلب شده و به قیمت جاری بازار و قیمت سهام به مردم فروخته می‌شود.

مابه التفاوت ۱۰۰ تومان ارزش اسمی سهام و قیمت جاری بازار به عنوان صرف سهام در صورت‌های مالی شرکت ثبت می‌شود.

دو روش برای استفاده این سهام صرف سهام چیست؟ وجود دارد؛ افزایش سرمایه از محل صرف سهام که در صورت‌های مالی شرکت ثبت شده را به سرمایه منتقل می‌کند تا آن را جزئی از سرمایه شرکت به حساب بیاورند و یا اینکه بین سهامدارانی که در زمان مجمع حضور داشتند به صورت نقدی تقسیم و پرداخت کنند.