روانشناسی بورس

اشتباه شرط‌بندی به چه معناست

روانشناسی بورس : ۷ نکته که معامله گران موفق نمی گویند

ویژگیهای معامله گران موفق در بازارهای مالی
چرا همه معامله گران در بازار سرمایه و یا سایر بازارهای مالی موفق نمی شوند؟ معامله گران موفق چه برتری هایی نسبت به سایر معامله گران دارند؟ روش معاملاتی معامله گران موفق در بازار چیست که آنها را از دیگر معامله گران بازار متمایز کرده است؟ سوالات بالا از جمله سوالاتی می باشد که همه سرمایه گذاران درگیر آن هستند و در این نوشتار قصد داریم در خصوص آن صحبت کنیم.

ثبات وضعیت عاطفی/ احساسی

ثبات عاطفی به معنای کنترل خود تحت شرایط فشار است. معامله گران موفق باید تحت شرایط دشوار بتوانند آرامش خود را حفظ نمایند. معامله‌گرانی که توانایی کنترل احساسات را دارند، سطح نگرانی پایینی دارند، آرام می‌مانند، راحت هستند و به ندرت دچار شک و تردید می شوند. آنها معمولا به افراد و شرایط اعتماد می‌کنند، مسوولیت معاملات خود را به عهده می‌گیرند و زیان‌ها را به گردن گردانندگان بازار نمی‌اندازند.

نظم و انضباط
معامله‌ گران موفق کسانی هستند که می‌توانند از قوانین پیروی کنند. آنها افرادی هستند که هنگام رانندگی حد سرعت مجاز را رعایت می‌کنند. آنها کمال گرا هستند و به کار خود افتخار می‌کنند. همچنین دوست دارند کاری را از ابتدا تا پایان انجام دهند و از انجام و تکمیل آنها لذت می‌برند. خلبانانی که عادت دارند چک لیست‌ها را مرتبا ببینند، می‌توانند معامله‌گران موفقی شوند. شخصی که به سادگی با محرک‌های عاطفی بیرونی برانگیخته می‌شود، از نظم کافی برخوردار نیست، هرگز نمی‌تواند معامله‌گر موفقی شود.

هوش
معامله‌گران موفق به طور معمول باهوش هستند. نیازی نیست که آی کیوی انیشتین را داشته باشند، اما از حد متوسط باهوش تر هستند. توانایی آنها در حل مساله قوی است و با اعداد و ارقام خوب کار می‌کنند. آنها می‌فهمند و می‌دانند که معامله با احتمالات همراه است و هر معامله لزوما همان طور که پیش بینی می‌شود پیش نخواهد رفت.

هفت توصیه برای موفقیت در معاملات

– تمام زیان‌های احتمالی را پیش از وارد شدن به صحنه نبرد بپذیرید. این موضوع اعتماد به نفس لازم را برای شجاعانه معامله کردن به شما خواهد داد. کسی که می‌داند شکست جزئی از هر نبرد است، تمام نیروی خود را فارغ از نتیجه آن به کار خواهد بست و بلاش خود سعی میکند که بهترین نتیجه ممکن را بدست آورد.

– برابری منطقی را در ذهن و جسم و روح خود ایجاد کنید. نفس عمیق بکشید تا بتوانید اعصاب آرامی داشته باشید

– به مهارت‌ها و درک درونی(حسی) خود اعتماد نمایید. متخصصان می‌گویند، در معاملات نه تنها باید به ابزارهایی که در اختیار دارید اعتماد کنید، بلکه باید به حس درونی خود تکیه کنید.

– موفقیت را به روشنی و وضوح تصور کنید. این موضوعی است که در بسیاری از متون روانشناسی به آن توصیه می شود. به بیان دیگر، می‌توانید مثبت بیندیشید. نتایج مثبت را برای خود تصور کنید و از این راه است که آنها را محقق خواهید ساخت. بله، ممکن است سه سال طول بکشد تا به این مرحله برسید، اما امید و تلاش خود را از دست ندهید.

برای غلبه بر ترس فقط در زمان حال زندگی کنید. متخصصان می‌گویند ترس منجر به تحلیل افراطی می‌شود. تجدید افکار و تصمیم‌ها سیستم موجود را نابود می‌کند. بر روی معاملات همان طور که پیش می‌روند تمرکز کنید،نه این که به نتایجی که ممکن است اتفاق بیفتد. هرگز نمی‌توانید آنچه که اتفاق می‌افتد را کنترل کنید، اما می‌توانید تلاش کنید آنچه اتفاق می‌افتد را به خوبی مدیریت کنید.

– هنگامی که کاری را آغاز کرده اید، هرگز آن را متوقف نکنید. معامله‌گران موفق تمام کارها و پروژه‌های خود را تمام می‌کنند. اگر فکر می‌کنید اعتماد به نفس لازم برای انجام یک معامله را دارید، پس تا آخر بازی با آن بمانید.

– برای معامله خود برنامه‌ریزی نمایید و بر اساس آن معامله نمایید. اگر در همان ابتدا، تردید دارید، اصلا معامله نکنید. بدانید که این معامله موفقیتی بزرگ برایتان خواهد بود و سپس پیش بروید.

آموزش روانشناسی بورس

در بازارهای مالی، سرمایه گذاران و معامله گران از روش های متفاوتی برای پیش بینی آینده قیمت سهام استفاده می کنند. برخی از آن ها از روش هایی نظیر تحلیل تکنیکال و برخی دیگر از روشی به نام تحلیل فاندامنتال یا بنیادی استفاده می کنند. اما نوع دیگری از تحلیل وجود دارد که میان حرفه ای های بازار مالی محبوبیت بسیاری دارد. علمی به نام روانشناسی بازار یا روانشناسی بورس که به معامله گران کمک می کند تا بسیار بهتر و حرفه ای تر به معامله گری بپردازند. روانشناسی بورس به دنبال خنثی کردن احساسات معامله گران در دوره ها و سیکل های بازار است؛ به همین دلیل در این مقاله قصد داریم به طور کامل به مبحث آموزش روانشناسی بورس بپردازیم.

علم روانشناسی چیست؟

ماهیت بازار سرمایه از شرکت ها و مردم تشکیل شده است. در واقع شرکت ها نیز هویت مستقلی از خود ندارند و انسان ها هستند که باعث سودآوری یا پیشرفت این شرکت ها خواهند شد. علم روانشناسی اهمیت روحیات انسان ها را در مواجهه با شرایط مختلف بازار، اخبار، شایعات و. را بررسی می کند و معامله گر را راهنمایی می کند که تحت شرایط مختلف دچار هیجانات بازار نشود و بتواند از شرایط به وجود آمده به بهترین شکل برای سودآوری خود استفاده کند.

روانشناسی بازار در بورس

در بازار بورس ذات عرضه و تقاضا را مردم با سرمایه هایشان تعیین می کنند؛ بنابراین بسیار مهم است که بدانیم انسان ها در چه شرایطی هیجانی می شوند. چه زمانی دچار ترس شده و رفتار هیجانی از خود بروز می دهند؟ چه زمانی ممکن است طمع کرده و معاملات غیر منطقی انجام دهند؟ اساسا چه چیزهایی موجب از دست دادن سرمایه معامله گران می شود؟

شناسایی این موارد به معامله گران کمک می کند تا درک بهتری نسبت به خود پیدا کنند و شناخت بیشتر از چنین رفتارهایی به معامله گران امکان کنترل احساسات را فراهم می کند. برخی از مواردی که در روانشناسی بورس ممکن است معامله گران با آن مواجه شوند، عبارت اند از:

• بسیاری از معامله گران نگران بروز اشتباه در انجام معاملات و تحلیل خود هستند.
• برخی دیگر از معامله گران دائما نگران از دست دادن سرمایه خود هستند.
• کنترل احساسات یکی از دشوار ترین مهارت های معامله گری است.
• طمع کسب سود بیشتر را دارند.
• تصمیمات هیجانی و عدم پایبندی به حد سود و حد ضرر نیز میان معامله گران بسیار شایع است.

نگرانی از بروز اشتباه در تحلیل

اگر بخواهیم صادق باشیم، در دنیای تحلیلگری هیچ قطعیتی برای تحلیل های شما وجود ندارد. بنابراین معامله گری بر پایه احتمالات است. یک معامله گر حرفه ای برای هر معامله خود میزان سود و ضرر مناسبی را در نظر می گیرد. بنابراین در صورتی که معامله او دچار زیان شود، معامله گر نگرانی از دست دادن تمام سرمایه خود را ندارد، چرا که در معامله گری، زیان بخشی از معاملات شما است و مهم ترین نکته آن است که برآیند معاملات شما سود باشد، نه تک تک معاملاتتان.

به عنوان مثال، یک شخص ممکن است در 10 معامله اخیر خود، 4 شکست را به همراه آورده باشد، اما همچنان برآیند سودآوری معاملات آن مثبت است؛ چرا که در 6 معامله دیگر سود بدست آورده است. بنابراین اینکه معامله گر با خود فکر کند که در تمامی خرید و فروش هایش بایستی سود کسب کند، کاملا اشتباه است.

نگرانی از دست دادن سرمایه

روانشناسی بازار به ما می گوید که برای جلوگیری از استرس، لازم است که با سرمایه مازاد خود وارد این بستر شویم و تمامی افرادی که در بازارهای مالی فعالیت می کنند، می دانند که اساسی ترین نکته برای ورود به دنیای سرمایه گذاری این است که با پولی که اساس و پایه های زندگی را دچار تحول می کند، نباید وارد بازار سرمایه شوند؛ چرا که معامله گری، سرمایه شما را در لبه تیغ و پرتگاهی قرار داده که دائما ممکن است آن را از بین ببرد. بنابراین علاوه بر کسب مهارت های حرفه ای و رعایت اصول مدیریت سرمایه، لازم است تنها با بخشی از سرمایه خود به معامله گری بپردازید تا ترس از دست دادن سرمایه در شما کم رنگ شود.

کنترل احساسات در روانشناسی بورس

یکی از سخت ترین مهارت ها در روانشناسی بورس، کنترل احساسات است؛ به این معنا که احساسات می تواند معاملات بزرگ افراد که می توانست موجب کسب سود شود را دچار زیان کند. بنابراین پیش از آن که سرمایه خود را در بازارهای مالی افزایش دهید، ابتدا مطمئن شوید که توانایی کنترل عواطف و احساسات خود را دارید. برای کنترل احساسات خود در روانشناسی بورس، چند راه وجود دارد:

• تعیین حد سود و حد ضرر
• ایجاد سبد سهام مناسب به جای تک سهم شدن و یا ازدیاد سهام
• تعیین استراتژی معاملاتی شفاف و مناسب
• شناخت دقیق بازار و تعیین هدف شما از ورود به این بازار
• حفظ ثبات و اعتماد به نفس

قانون اول حفظ سرمایه

بسیاری از افراد وارد بازار بورس می شوند تا با رویای کسب سود بزرگ در مدت زمانی اندک به ثروت کلانی دست پیدا کنند، غافل از آن که بورس بی رحم تر از آن است که افراد مبتدی فکر می کنند. بنابراین قانون اول در بورس حفظ سرمایه اولیه و پس از آن کسب سود و خلق بازدهی است و ثبات سودآوری با قانون حفظ سرمایه به مرور زمان، اعتماد به نفس شما در معامله گری را افزایش خواهد داد. تجربه ها نشان داده است افرادی که در معاملات خود صبور هستند و با رویای کسب بازدهی های عجیب به این بازار نیامده اند، در بلندمدت عملکرد بهتری را از خود نشان داده اند.

طمع و ترس در روانشناسی بورس

طمع و ترس دو پارامتر تاثیرگذار در روند سودآوری شما است. افزایش سرمایه برای افزایش کسب سود، بدون برنامه دقیق، استراتژی معاملاتی و مهارت کافی شما را دچار زیان خواهد کرد. از طرف دیگر ترس از دست دادن سرمایه نیز موجب سودهای بسیار جزئی شده و به مرور زمان شما را از معامله گری دور می کند. بنابراین معامله گران بایستی این نکته را بدانند که روندهای صعودی زودتر از آنچه که فکر می کنند، تمام می شود و در روندهای نزولی نیز قرار نیست دارایی شما صفر شود و کنار گذاشتن طمع در روزهای صعودی و غلبه کردن بر ترس بیش از حد در روزهای نزولی، رمز موفقیت در بازارهای مالی است.

جمع بندی

روانشناسی بورس یکی از مهم ترین مسائلی است که هر سرمایه گذار و معامله گری باید آموزش ببیند. روانشناسی به افراد کمک می کند تا بدانند زیان بخشی از دنیای بورس است، بنابراین در هر شرایطی و در هر معامله ای باید انتظار زیان را داشت. همین امر سبب می شود تا نسنجیده و بی منطق دست به معالات عجیب و غریب نزنیم و در طول زمان بتوانیم سودآور باشیم.

روانشناسی بورس و چرخه بازار (چگونه باعث سود و زیان می‌شود؟)

روانشناسی بازار به طور ساده می‌گوید که حرکات بازار تحت تاثیر وضعیت احساسی و روانی کسانی است که داخل آن هستند.

روانشناسی بازار یکی از مهم‌ترین مباحث در اقتصاد رفتاری است.

اقتصاد رفتاری یک مبحث مطالعاتی میان‌رشته‌ای است که در آن محققان فاکتورهای مختلف را که در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی نقش دارند، مورد بررسی قرار می‌دهند.

بسیاری از افراد اعتقاد دارند که احساسات، موتور محرکه اصلی تغییرات بازارهای مالی است و نوسانات و تغییرات احساسی یک سرمایه‌گذار همان چیزی است که به آن روانشناسی بازار گفته می‌شود.

این بازار می‌توان بورس سهام باشد یا هر بازار دیگری.

به طور خلاصه احساسات بازار، آن حس کلی سرمایه‌گذاران و معامله‌گران نسبت به تغییرات قیمت یک دارایی خاص است.

اگر احساسات بازار مثبت بوده و همزمان قیمت‌ها نیز در حال افزایش باشند، اصطلاحا به چنین شرایطی بازار مثبت و رو به بالا و بالعکس این موضوع بازار رو به پایین یا منفی گفته می‌شود.

پس می‌توان نتیجه گرفت که احساسات بازار مجموع و یا میانگین احساسات و عواطف تمام سرمایه‌گذاران و معامله‌گرانی است که در یک بازار مالی خاص حضور دارند.

درست مانند هر گروهی از افراد و در هر جامعه‌ای، چه کوچک و چه بزرگ، یک فکر به صورت غالب و مسلط بین افراد آن جامعه وجود ندارد.

بر طبق تئوری‌های روانشناسی بازار، قیمت یک دارایی دائما در پاسخ به احساسات بازار میل به تغییر دارد و نکته مهم اینجاست که خود این احساسات بازار نیز ایستا نبوده و به صورت پویا در حال تغییر می‌باشند؛ اگر اینگونه نبود، انجام یک معامله بسیار سخت‌تر می‌شد.

در عمل و واقعیت، وقتی بازار در رشد است، اعتماد به نفس و عواطف معامله‌گران در وضعیت خوبی قرار دارد. احساس مثبت بازار باعث افزایش تقاضا و کاهش عرضه شده و این افزایش تقاضا اوضاع روانی سرمایه‌گذاران را بهتر نیز می‌کند.

به طور مشابه روند رو به پایین نیز همینگونه عمل می‌کند و در صورت سقوط بازار تقاضا کاهش و عرضه افزایش پیدا می‌کند.

احساسات در چرخه‌های بورس و سایر بازارهای مالی چگونه تغییر می‌کنند؟

روند رو به بالا

تمام بازارها درون یک چرخه از حرکات مثبت و منفی بوده و وقتی بازار در فاز و مرحله رشد و مثبت است، یک خوش‌بینی، اعتماد و حرص غالب در بین سرمایه‌گذاران به وجود می‌آید.

این احساساتی که از آن‌ها یاد شد، اصلی‌ترین دلایل برای بالا بردن فعالیت‌های خرید هستند.

معمولا مشاهده کردن فعالیت‌های چرخه‌ای و برگشت‌پذیر در بازار بسیار معمول است؛ برای مثال همانطور که گفته شد احساسات بازار در هنگام رشد قیمت‌ها مثبت است و همین موضوع باعث می‌شود که هیجان سرمایه‌گذاران بیشتر شده و بازار رشد بیشتری را تجربه کند.

همانطور که می‌بینید این موضوعات کاملا به صورت دومینو و چرخه‌ای باعث اتفاقات مشابه بعدی می‌شوند.

گاهی اوقات یک حس قوی از اعتماد و حرص و طمع بازار را به طور کامل در بر می‌گیرد و باعث ایجاد حباب می‌شود.

در چنین شرایطی سرمایه‌گذاران غیرمنطقی عمل کرده و بدون توجه به ارزش واقعی یک دارایی و صرفا به دلیل اعتقادشان به بالا رفتن قیمت آن، شروع به خرید می‌کنند.

معامله‌گران به دلیل شتاب تحولات بازار، حریص و بیش از حد هیجان‌زده می‌شوند و امید به سود کردن دارند.

قیمت بعد از این وضعیت، بیش از حد رشد پیدا کرده و از ارزش واقعی خودش دور می‌شود؛ به همین دلیل این کار و فعالیت و خرید بیشتر در این وضعیت بالاترین ریسک اقتصادی را به همراه دارد.

در برخی موارد قیمت یک سهام بدون نوسان حرکت می‌کند و دلیل این موضوع این است که به تدریج در حال فروخته شدن است.

این وضعیت به عنوان مرحله توزیع (distribution) شناخته می‌شود؛ اما گاهی اوقات بازار مرحله توزیع خاصی ندارد و روند رو به پایین بلافاصله بعد از ترکیدن حباب قیمتی شروع می‌شود.

روند رو به پایین

وقتی بازار تغییر جهت داده و منفی می‌شود، آن حس سرخوشی و رضایت جای خودش را به نارضایتی و ترس می‌دهد.

در چنین شرایطی معامله‌گران نمی‌خواهند باور کنند که روند رو به بالا تمام شده است؛ اما قیمت‌ها همچنان کاهش می‌یابند و احساسات بازار به تدریج منفی می‌شود.

احساسات رایج در این وضعیت، اضطراب، انکار و ترس است.

در این مقاله منظور از اضطراب، زمانی است که برای سرمایه‌گذاران این سوال پیش می‌آید که چرا قیمت‌ها در حال کاهش هستند و همین موضوع آن‌ها را وارد مرحله انکار می‌کند.

درمرحله انکار سرمایه‌گذاران نمی‌خواهند دارایی‌ها و سهام خود را به فروش برسانند و دلایل آن‌ها می‌تواند \” دیر شدن زمان فروش\” و یا باور به \”بازگشت دوباره بازار\” باشد.

برخی معامله‌گران در این وضعیت عمدا به دنبال اخبار خوب و مثبت هستند تا با این اخبار به خودشان دلداری دهند و زخم‌شان تسکین یابد!

حال وقتی کاهش یافتن قیمت‌ها ادامه پیدا می‌کند، موج فروش قدرتمندتر می‌شود.

در این نقطه ترس و وحشت سرمایه‌گذاران را به مرحله تسلیم می‌رساند و در نزدیکی رسیدن قیمت به کف، اقدام به فروش می‌کنند.

در نهایت بعد از اینکه نوسانات کاهش پیدا کرده و بازار به ثبات می‌رسد، روند رو به پایین متوقف می‌شود.

معمولا بعد از این حالت، بازار یک حرکت بدون نوسان را تجربه کرده و بعد دوباره امید و خوش‌بینی بین سرمایه‌گذاران رواج پیدا می‌کند.

این حرکات بدون نوسان بعد از اتمام روند‌ها با عنوان مرحله انباشت (accumulation) نیز شناخته می‌شوند.

دیدگاهی ساده‌تر به چرخه بازار:

سرمایه‌گذاران چگونه از روانشناسی بازار بهره می‌برند؟

با فرض اینکه تئوری‌های روانشناسی بازار معتبر باشند، سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از آن زمان‌های بهتری را برای ورود به معامله و خروج از آن انتخاب کنند.

به طور کلی اتخاذ استراتژی ضد تولید و یا ضد حمله در بازار بسیار معمول است؛ برای مثال وقتی بازار به طور کلی نا امید بوده و قیمت‌های بسیار پایین هستند، بهترین فرصت برای یک خریدار به وجود می‌آید.

در نتیجه بعضی از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران شروع به مطالعه احساسات بازار کرده تا تفاوت‌های بین مراحل مختلف را در یک چرخه مشخص کنند.

به طور ایده‌آل این افراد باهوش در زمان ترس و وحشت که قیمت‌ها پایین هستند، اقدام به خرید و در زمان حرص و خوش‌بینی شروع به فروش می‌کنند.

نکته مهم اینجاست که انجام این کار به همین آسانی‌ای که نوشته شده است نیست و گرفتن تصمیمات درست در بین سرمایه‌گذاران بسیار کمیاب است؛ برای مثال ممکن است یک تحلیلگر سطح حمایت را به اشتباه تشخیص داده و قیمت‌ها حتی از آن نیز پایین‌تر بروند.

تحلیل تکنیکال و روانشناسی بورس

نگاه به گذشته نمودار قیمت و بررسی اتفاقات گذشته بازار و دیدن واکنش سرمایه‌گذاران به اتفاقات مختلف بسیار آسان است.

تحلیل و آنالیز اطلاعات مربوط به آن زمان مشخص می‌کند که چه تصمیم و یا فعالیتی در گذشته سودآور بوده است.

با این حال تشخیص تغییرات بازار با پیشروی آن سخت‌تر شده و پیش‌بینی حرکت بعدی قیمت‌ها غیرممکن می‌شود.

در چنین شرایطی سرمایه‌گذاران و تحلیلگران بازار بورس از ابزارهای تحلیل تکنیکال برای پیش‌بینی روندهای بازار استفاده می‌کنند.

شاید به نوعی بتوان گفت که اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال، ابزارهایی هستند که وضعیت روانی بازار را اندازه‌گیری می‌کنند؛ برای مثال اندیکاتور RSI (شاخص قدرت نسبی) شرایط خرید بیش از حد (و همچنین فروش از بیش از حد) را با توجه به مثبت بودن احساسات بازار انداره‌گیری می‌کند.

اندیکاتور MACD یک مثال دیگر از ابزارهایی است که برای شناسایی مراحل مختلف روانشناسی بازار در چرخه‌های مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور خلاصه ارتباط بین خطوط آن، تغییرات ممنتوم بازار را مشخص می‌کند.

بیت‌کوین و روانشناسی بازار

بازار صعودی دیوانه‌کننده بیت‌کوین در سال 2017 یک مثال بارز از تاثیرات متقابل قیمت و روانشناسی بازار بر روی یکدیگر است.

از ژانویه تا دسامبر همان سال قیمت بیت‌کوین با شیب فوق‌العاده زیاد به 20 هزار دلار؛ یعنی بالاترین قیمت تمام دورانش، رسید و در نتیجه این رشد دیوانه‌وار، احساسات بازار بسیار مثبت شد.

در چنین شرایطی هزاران سرمایه‌گذار جدید وارد بازار بیت‌کوین شدند و یک هیجان بسیار بالا در روند مثبت بیت‌کوین ایجاد کردند.

طمع بسیار زیاد و خوش‌بینی افراطی قیمت‌ها را بالاتر می‌برد؛ تا اینکه رشد قیمت متوقف شد!

چرخش روند در اواخر سال 2017 و اوایل 2018 شروع شد و تصحیح قیمتی باعث شد بسیاری از سرمایه‌گذاران تازه‌وارد ضرر‌های سنگینی متحمل شوند؛ اما حتی این روند رو به پایین باعث نشد که برخی از معامله‌گران حس رضایت و اعتماد به نفس اشتباه خود را رها کنند و بیت‌کوین‌های خود را نگه داشتند.

در طی چند ماه احساسات و هیجانات بازار بسیار منفی شد و اعتماد به بازار بیت‌کوین به کمترین حد خودش رسید.

اضطراب و ترس باعث شد که بسیاری از سرمایه‌گذارانی که در نزدیکی اوج قیمت بیت‌کوین خریداری کرده‌ بودند، در نزدیکی کف قیمت آن‌ را بفروشند و متحمل ضررهای بسیار زیادی گردیدند.

بسیاری از مردم با وجود عدم تغییر در تکنولوژی و ماهیت بیت‌کوین نسبت به آن حس بدی پیدا کرده و سرخورده شدند.

تعصب یکی از الگوهای فکری است که باعث می‌شود بسیاری از افراد تصمیمات غیر منطقی بگیرند.

این الگوها می‌توانند بر روی شخص معامله‌گر و یا کل بازار تاثیر بگذارند که در زیر چند مثال در این مورد آورده‌ایم:

تعصب تاییدی

میل به تایید بیش از حد اطلاعاتی که با اعتقادات شخصی خودمان همخوانی دارد؛ اما از آن طرف اطلاعات و نظرات مخالف را به شدت نادیده گرفته و یا محکوم می‌کنیم؛ برای مثال سرمایه‌گذاران ممکن است که در یک بازار رو به بالا تنها بر روی خبرهای خوب تمرکز کرده و اخبار بد و نشانه‌های بازگشت روند را نادیده بگیرند.

نفرت از ضرر

میل مشترک بین تمام انسان (اکثر آن‌ها) این است که ترس از ضرر کردن در آن‌ها بیشتر از لذت بردن از سود در آن‌هاست.

به بیان دیگر دردی که در ضرر کردن وجود دارد، بسیار بیشتر از لذتی است که در سود کردن موجود است. این موضوع می‌تواند باعث شود که سرمایه‌گذاران فرصت‌های خوب فروش در دوره انباشت را از دست بدهند.

اثر دارایی

این میل افرادی است که ارزش دارایی‌های خودشان را بالاتر از چیزی که هست می‌دانند و تنها دلیل این موضوع این است که آن‌ها صاحب آن هستند؛ برای مثال فردی که چند ارز دیجیتال را دارد نسبت به کسی که ندارد، اعتقاد بیشتری به ارزش بالای آن دارد.

سخن پایانی

اکثر معامله‌گران و سرمایه‌گذاران اعتقاد دارند که روانشناسی بر روی قیمت‌های بازار و چرخه‌های آن تاثیر می‌‌گذارد.

با این وجود مشخص است که فهمیدن و درک روانشناسی بازار به آن آسانی که فکر می‌کنید، نیست.

بسیاری از سرمایه‌گذاران در تمیز دادن رفتارها و اعتقادات خودشان از احساسات بازار مشکل دارند.

سرمایه‌گذاران باید علاوه بر فهمیدن و درک روانشناسی بازار، بر روی وضعیت روحی و روانی خودشان نیز تسلط کامل داشته باشند تا این موارد بر روی تصمیماتشان تاثیر نگذارد.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

آشنایی با روانشناسی بازار بورس و سرمایه گذاری

روانشناسی بازار بورس اهمیت زیادی دارد و به افراد کمک می‌کند تا در مواقع لزوم، احساسات خود را کنترل کنند و اشتباهاتشان را به حداقل برسانند. در واقع می‌توان گفت که هدف اصلی روانشناسی در بورس، رسیدن به یک آرامش درونی برای کنترل احساس و هیجان در شرایط سخت می‌باشد. به‌عنوان مثال نگه داشتن یک سهم به مدت طولانی در پرتفوی به این معناست که فرد می‌خواهد از بروز زیان اجتناب کند. البته گاهی اوقات همین مفهوم اجتناب از زیان موجب می‌شود تا فرد همین که سود کمی عایدش شد، فوراً اقدام به فروش سهامش نماید. موارد گفته شده تنها بخشی از مواردی هستند که تریدرها به دلیل عدم برخورداری از مهارت‌های روانشناختی از خود بروز می‌دهند و متحمل ضرر و زیان‌هایی می‌شوند. برای کسب اطلاعات بیش‌تر در رابطه با اهمیت روانشناسی در بازار سرمایه‌گذاری و معاملات، با ادامه‌ی این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ همراه باشید.

کاربرد روانشناسی بازار بورس در معاملات

تاثیر روانشناسی بازار بورس در معاملات بورسی

بازارهای مالی مثل بازار بورس تهران، به همان میزان که می‌توانند موجب چند برابر کردن سرمایه و افزایش سودآوری شوند، همان‌قدر هم می‌توانند پرخطر باشند و باعث از بین رفتن سرمایه‌ی افراد در مدتی کوتاه شوند. از این رو می‌توان گفت که روانشناسی بازار بورس و دیگر بازارهای مالی و شناخت رفتار سرمایه‌گذاران از عوامل اصلی برای موفقیت در این بازارها به حساب می‌آید. این که افراد بتوانند در‌ کنار تحلیل‌های بنیادی و تکنیکال خود، متوجه شوند که بهترین زمان برای ورود به بازار بورس یا سهم مورد نظرشان چه موقع است؟ این‌که چه زمانی پول‌ها از بازارهای موازی همچون طلا، ارز یا مسکن خارج و به سمت بازار بورس هدایت می‌شوند؟ یا اینکه پول هوشمند، چه زمانی وارد سهام یا صنعتی خاص خواهد شد؟ تشخیص تمام این موارد و نمونه‌های دیگری از این دست، با کمک روانشناسی و رفتارشناسی در بازار بورس و سرمایه‌گذاری میسر خواهد شد.

اشتباهات رایج روانشناختی در معاملات بورسی

آشنایی با اشتباهاتی که اغلب افراد در هنگام ورود به بورس و فعالیت در آن مرتکب می‌شوند، به آن‌ها کمک می‌کند تا ۹۵ درصد از وقوع این اشتباهات جلوگیری کنند. به هر حال بخش بزرگی از یک تجارت موفق وابسته به تسلط افراد روی ذهن و افکارشان می‌باشد. در ادامه‌ی این بخش راجع به ۳ اشتباه رایج روانشناختی که سرمایه‌گذاران مرتکب می‌شوند، صحبت خواهیم کرد. چنانچه با هر کدام از آن مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنید، می‌توانید راه حل آن را در این قسمت بخوانید.

۱. سرمایه‌گذاری فومو (FOMO)

سرمایه گذاری فومو

عبارت فومو (FOMO) مخفف Fear of missing out و به معنای ترس از دست دادن است. در مبحث روانشناسی بازار بورس سرمایه‌گذار فومو به شخصی گفته می‌شود که نسبت به هر سرمایه‌گذاری که می‌خواهد انجام دهد، به شدت خوش‌بین است. خب به هرحال ممکن است که این سرمایه‌گذاری درست باشد و فرد به این فکر می‌کند که اگر این فرصت سرمایه‌گذاری را از دست بدهد، دیگر چنین فرصتی برایش پیش نخواهد آمد!

همه‌ی ما موافقیم که استدلال بالا چقدر غیر منطقی به نظر می‌رسد. اما با این همه این استدلال، تفکر خیلی از سرمایه‌گذاران است و می‌تواند به شدت برای آن‌ها دردسرساز باشد. چرا که آن‌ها را وادار به انجام دو کار خواهد کرد. اول اینکه باعث می‌شود آن‌ها به سراغ اولین فرصت سرمایه‌گذاری که می‌بینند بروند. حتی اگر این فرصت درست نباشد. مورد دوم که از اولی هم بدتر می‌باشد، این است که فرد مبلغ سرمایه‌گذاری خود را بالا خواهد برد. خب شخص با خودش فکر می‌کند که اگر قرار است سودی از این سرمایه‌گذاری نصیبم شود، چرا فقط چندصد یا چند هزار دلار روی آن سرمایه‌گذاری کنم؟ اما چه اتفاقی می‌افتد که این موقعیت (با اینکه اصلا انتظار نمی‌رفت)، منجر به ضرر شود؟ روانشناسی بازار بورس به شما می‌گوید که فرصت‌های از دست رفته بخشی از بازی است و گاهی اوقات اتفاق می‌افتد. پس نگران نباشید!

راه‌حل روانشناسی بازار بورس برای سرمایه‌گذاران فومو

روانشناسی بازار بورس به سرمایه‌گذاران فومو که نگران ترس از جا ماندن از فرصت‌های پیش آمده هستند، پیشنهاد می‌کند که از چت‌روم‌ها یا اتاق‌های گفتگو تا حد امکان فاصله بگیرند. حداقل به‌مدت یک هفته به تنهایی خرید و فروش کنید. حتی اگر سایر سرمایه‌گذاران را در شبکه‌های اجتماعی دنبال می‌کنید، از آن‌ها نیز فاصله بگیرید. پس خودتان را محدود به برنامه‌ریزی‌هایتان کنید و به تنهایی معامله انجام دهید. خب شما در شبکه‌های اجتماعی و چت‌روم‌ها شاهد پول درآوردن بقیه‌ی افراد هستید و این موضوع ترس از جا ماندن و از دست دادن فرصت‌های آینده را به تدریج به شما القا خواهد کرد. البته چت‌روم‌ها و شبکه‌های اجتماعی در کل بد نیستند. اما فاصله‌گیری از آن‌ها برای مدتی به سرمایه‌گذاران فومو توصیه می‌شود. این کار به افراد کمک می‌کند تا استراتژی‌های معاملاتی و روانشناسی بورس زمان مناسب برای ورود و خروج به سهم را بدانند و معاملاتشان را بدون هیچ‌گونه وابستگی انجام دهند.

۲. سرمایه‌گذاری انتقام‌جویانه (Revenge)

سرمایه‌گذاری انتقام‌جویانه

در مبحث روانشناسی بازار بورس منظور از سرمایه‌گذاران انتقام‌جو، افرادی هستند که حاضرند کل حسابشان را نابود کنند و تنها به‌خاطر یک بار ضرر در یک روز یا یک هفته، همه چیز را از دست بدهند. این دسته از سرمایه‌گذاران، هر چیز را که در رابطه با اندازه‌ی مناسب پوزیشن و جایگاه بلدند را دور می‌ریزند و دیوانه‌وار برای برگرداندن ضرر خود، سرمایه‌گذاری می‌کنند. این روش ممکن است یکی دوبار جواب دهد و با انجام آن اتفاقی هم نیفتد. اما ادامه‌ی این روند می‌تواند به شدت به سرمایه‌گذاران آسیب بزند. به یاد داشته باشید که بازار نگران شما یا سرمایه‌تان نیست! بلکه این خود شما هستید که باید مسئولیت‌های سرمایه‌هایتان را به عهده بگیرید. پس اگر سرمایه‌گذاری انتقام‌جویانه موجب شده تا شما همه‌ی سرمایه‌تان را از دست دهید، لطفاً با خودتان صادق باشید و جلوی این مشکل را بگیرید.

راه‌حل روانشناسی بازار بورس برای سرمایه‌گذاران انتقام‌جو

روانشناسی بازار بورس برای سرمایه‌گذاران انتقام‌جو، یک راه‌حل بسیار ساده ارائه می‌دهد. اگر مشکلتان این است که ضرر و زیان‌ها آنقدر شما را ناراحت می‌کنند که به سرتان می‌زند تا از بازار انتقام بگیرید، یعنی درگیر سرمایه‌گذاری مبالغ هنگفت هستید. بنابراین در این حالت باید اندازه‌ی پوزیشن را پایین بیاورید و در اندازه‌ی کوچکتری معامله کنید. در این صورت شاید دیگر از ضررهای هنگفت ناراحت نشوید و در نتیجه به جای تصمیم‌های احساسی، تصمیمات منطقی بگیرید. هر استراتژی معاملاتی که انتخاب کنید، هر ازچندگاهی با ضرر همراه خواهد بود. اما مهم این است که مطمئن باشید که تعداد دفعات برد شما از باخت‌هایتان بیش‌تر بوده. پس اگر اندازه‌ی پوزیشن شما از تعادل خارج شده و در حال معامله از سر خشم و انتقام هستید، قطعاً در آخر سود نخواهید کرد. پس واقع‌نگر باشید و بدانید که بازار هر روز در حال نوسان است و شما نمی‌توانید آن ‌را کنترل کنید.

۳. اشتباه شرط‌بندی (Gambler’s Fallacy)

اشتباه شرط‌بندی به چه معناست

از نظر روانشناسی بازار بورس ممکن است که این مورد یک اشتباه روانی نباشد. بلکه یک برداشت رایج غلط از برخی اشتباهات اساسی باشد و موجب شود که افراد انتخاب‌های ضعیفی در سرمایه‌گذاری داشته باشند. حتی در برخی مواقع، باعث اوضاع پیچیده‌ شود و به ضررهای هنگفت ختم شود. این موضوع به ظاهر خیلی از دنیای سرمایه‌گذاری فاصله دارد و همان‌طور که احتمالاً از اسم آن می‌توانید حدس روانشناسی بورس بزنید، مربوط به کسانی است که قمار و شرط‌بندی می‌کنند. مطمئناً نباید با سرمایه‌گذاری مثل شرط‌بندی برخورد کرد. اما اشتباه شرط‌بندی به ما می‌گوید که یک سری اتفاقات به نوعی بر روی نتیجه‌ی بعدی تاثیر دارند. در واقع، بر اساس این استدلال، نوعی تعادل همیشگی باید وجود داشته باشد. متاسفانه بسیاری از سرمایه‌گذاران در دام این مغالطه می‌افتند؛ یعنی فکر می‌کنند که اگر مثلا در ۵ فرصت سرمایه‌گذاری ضرر کرده باشند، در فرصت‌های بعدی برد با آن‌هاست که کاملاً اشتباه است.

نکته: طبق روانشناسی بازار بورس بسیاری از سرمایه‌گذاران تمایل دارند که بعد از یک دوره ضرر، اندازه‌ی پوزیشن را افزایش دهند. چرا که احساس می‌کنند، شانسشان به زودی عوض می‌شود. اما واقعیت این است که این اقدام تنها ریسک سرمایه‌گذاری را بالا می‌برد. بنابراین احتمال موفقیت با تمام وقت‌هایی که ضرر وجود داشته، برابری خواهد کرد. به یاد داشته باشید که بازار نمی‌داند و البته اهمیتی هم نمی‌دهد که افراد در معاملات اخیر خود برنده بودند و یا بازنده. پس بهتر است حواستان را جمع کنید!

راه‌حل روانشناسی بازار بورس برای اشتباه شرط‌بندی

راه‌حلی که روانشناسی بازار بورس برای اشتباه شرط‌بندی ارائه می‌دهد بسیار آسان است و به راحتی قابل درک می‌باشد. حال که با مفهوم مغالطه‌ی شرط‌بندی آشنا شدید، باید حواستان را جمع کنید و فقط مطمئن شوید که تحت تاثیر این طرز فکر قرار نمی‌گیرید. سعی کنید هر سرمایه‌گذاری را مستقل از سرمایه‌گذاری‌هایی که قبلا انجام دادید در نظر بگیرید. اگر چندین بار پشت هم روانشناسی بورس ضرر کردید، به این معنا نیست که دفعه‌ی بعد حتما سود می‌کنید و بر عکس این موضوع نیز صادق است. به یاد داشته باشید که تجارت به نوعی بازی اعداد است و شما باید این اشتباهات روانی را از بین ببرید و روی سرمایه‌گذاریتان تمرکز نمایید. با این کار می‌توانید سرمایه‌گذاری خود را گسترش دهید. به یاد داشته باشید که بازار سهام، جایی برای افراد ضعیف احساساتی نیست. پس با همه چیز منطقی برخورد کنید.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش چراغ راجع به روانشناسی بازار بورس و کاربرد آن در معاملات و سرمایه‌گذاری صحبت کردیم. روانشناسی به‌عنوان یک مهارت در بورس به شمار می‌آید که سرمایه‌گذاران موفق در کنار مباحث بنیادی و تکنیکال از آن برای انجام معاملات صحیح استفاده می‌کنند. افرادی که به این مهارت کاربردی مجهز نباشند، نمی‌توانند در بازار سرمایه فعالیت داشته باشند و پس از گذشت مدت زمان کوتاهی با این بازار خداحافظی خواهند کرد و یا ممکن است دچار مشکلاتی در بهداشت روان شوند. بنابراین توصیه می‌شود که پیش از ورود به دنیای بورس علاوه بر یادگیری مهارت‌های تکنیکی زمانی را هم برای یادگیری روانشناسی در بورس تخصیص دهید تا بتوانید به سودهای خوبی از این بازار فوق‌العاده دست یابید. چراغ ، به عنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با ارائه‌ی نکات و دوره‌های کاربردی آموزش بورس، از شما یک سرمایه‌گذار موفق بسازد.

روانشناسی در بازار بورس چیست؟

نقش روانشناسی در بازارهای مالی بسیار پررنگ است، دکتر فان تارپ در مقاله ای می نویسد تقریبا هر سرمایه گذار موفقی را که می شناسم نشان می دهد که یک درس را به خوبی آموخته است و آن درس اینست که موفقیت در بازار از یک فرآیند کنترل درونی به وجود می آید و این موضوع بسیار مهم است، به دست آورذدن کنترل درونی یا دانستن نقش روانشناسی در بورس، ممکن است برای بعضی از سرمایه گذاران کار چنان سخت و پیچیده ای نباشد اما برای اکثریت مردم بسیار دشوار است.

در بورس، هر معامله گری سرنوشت خود را در دست دارد و هیچ سرمایه گذاری نمی تواند بدون درک درست این موضوع، یک فرد موفقی باشد.

روانشناسی در بازار بورس

توماس اس بولکووسکی می نویسد که یک ایمیل از یک معامله گر تازه کار دریافت کردم که در آن پرسیده بود: چرا من نمی توانم سهام خود را به موئقع بفروشم این شخص اگر می دید که قیمت سهمی را که خریده بالا رفته بلافاصله فکر می کرد قیمت به بیشترین نقطه ممکن رسیده و آن را بلافاصله می فروخت و اگر قیمت سهامی را که خریداری کرده بود پایین می رفت مانند آهویی که در جنگل و در معرض خطر قرار گرفته بی حرکت باقی می ماند و من پیشنهاد های زیر را به او دادم:

*از دستور توقف زیان استفاده کن

*از قوه تخیل خود استفاده کن ، تصور کن که این سهام متعلق به تو نیست فکر کن دوستت این سهام را خریداری کزده ، چه پیشنهادی به او خواهی داد خودت نیز همان کار را انجام بده

*تظاهر کن که حرفه ای هستی

چند نکته کلیدی:

*روی تکنیک تمرکز کنید اگر شما بر اساس سیگنالها و برنامه های معاملاتی خود عمل کنید پول بیشتری کسب می کنید.

*برای معاملات خود هدف قیمتی و حد ضرر را در نظر داشته باشید و در صورتی که این حدود را از ابتدای کار برای خود تعیین کنید موفقتر عمل خواهید کرد.

*مثبت فکر کنید همیشه تصور کنید که معامله ای را که در حال شروع آن هستید به بهترین معامله سال برای شما تبدیل خواهد شد.

*هزینه انجام این کسب و کار را به خود یادآوری کنید.

*از جمله های مثبت خبری استفاده کنید، زیرا که این جمله ها مانند دارو برای روح شما عمل می کنند و جمله های مثبت را سه بار در روز تکرار کنید.

واقعیت های مهم که باید در نظر بگیرید:

بیشتر افراد موفق در بازار با کنترل ریسک به موفقیت رسیده اند؛ کنترل ریسک به کنترل درونی بسیار زیادی نیازمند است بیشتر نوسان گیران موفق، میزان موفقیت در حدود ۳۵ تا ۵۰ درصد را در نظر می گیرند؛ آنها موفق هستند به این خاطر که حجم و تعداد معاملات موفقشان بیشتر از معاملات ناموفقشان است، بیشتر سرمایه گذاران محافظه کار موفق، برخلاف جهت بازار حرکت می کنند و دقیقا همان کاری را انجام می دهند که دیگران از انجام آن هراس دارند آنها صبور هستند و مایلند همیشه برای بهترین موقعیتها به اندازه کافی صبر کنند بنابراین همانطور که گفته شد موفقیت در سرمایه گذاری و معامله گری بیش از هر عامل دیگر نیاز به کنترل درونی دارد.

چگونه کنترل درونی را افزایش دهیم؟

برای اینکه کنترل درونی مان را افزایش دهیم به نظر می رسد باید به این سه عامل توجه ویژه ای داشته باشیم: روانشناسی، مدیریت پول، ایجاد و بهبود دائمی سیستم ؛ خیلی از افراد ایجاد سیستم را بیش از حد مورد تاٌکید قرار می دهند در حالیکه هر سه عامل مهم هستند، افراد موفقتر و آنهایی که ذهن پیچیده ای دارند باور دارند که هر سه عامل باید در کنار هم قرار گیرند ولی روانشناسی از جایگاه بالاتری برخوردار است.

در صورتی که تمایل دارید در ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین ، اتریوم و … سرمایه گذاری امن کنید و از امتیاز ۱۰ درصد تخفیف کارمزد در معاملات رمزارزها بهره مند شوید، میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید؛

روانشناسی بازار بورس اهمیت بسیار بالایی دارد و به افراد و اشخاص کمک می کند تا در موقع لازم بتوانند احساسات خود را کنترل کنند و اشنباهاتشان را به حداقل برسانند؛ در حقیقت می توان گفت که هدف اصلی روانشناسی در بورس، رسیدن به یک آرامش درونی برای کنترل احساسات و هیجانات در شرایط سخت است مثلاٌ نگه داشتن یک سهم برای مدت طولانی در پرتفوی به این معناست که فرد می خواهد از بروز زیان دوری کند.

کاربرد روانشناسی بازار بورس در معاملات

بازارهای مالی به همان میزان که می توانند موجب چند برابر شدن سرمایه و افزایش سودآوری شوند به همان اندازه می توانند پرخطر باشند و باعث از بین رفتن سرمایه افراد باشند بنابراین می توان گفت که روانشناسی بازار بورس و بازارهای مالی دیگر و شناخت رفتارهای سرمایه گذاران از عوامل اصلی برای موفقیت در این بازارها هستند باید افراد بتوانند در کنار تحلیلهای بنیادی و تکنیکال خود متوجه باشند که بهترین زمان برای ورود روانشناسی بورس به بازار بورس یا سهم مورد نظر چه موقع است و اینکه چه زمانی پولها از بازارهای موازی مانند طلا، مسکن، ارز ، خارج شده و به سمت بازار بورس هدایت می شوند و یا اینکه چه زمانی پول هوشمند وارد سهم یا صنعت خاصی می شود که تشخیص تمامی این موارد با کمک رفتارشناسی و روانشناسی در بازار بورس امکانپذیر خواهد شد.

رفتار سرمایه گذاران : اگر از هر سرمایه گذاری سوال شود چه هدفی از سرمایه گذاری دارد بیشتر اوقات پاسخ ساده ای داده می شود و آن هم اینکه خواهان سود هستند، در درون هر یک از ما خواسته هایی وجود دارد که شاید همیشه آن را ابراز نمی کنیم و یا حتی ممکن است از وجود آن خواسته بی اطلاع باشیم و عدم اطلاع از این خواسته های نهفته در درون می تواند اغلب ما را به سمتی هدایت کند که خطاهای بسیاری را در سرمایه گذاری مرتکب شویم و هم از نظر احساسی و هم از نظر مالی ضربه ببینیم و این موضوع را نادیده بگیریم که سرمایه گذاری یک عمل دقیق و هوشیارانه است و یا ممکن است ریسک های معقول را نپذیریم و یا وارد معامله نشویم فقط به خاطر اینکه از فقیر شدن یا از دست دادن سرمایه می ترسیم خیلی مهم است که تمایلات پنهان دورن خودمان را بشناسیم تا بتوانیم از این طریق تصمیمات بهتر و هوشمندانه تری بگیریم.

یکی دیگر از مشکلات احساسی در بورس، وابستگی احساسی به یک سهم یا یک دارایی است مثلا اگر از پدر یا پدر بزرگمان مقداری سهم رسیده دوست داشته باشیم بدون توجه به روند سهم و وضع شرکت، آن سهم را نگهداری کنیم در حالیکه اگر واقع بین باشیم باید آن سهم را بررسی کرده و اگر ارزش نگه داشتن را دارد آن را نگه داریم و اگر روند مناسبی ندارد آنرا بفروشیم.

احساساتی بودن شاید در زندگی و روابط شخصی شما ارزشمند باشد اما سرمایه گذاری متفاوت از اینهاست در سرمایه گذاری برای وجود هر دارایی در پرتفوی، شما باید یک دلیل قانع کننده داشته باشید و اگر یک دارایی، هدفی که مد نظر شماست را محقق نمی کند باید برای فروش آن تصمیم بگیرید.

رفتار تقلیدی: هر روزه هزاران سهام در بازار معاملات مورد معامله قرار می گیرد و سرمایه گذاران با انبوهی از پیشنهادات و نظرات از طرف کارگزاران، مجلات، سایتهای اینترنتی، تلویزیون و … روبرو می شوند بعضی از افراد فکر می کنند که آخرین پیشنهادات خرید که شنیده اند بهتر از همه است و در نتیجه اقدام به خرید و فروش و یا جایگزینی سهام می کنند همه ما باید بتوانیم با یادگیری روشهای علمی انتخاب سهام و با دقت زیاد در این زمینه، سرمایه گذاری بهتر و مطمئن تری را انجام دهیم بنابراین نباید به شایعات عکس العمل نشان داد و خرید و فروش بدون دلیل محکم پذیرفته نیست.

چگونه می توانیم متوجه شویم که یک سرمایه گذار احساساتی هستیم؟

سرمایه گذاران موفق با اهمیت ثبات احساسی در سرمایه گذاری به خوبی آشنا شده اند به این معنی که آنها تصمیمات خود را بر اساس اطلاعات تحلیل شده و مفید می گیرند نه با احساسات و هیجانات بی دلیل، حالا اگر شما این خصوصیات را دارید یک سرمایه گذار یا معامله گر احساسی هستید:

*وقتی سهمی کمی افت می کند بلافاصله آن را به فروش می رسانید : اگر شما سهمتان را به خاطر اینکه کمی ضرر کرده اید می فروشید شما یک سرمایه گذار احساسی هستید.

*متمرکز شدن شدید روی اخبار: درست است که باید اخبار بازار را پیگیری و رصد کنید ولی اگر شما تمام وقتتان را به خواندن اخبار و اطلاعات سهام مرتبط می گذارانید این رفتار سالم نیست و شما یک سرمایه گذار احساسی هستید.

*وقتی که شما به خاطر سودی که هنوز محقق نشده خوشحال هستید: سود تحقق یافته همان سودی است که از یک دارایی به دست می آید فقط روانشناسی بورس اگر آنرا در قیمت و زمان مشخص بفروشید، اگر شما پس از خرید سهم، با شروع رشد قیمت فوراٌ احساس خوشحالی ” شدید ” دارید شما یک سرمایه گذار احساسی هستید.

*اندوهگین شدن به خاطر ضرر و زیانی که هنوز قطعی نشده: زیان تحقق نیافته، بر عکس سود تحقق یافته است اگر هر زمان که سهم شما از قیمت خریداری شده کمی کاهش یافت و شما احساس نومیدی و اندوه کردید، شما یک سرمایه گذار احساسی هستید.

*ترس از بررسی قیمت سهام: اگر متوجه شده اید که به احتمال قوی قیمت سهم شما کاهش یافته ولی از بررسی قیمت سهم خودتان ترس دارید چون نمی خواهید با حقیقت مواجه شوید در این صورت شما یک سرمایه گذار احساسی هستید.

*با هر خبر بد، ترس وجود شما را فرا میگیرد: باید اخبار و اطلاعات را به صورت واقع بینانه بررسی کنید و در راستای آن تصمیم درست بگیرید، اگر شما با شنیدن هر خبر بد رسیده از بازار، هراسان می شوید شما یک سرمایه گذار احساسی هستید.

*بررسی پشت سرهم قیمت سهام: بورس ذاتاٌ دارای نوسان است و هر سهم روزانه نوسانات بسیار دارد، اگر مرتبا با کارگزار تماس می گیرید و یا مدام در سایت قیمت سهام را بررسی می کنید شما یک سرمایه گذار احساسی هستید.

راه حل های پیشنهادی جهت کاهش احساسات در سرمایه گذاری

*تشکیل پرتفوی سرمایه گذاری: ایجاد پرتفوی دارایی تکنیک بسیار مهمی است که باعث کاهش احساسات به بازار می شود زیرا اگر پرتفوی درستی را چیده باشید تا حدودی خیالتان راحت و آسوده است زیرا اگر یکی از سهم ها افت داشته باشد مابقی سهم ها از افت شدید شما جلوگیری خواهد کرد، تنوع سازی دارایی ها می تواند اشکال مختلفی داشته باشد: سرمایه گذاری در صنایع مختلف ، مناطق جغرافیایی مختلف، انواع اوراق بهادار، بنابراین تنوع سازی می تواند از کاهش شدید ارزش سرمایه شما جلوگیری کند و در نهایت راهکاری باشد برای جلوگیری از رفتارهای احساسی و هیجانی.

*داشتن طرح و استراتژی: وجود یک استراتژی دقیق و قوی و نوشته شده بر روی کاغذ در سرمایه گذاری حیاتیست به طور مثال: اهداف سرمایه گذاری، بازه زمانی سرمایه گذاری، هدف کلی پرتفوی؛ بسیاری از سرمایه گذاران موفق با اهداف قیمت و حد ضرر کار می کنند بطور مثال استراتژی برخی از افراد اینست که اگر قیمت سهام ۸ یا ۱۰ درصد از قیمت خرید اولیه آن ها کاهش یافت آن سهم را می فروشند.

*عدم سرمایه گذاری با پول وام یا قرض: زمانی که شما با سرمایه خودتان در حال معامله هستید نوسانات بازار، احساسات مخرب کمتری را در شما ایجاد می کند، بنابراین بهترین راه اینست که شما هیچگاه با پول وام یا قرض گرفتن مبادرت به خرید سهام نکنید.

*شروع سرمایه گذاری با مبالغ کم: اگر مبلغ سرمایه گذاری بالا باشد اگر چه در هنگام سودآوری از جذابیت بسیار بالاتری برخوردار است ولی اگر مبلغ بالا باشد می تواند میزان استرس و هیجانات را افزایش دهد، با مبلغ کم شروع کنید و رفته رفته با افزایش میزان مهارت در بورس، می توانید مبلغ سرمایه گذاری را بیشتر کنید.

*پذیرش فرصتهای از دست رفته: احساس از دست رفتن فرصت یکی از احساساتی است که می تواند باعث شتاب زدگی در انجام معاملات شود به طور مثال اگر شما قصد خرید سهمی را داشته اید ولی به هر دلیلی آن را نخریده اید ویا نتوانسته اید که بخرید و بعد آن سهم رشد کرده به احتمال قوی آرزو می کنید که کاش آن سهم را خریده بودید که البته آرزو کردن هیچ سودی برای شما نخواهد داشت و توصیه بزرگان اینست که به جای آرزو کردن، بر روی رشد مهارت سرمایه گذاری کار کنید تا فرصتهای بعدی را به موقع و به خوبی شناسایی کنید.

در بورس افراد بسیار کمی ممکن است باشند که همیشه در فرصتهای مناسب سهامی را خریده یا فروخته باشند و اگر این موضوع را بپذیرید اقدامات احساسی و هیجانی شما در معاملات کاهش پیدا میکند.

اشتباهات رایج روانشناختی در معاملات بورس: اگر ما با اشتباهاتی که اغلب افراد در هنگام ورود به بورس مرتکب می شوند آشنا شویم به کمک خواهد کرد که تا ۹۵ درصد از وقوع این اشتباهات جلوگیری شود، به هر حال بخش بزرگی از یک معامله و تجارت موفق وابسته به تسلط افراد روی ذهن و افکارشان است در اینجا به ۳ مورد از این اشتباهات اشاره می کنیم:

سرمایه گذاری فومو : این کلمه مخفف به معنای از دست دادن است در روانشناسی بورس، سرمایه گذار فومو به شخصی گفته می شود که نسبت به هر سرمایه گذاری که می خواهد انجام دهد به شدت خوش بین است اما استدلال و تفکر خیلی از سرمایه گذاران همین است که می تواند بسیار مهم و دردسرساز باشد روانشناسی بازار بورس به سرمایه گذاران فومو که نگران جا ماندن از فرصت های پیش آمده هستند پیشنهاد می کند که از چت رومها و اتاق های گفتگو فاصله بگیرند و حداقل برای مدت یک هفته به تنهایی خرید و فروش کنند و خودشان را محدود به برنامه ریزیهای خودشان کنند و به تنهایی معامله انجام دهند اینکار به افراد کمک میکند تا استراتژی معاملاتی و زمان مناسب برای ورود و خروج به سهم را بدانند و معاملاتشان را بدون وابستگی انجام دهند.

سرمایه گذاری : در بحث روانشناسی بازار بورس، منظور از سرمایه گذاران انتقامحو، افرادی هستند که حاضرند کل حسابشان را نابود کنند وتنها برای یکبار ضرر کردن، همه چیز را از دست بدهند این روش ممکن است یکی دو بار جواب دهد اما ادامه این روند می تواند به شدت به سرمایه گذاران آسیب بزند باید این را بدانید که بازار نگران سرمایه شما نیست و این خود شما هستید که باید مسئولیت سرمایه تان را برعهده بگیرید.

راه حلی که در این مورد پیشنهاد می شود بسیار ساده است و آن هم اینکه باید اندازه سرمایه تان را پایین بیاورید و در اندازه های کوچکتر معامله کنید و در این صورت است که دیگر از ضررهای هنگفت و بسیار بالا ناراحت نمی شوید و در نتیجه به جای تصمیم های احساسی، تصمیمات منطقی می گیرید.

سرمایه گذاری : از نظر روانشناختی بازار بورس ممکن است این مورد یک اشتباه روانی نباشد بلکه برداشت رایج غلط از برخی اشتباهات اساسی است که موجب می شود افراد، انتخاب های ضعیفی در سرمایه گذاری داشته باشند مطمئنا نباید به سرمایه گذاری مثل شرط بندی برخورد شود اما اشتباه شرط بندی به ما می گوید که یکسری اتفاقات به نوعی بر روی نتایج بعدی موٌثر است بر اساس این استدلال، در حقیقت باید نوعی تعامل همیشگی وجود داشته باشد بعضی از سرمایه گذارانی که در این مغلطه افتاده اند فکر می کنند مثلاٌ در ۵ فرصت سرمایه گذاری ضرر کرده اند و در فرصتهای بعدی حتماٌ برد با آنهاست که این تصور کاملاٌ اشتباه است.

راه حلی که روانشناسی برای اشتباه شرط بندی ارائه می دهد بسیار سهل و آسان است و به راحتی می توان آن را درک کرد بنابراین باید حواستان را جمع کنید و مطمئن شوید که تحت تاٌثیر این طرز فکر قرار نگیرید و هر سرمایه گذاری را مستقل از سرمایه گذاری قبلی در نظر بگیرید و به یاد داشته باشید که تجارت به نوعی، بازی اعداد است و شما هستید که باید این اشتباهات روانی را از بین ببرید و فقط بر روی سرمایه گذاریتان تمرکز کنید.

خلاصه مطلب و کلام پایانی

روانشناسی به عنوان یک مهارت در بورس پذیرفته شده است و سرمایه گذاران موفق در کنار مباحث بنیادی و تکنیکال از این مهارت برای انجام معاملات صحیح استفاده می کنند و افرادی که به این مهارت کاربردی مجهز نباشند نمی توانند فعالیت موفق و پرسودی داشته باشند و پس از گذشت مدت زمان کوتاهی با این بازار خداحافظی می کنند و یا ممکن است دچار مشکلاتی در بهداشت روان شوند، بنابراین ضروری به نظر می رسد که پیش از ورود به دنیای بورس، علاوه بر یادگیری مهارتهای تکنیکی، زمانی را هم برای یادگیری روانشناسی در بورس اختصاص دهید.

همان طور که در ابتدای مطلب قول داده بودیم، در این مطلب به موضوع روانشناسی در بازار بورس پرداختیم.

همچنین اگر دوست دارید بدانید عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام چیست ، این مطلب را مطالعه کنید.

به نظر شما روانشناسی در بورس تا چه اندازه در روند معاملات موثر است؟