اصطلاحات در بورس

اصطلاحات بورسی از صفر تا صد (قسمت اول)

بورس کلمه‌ای فرانسوی است به معنی کیف پول. بورس را در یک تعریف بسیار ساده، می‌توانیم یک بازار در نظر بگیریم. همانطور که در بازار، انواع کالا معامله می‌شوند، در بورس نیز دارایی‌های مختلفی معامله می‌شوند.

بازار:

مکانی است که در آن خرید و فروش صورت می‌گیرد که به طور کلی در بازار دو نوع دارایی مورد معامله قرار می‌گیرد:

1. دارایی مالی
2. دارایی واقعی

دارایی‌های واقعی شامل اقلام فیزیکی می‌شود. مانند خودرو، مسکن، طلا و …

دارایی‌های مالی که به آنها دارایی کاغذی نیز گفته می‌شود، مانند سهام، اوراق بهادار

انواع بازار بورس:

بورس کالا، بورس اوراق بهادار، بورس ارز

1- بورس کالا:

در بورس کالا، خرید و فروش کالاهای معین صورت می‌گیرد و به طور منظم و دائم فعال است. معمولا مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می‌گیرد. مثل بورس نفت و بورس گندم.

2- بورس اوراق بهادار:

بورس اوراق بهادار، مکانی است برای داد و ستد که در آن انواع دارایی‌های مالی از قبیل سهام، اوراق مشارکت اصطلاحات در بورس و … خرید و فروش می‌شود.

3- بورس ارز:

همانطور که از نام این بورس مشخص است، در آن پول‌های خارجی خرید و فروش می‌شود. البته در ایران این نوع بازار وجود ندارد.

بازار اولیه و بازار ثانویه:

به بازاری که سهام شرکت‌های بورسی برای اولین بار در آنجا عرضه می‌گردد، بازار اولیه می‌گویند.

پس از عرضه اولیه سهام در بازار اولیه، آن سهام در بازار ثانویه مورد معامله قرار می‌گیرد؛ در واقع بازاری را که سهام بعد از بار اول در آن خرید و فروش می‌شود را بازار ثانویه می‌گویند.

قیمت اسمی:

قیمت اسمی همان قیمت اولیه سهم در بازار اولیه است.

پرتفوی:

سبدی از سهم‌های شرکت‌های مختلف است که با هدف کاهش ریسک سرمایه‌گذاری تهیه می‌شود.

کد معاملاتی (کدبورسی) :

کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در بورس دارند، باید از یک کارگزاری کد بورسی دریافت کنند.

کسانی که کد بورسی دریافت می‌کنند، می‌توانند از طریق نرم‌افزارهای آنلاین که کارگزاری در اختیار آنها می‌گذارد، خرید و فروش سهام را انجام دهند. کد بورسی شامل 3 حرف اول نام خانوادگی به همراه یک عدد ثابت می باشد.

شرکت کارگزاری: (Stock Bookerage firm)

بنگاه‌های معاملاتی هستند که خرید و فروش سهام از طریق آنها صورت می‌گیرد.

علاوه‌بر معاملات سهام، خدمات دیگری مانند صندوق سرمایه‌گذاری، سبد گردانی، مشاوره و آموزش را به سهامداران ارائه می‌دهند.

نماد شرکت‌های بورسی:

نماد، کد شرکت‌هایی است که برای سهولت شناسایی آنها و دسته‌بندی‌شان در بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حرف اول: گروه صنعتی + بخشی از نام شرکت

بسته شدن نماد:

هر گونه تغییر (تغییر در اصول اساسی شرکت مانند تغییر محل، تعدیل eps ، افزایش سرمایه، تعیین اعضای هیئت مدیره) تنها در صورتی امکان‌پذیر است که نماد معاملاتی شرکت بسته باشد. یعنی نماد شرکت در تابلوی بورس به وضعیت متوقف در آمده باشد.

سال مالی:

عبارت است از یکسال که ابتدای آن شروع فعالیت مالی و انتهای آن پایان فعالیت مالی است.

در فرهنگ لغت معین شاخص یعنی برجسته، ممتاز، نمونه، عددی است که میانگین ارزش مجموعه‌ای از اقلام مرتبط با یکدیگر را برحسب درصدی از همان میانگین در فاصله زمانی دو تاریخ بیان می‌شود.

شاخص در بازار بورس، اعدادی هستند که نمایانگر وضعیت بازار طی دوره‌های قبل و جاری می‌باشد.

برای سرمایه‌گذاری در هر بازار بورسی، ابتدا باید وضعیت آن بررسی شود.

برای بررسی بازار، شاخص‌های مختلفی وجود دارد:

1- شاخص کل:

عددی است که بازدهی کل بازار را نشان می دهد و تغییرات مثبت و منفی آن نشان دهنده تغییرات مثبت یا منفی کل بازار است. شاخص کل نشان دهنده قیمت کلیه سهام موجود در بازار بورس است.

اصولا یک سال مشخص را به عنوان سال پایه و تمامی ارقام شرکت‌ها در آن سال، به عنوان ارقام مبنا در سال پایه تعریف می‌شود. پس از آن تغییرات قیمتی سهام در سال‌های بعد را نسبت به آن سال مبنا سنجیده می شود و از این طریق رشد یا نزول شاخص مشخص می‌شود.

2- شاخص قیمت و بازده نقدی :

شاخص قیمت و بازده نقدی یا همان شاخص درآمد کل با نماد TEDPIX از فروردین 1377 در بورس تهران محاسبه و منتشر شده است.

این شاخص نشانگر بازدهی کل بورس اوراق بهادار است.

سود حاصل از سرمایه‌گذاری های انجام شده در بورس از دو طریق است:

1. سود نقدی مصوب مجمع
2. سود حاصل از افزایش قیمت سهام

3- شاخص بازده نقدی:

این شاخص تنها بازدهی ناشی از سود نقدی مصوب مجمع است.

4- شاخص مالی و شاخص صنعتی:

شرکتها براساس فعالیتشان به دو دسته تقسیم می‌شوند: شرکتهای تولیدی و شرکتهای خدماتی.

شرکت‌های تولیدی در زمره شاخص صنعت و شرکت‌های خدماتی در دسته شاخص مالی تقسیم‌بندی می‌شوند.

شاخص مالی:

روند بازدهی شرکتهای سرمایه‌گذاری و خدماتی

شاخص صنعتی:

روند بازدهی شرکتهای غیر سرمایه‌گذاری

5- شاخص سهام شناور آزاد:

زمانی که شرکتی یا شخص حقیقی یا حقوقی درصد سهام بیشتری نسبت به بقیه سهامداران داشته باشد، به عنوان سهامدار اصلی شناخته می‌شود. سهامی که سهامدار اصلی در اختیار دارد، قابل معامله در بازار نیست. سهام شناور آزاد مقدار سهمی است که انتظار می رود در آینده نزدیک قابل معامله باشد. یعنی در مالکیت دارندگانی است که آماده‌اند در صورت پیشنهاد قیمت مناسب از سوی خریداران آن را برای فروش ارائه کنند. در فرآیند معاملات بین سهامداران مختلف جابه جا می‌شود.

برای سرمایه‌گذاران خیلی مهم است میزان سهام شناور آزاد یک شرکت پذیرفته شده در بورس را بدانند. زیرا یک شاخص مهم در تعیین نقد شوندگی سهام آن شرکت است.

سود پیش بینی شده: (EPS (Earnings Per Share

در صورت سود و زیان شرکتها با عنوان سود هر سهم پس از کسر مالیات قابل مشاهده است.

در پایان هر سال شرکتها سود خالص خود را محاسبه می‌کنند و بعد سود هر سهم را به دست می‌آورند.

سود پیش بینی شده در قیمت هر سهم تاثیر مستقیم دارد.

تغییرات سود پیش بینی شده (eps) شرکتها طی سال مالی را تعدیل می‌گویند.

• مثبت : که به ازای افزایش eps منجر می‌شود.
• منفی: که به کاهش eps منجر می‌شود.

بر روی قیمت معاملاتی سهم نیز تاثیر مثبت و منفی می‌گذارد.

سود تقسیمی: (DPS ( Divided Per Share

درصدی از سود پیش بینی شده (بسته به تصمیم هیئت مدیره) بین سهامداران تقسیم می‌شود.

به علت بلاتکلیف بودن برخی طلب‌ها و بدهی‌ها، وجود برخی حسابهای مشکوک در شرکتها یا وجود برنامه‌های توسعه‌ای، همه سود حاصله (eps) را بین سهامداران تقسیم نمی‌کنند و مقداری از آن را به صورت اندوخته در شرکت باقی می‌گذارند که در سالهای بعد در مورد آن تصمیم‌گیری به عمل می‌آید.

طبق قانوس بورس اوراق بهادار شرکتها موظفند هر دوره 5% از سود خود را اندوخته کنند تا زمانی که جمع اندوخته‌ها به 10% سرمایه شرکت برسد که پس از آن نیازی به انباشته کردن سود نیست.

افزایش سرمایه:

شرکتها به منظور تامین منابع مورد نیاز برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای و رشد سرمایه‌گذاری‌ها، اقدام به تامین سرمایه در گردش، اصلاح ساختار سرمایه و افزایش سرمایه می‌کنند.

راههای افزایش سرمایه:

• از محل سود انباشته و اندوخته طرح و توسعه در قالب سهام جایزه
• از محل آورده نقدی و مطالبات در قالب حق تقدم
• از محل صرف سهام
• دامنه نوسانات قیمت سهم: حداکثر میزان نوسان به مثبت و منفی 5% محدود شده است.

عرضه و تقاضا (صف خرید و صف فروش)

زمانی ممکن است سهام یک شرکت ارزنده‌تر شود و تقاضا برای یک سهم بالا برود، در این هنگام عرضه کنندگان به منظور افزایش قیمت آن سهم، از فروش خودداری می‌کنند و صفی از خریداران تشکیل می شود. به چنین حالتی صف خرید آن سهم می‌گویند.

یا ممکن است به دلیل انتشار اخبار منفی، تعدیل منفی یا زیانده بودن شرکت، عرضه سهام آن شرکت با افزایش مواجه شود که باعث ایجاد صف فروش می‌شود.

نسبت p/e

یکی از عواملی که همیشه در بین سرمایه‌گذاران بورس کاربرد زیادی دارد، نسبت p/e است. نسبت p/e نسبت قیمت یک سهم به پیش بینی سود سهام (eps) آن است.

سرمایه گذاران حاضرند به ازای دریافت هر ریال سود یک شرکت، چند ریال برای خرید آن بپردازند.

از این نسبت برای ارزش‌گذاری سهام استفاده می‌شود.

یکی از رایج‌ترین اشتباهات که سرمایه‌گذاران مبتدی انجام می‌دهند، خرید سهام صرفا بر مبنای نسبت p به e است. در حالیکه ممکن است ارزش سهام بیش نمایی شده باشد و هیچ تضمینی وجود ندارد که بعدا به سرعت پایین نیاید.

از طرفی p/e پایین لزوما به این معنی نیست که ارزش یک شرکت کم‌نمایی شده، بلکه به معنای آن است که بازار معتقد است شرکت در آینده‌ای نزدیک با مشکل روبرو خواهد شد.

انواع p/e :

• دنباله‌دار: ساده‌ترین شکل ممکن است که در ابتدای توضیحات مطلب p/e گفته شد.
• برآوردی: تحلیلی یا پشتیبانی هم گفته می‌شود. عوامل نرخ رشد سود شرکت، نرخ بهره بانکی، تورم در این e/p محاسبه می‌شود که کاملترین نوع ارزش‌گذاری است.

ارزش سهم: p/e * eps=price

باید ببینید که قیمت آن سهم در بازار بیشتر از قیمت محاسباتی شماست یا کمتر

اگر قیمت سهم در بازار بیشتر از این عدد باشد، یعنی آن سهم ارزنده نیست.

اگر قیمت سهم در بازار کمتر از این عدد باشد، یعنی آن سهم ارزنده است و قابلیت رشد دارد.

تفاوت بین دو p/e

p/e دنباله‌دار چیزی است که در حال حاضر برای یک سهم وجود دارد اما در مورد p/e تحلیلی ما انتظار داریم که سهم به آن برسد.

وقتی p/e یک سهم بالاست، نشان‌دهنده این است که بازار توقع دارد که سود آن شرکت در آینده رشد پیدا می‌کند.

اگر انتظار بازار درست باشد وقتی سود شرکت زیاد شود، مخرج فرمول محاسبه p/e نیز بزرگ شده و در نتیجه p/e سهم مجددا متعادل می‌شود.

همچنین اگر p/e یک سهم پایین باشد، نشان‌دهنده این است که بازار انتظار دارد در آینده سود آن شرکت کاهش پیدا کند.

اگر انتظار بازار درست باشد، وقتی سود شرکت کم شود، مخرج فرمول محاسبه p/e کوچک می‌شود و در نتیجه نسبت p/e مجددا متعادل می‌شود.

نسبت‌های p/e بالا یا پایین همیشه نشان‌دهنده ارزنده بودن یا گران بودن سهم نیستند.

توقع بازار از آینده شرکت و سودآوری آن را نشان می‌دهد.

صورت های مالی:

نتیجه فعالیت یک شرکت در یک دوره مالی معین در قالب گزارش‌هایی ارائه می‌شود که به آنها صورت مالی گفته می‌شود. شامل اطلاعات خلاصه و طبقه‌بندی شده درباره وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف‌پذیری مالی واحد تجاری است.

گزارش‌های خلاصه‌شده استاندارد هستند که براساس آنها می‌توان راجع به وضعیت مالی یک شرکت قضاوت نمود.

انواع صورت‌های مالی :

• ترازنامه

ترازنامه وضعیت مالی شرکت را در یک زمان مشخص نشان می‌دهد. شامل بدهی، دارایی، حقوق صاحبان سهم است.

صورت حسابی است که نتیجه عملیات یک سال مالی شرکت که شامل درآمدها، هزینه‌ها و سود و زیان شرکت را نشان می‌دهد.

• صورت جریان وجوه نقد

این گزارش تغییرات در میزان وجه نقد شرکت را که شامل فعالیت‌های عملیاتی، تامین مالی و سرمایه‌گذاری در یک دوره مالی است، نمایش می‌دهد

• صورت سود و زیان جامع

این گزارش کلیه تغییرات افزایشی یا کاهشی ناشی از درآمدها یا هزینه‌ها چه تحقق یافته و چه تحقق نیافته را طی دوره مالی را نشان می‌دهد.

اصطلاحات و تعاریف بورس

تابلوی بورس تابلویی است که برای ارائه اطلاعات طبقه بندی شده اوراق بهادار از قبیل نام شرکت،قیمت سهام ،درصد تغییرات قیمت و … به کار می رود. تابلوی اصلی و فرعی بازار اول تابلو بازار دوم تابلو اوراق مشارکت دولتی و شرکتها نمونه هایی از این تابلوها هستند.

سفارش درخواست خرید یا فروش اوراق بهادار که توسط مشتری به کارگزار ارائه می‌شود.

قیمت آغازین قیمتی است که در شروع معاملات در هر روز برای هر ورقه اوراق اصطلاحات در بورس بهادار در تابلو بورس اعلام میشود.

قیمت پایانی قیمتی است که در آخرین معامله در هر روز برای هر ورقه اوراق بهادار در تابلو بورس اعلام می‌شود.

سامانه معاملاتی سیستم رایانه ای است که دریافت سفارش های خرید و فروش تطبیق سفارش ها و در نهایت انجام معاملات از طریق آن انجام می شود.

نماد معاملاتی شناسه یا کدی است که برای هر یک از اوراق بهادار به صورت منحصر به فرد در سامانه معاملاتی تعریف شده است. نماد از حرف اول گروهی که نشان‌دهنده صنعتی است که شرکت در آن قرار دارد و خلاصه ای از نام آن شرکت تشکیل می شود. به عنوان مثال نماد مربوط به شرکت پتروشیمی خارک به صورت شخارک خواهد بود به طوری که حرف شعر مربوط به صنعت شیمیایی و خاک نیز بخشی از نام شرکت است.

کد معاملاتی شناسه مشتری جهت انجام معامله اوراق بهادار است این شناسه به صورت ۸ کاراکتری است که بر اساس مشخصات و اطلاعات فردی سرمایه گذاری نظیر کد ملی نام خانوادگی به صورت ترکیبی از حروف و عدد تعیین می شود کد معاملاتی هر سرمایه گذار به صورت منحصر به فرد است و هر معامله گر کافی است که فقط یک بار کد معاملاتی را دریافت نماید به عنوان مثال آقای محمدی با کد ملی 1294569357 می‌تواند دارای کد معاملاتی م ح م 12945 باشد. برای دریافت کد معاملاتی افراد می‌توانند با ارائه فتوکپی شناسنامه و کارت ملی به کارگزاری ها اقدام نمایند.

(برگرفته از کتاب سرمایه گذاری در بورس نوشته استاد زکیه شوشتریان)

قصد دارید با ما در این خصوص ارتباط برقرار کنید؟ فرم زیر را پر کنید تا با شما ارتباط بگیریم.

اصطلاحات بورس

اصطلاحات بورس و مفاهیم کاربردی بورس که روزانه مورد استفاده قرار میگیرد جزو موارد بسیار کاربوردی است. که، باید با انها آشنا شوید. در این زمینه ۴۵ مفهوم بورسی را برای شما شرح می‌دهیم.

اصطلاحات بورس و مفاهیم کاربوردی

این مفاهیم برای این ارزشمند هستند و بسیاری از صحبت‌ها، بر اساس این مفاهیم می باشد. یعنی، برای انجام معاملات نیاز دارید از این مفاهیم به طور پیوسته استفاده کنین. در نتیجه، همواره باید تسلط کافی بر مساعل اشته باشید و از انها بهر بگیرید.

بازار اولیه و ثانویه بورس

بازار اولیه به معاملات گفته می شود که برای اولین بار سهامش مورد معامله قرار میگیرد. بنابراین به بازاری می گویند که در ان اوراق بهادار برای اولین بار مورد معامله قرار میگیرد. بازار اولیه برای ایجاد سرمایه برای صاحبان شرکت هاست. به این معنی که شرکت‌ها برای جذب سرمایه سهام خود را به فروش می گذارند. فروش سهام اولیه به صورت پذیره نویسی و توسط بانک نماینده شرکت و دیگر موسسات صورت می گیرد.

بازار ثانویه نیز یکی از اصطلاحات بورس می باشد که، به معاملت اوراق باهادار مورد معامله اولیه گفته می‌شود. نماد بازار ثانویه در کشور ما بورس است. در بازار ثانویه سهام شرکت ها به فروش می رسد.

قیمت اسمی سهام

قیمت اسمی همان قیمت اولیه سهام است که در بازار تهران ۱۰۰ تومن است. این به معنای قیمت اولیه سهم هر شرکت در روز اول می باشد. برای بدست اوردن ارزش مالی هر سهم عدد ۱۰۰ را در تعداد سهم هر شرکت ضرب می کنند. البته برای بدست اوردن تعداد هر سهم نیز می توانید ارزش هر شرکت را تقسیم بر عدد ۱۰۰ کنید.

پرتفو (Portfolio) یا پرتفوی

به سبدی از سهم شرکت‌ها برای کاهش ریسک سرمایه گذاری گفته می شود. خرید چند سهم متفاوت ریسک معاملات بورسی را کاهش می دهد. به طور مثال اگر ارز رشد قیمت داشته باشد، شرکت‌های صادرات کننده رشد می کنند و شرکت‌های وارد کنند افت قیمت سهم خواهند داشت. با داشتن هردوسهم می توانید از ضرر مالی جلوگیری کنید.

کد معاملاتی یا کد بورسی

کد بورسی یا کد معاملاتی عبارتند از، کد ثابت برای انجام معملات بورسی. برای انجاممعاملات دریافت کد بورسی الزامی است. هدف سازمان بورس از کد معاملاتی، سهولت در انجام معاملات بورسی می باشد. به طور کلی در سازمان بورس شما با کد بورسی شناسایی می شوید.

شرکت کارگزاری (Stock Brokerage Firm)

شرکت‌های کارگذاری، بنگاه‌های معملاتی هستند که کار خرید و فروش سهام را انجام می دهند. این شرکت‌ها نقش وکیل تام‌الاختیار خریدار و فروشنده را بازی می کنند. به عبارت دیگر، شرکت‌های کارگذاری نقش واسط بین سازمان بورس و سرمایه گذاران را برعهده دارند.

کارگزاری‌ها بنگاه‌های معاملاتی هستند، که خرید و فروش سهام از طریق آنها صورت می گیرد. در این خرید و فروش آنها وکیل تام‌الاختیار فروشنده و خریدار هستند. کارگذاران با انجام آزمون بورس و طبق شرایط خاص انتخاب میشوند. عملکرد شرکت‌های کارگذاری بر اساس قوانین سازمان بورس می باشد. از دیگر خدمات این شرکتها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صندوق سرمایه گذاری
• مشاوره خرید و فروش
• آموزش برای سرمایه گذاران

حدود ۱۷۰ شرکت کارگذاری وجود دارد که می توانید به دلخواه از آنها استفاده کنید.

در این دوره به شما اموزش داده می شود تا بتوانید مستقلا به انجام معاملات پر سود در بورس بپردازید

نماد شرکت‌های بورسی

نماد شرکت‌های بورسی، کد اختصاری می باشد که برای شناسایی انها در بورس مورد استفاده قرار میگیرد. به طور معمول، شامل حرف اول گروه صنعتی +بخشی از نام شرکت می‌باشد. البته نام برخی شرکت‌ها از این قاعده پیروی نمی کند.

دیگر اصطلاح بورس، سال مالی

منظور از سال مالی، شروع فعالیت مالی تا پایان یک سال فعالیت مالی است. سال مالی منطبق بر سال شمسی می باشد. علت استفاده از سال مالی، براورد سود و زیان سهام شرکت‌ها، و همچنین اراعه چشم انداز اینده از وضعیا سهام است.

شاخص بازار بورس

شاخص بازار بورس، به اعدادی که نشان دهنده ی وضعیت بازار طی دوره‌های قبل و جاری میباشد، گفته می شود. شاخص بازار بورس دارای انواع مختلف است که عبارتند از:

شاخص کل بورس : بازدهی کل بازار را نشان می دهد به همراه تغیرات مثبت و منفی. رشد و نزول قیمت تمامی سهام موجود در بورس، خود را در شاخص کل به صورت رشد و نزول نشان می دهد.
شاخص مالی : روند بازدهی شرکت‌های سرمایه گذاری در بازار بورس می باشد.
شاخص صنعتی : روند بازدهی شرکت‌های غیرسرمایه گذاری می باشد. یعنی شاخص کل منهای شاخص مالی.
شاخص 50 شرکت فعالتر : معرفی فصلی ۵۰ شرکت فعا و برتر در زمینه ی سودهی می باشد.
شاخص بازده نقدی‌ : بازدهی شرکتها به از نظر بازده سود خالص می باشد.
شاخص بازده نقدی و قیمت : بازدهی شرکت‌ها به از نظر بازده سود خالص و قیمت میباشد.

سود پیشبینی شده در بازار بورس (EPS)

میزان سود به دست امده هر شرکت به ازای هر سهم بصورت پیشبینی شده میباشد.

در ابتدای سال مالی و با نظر هیئت مدیره هر شرکت، سود تخمینی اعلام میگردد که تاثیر مستقیم بر روی قیمت هر سهم دارد. برای فهمین میزان سود پیشبینی شده میتوانید، سود خالص هر شرکت را بر تعداد سهم تقسیم کنید تا سود بدست بیاید. سود خالص می شود کل سود منهای مالیات.

تعدیل سود

تعدیل سود عبارتند از تغیرات سود پیشبینی شده در طی یک سال مالی. این کار برای نزدیک کردن سود پیشبینی شده به رقم واقعی سود بعداز شروع سال مالی است که توسط هیئت مدیره انجام می شود. تعدیل سود می تواند به دو روش مثبت و منفی انجام شود. تعدیل مثبت برای افزایش سود و منفی برای کاهش سود پیشبینی شده.

بسته شدن نماد معاملاتی

بسته شدن نماد معاملاتی برای انجام هرگونه تغیر در اصول اساسی شرکت می باشد مانند:

• تغییر محل
• تعدیل EPS
• افزایش سرمایه
• تعیین اعضای جدید هیئت مدیره
• هرگونه تغییر دیگری

در نتیجه معاملات بر روی سهام شرکت تا زمان تعیین شدن این موارد کاملا تعطیل خواهد بود و نامد شرکت در تابلوهای بورسی متوقف شده نشان داده می شود. بعد از تغیرات شرکت قیمت جدید برای هر سهم تعیین خواهد کرد و نماد شرکت به بازگشایی تغییر می کند.

مجمع سالیانه

به گردهمایی اعضای هیئت مدیره شرکت ها و سهامداران گفته می شود. این کار ۴ ماه بعد از سال مالی انجام می شود. در این گردهمایی وضعیت عملکرد شرکتها و تعیین سود مورد برسی قرار میگیرد. در این مجمع هیئت مدیره گزارشات سالیانه را به سهامداران اراعه می دهد و موظف است مواردی همچون تاریخ برگزاری مجمع، افزایش سود، افزایش سرمایه و غیره را در روزنامه رسمی چاپ کند.

سود تقسیمی در بورس (DPS)

یکی دیگر از اصطلاحات بورس و مفاهیم بورس سود تقسیمی، میزان سود بر اساس هر سهم پس از کسر مالیات می باشد. این سود از طریق شرکت به سهامداران داده می شود.

در اغلب موارد dsp از کوچکتر بوده و اختلاف انها به صورت اندوخه در اختیار شرکت قرار میگیرد. در موارد اندک این نسبت برعکس است و دلیل ان اضافه شدن اندوخته های قبلی به سهم سود سرماگذاران می باشد.

میزان اندوخته هر دوره ۵ درصد است و زمانی که به ۱۰ درصد سرمایه شرکت برسد از لحاظ قانونی دیگر اندوخته صورت نمیگیرد. از انجایی که شرکت‌ها پیوسته در حال توسعه هستند معمولا اندوخته به حداکثر میزان ۱۰ درصد نمی رسد.

مجمع فوق العاده در بورس

به گردهمایی اعضای هیئت مدیره و سهامداران برای تغیرات اساسی در اساسنامه شرکت گفته می شود. این کار در مواردی همچون تصمیم گیری برای تعیین اعضای هیئت مدیره و افزایش سرمایه و …. صورت میگیرد که سهامداران و هیئت مدیره در ان شرکت می کنند. بطور کلی به تمامی مجمع‌ها بجز مجمع سالیانه(مجمع معمولی) مجمع فوق‌العاده می گویند.

افزایش سرمایه از اصطلاحات بورس

معمولا شرکت ها برای افزایش منابع برای طرح های جدید نیاز به افزایش سرمایه پیدا می کنند و در همین راستا ابتدا مستندات خود را آماده کدره و در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهند.

روش‌های افزایش سرمایه

• از محل سود انباشته و اندوخته طرح و توسعه در قالب سهام جایزه
• از محل آورده نقدی و مطالبات در قالب حق تقدم
• به وسیله محل صرف سهام

در روش اول از اندوخته استفاده می شود و نیازی به پرداخت هزینه از طرف سهامداران نیست. در روش دوم ۱۰۰ تومن به ازای هر سهم پرداخت می شود در غالب حق تقدم و در اختیار سهامداران قرار داده می شود. روش سوم با پذیره نویسی جدید و سهم جدید و فروش ان افزایش سرمایه صورت میگیرد.

دامنه نوسانات قیمت هر سهم

برای جلوگیری از بوجود امدن هرج و مرج و حباب در قیمت سهام بورس، حداکثر قیمت نوسانات در بازار بورس ۵٪ اعلام گردیده و قانون گذاری شده است. در این حالت حداکثر افزایش قیمت هر سهم با توجه به پایان روز قبل ۵ درصد می باشد.

سهام شرکتهایی که در بازار معاملات توافقی پایه فرابورس عرضه می شوند، دارای محدودیت نوسان قیمتی نیستند. در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران راجع به سهام این شرکت‌ها اینگونه توضیح داده شده است: «سهام این شرکتها جزء سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس ایران نبوده و صرفا معاملات آن بر اساس مفاد بند ب ماده 99 قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران در این بازار انجام می پذیرد.

همچنین بر اساس تبصره 1 ماده 11 دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در بازار پایه فرابورس ایران، خریدار و فروشنده با علم و آگاهی نسبت به وضعیت مالی شرکت بر اساس اطلاعات منتشره موجود اقدام به خرید و فروش می‌نمایند».

صف خرید و فروش سهام

همواره در بازار بورس رابطه ای بین عرضه (فروشنده) و تقاضا(خریدار)، وجود دارد که در شرایط عادی بازار بین ساعات ۹ تا ۱۲:۳۰، همواره عده ای در حال خرید و عده ای در حال فروش سهام خود هستند. در برخی شرایط ممکن است تعادل بازار بهم ریزد مانند :

۱- ایجاد صف خرید : به علت اخبار مثبت برای یک سهم ممکن است ارزش سهم بالا برود و صاحبان سهام از فروش خود داری می کنند تا قیمت افزایش یابد بنابراین برای خرید آن سهم صف خرید ایجاد می شود.

۲-ایجاد صف فروش : به علت پخش اخبار منفی ممکن است افت قیمت در یک سهم بوجود اید. در این شرایط عرصه سهم افزایش میابد ولی خریداری وجود ندارد. در این شرایط خریداران سهم، از خرید آن خودداری می کنند تا قیمت سهم بیشتر کاهش یابد.

قانون نسبت پی به ای (P/E)

بیان کننده‌ی نسبت قیمت یک سهم به سود پیشبینی شده است. بدین معنی که، سرمایه‌گذاران هر سهم، به ازای دریافت سود یک ریال از هر سهم حاظرند چه مقدار برای خرید ان سهم بپردازند.

نسبت پی به ای ملاکی از دوره برگشت سرمایه است و با سود حداقل ریسک مانند سود بانکی و اوراق مشارکت مقایسه می ‌شود. برای درک بهتر، اگر سود بانکی ۲۰ درصد باشد به این معنی است که، ۵ سال طول میکشد که سودی برابر با سرمایه اولیه بدست بیاید. در این شرایط انتظار میرود نسبت پی به ای برابر با ۵ باشد.

حال اگر سود بانکی کاهش یابد، نسبت پی به ای افزایش میابد، زیرا دوره ی بازگشت سرمایه با سود بانکی افزایش میابد. بمابراین، اگر سود سهام (ESP) شرکتی ۱۰۰ تومن اعلام شود با فرض پی به ای ۵، قیمت هر سهم ۵۰۰ تومن است.

این پست رو از دست نده: تحلیل تکنیگال وتجارت

یكی از رایج ترین اشتباهاتی كه سرمایه گذاران مبتدی انجام می دهند خرید سهام صرفا” بر مبنای نسبت پی به ای است. پی به ای بالا ممكن است به معنی بیش نمایی ارزش سهم باشد و هیچ تضمینی وجود ندارد كه بعدا” به سرعت پایین نیاید.

از طرفی پی به ای پایین لزوما” به این معنی نیست كه ارزش یك شركت كم نمایی شده. بلكه، به معنای آن است كه بازار معتقد است شركت در آینده‌ی نزدیك با مشكل روبرو خواهد شد. عامل مهم تر که باید در خرید سهم مورد توجه قرار بگیرد، روند تغییرات پی به ای و توانایی شرکت برای افزایش سوددهی در طول زمان است.

سوالات متداول اصطلاحات بورس

قطعا دانستن مفاهیم بورسی مهم هستند زیرا بدون اگاهی نسبت به انها نمی شود وارد بازار بورس شد.

شما می توانید با دنبال کردن وبسایت بورس‌فا به طور کامل با مفاهیم بورسی آشنا شوید.

مفاهیم بورسی برای مواردی همچون خرید و فروش سهام، سرمایگذاری مطمئن، تعیین سود و هر آنچه که در بورس اتفاق می افتد مورد نیاز است.

• Share on Twitter
• Share on Facebook
• Share on Pinterest
• Share on LinkedIn
• Share on Reddit

برچسب ها: آشنایی با اصطلاحات بورس، اشنایی با اصطلاحات بورس و مفاهیم بورسی، اصطلاحات بورس و مفاهیم مهم بورسی، اصطلاحات کاربوردی در بورس، بکارگیری اصطلاحات در بورس، کاربورد اصطلاحات در بورس،

۲۰ مورد از پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس

آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس یکی از ضروری‌ترین مواردی است که هر سرمایه گذاری باید انجام دهد. اینکه صندوق سرمایه گذاری شاخصی چه تعریفی دارد یا توجه به شاخص کل چه کمکی به سرمایه گذار یا معامله‌گران بورس می‌کند، از جمله مواردی هستند که باید برای سرمایه گذاری مستقیم یا غیرمستقیم در بورس با آ‌ن‌ها آشنا باشید. در ادامه این مطلب به‌طور اجمالی ۲۰ مورد از پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس ‍ را با هم مرور می‌کنیم.

۱- مفاهیم بورس: شاخص کل

در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته می‌شود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانه‌ها از آن به‌عنوان شاخص بورس تهران صحبت می‌شود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته‌ شده در بورس است، به‌عبارت‌دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است. برای درک ساده‌تر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکت‌های بورسی به تعداد مساوی خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام​ شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه‌ای را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند، محاسبه می‌کند.

۲- مفاهیم بورس: صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF)

صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس ETF یا Exchange Tradable Found نوعی از صندوق‌های سرمایه گذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل ‌شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله می‌شود و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک دارند؛ یعنی شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است، می‌توانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید. شما با خرید واحدهای‌ETF، پول خود را در صندوقی سرمایه گذاری می‌کنید که با استفاده از یک تیم مدیریت حرفه‌ای سعی می‌کند تا با تشکیل پرتفویی از سهام و انواع اوراق بهادار سود کسب کند.

۳- مفاهیم بورس: صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual Funds) یکی از مهم‌ترین سازوکارهای سرمایه گذاری در بازارهای مالی هستند که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایه گذاران مختلف به‌ویژه برای سرمایه گذاران مبتدی مساعدتر می‌کنند. لازم است بدانید در کشورهای پیشرفته معمولا افراد اوراق بهادار را مستقیما معامله نکرده و در عوض پول‌های خود را در صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک سرمایه گذاری می‌کنند. ایده اصلی این صندوق‌ها یک‌کاسه کردن پول‌های کوچک و سرمایه گذاری آن‌ها توسط یک گروه از مدیران با تجربه و حرفه‌ای است.

۴- مفاهیم بورس: صندوق سرمایه گذاری شاخصی

هدف صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص‌ (Index fund) انطباق پرتفوی سرمایه گذاری با شاخص بازار سهام است. یک صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر شاخص، الزاماً منابع خود را براساس الگوی تعیین‌ شده برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار، سرمایه گذاری می‌کند. شاخص مذکور می‌تواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخص‌های بازار سهام باشد. در این صندوق‌ها تنها زمانی خریدوفروش سهام ضرورت می‌یابد که وجهی به‌واسطه ورود سرمایه گذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایه گذار کم شود. مزیت اصلی صندوق‌های سرمایه گذاری مبتنی بر شاخص، هزینه‌های نسبتاً پایین آن‌ و حذف ریسک مدیریت صندوق‌ است.

۵- مفاهیم بورس: سبدگردانی (Separately managed account)

سبدگردانی، همان‌طور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملاً متعلق به سرمایه گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خریدوفروش آن‌ها نیز به‌دقت توسط سبدگردان تعیین و پایش می‌شود. ارائه این خدمت‌ مالی به سرمایه گذاران در جهان قدمتی بیش از نیم‌قرن دارد، اما در بازار نوپای ایران پس از تجربه ایجاد صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک، اخیرا «سبدگردانی» مورد توجه قرار گرفته است؛ هرچند تا پیش‌ازاین نیز تجربه سبدگردانی به‌طور غیررسمی در یک دهه اخیر در بورس تهران وجود داشته است. سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایه گذاری با همکاری تیمی از تحلیل‌گران حرفه‌ای و بر‌اساس خصوصیات، سطح ریسک‌پذیری و سرمایه هر سرمایه گذار، سبدی مناسب از دارایی‌های سهام، اوراق مشارکت و سکه طلا برای او تشکیل داده و به‌صورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت می‌کند.

همچنین، با توجه به تغییر عوامل اثرگذار بر محیط سرمایه گذاری، تصمیمات لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن از طرف مدیر اتخاذ می‌شود.

۶- مفاهیم بورس: تحلیل تکنیکال و بنیادی

تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis)‌ به دنبال محاسبه ارزش ذاتی هر سهم است و به این منظور به مطالعه هر چیزی، از وضعیت کلی اقتصاد و صنعت تا وضعیت مالی شرکت و مدیریت آن می‌پردازد؛ اما تحلیل تکنیکال (Technical Analysis)‌ از طریق مطالعه آمارهای فعالیت بازار مانند قیمت و حجم معاملات، به دنبال شناسایی الگوها و روندهایی است که نشان‌دهنده‌ حرکت آینده یک سهم به آن‌سو هستند. تحلیلگران بنیادی در جست‌و‌جوی این هستند که ارزش ذاتی​ سهام چقدر است و براساس دانسته‌های بنیادی اقدام به خرید و فروش و کسب سود می‌کنند؛ درحالی‌که تحلیلگران تکنیکال بر این باورند که کلیه اطلاعات در قیمت سهام نهفته است و با تشخیص روندها و الگوها می‌توان به سود رسید.

۷- مفاهیم بورس: اوراق بدهی

اوراق بدهی مانند اوراق قرضه دولتی و شرکتی، گواهی سپرده نوعی ابزارهای بدهی هستند که با شرایط معین بین دو طرف معامله می‌شوند. به‌بیان‌دیگر اوراق بدهی اسناد یا اوراق بهاداری هستند که به‌موجب آن شرکت انتشاردهنده متعهد می‌شود مبالغ مشخصی(بهره سالانه) را در زمان‌هایی خاص به دارنده آن پرداخت کند و در زمان مشخص(سررسید) اصل مبلغ را بازپرداخت کند. دارنده اوراق به‌عنوان بستانکار حق دریافت اصل و بهره آن را دارد، ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد. خریدار این نوع اوراق در واقع به شرکت‌های بزرگ و دولت وام می‌دهد و با کمک آن سود ثابتی را به دست می‌آورد.

۸- مفاهیم بورس: پرتفوی (Portfolio)

پرتفوی یک واژه فرانسوی و به‌ظاهر خیلی پیچیده است، اما مفهوم کاملاً واضحی در بورس داشته و به مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی گفته می‌شود. به‌بیان‌دیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر دارایی‌هاست که یک سرمایه گذار آن‌ها را خریداری کرده ‌است. هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک غیرسیستماتیک سرمایه گذاری است؛ بدین ترتیب، سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند. پرتفوی به‌صورت مستقیم توسط سرمایه گذاران نگهداری شده یا به‌وسیله سبدگردان‌های حرفه‌ای‌ مدیریت می‌شود. بازده سرمایه گذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛ اما ريسك پرتفوی به‌دلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در غالب موارد كمتر از متوسط ريسك سهام داخل سبد است.

صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک و شرکت‌های سرمایه گذاری نمونه‌هایی هستند که به‌صورت پرتفوی سرمایه‌گذاری می‌کنند و برای قیمت‌گذاری آن‌ها مهمترین عامل ارزش خالص پرتفوی این شرکت‌هاست.

۹- مفاهیم بورس: دارایی تحت مدیریت (AUM)

دارایی تحت مدیریت (Asset Under Management)، نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی است که یک‌نهاد مالی مانند صندوق سرمایه‌گذاری، شرکت سرمایه جسورانه یا یک کارگزاری، از طرف مشتریانش به مدیریت آن مشغول است. دارایی تحت مدیریت معمولا معیاری از اندازه و موفقیت شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری است. شرکت‌های مدیریت سرمایه‌گذاری معمولا کارمزدهای خود را به‌تناسب دارایی تحت مدیریت تعیین می‌کنند، بنابراین دارایی‌های تحت مدیریت همراه با متوسط نرخ‌های کارمزد تعیین‌کننده اصلی درآمدهای یک شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری هستند.

۱۰- مفاهیم بورس: ارزش خالص دارایی NAV

مفهوم ارزش خالص دارایی (Net Asset Value)در واقع ارزش روز همه دارایی‌ها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق با درآمد ثابت و… پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها می‌باشد. اصطلاح NAV معمولا درباره ارزش خالص دارایی‌ شرکت‌های سرمایه‌‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های شاخصی، ETFها و سبدهای اختصاصی به‌کار می‌رود.

۱۱- مفاهیم بورس: عرضه اولیه

عرضه اولیه (IPO) به زمانی گفته می‌شود که سهام یک شرکت خصوصی برای اولین بار به عموم مردم عرضه می‌شود. عرضه‌های اولیه معمولاً توسط شرکت‌های کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام می‌شود، همچنین شرکت‌های بزرگ خصوصی نیز که به دنبال تبدیل‌شدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام می‌دهند. جزئیات سهامی که عرضه می‌شود، در امیدنامه به اطلاع سرمایه‌گذاران بالقوه می‌رسد. از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزان‌تر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را می‌توان نام برد. از معایب این کار هزینه‌های قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.

۱۲- مفاهیم بورس: بازار گاوی

در بازار گاوی (Bull market) تقاضا بسیار زیاد است و عرضه به‌ندرت صورت می‌گیرد. به‌عبارت‌دیگر، سرمایه‌گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید می‌کنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند. بازار گاوی به دوره‌ای گفته می‌شود که قیمت‌ها در حال افزایش است. ویژگی اصلی بازار گاوی، خوش‌بینی، اعتماد سرمایه‌گذاران و انتظار ادامه روند افزایشی است. بازار گاوی در مقابل بازار خرسی قرار دارد. بازارهای گاوی و خرسی معمولاً با چرخه‌های تجاری هم‌زمان هستند. شروع بازار گاوی معمولاً نشان‌دهنده‌ گشایش اقتصادی است، زیرا عقاید عمومی درباره وضعیت اقتصادی آینده، قیمت سهام را تغییر می‌دهد. همچنین بازارهای خرسی قبل از رکود اقتصادی شروع می‌شوند.

۱۳- مفاهیم بورس: بازار خرسی

بازار خرسی (Bear market) موقعیتی است که در آن قیمت اوراق بهادار کاهش‌یافته و خوش‌بینی سرمایه‌گذاران تبدیل به ترس و بدبینی می‌شود. به‌بیان‌دیگر در بازار خرسی، جوی منفی بر بازار حاکم است و همین امر رمقی برای سرمایه‌گذاران به‌منظور خرید سهام جدید باقی نمی‌گذارد. بازار خرسی نباید با اصلاح قیمت‌ها اشتباه گرفته شود، اصلاح قیمت‌ها روند کوتاه‌مدت دارد و کمتر از دو ماه طول می‌کشد. در اصلاح قیمت سرمایه‌گذاران می‌توانند یک نقطه ورود پیدا کرده سهام را بخرند، درحالی‌که در بازار خرسی نقطه ورود وجود ندارد.

۱۴- مفاهیم بورس: ارزش ذاتی

ارزش ذاتی (Intrinsic value) در علوم مالی به ارزش واقعی سهام یک شرکت یا یک دارایی اطلاق می‌شود که بر پایه بررسی تمامی ابعاد کسب‌وکار مورد نظر، از جمله صورت‌های مالی ، پتانسیل رشد سودآوری شرکت در سال‌های آینده و لحاظ دارایی‌های مشهود و نامشهود انجام گرفته ‌است.

با این تفاسیر شاید برای شما این سؤال به‌وجود آید که چه تفاوتی بین قیمت بازار و قیمت یا ارزش ذاتی یک سهم وجود دارد؟ بگذارید با یک مثال توضیح دهیم. فرض کنید قیمت بازار سهم شرکت الف، هم‌ اکنون ۲۰۰ تومان است. به‌بیان‌دیگر، سهام شرکت الف هم‌اکنون با قیمت ۲۰۰ تومان در بورس در حال خریدوفروش است؛ اما سرمایه‌گذاران زیادی همچنان متقاضی خرید این سهم هستند. اگر از سرمایه‌گذاران خریدار سهم سؤال کنید که چرا قصد دارید سهام این شرکت را خریداری کنید؟ پاسخ همه آن‌ها این خواهد بود که «به نظر ما، این سهم بیشتر از ۲۰۰ تومان ارزش دارد.» معنی این جمله این است که ارزش واقعی سهام شرکت الف، از نگاه آن‌ها بیشتر از قیمت بازار این سهم است. بنابراین، در یک تعریف ساده، ارزش ذاتی یک سهم، بیانگر قیمتی است که سرمایه‌گذاران برای سهم قائل هستند. طبیعتا اگر از دید سرمایه‌گذاران، ارزش ذاتی یک سهم پایین‌تر از ارزش بازار آن سهم باشد، این سهم گزینه مناسبی برای فروش خواهد بود.

گفتنی است ارزش ذاتی یکی از پارامترهای کلیدی در تحلیل بنیادی محسوب می‌شود. تحلیلگران با در نظر گرفتن دارایی‌های مشهود و نامشهود و محاسبه سودآوری شرکت‌ در سال‌های آتی، ارزش ذاتی شرکت را به‌دست می‌آورند و آن را با ارزش روز سهم مذکور مقایسه می‌کنند. تصمیم درباره خرید یا فروش سهم توسط تحلیلگران به‌تفاوت قیمت ارزش ذاتی و ارزش روز بازار آن بستگی دارد.

۱۵- مفاهیم بورس: ضریب بتا

ضریب بتا(β) معیاری است که براساس داده‌های تاریخی معاملات سهام بدست آمده و معرف میزان ریسک سیستماتیکی است که سرمایه‌گذار با تصاحب آن سهم نسبت به‌کل بازار متحمل می‌شود. بتای یک سرمایه‌گذاری نشان‌دهنده‌ میزان نوسان آن سرمایه‌گذاری نسبت به بازار است. اگر بتا کوچک‌تر از یک باشد، آن سرمایه‌گذاری نسبت به بازار نوسان کمتر و اگر بتا بیشتر از یک باشد آن سرمایه‌گذاری نسبت به بازار نوسان بیشتری دارد. بتای بازار که شامل همه دارایی‌های قابل سرمایه‌گذاری است، برابر با یک است.

۱۶- مفاهیم بورس: آربیتراژ

آربیتراژ (Arbitrage) به معنی سود بردن از تفاوت قیمتی میان دو یا چند بازار است، از دیدگاه علمی، آربیتراژ احتمال سود بدون ریسک پس از کسر هزینه‌های انجام معامله است. به‌بیان‌دیگر آربیتراژ به معنای بهره گرفتن از تفاوت قیمت بین دو یا چند بازار برای کسب سود است؛ مثلا تفاوت قیمت فلز مس در بورس لندن و بورس شانگهای چین می‌تواند باعث آربیتراژ معامله‌گران مس بین این دو بازار شود.

سود آربیتراژی زمانی ایجاد می‌شود که یک کالای مشابه در دو بازار مختلف یا در مواردی خاص در دو قالب متفاوت عرضه می‌شود، اما قیمت‌های یکسانی ندارد. آربیتراژ این امکان را به وجود می‌آورد که در بلندمدت قیمت‌ها به میزان زیادی از ارزش منصفانه فاصله نگیرند. با فاصله گرفتن قیمت‌ها در یک بازار از قیمت منصفانه، آربیتراژگران فعال اصطلاحات در بورس شده و با خرید این کالا از بازارهای دیگر ‌قیمت را به قیمت منصفانه نزدیک می‌کنند. در انجام آربیتراژ توصیه می‌شود که خرید در یک بازار و فروش در بازار دیگر به‌صورت هم‌زمان انجام بگیرد تا از ریسک تغییر قیمت در یکی از بازارها جلوگیری شود.

۱۷- مفاهیم بورس: سهام شناور آزاد

سهام شناور آزاد (Free Float) بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن، آماده عرضه و فروش آن سهام هستند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت کنند و انتظار می‌رود، در آینده نزدیک، قابل معامله باشد. برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهامداران بررسی شده و سهامداران راهبردی را مشخص کرد. سهامدار راهبردی، سهامدارانی هستند که در کوتاه‌مدت، قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً می‌خواهند برای اعمال مدیریت خود، این سهام را حفظ کنند.

۱۸- مفاهیم بورس: سود هر سهم و سود پرداختی سهام

سود هر سهم یا EPS عبارت است از مقدار سود خالص شرکت به ازای هر سهم. سود سهام پرداختی به ازای هر اصطلاحات در بورس سهم یا DPS عبارت است از بخشی از سود هر سهم که در مجمع بین سهامداران تقسیم می‌شود و نشانگر مقدار سود نقدی توزیع‌شده توسط شرکت است.

۱۹- مفاهیم بورس: نماد

نماد عبارت است از کد یا نام اختصاری شرکت‌ها که برای سهولت شناسایی و دسته‌بندی آن‌ها در بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌عنوان‌مثال شرکت ملی مس ایران با نماد «فملی» یا پالایشگاه نفت بندرعباس با نماد «شبندر» در بازار بورس و تالارهای معاملاتی معرفی می‌شوند. بد نیست بدانید معمولا حرف اول در یک «نماد» نشان‌دهنده صنعت مربوطه و بخش دوم خلاصه‌ای از نام شرکت است.

به‌عنوان‌مثال تمام شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران که در گروه بانک‌ها، مؤسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی فعالیت می‌کنند نمادشان با حرف «و» شروع می‌شود.

۲۰- مفاهیم بورس: بازار خارج از بورس (OTC)

بازار خارج از بورس (Over The Counter) یک بازار غیرمتمرکز و بدون مکان فیزیکی است که معامله به‌طور مستقیم بین دو نفر انجام می‌شود و قیمت معامله لزوماً به‌صورت عمومی منتشر نمی‌شود. در این بازار قیمت‌ها براساس مذاکره تعیین می‌شوند و معاملات از طریق شبکه‌های کامپیوتری، تلفن و ایمیل صورت می‌گیرد. محصولات معامله‌ شده در بورس باید استاندارد باشند، درحالی‌که این محدودیت در بازار خارج از بورس وجود ندارد و طبق قرارداد دو طرف، ویژگی‌های مورد معامله مشخص می‌شود.

اصطلاحات بورس

در این مقاله لیستی از کلماتی که در بازار بورس استفاده میشوند و برای کار در بورس بهتر است با آنها آشنا باشید را برای شما آورده ایم. اصطلاحاتی که شاید در انجام معاملاتتان شنیده باشید اما نتوانید از کسی بپرسید و یا بخواهید معنی دقیقی از آنها داشته باشید.

1. اختصار AUm یا دارایی های که مدیریت شده

اختصار AUm به معنی Asset under managment یا همان دارایی های مدیریتی و کنترلی شرکت است که میتوان به صندوق هایی که مشتریان آن شرکت با توان اجرایی آن شرکت بوجوود آورده اند اشاره کرد، که شرکت فوق در حال مدیریت آن است.
و بر همین اساس از درامد و سود این صندوق ها این مثل شرکت سرمایه گذاری اکسیر کارمزدی دریافت میکنند که این امر جزوی از دارایی های کنترل شده هستند که معیاری برای موفقیت و رتبه شرکت هایی به این شکل محسوب میشود.

2. معنی خالص دارایی شرکت و ارزش آن یا همان Nav

مفهوم این واژه Net asset value اصولا همان ارزش تمام موجودی و دارایی های آن شرکت است که املاک و سهام و سپرده بانکی و حتی طلب سود سهام است که به آن nav میگویند که معمولا بعد کسر بدهی محاسبه میشود. این محاسبات در تحلیل فاندامنتال برای اندازه گیری ارزش ذاتی زیاد بکار می رود.

3. بازار گاوی bull market در بورس

احتمالا این واژه را زیاد شنیده اید و در لحظه اول فکر کنید که این از اصطلاحات عامیانه بورس هست، اما این چنین نیست. این واژه توسط جورج سورس یکی از معروف ترین تحلیلگران و معامله گران قرن است که بنیان گذار شرکت مدیریت سرمایه گذاری سورس هم هست، که اسامی بازار گاوی و خرسی و خوکی بنام این شخص ثبت شده.

طبق نظریه سورس در بازار گاوی نسبت تقاضا از عرضه بیشتر است و خریداران با دید رشد بازار شروع به خرید حجیم سهام در هر قیمتی میکنند و از آن طرف هم فروشنده بسیار کم است. در این مواقع سرمایه گذاران اعتماد و خوشبینی نسبت به بازار دارند که تعبیرش رشد اقتصاد و جهش آن هست.

4. معنی بازار خرسی bear market

در این بازار معمولا موقعیت و قدرت عرضه بر تقاضا بیشتر است، که باعث کاهش قیمت سهام میشود و برخی خریداران با ایجاد ترس از افت سهام وارد معاملات با کمترین قیمت پیشنهادی میشوند.
در این حالت معمولا برخی از سهامداران مبتدی بدون در نظر گرفتن ارزش سهم وارد فاز فروش و ترک معامله در قیمت های کم شده و همین باعث ایجاد جو روانی میشود که باعث کاهش دسته جمعی بهای سهام و کاهش و نوسانی شدن شاخص کا بازار بورس میشود. از بازار خرسی هم کمی به عنوان بازار خوکی یاد میکنند، چون در آن سفته باز ها بر اساس ایجاد هیجان منفی سهام را مفت از چنگ سهامدار بی خبر از همه جا که وارد فاز ترس و استرس شده در می آورند.
توصیه گروه سرمایه گذاری اکسیر به شما عزیزان وین است که بدون تحلیل و مشاوره وارد خرید و فروش نشوید.

5. معنی سهم شناور Free float

این واژه یعنی بخشی از سهام قابل عرضه آن شرکت هست که، سهامدارانش میخواهند آن را عرضه کرده و به فروش برسانند و معمولا در ترکیب سهامداران که از سایت سازمان بورس قابل مشاهده هستند و اصولا سهامدار های عمده سهم خود را در کوتاه مدت به ندرت واگذار میکنند چون علاقه به اعمال مدیریت در آن شرکت دارند.

6. معنی واژه ضریب بتا B

این واژه برای گذشته و داده های تاریخی سهام مورد استفاده هست که در جدول کانسلیم هم پر کاربرد هست، به این صورت تحلیلگر وارد محاسبات و آنلالیز گذشته قیمت سهام شده و ریسک سیستماتیک بر بازار را محاسبه میکند.
اگر بتای آن سهم کمتر از ۱ باشد وارد شدن به آن سهم ریسک کمتری دارد ولی اگر بتای سهم بیش از ۱ باشد نسبت ریسک به سرمایه گذاری بالاتر خواهد بود.

7. معنی آربیتراژArbitrage

این واژه در واقع یعنی سود بردن از تفاوت و نوسان قیمتی چند بازار هست که اصولا در معاملات جهانی و فارکس مورد استفاده قرار میگیرد. به این صورت که معامله گر بطور مثال از اختلاف قیمت طلا یا مس یا فولاد در بورس فلزات لندن lme و بورس ژاپن باعث آربیتراژ ان معامله شود و سود کند.

8. معنی سود سهم Eps

سود سهام یا eps مقدار سودیست که شرکت به ازای هر سهم خود به سهامداران در مجمع پرداخت میکند. و هر چقدر وین سود بیشتر باشد نشتن دهنده بنیاد خوب آن است. نکات کلیدی در مورد محاسبه eps در بورس

9. معنی سیو سود save profit

سیو سود کردن در بازار مالی یعنی رسیدن به سود ذهنی و یا از نظر قوانین تکنیکال و فاندامنتال رسیدن به مقاومتی که رشد قیمت بعد از آن بعید بنظر می رسد. در این حالت معامله گر از طمع دوری کرده و با سود از سهام خارج میشود.

10. معنی حد ضرر در بورس stop loss

این واژه بنام حد ضرر شناخته میشود که یعنی خروج از سهم در مواقع حساس قیمتی در نزدیکی حمایت تکنیکالی که بر اساس نظر خود معامله گر این عدد تعین میشود ولی اصولا حمایت نزدیک قیمت ورود مورد محاسبه برای حد ضرر ملاک هست که در صورت تثبیت زیر آن عدد،حدضرر فعال شده و برای جلوگیری از ضرر بیشتر تریدر از آن معامله خارج شده و صبر میکند که سهام در حمایت های بعدی تثبیت شده و مجدد وارد آن سهام با قیمت پائین تر بشود.

11. تریل کردن در اصطلاحات در بورس معاملات :

یکی از بهترین تکنیک های حفظ سود، مبحث تریل کردن یا جابجایی حد ضرر است که به خوبی می تواند مرحله به مرحله سود ایجاد شده در بازار را حفظ نماید. به عنوان مثال شما یک سهم را در قیمت 202 تومان می خرید و حد ضرر خود را قیمت 190 تومان قرار می دهید و مقاومت ماژور پیش روی شما قیمت 220 تومان است و سهم به عنوان مثال تا قیمت 225 تومان رشد می کند، در واقع در این لحظه شما باید از قانون تریل کردن استفاده کنید و حد ضرر خود را از قیمت 190 تومان به قیمت حمایتی 220 تومان افزایش دهید. زیرا این احتمال وجود دارد که قیمت سهم ریزش کرده و در صورت آمدن زیر 220 تومان تا قیمت 200 تومان ریزش کند و شما در واقع در صورت عدم رعایت تریل، ممکن است علاوه بر سود نکردن ضرر هم بکنید که می تواند فشار روحی بالایی برای معامله گر ایجاد کند.

12. گره معاملاتی :

گره معاملاتی وضعیتی است که در آن نماد معاملاتی به رقم برخورداری از صف خرید یا فروش حداقل به میزان یک برابر حجم مبنا برای شرکت های با سرمایه 3 میلیارد سهم یا بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکت ها، به علت عدم تقارن در قیمت های درخواست های خرید و فروش، حداقل به میزان 10 جلسه معاملاتی متوالی مورد معامله قرار نگیرد یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره (به استثنای معاملات در نماد عمده) کمتر از 5% حجم مبنا باشد.

13. حجم مبنا :

حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز معامله شود تا قیمت آن سهم بتواند بر اساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد. بنابراین در صورتی که تعداد سهام معامله شده یک شرکت در روز کمتر از حجم مبنا باشد به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت. در حال حاضر، حجم مبنای شرکت های پذیرفته شده در بورس 0/0004( چهار ده هزارم) است. به عنوان مثال اگر تعداد کل سهام یک شرکت پذیرفته شده در بورس 200 میلیون سهم باشد، تنها در صورتی قیمت سهم این شرکت در طول روز می تواند 5% افزایش یا کاهش داشته باشد که حداقل 80هزار سهم در طول روز مورد داد و ستد قرار گیرد. هدف از تعیین حجم مبنا، اینست که سرمایه گذاران اطمینان داشته باشند نوسانات قیمت سهام، در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخص و قابل توجهی سهام صورت گرفته است چراکه در غیر این صورت حتی معامله چند سهم یک شرکت می تواند قیمت سهام این شرکت در بورس را تحت تاثیر قرار داده و منجر به ایجاد قیمت های غیرواقعی و کاذب در بورس شود.

14. ارزش ذاتی سهام :

قیمتی است که عوامل اصلی و موثر در ارزش سهام را در نظر گرفته و آن را از ارزش جاری بازار متمایز می کند، مدیران مالی و تحلیل گران با ارزیابی عوامل بنیادی که بر قیمت حقیقی سهام اثر می گذارد در ارزیابی و تخمین دقیق ارزش حقیقی سهام تلاش می کنند. هدف از تحلیل ذاتی مقایسه آن با قیمت بازار سهم است. عوامل بنیادی موثر بر ارزش سهام عموماً کمتر از قیمت بازار تغییر می کنند و تحلیل گران امیدوارند که تفاوت بین ارزش ذاتی و قیمت بازار را به خصوص در بازاری که کارایی کامل ندارد دریابند. هدف اصلی از این مقایسه تشخیص این است که آیا در حال حاضر سهام موردنظر ازران ( زیر قیمت حقیقی) و یا گران (بالای قیمت حقیقی) در بازار معامله می شود. اگر سهمی ارزان باشد، بازار اثر عوامل بنیادی را که قیمت بالاتری از قیمت بازار را برای سهم موجه می کنند درنیافته است و به محض اینکه برخی از سرمایه گذاران این را تشخیص دهند، خرید این سهم را آغاز می کنند و باعث افزایش قیمت بازار می شوند. بنابراین آن گروه از افراد حقیقی و حقوقی که زودتر اقدام به خرید سهام کرده اند سود می کنند. برای سهمی که ارزش بازار آن گران است وقتی سرمایه گذاران متوجه گرانی قیمت می شوند فروش خود را آغاز کرده و سبب کاهش قیمت بازار سهم می شوند.

15. شکاف (گپ) قیمت :

به ناپیوستگی نمودار قیمت گفته می شود که در اثر جهش ناگهانی قیمت رخ می دهد. گپ در واقع محدوده ای را مشخص می کند که هیچ معامله ای در آن انجام نشده باشد. شکاف قیمت زمانی ایجاد می شود که بین قیمت پایانی روز قبل و قیمت آغازین روز بعد اختلاف وجود داشته باشد.در این حالت شکافی در قیمت به وجود خواهد آمد که در آن هیچ معامله ای انجام نشده است.

انواع گپ عبارتند از :

1- گپ فرار: زمانی است که قیمت از یک سطح حمایتی یا مقاومتی توسط یک گپ عبور کند.
2- گپ خستگی: در پایان یک حرکت بزرگ صعودی یا نزولی تشکیل می شود. گپ در جهت روند شکل می گیرد و پس از آن روند قیمت معکوس می شود.
3- گپ ادامه دهنده: این نوع گپ در طی روند رخ می دهد و موید تداوم روند جاری می باشد.گپ ادامه دهنده می تواند نوعی گپ فرار نیز باشد
4- گپ معمولی: این گپ ها کاملاً عادی هستند و معمولا زمانی که بازار در حالت رنج (بدون روند) قرار دارد به وجود می آیند و اندازه بزرگی ندارند و اغلب سریع پر می شوند.

این مقاله با توجه به پرکاربردترین اصطلاحات در بورس که طی تجربه برای کاربران تازه وارد بورس سوال بوده، نوشته شده است و بصورت مداوم تکمیل خواهد شد. در صورتی که برای شما نیز اصطلاحی نامفهوم است میتوانید در بخش نظرات ارسال کنید تا پاسخ داده و به مقاله اضافه شود تا برای دیگر کاربران نیز مورد استفاده قرار گیرد.