واگرایی یک نوع نا همگونی در حرکت قیمت و اندیکاتور می باشد، واگرایی بخش مهمی در مباحث تحلیل تکنیکال می باشد که می توانید در تحلیل های خود اضافه نمایید تا نتایج بهتری بگیرید. در این مقاله واگرایی و انواع آن بصورت کامل شرح داده شده است.
انواع واگرایی در اندیکاتور rsi
تا کنون در مجله فرادرس، مقالات و آموزشهای متنوعی را در موضوع «انواع واگرایی در اندیکاتور rsi» منتشر کرده ایم. در ادامه برخی از این مقالات مرتبط با این موضوع لیست شده اند. برای مطالعه هر مقاله، لطفا روی عنوان آن کلیک کنید.
تحلیل تکنیکال قدرتمندترین ابزار ترید در بازارهای مالی، به خصوص بازار ارزهای دیجیتال است. یکی از بخشهای مهم تحلیل تکنیکال اندیکاتورها هستند. اندیکاتورها ابزارهای ریاضی…
با فرادرس
آموزشهای ویدئویی فرادرس
همراه شوید
سازمان علمی و آموزشی «فرادرس» (Faradars) از قدیمیترین وبسایتهای یادگیری آنلاین است که توانسته طی بیش از ده سال فعالیت خود بالغ بر ۱۲۰۰۰ ساعت آموزش ویدیویی در قالب فراتر از ۲۰۰۰ عنوان علمی، مهارتی و کاربردی را منتشر کند و به بزرگترین پلتفرم آموزشی ایران مبدل شود. فرادرس با پایبندی به شعار «دانش در دسترس همه، همیشه و همه جا» با همکاری بیش از ۱۸۰۰ مدرس برجسته در زمینههای علمی گوناگون از جمله آمار و دادهکاوی، هوش مصنوعی، برنامهنویسی، طراحی و گرافیک کامپیوتری، آموزشهای دانشگاهی و تخصصی، آموزش نرمافزارهای گوناگون، دروس رسمی دبیرستان و پیش دانشگاهی، آموزشهای دانشآموزی و نوجوانان، آموزش زبانهای خارجی، مهندسی برق، الکترونیک و رباتیک، مهندسی کنترل، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی معماری و مهندسی عمران توانسته بستری را فراهم کند تا افراد با شرایط مختلف زمانی، مکانی و جسمانی بتوانند با بهرهگیری از آموزشهای با کیفیت، به روز و مهارتمحور همواره به یادگیری بپردازند. شما هم با پیوستن به جمع بزرگ و بالغ بر ۶۰۰ هزار نفری دانشجویان و دانشآموزان فرادرس و با بهرهگیری از آموزشهای آن، میتوانید تجربهای متفاوت از علم و مهارتآموزی داشته باشید. مشاهده بیشتر
هر گونه بهرهگیری از مطالب مجله فرادرس به معنی پذیرش شرایط استفاده از آن بوده و کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب، تنها با کسب مجوز مکتوب امکان پذیر است.
© فرادرس ۱۴۰۱
واگرایی در اندیکاتورها
واگرایی یک نوع نا همگونی در حرکت قیمت و اندیکاتور می باشد، واگرایی بخش مهمی در مباحث تحلیل تکنیکال می باشد که می توانید در تحلیل های خود اضافه نمایید تا نتایج بهتری بگیرید. در این مقاله واگرایی و انواع آن بصورت کامل شرح داده شده است.
واگرایی چیست؟
واگرایی به حرکت کردن قیمت و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر گفته می شود.
برای مثال، یعنی زمانی که قیمت در جهت صعودی حرکت می کند اما اندیکاتور در خلاف جهت آن یعنی حرکت نزولی دارد. به این معنی که قیمت توانسته سقف های (یا کف های) جدیدی بزند، اما اندیکاتور نتوانسته سقف ها (و یا کف های) جدیدی بزند.
مطالب آموزشی دیگر: آموزش فارکس
انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال:
واگرایی ها به سه دسته تقسیم می شوند،
- واگرایی زمانی
- واگرایی مخفی
- واگرایی معمولی
(در نظر داشته باشید که واگرایی مخفی و معمولی از مهم ترین بخش های این مبحث می باشند.)
واگرایی نشان از تضعیف شدن معاملات و امکان بازگشت قوی آن می باشد، این ویژگی یکی از مهم ترین تحلیل های تکنیکال برای سیگنال ورود و سیگنال خروج از سهام ها و ارزهای دیجیتال می باشد.
با دانستن کامل این مطلب درصد موفقیت در ترید یا معاملات قوی می شود.
واگرایی زمانی TD
در واگرایی قیمت، بین حرکت قیمت و اندیکاتور تضاد بوجود می آید، اما در واگرایی زمانی، میان قیمت و زمان اختلاف حرکت بوجود می آید.
در این مدل از واگرایی، اصطلاحا قیمت در حرکت اصلاحی خود نسبت به حرکت قبلی ضعیف و ناتوان شده و نتوانسته سقف یا کف جدید بزند.
حال واگرایی زمانی به 2 دسته تقسیم می شود:
- واگرایی زمانی معمولی (RTD): در این واگرایی تعداد کندل های حرکت اصلاحی بیشتر از تعداد کندل های حرکت قبلی هستند. این شرایط نشان دهنده ضعیف شدن معامله گران در حرکت اصلاحی می باشد. در این شرایط، می بایست دنبال قیمت و یا الگویی مناسب برای معامله در جهت روند اصلی بازار باشیم.
- واگرایی زمانی هوشمند(STD): در این واگرایی تعداد کندل های حرکت اصلاحی کمتر از تعداد کندل های حرکت قبلی می باشند، اما میزان اصلاح زمانی نسبت به اصلاح قیمتی بیشتر می باشد. به عبارت ساده، معامله گران در اصلاح قیمتی، در یک مدت زمان بیشتر می توانند مسافت کمتری را نسبت به حرکت قبل خود بروند.
واگرایی مخفی (HD):
در واگرایی مخفی یا Hidden Divergenceنمودار قیمت با اندیکاتور حرکت مخالف دارد. این واگرایی معمولا در انتهای حرکات اصلاحی روندها اتفاق می افتد که نشان دهنده ی بازگشت قیمت، ادامه روند و همچنین معاملات در کانال خود می باشد.
واگرایی مخفی دو نوع است مثبت ومخفی:
واگرایی مخفی مثبت(HD+)
واگرایی مخفی منفی(HD-)
واگرایی مخفی مثبت(HD+):
این واگرایی در انتهای حرکت اصلاحی در یک کانال صعودی رخ می دهد که میان 2 کف پیش می آید که کف دوم در اندیکاتور پایین تر از کف اول می باشد اما در قیمت کف واگرایی در اندیکاتور دوم همیشه بالاتر از کف اول می باشد.
واگرایی مخفی مثبت، نشان از ضعیف شدن فشار فروشندگان و بازگشت مجدد خریداران در کانال صعودی می باشد.
واگرایی مخفی منفی(HD-):
این واگرایی در پایان حرکت اصلاحی در یک کانال نزولی رخ می دهد. یعنی سقف دوم در اندیکاتور همیشه بالاتر از سقف اول می باشد ولی در قیمت سقف دوم پایین تر از سقف اول می باشد.
واگرایی مخفی منفی، نشان از ضعیف شدن خریداران و بازگشت مجدد فروشندگان در کانال نزولی می باشد.
واگرایی معمولی(RD):
در واگرایی معمولی یا Regular Divergence، حرکت اندیکاتور متضاد با حرکت نمودار قیمت می باشد که در پایان روند پیش می آید که نشان دهنده ی بازگشت قیمت است.
این واگرایی نیز به دو دسته ی منفی و مثبت تقسیم می شود:
واگرایی معمولی منفی(RD-):
واگرایی معمولی مثبت(RD+):
این واگرایی در پایان روند نزولی، میان دو کف اتفاق می افتد. همیشه در نمودار قیمت، کف دوم پایین تر از کف اول است ولی در اندیکاتور کف دوم بالاتر از کف اول می باشد.
واگرایی معمولی مثبت، نشان دهنده ی تضعیف شدن فروشندگان و بازگشت قوی خریداران می باشد.
واگرایی معمولی منفی(RD-):
این واگرایی در پایان روند صعودی و میان دو سقف اتفاق می افتد. همیشه در نمودار قیمت سقف دوم بالاتر از سقف اول، ولی در اندیکاتور سقف دوم پایین تر از سقف اول می باشد.
واگرایی معمولی منفی، نشان دهنده ی تضعیف شدن خریداران و بازگشت پر قدرت فروشندگان می باشد.
اندیکاتور استوکاستیک
اندیکاتور استوکاستیک (stochastics) از گروه اندیکاتور های اسیلاتور یا نوسان نما می باشد. استوکاستیک همانند دیگر اسیلاتورها مانند macd و rsi و cci و…. مدرج است و بین ۰ تا ۱۰۰ نوسان می کند.
اندیکاتور استوکاستیک با مقایسه قیمت پایانی با چند قیمت پایانی در آخرین دوره ها تعیین می کند که آیا قیمت در حال حاضر به سقف یا کف قیمت در چند دوره اخیر نزدیک تر است یا نه.
ساختار اندیکاتور استوکاستیک
درجه نوسان در این اسیلاتور بین ۰ تا ۱۰۰ می باشد. سطح بالای درجه ۸۰ منطقه خرید های هیجانی و سطح پایین درجه ۲۰ منطقه فروش های هیجانی تلقی می شود.
در واقع اگر اندیکاتور به سطح پایین ۲۰ برود یعنی قیمت پایانی نزدیک به کف قیمتی در چند دوره اخیر است و اگر به بالای سطح ۸۰ برود به معنی نزدیک بودن قیمت به سقف قیمتی در دوره های اخیر است.
اندیکاتور استوکاستیک از ۲ خط k% و D% تشکیل شده که خط D% از اهمیت بیشتری برخوردار است، زیرا اکثر سیگنال های خرید و فروش نسبت به این خط صادر می شود.
خط k% حساس تر و سریعتر می باشد و خط D% کند تر است. خط D% میانگین متحرک ۳ دوره خط K% می باشد.(البته این عدد سه قابل تغییر است و به صورت پیش فرض در نرم افزار ها انتخاب شده است.)
دوره زمانی اندیکاتور بطور پیش فرض ۵ در نظر گرفته می شود اما دوره ۱۴ تایی بسیار رایج تر و مناسب تر می باشد زیرا هر چه دوره کوچک تر تنظیم شود اندیکاتور نوسانات بیشتری دارد و سیگنال های بیشتری صادر می کند که باعث افزایش درصد خطا در سیگنال ها می شود .
همچنین اگر عدد دوره بزرگ در نظر گرفته شود اندیکاتور کند می شود و نسبت به موقعیت های خرید و فروش واکنش مناسبی نشان نمی دهد و موجب ضرر و زیان معامله گران می شود.
بنابراین بهتر است عددی متوسط مانند ۱۴ تعیین شود که واکنش های بهتری به تغییرات قیمت بدهد٬ نه خیلی کند باشد و نه خیلی تند. البته انتخاب دوره زمانی به استراتژی های معاملاتی و تایم فریم مورد نظر معامله گر بستگی دارد.معمولا دوره K% 14 ، دوره D% 3 و اسلوینگ (slowing) نیز ۳ در نظر گرفته می شود.
واگرایی در اندیکاتور استوکاستیک ها
در اندیکاتور استوکاستیک نیز همانند اکثر اندیکاتور ها می توان از مفاهیم واگرایی در پیش بینی ها و تحلیل وضعیت استفاده کرد که در زیر به توضیح و شرح آنها می پردازیم.
واگرایی مثبت در اندیکاتور استوکاستیک
وقتی نمودار قیمت دو کف پشت سر هم تشکیل می دهد و کف دوم پایین تر از کف اول قرار دارد اما در اندیکاتور کف دوم بالاتر از کف اول باشد نشان از ضعف روند نزولی و احتمال بازگشت قیمت می باشد و واگرایی مثبت رخ داده که پس از آن شاهد صعود قیمت می باشیم.
در مثال زیر که از نمودار نماد چکاپا می باشد شاهد واگرایی مثبت و ضعف روند نزولی و به دنبال آن افزایش قیمت و روند صعودی هستیم.
واگرایی منفی در اندیکاتور استوکاستیک ها
وقتی نمودار قیمت دو قله یا سقف پی در پی تشکیل می دهد و سقف دوم بالا تر از سقف اول است اما در اندیکاتور سقف دوم پایین تر باشد واگرایی منفی رخ داده و به احتمال زیاد روند صعودی متوقف می شود و قیمت کاهش پیدا می کند. در تصویر زیر که نمودار نماد تکمبا می باشد شاهد واگرایی معمولی منفی هستیم و بعد از آن کاهش قیمت را می بینیم.
سیگنال های خرید و فروش در اندیکاتور استوکاستیک ها
صدور سیگنال در اندیکاتور استوکاستیک ها شرایط ویژه ای به نسبت دیگر اندیکاتور ها دارد که در زیر به شرح آنها می پردازیم:
سیگنال خرید در اندیکاتور استوکاستیک ها
برای اخطار خرید در اندیکاتور استوکاستیک ها باید به ۳ نکته توجه داشت:
۱- خط کند تر یعنی D% باید در محدوده فروش هیجانی یعنی زیر سطح ۲۰ قرار داشته باشد.
۲- بین خط D% و نمودار قیمت واگرایی مثبت رخ دهد.
۳- خط K% از پایین خط D% حرکت کرده آن را قطع کند و به سمت بالای آن حرکت کند.
سیگنال فروش در اندیکاتور استوکاستیک ها
برای ورود به موقعیت فروش نیز باید به ۳ نکته توجه کرد:
۱- خط کند تر یعنی D% باید در محدوده خرید هیجانی یعنی بالای سطح ۸۰ قرار داشته باشد.
۲- بین خط D% و نمودار قیمت واگرایی منفی رخ دهد.
۳- خط K% از بالای خط D% حرکت کرده آن را قطع کند و به سمت پایین آن حرکت کند.
مثال: به نمودار توجه کنید.در این نمودار خط آبی رنگ خط سریع تر یعنی K% و خط قرمز رنگ خط کند D% می باشد.
همانطور که مشاهده می کنید در قسمت ۱ شاهد واگرایی منفی هستیم همچنین خط D% در محدوده خرید هیجانی قرار دارد و خط آبی از بالای خط قرمز حرکت کرده را قطع می کند و به سمت پایین آن حرکت می کند.
در این شرایط که تمام نکات مورد توجه قرار گرفته سیگنال فروش صادر می شود و می بینیم که سیگنال به درستی صادر شده و بعد از آن قیمت تا مدتی کاهش پیدا کرده.
همچنین در قسمت ۲ هم خط D% در محدوده فروش هیجانی قرار دارد و واگرایی مثبت را می بینیم پس از قطع خط D% توسط خط K% و عبور آن به سمت بالا سیگنال خرید صادر شده که درست می باشد و قیمت روند افزایشی داشته.
نکات اندیکاتور استوکاستیک :
♦ در تنظیمات اندیکاتور می توان ساختار آن و دوره های مورد نظر برای حساسیت خطوط D% و K% و اسلوینگ را تعیین کرد و تغییر داد ، همچنین رنگ واگرایی در اندیکاتور خطوط و خط چین یا پیوسته بودن و دیگر مسائل ظاهری و تحلیلی آنها را نیز می توان بر حسب سلیقه و استراتژی معاملاتی تغییر داد.
برای باز شدن پنجره تنظیمات اندیکاتور در نرم افزار های تحلیل تکنیکال کافی است ۲ بار بر روی آنها کلیک کنید.
♦ دوره های اندیکاتور را می توان بصورت روزانه ، هفتگی ، ماهانه و … تنظیم کرد که بستگی به تفکرات تحلیل گر داد.
♦ همانند دیگر ابزار های تحلیل تکنیکال از اندیکاتور استوکالستیک ها نیز نمی توان به تنهایی برای خرید و فروش استفاده کرد و باید این اندیکاتور را در کنار دیگر ابزار ها و تحلیل های بنیادی استفاده کرد تا با کاهش ریسک و افزایش اطمینان پا به معامله گذاشت.
یکی از ابزار های مناسب برای همراهی اندیکاتور استوکاستیک ها اندیکاتور rsi می باشد که ترکیب این دو اندیکاتور سیگنال های مناسبی را صادر می کند.
واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
واگرایی در تحلیل تکنیکال زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک سهم و شاخص آن برخلاف همدیگر حرکت کنند. شاید برای شما هم جالب باشد که چرا این اتفاق میافتد و چطور باید آن را به درستی تشخیص دهیم؟ در این مقاله میخواهیم درباره بررسی نمودار قیمتی داراییها صحبت کنیم. یکی از چیزهایی که در این مقاله بررسی میکنیم، مشاهده واگرایی در نمودارها است. پس در ابتدا به مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال میپردازیم و در ادامه انواع واگراییهای موجود را به همراه شکل توضیح خواهیم داد. با مدرسه تحلیل همراه باشید.
واگرایی چیست؟
واگرایی حالتی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر دادهها حرکت میکند. همچنین هشداری است مبنی بر ضعف واگرایی در اندیکاتور یا تایید روند فعلی قیمت است. در بعضی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. خوب است بدانید دو نوع واگرایی مثبت و منفی وجود دارد:
- واگرایی مثبت یعنی احتمال رشد قیمت
- واگرایی منفی یعنی افت قیمت
شکل زیر نشاندهنده واگرایی در سهام شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
همان طور که گفتیم واگرایی هنگامی اتفاق میافتد که نمودار قیمت خلاف جهت اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) حرکت کند.
واگرایی به شما چه میگوید؟
واگرایی در تحلیل تکنیکال یک ابزار کمکی است در جهت نشانه هایی مبنی بر ضعف روند جاری قیمت یا تایید ادامه حرکت قیمت با توجه به روند جاری بازار. در واقع واگرایی مثبت وقتی رخ میدهد که قیمت یک دارایی در حال افت است، در حالی که اندیکاتور شروع به صعود میکند. برعکس، واگرایی منفی زمانی است که قیمت در حال افزایش است واگرایی در اندیکاتور اما اندیکاتور شروع به نزول میکند.
معامله گران از واگرایی ها برای ارزیابی رفتار قیمت دارایی در جهت مشخص نمودن نقاط چرخش قیمت استفاده میکنند. به عنوان مثال، معامله گران و تحلیل گران میتوانند با استفاده از اندیکاتور (RSI) روی نمودار قیمت واگرایی را بررسی کنند. اگر در نمودار قیمت شاهد ایجاد کف و سقفهای بالاتر باشیم، در حالت ایده آل اندیکاتور RSI نیز همان رفتار مشابه قیمت را دنبال میکند. اما اگر اندیکاتور RSI شروع به ساختن کف و سقفهای پایینتر کند، هشداری بر ضعف روند و واگرایی منفی را نشان میدهد. بنابراین معاملهگر میتواند تعیین کند که آیا میخواهد از موقعیت خارج شود یا در صورتی که قیمت شروع به کاهش کند، یک حد ضرر جدید تعیین کند.
واگرایی مثبت وضعیت مخالف است. تصور کنید که قیمت یک سهم در حال افت و ایجاد کف و سقفهای پایینتر باشد، در حالی که اندیکاتور RSI در حال ایجاد کف و سقف بالاتر باشد. معامله گران ممکن است به این نتیجه برسند که به زودی روند قیمت معکوس شود.
تفاوت بین واگرایی و تایید
واگرایی حالتی است که نمودار قیمت و اندیکاتور خلاف یکدیگر رفتار نمایند. تایید حالتی است که اندیکاتور و نمودار قیمت یا چند اندیکاتور هم جهت یکدیگر حرکت نمایند. اگر قیمت در حال حرکت به سمت بالا باشد، معاملهگران تمایل به تایید رفتار قیمت توسط اندیکاتورها دارند.
محدودیت های استفاده از واگرایی
با توجه به استراتژی های مختلفی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد معامله گران نباید صرفا از واگراییها به منظور دریافت سیگنال خرید و فروش استفاده نمایند بلکه باید سایر گواه های تحلیلی در کنار واگراییها بررسی شود تا بتوانند با دقتی بالاتر نقاط چرخش قیمت و تغییر روند را درک کنند چرا که زمانی که واگرایی اتفاق میافتد، به این معنی نیست که قیمت معکوس میشود یا به زودی یک حرکت معکوس رخ میدهد. واگرایی میتواند برای مدت طولانی ادامه داشته باشد.
انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
به طور کلی سه نوع واگرایی وجود دارد:
- منظم یا کلاسیک (RD)
- مخفی(HD)
- مبالغه شده (ED)
واگرایی کلاسیک یا منظم در پایان یک روند یافت میشود، در حالی که واگراییهای مخفی مثبت (HD+) و مخفی منفی (HD-) الگوهای قدرتمندی هستند که در میانه روند مشاهده میشوند. آنها نشانگر ادامه روند اصلی هستند. تشخیص واگرایی مخفی کمی دشوارتر است، اما می تواند یک الگوی قدرتمند در جهت تایید روند جاری قیمت باشد.
هر سه نوع واگرایی اغلب در نمودارهای قیمت ظاهر میشوند. معاملهگران با شناسایی این واگراییها، میتوانند فرصتهای معاملاتی خوبی را ببینند.
واگرایی منظم یا کلاسیک (RD) چیست؟
واگرایی منظم زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک دارایی در حال ایجاد کف و سقف بالاتر باشد، اما اندیکاتور در حال افت باشد که به آن واگرایی منفی(RD-) میگوییم. همچنین در صورتی که قیمت در حال ایجاد کف و سقف پایینتر باشد و اندیکاتور در حال صعود باشد واگرایی مثبت(RD+) بوجود میآید.
شکل زیر یک واگرایی مثبت(RD+) در نماد شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) را نشان میدهد.
همین اتفاق می تواند در جهت مخالف نیز رخ دهد.
شکل زیر بیانگر واگرایی منفی (RD-) در نماد شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
واگرایی مخفی (HD) چیست؟
همانطور که گفتیم واگرایی مخفی (HD) در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند است. از نظر تأیید ادامه روند میتوان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل میکنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط را نسبت به هم میسنجیم. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد میشود.
به بیان دیگر، در روند صعودی کفهای بالاتر تشکیل میشود. در حالی که در اندیکاتور کفهای پایینتر ایجاد میشود و در روند نزولی سقفهای پایینتر را در نمودار قیمت شاهد هستیم. این در حالی است که در اندیکاتورها سقفهای بالاتری شکل گرفته است.
واگرایی مخفی مثبت (HD+)
اکنون با مفهوم واگرایی مخفی آشنا شدید، به بررسی چند مثال در بازار سرمایه میپردازیم تا تأثیر این واگراییها را بررسی کنیم. در ابتدا به بررسی واگرایی مخفی مثبت (HD+) میپردازیم:
مثال زیر بیانگر رفتار قیمت در ماههای خرداد و تیر سال ۱۳۹۷ در شاخص کل بورس است، شاخص پس از یک صعود دو هفتهای وارد فاز اصلاح شد و تا سطح ۳۸.۲ فیبوناچی جنبش قبل ریزش داشت. در انتها با ساخت کف و سقفی مینور شروع به صعود کرد که با توجه به شکل واگرایی مخفی شکل گرفته در این برهه زمانی نشاندهنده ادامه روند صعودی بوده است.
واگرایی مخفی منفی (HD-)
اکنون به بررسی واگراییهای مخفی منفی در بازار سرمایه میپردازیم:
بعد از شروع ریزش بزرگ بیت کوین در دسامبر سال ۲۰۱۷، در دسامبر سال ۲۰۱۸ یک صعود اتفاق افتاد که برای بسیاری شروع جنبش جدید را نوید میداد. ولی این صعود در ژوئن سال ۲۰۱۹ به اتمام رسید و ریزش بعد از خود را با دو واگرایی مخفی حول سطح استاتیک روانی ۱۰.۰۰۰ دلار تأیید کرد که تا مارس ۲۰۲۰ ادامه داشت و سپس مجدداً شروع به افزایش قیمت کرد.
چه زمان از واگرایی منظم یا مخفی استفاده کنیم؟
واگراییها در نقاط مختلف یک روند شناسایی میشوند و هر کدام می تواند برای یک معاملهگر به عنوان ابزار کمکی در کنار تحلیل مورد استفاده قرار گیرند.این ابزار زمانی کاربردی خواهد بود که بر اساس تحلیل، قیمت در یک محدوده یا سطح حمایت و مقاومت قرار گرفته باشد. واگراییهای منظم در انتهای یک روند شناسایی شده و نشاندهنده تغییر روند هستند. در حالی که واگرایی مخفی در طول روند شکل میگیرد و نشاندهنده ادامه روند مدنظر است.
اندیکاتورهای مورد استفاده در واگرایی
از اندیکاتورهای مورد استفاده برای بررسی واگرایی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- MACD (Moving Average Convergence Divergence)
- RSI (Relative Strength Index)
- Stochastic Oscillator
واگرایی مخفی با استفاده از مکدی (MACD)
اندیکاتور مکدی (MACD) دارای سه بخش است:
۱.MACD line
۲. MACD signal line
۳. هیستوگرام (Histogram)
هنگام استفاده از اندیکاتور مکدی (MACD) برای شناسایی واگراییها، میتوانید از هر یک از این سه بخش استفاده کنید. برای تشخیص واگرایی به همه آنها نیاز ندارید. سپس جهت روند را تعیین کنید. اگر روند صعودی باشد، ما به دنبال واگرایی مخفی مثبت (HD+) خواهیم بود. اگر روند نزولی است، به دنبال واگرایی مخفی منفی (HD-) باشید.
شکل زیر بیانگر واگرایی مخفی مثبت (HD+) در روند صعودی نماد شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) است.
شکل زیر نشان دهنده واگرایی مخفی منفی (HD-) در نماد شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
تشخیص واگرایی مخفی با استفاده از اندیکاتور استواستیک
اندیکاتور Stochastic یک نوسانگر یا اسیلاتور است که توسط دو خط در زیر نمودار ترسیم میشود. مقدار ورودیها را میتوان به صورت 14-3-3 واگرایی در اندیکاتور تنظیم کرد.
در بالا، شاهد یک واگرایی مخفی منفی (HD-) در نمودار بیت کوین در تایم فریم روزانه در یک روند نزولی است.
این الگو نشان می دهد که تثبیت روند نزولی قبلی به پایان رسیده است و بیت کوین ممکن است به سقوط ادامه دهد.
استفاده از واگرایی مخفی در تحلیل تکنیکال
یادگیری شناسایی واگرایی مخفی در نمودارها دشوار نیست، زمانی که الگو را دیدید، چه اقدامی انجام می دهید؟
مراحل زیر را برای انجام معاملات خود در نظر گیرید.
مرحله ۱: معاملات خود را فیلتر کنید
شما باید همیشه روند اصلی نمودار قیمت را بررسی کنید، اگر روند اصلی صعودی است، به دنبال واگرایی مخفی مثبت (HD+) باشید و از آن به عنوان سیگنال خرید استفاده کنید. الگوهای واگرایی مخفی منفی (HD-) را در یک روند صعودی نادیده بگیرید.
در روند نزولی برعکس عمل کنید: به دنبال واگرایی مخفی منفی (HD-) باشید و الگوهای صعودی را نادیده بگیرید. وقتی الگوی واگرایی مخفی منفی (HD-) را دیدید، به دنبال فروش باشید.
اگر الگوی واگرایی مخفی با جهت روند بزرگتر همسو شود، سیگنال قابل اعتمادتری دریافت خواهید کرد.
مرحله ۲: حد ضرر داشته باشید
بعد از اینکه واگرایی مخفی را دیدید که با روند بزرگتر مطابقت دارد، میتوانید برنامه ریزی معاملاتی مناسب داشته باشید.
پس از مشاهده واگرایی مخفی، حد ضرر را درست فراتر از حد نوسان قیمت اخیر قرار دهید. در مورد واگرایی مخفی مثبت (HD+)، حد ضرر را آخرین کف قیمتی، جایی که سیگنال خرید نشان میدهد قرار دهید. در مورد واگرایی مخفی منفی (HD-)، حد ضرر را سقف پیوت، جایی که سیگنال فروش رخ داده است قرار دهید.
مرحله ۳: هدف خود را تعیین کنید
همانطور که میدانید، بازارهایی نظیر بازار واگرایی در اندیکاتور واگرایی در اندیکاتور فارکس و ارزهای دیجیتال و یا حتی بورس ایران میتوانند با نرخهای شگفت انگیزی رشد داشته باشند. معاملهگرانی که رویای سودهای بیپایان را در سر میپرورانند، معاملاتی با پایان باز و بدون برنامه خروج انجام میدهند، که این اشتباه است.
بنابراین توصیه میشود همواره در معاملات خود هدف قیمتی را مشخص کنید.
محدودیت های یک واگرایی مخفی
با کمی تمرین، الگوهای واگرایی مخفی را میتوان در بسیاری از نمودارهای قیمت پیدا کرد. با این حال، چند محدودیت وجود دارد که باید از آنها آگاه بود.
اولاً، تشخیص الگوهای واگرایی در آینده آسان است، اما به طور بالقوه تشخیص آن در زمان واقعی دشوار است. این به دلیل هیجانات حاکم بر بازار است که شما را در زمان رشد قیمت هیجان زده میکند، اما بعداً متوجه خواهید شد که این یک واگرایی پنهان مخفی منفی (HD-) بوده است. سعی کنید احساسات خود را از بازار دور نگه دارید، آشنایی با روانشناسی بازار برای فعالان بازار سرمایه مهم است.
ثانیاً، زمانی که واگرایی مخفی در اواخر روند ظاهر میشود، نسبت ریسک به بازده چندان جذاب نخواهد بود.
در نهایت، به عنوان مثال در بازار ارزهای دیجیتال، الگوهای قیمت برای ارزهای دیجیتال کوچکتر ممکن است به اندازه الگوهایی که در بازارهای بزرگتر مانند بیت کوین و اتریوم پیدا میکنید قابل اعتماد نباشد. خریداران و فروشندگان کمتری به بازار کوچکتر علاقهمند هستند و این باعث میشود که این بازار بیشتر مستعد نوسانات و هیجانات باشد.
واگرایی مبالغه شده (شبهه واگرایی) ED
نوع دیگری از واگرایی نیز با نام واگرایی اغراق آمیز وجود دارد. واگراییهای اغراق آمیز شبیه به واگراییهای معمولی یا منظم هستند، اما تغییرات ضعیفتر و کمتر پیش بینی کننده در نظر گرفته میشوند. اصطلاح اغراقآمیز به شرایطی اشاره دارد که در آن نوسانگر یا قیمت یک مقدار بالا یا پایین را برابر میکنند یا در اصطلاح واگرایی با تردید یا شبهه برای معاملهگر محسوب میشود.
واگراییهای مثبت (RD) و واگراییهای منفی منظم هر دو دارای دو تغییر اغراق آمیز (ED) هستند، بنابراین در مجموع چهار تغییر اغراق آمیز وجود دارد. در این مورد، ما به یک روند صعودی نگاه میکنیم که در آن قیمت در حال تثبیت است اما RSI افزایش در حرکت را نشان میدهد.
شکل زیر نمایش واگرایی مبالغه شده( شبهه واگرایی) ED ( واگرایی مبالغه شده مثبت) در نمودار شرکت ایران خودرو(خودرو) است.
جمع بندی
زمانی میتوان گفت در نمودار واگرایی مشاهده می شود که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر دادهها حرکت میکند. واگرایی هشداری بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است و در برخی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. به طور کلی واگرایی هنگامی اتفاق میافتد که نمودار قیمت خلاف جهت اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) حرکت کند.
دو نوع واگرایی وجود دارد: واگرایی منظم یا کلاسیک و واگرایی مخفی. واگرایی کلاسیک یا منظم در پایان یک روند یافت میشود، در حالی که واگراییهای مخفی مثبت (HD+) و مخفی منفی (HD-) الگوهای قدرتمندی هستند که در پایان واگرایی در اندیکاتور تثبیت مشاهده میشوند. آنها نشانگر ادامه روند اصلی هستند.
با این حال، شناسایی آنها در زمان واقعی میتواند چالش برانگیز باشد. علاوه بر این، اگر واگرایی مخفی در اواخر روند کشف شود، معامله سود کمتری خواهد داشت.
کلید موفقیت در معامله واگرایی مخفی این است که معاملات خود را در جهت روند بزرگتر فیلتر کنید. همیشه احساسات بازار را تجزیه و تحلیل کنید، و بهتر است یک ابزار دنبال کننده روند برای تأیید سیگنالها باشد.
سوالات متداول
واگرایی حالتی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر دادهها حرکت میکند. همچنین هشداری است مبنی بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است. در بعضی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود.
همانطور که گفتیم واگرایی مخفی (HD) در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند است. از نظر تأیید ادامه روند میتوان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل میکنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط را نسبت به هم میسنجیم. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد میشود.
منابع
“Divergence Definition and Uses”, Investopedia, 2022.
“Bybit Learn | Hidden Bullish & Bearish Divergence: How to Apply For Crypto Trading?”, Bybit Learn, 2022.
“📖 A Guide to RSI Divergences – By Trading-Guru”, TradingView, 2022.
واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
واگرایی در تحلیل تکنیکال زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک سهم و شاخص آن برخلاف همدیگر حرکت کنند. شاید برای شما هم جالب باشد که چرا این اتفاق میافتد و چطور باید آن را به درستی تشخیص دهیم؟ در این مقاله میخواهیم درباره بررسی نمودار قیمتی داراییها صحبت کنیم. یکی از چیزهایی که در این مقاله بررسی میکنیم، مشاهده واگرایی در نمودارها است. پس در ابتدا به مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال میپردازیم و در ادامه انواع واگراییهای موجود را به همراه شکل توضیح خواهیم داد. با مدرسه تحلیل همراه باشید.
واگرایی چیست؟
واگرایی حالتی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر دادهها حرکت میکند. همچنین هشداری است مبنی بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است. در بعضی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. خوب است بدانید دو نوع واگرایی مثبت و منفی وجود دارد:
- واگرایی مثبت یعنی احتمال رشد قیمت
- واگرایی منفی یعنی افت قیمت
شکل زیر نشاندهنده واگرایی در سهام شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
همان طور که گفتیم واگرایی هنگامی اتفاق میافتد که نمودار قیمت خلاف جهت اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) حرکت کند.
واگرایی به شما چه میگوید؟
واگرایی در تحلیل تکنیکال یک ابزار کمکی است در جهت نشانه هایی مبنی بر ضعف روند جاری قیمت یا تایید ادامه حرکت قیمت با توجه به روند جاری بازار. در واقع واگرایی مثبت وقتی رخ میدهد که قیمت یک دارایی در حال افت است، در حالی که اندیکاتور شروع به صعود میکند. برعکس، واگرایی منفی زمانی است که قیمت در حال افزایش است اما اندیکاتور شروع به نزول میکند.
معامله گران از واگرایی ها برای ارزیابی رفتار قیمت دارایی در جهت مشخص نمودن نقاط چرخش قیمت استفاده میکنند. به عنوان مثال، معامله گران و تحلیل گران میتوانند با استفاده از اندیکاتور (RSI) روی نمودار قیمت واگرایی را بررسی کنند. اگر در نمودار قیمت شاهد ایجاد کف و سقفهای بالاتر باشیم، در حالت ایده آل اندیکاتور RSI نیز همان رفتار مشابه قیمت را دنبال میکند. اما اگر اندیکاتور RSI شروع به ساختن کف و سقفهای پایینتر کند، هشداری بر ضعف روند و واگرایی منفی را نشان میدهد. بنابراین معاملهگر میتواند تعیین کند که آیا میخواهد از موقعیت خارج شود یا در صورتی که قیمت شروع به کاهش کند، یک حد ضرر جدید تعیین کند.
واگرایی مثبت وضعیت مخالف است. تصور کنید که قیمت یک سهم در حال افت و ایجاد کف و سقفهای پایینتر باشد، در حالی که اندیکاتور RSI در حال ایجاد کف و سقف بالاتر باشد. معامله گران ممکن است به این نتیجه برسند که به زودی روند قیمت معکوس شود.
تفاوت بین واگرایی و تایید
واگرایی حالتی است که نمودار قیمت و اندیکاتور خلاف یکدیگر رفتار نمایند. تایید حالتی است که اندیکاتور و نمودار قیمت یا چند اندیکاتور هم جهت یکدیگر حرکت نمایند. اگر قیمت در حال حرکت به سمت بالا باشد، معاملهگران تمایل به تایید رفتار قیمت توسط اندیکاتورها دارند.
محدودیت های استفاده از واگرایی
با توجه به استراتژی های مختلفی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد معامله گران نباید صرفا از واگراییها به منظور دریافت سیگنال خرید و فروش استفاده نمایند بلکه باید سایر گواه های تحلیلی در کنار واگراییها بررسی شود تا بتوانند با دقتی بالاتر نقاط چرخش قیمت و تغییر روند را درک کنند چرا که زمانی که واگرایی اتفاق میافتد، به این معنی نیست که قیمت معکوس میشود یا به زودی یک حرکت معکوس رخ میدهد. واگرایی میتواند برای مدت طولانی ادامه داشته باشد.
انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
به طور کلی سه نوع واگرایی وجود دارد:
- منظم یا کلاسیک (RD)
- مخفی(HD)
- مبالغه شده (ED)
واگرایی کلاسیک یا منظم در پایان یک روند یافت میشود، در حالی که واگراییهای مخفی مثبت (HD+) و مخفی منفی (HD-) الگوهای قدرتمندی هستند که در میانه روند مشاهده میشوند. آنها نشانگر ادامه روند اصلی هستند. تشخیص واگرایی مخفی کمی دشوارتر است، اما می تواند یک الگوی قدرتمند در جهت تایید روند جاری قیمت باشد.
هر سه نوع واگرایی اغلب در نمودارهای قیمت ظاهر میشوند. معاملهگران با شناسایی این واگراییها، میتوانند فرصتهای معاملاتی خوبی را ببینند.
واگرایی منظم یا کلاسیک (RD) چیست؟
واگرایی منظم زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک دارایی در حال ایجاد کف و سقف بالاتر باشد، اما اندیکاتور در حال افت باشد که به آن واگرایی منفی(RD-) میگوییم. همچنین در صورتی که قیمت در حال ایجاد کف و سقف پایینتر باشد و اندیکاتور در حال صعود باشد واگرایی مثبت(RD+) بوجود میآید.
شکل زیر یک واگرایی مثبت(RD+) در نماد شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) را نشان میدهد.
همین اتفاق می تواند در جهت مخالف نیز رخ دهد.
شکل زیر بیانگر واگرایی منفی (RD-) در نماد شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
واگرایی مخفی (HD) چیست؟
همانطور که گفتیم واگرایی مخفی (HD) در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند است. از نظر تأیید ادامه روند میتوان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل میکنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط را نسبت به هم میسنجیم. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد میشود.
به بیان دیگر، در روند صعودی کفهای بالاتر تشکیل میشود. در حالی که در اندیکاتور کفهای پایینتر ایجاد میشود و در روند نزولی سقفهای پایینتر را در نمودار قیمت شاهد هستیم. این در حالی است که در اندیکاتورها سقفهای بالاتری شکل گرفته است.
واگرایی مخفی مثبت (HD+)
اکنون با مفهوم واگرایی مخفی آشنا شدید، به بررسی چند مثال در بازار سرمایه میپردازیم تا تأثیر این واگراییها را بررسی کنیم. در ابتدا به بررسی واگرایی مخفی مثبت (HD+) میپردازیم:
مثال زیر بیانگر رفتار قیمت در ماههای خرداد و تیر سال ۱۳۹۷ در شاخص کل بورس است، شاخص پس از یک صعود دو هفتهای وارد فاز اصلاح شد و تا سطح ۳۸.۲ فیبوناچی جنبش قبل ریزش داشت. در انتها با ساخت کف و سقفی مینور شروع به صعود کرد که با توجه به شکل واگرایی مخفی شکل گرفته در این برهه زمانی نشاندهنده ادامه روند صعودی بوده است.
واگرایی مخفی منفی (HD-)
اکنون به بررسی واگراییهای مخفی منفی در بازار سرمایه میپردازیم:
بعد از شروع ریزش بزرگ بیت کوین در دسامبر سال ۲۰۱۷، در دسامبر سال ۲۰۱۸ یک صعود اتفاق افتاد که برای بسیاری شروع جنبش جدید را نوید میداد. ولی این صعود در ژوئن سال ۲۰۱۹ به اتمام رسید و ریزش بعد از خود را با دو واگرایی مخفی حول سطح استاتیک روانی ۱۰.۰۰۰ دلار تأیید کرد که تا مارس ۲۰۲۰ ادامه داشت و سپس مجدداً شروع به افزایش قیمت کرد.
چه زمان از واگرایی منظم یا مخفی استفاده کنیم؟
واگراییها در نقاط مختلف یک روند شناسایی میشوند و هر کدام می تواند برای یک معاملهگر به عنوان ابزار کمکی در کنار تحلیل مورد استفاده قرار گیرند.این ابزار زمانی کاربردی خواهد بود که بر اساس تحلیل، قیمت در یک محدوده یا سطح حمایت و مقاومت قرار گرفته باشد. واگراییهای منظم در انتهای یک روند شناسایی شده و نشاندهنده تغییر روند هستند. در حالی که واگرایی مخفی در طول روند شکل میگیرد و نشاندهنده ادامه روند مدنظر است.
اندیکاتورهای مورد استفاده در واگرایی
از اندیکاتورهای مورد واگرایی در اندیکاتور استفاده برای بررسی واگرایی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- MACD (Moving Average Convergence Divergence)
- RSI (Relative Strength Index)
- Stochastic Oscillator
واگرایی مخفی با استفاده از مکدی (MACD)
اندیکاتور مکدی (MACD) دارای سه بخش است:
۱.MACD line
۲. MACD signal line
۳. هیستوگرام (Histogram)
هنگام استفاده از اندیکاتور مکدی (MACD) برای شناسایی واگراییها، میتوانید از هر یک از این سه بخش استفاده کنید. برای تشخیص واگرایی به همه آنها نیاز ندارید. سپس جهت روند را تعیین کنید. اگر روند صعودی باشد، ما به دنبال واگرایی مخفی مثبت (HD+) خواهیم بود. اگر روند نزولی است، به دنبال واگرایی مخفی منفی (HD-) باشید.
شکل زیر بیانگر واگرایی مخفی مثبت (HD+) در روند صعودی نماد شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) است.
شکل زیر نشان دهنده واگرایی مخفی منفی (HD-) در نماد شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
تشخیص واگرایی مخفی با استفاده از اندیکاتور استواستیک
اندیکاتور Stochastic یک نوسانگر یا اسیلاتور است که توسط دو خط در زیر نمودار ترسیم میشود. مقدار ورودیها را میتوان به صورت 14-3-3 تنظیم کرد.
در بالا، شاهد یک واگرایی مخفی منفی (HD-) در نمودار بیت کوین در تایم فریم روزانه در یک روند نزولی است.
این الگو نشان می دهد که تثبیت روند نزولی قبلی به پایان رسیده است و بیت کوین ممکن است به سقوط ادامه دهد.
استفاده از واگرایی مخفی در تحلیل تکنیکال
یادگیری شناسایی واگرایی مخفی در نمودارها دشوار نیست، زمانی که الگو را دیدید، چه اقدامی انجام می دهید؟
مراحل زیر را برای انجام معاملات خود در نظر گیرید.
مرحله ۱: معاملات خود را فیلتر کنید
شما باید همیشه روند اصلی نمودار قیمت را بررسی کنید، اگر روند اصلی صعودی است، به دنبال واگرایی مخفی مثبت (HD+) باشید و از آن به عنوان سیگنال خرید استفاده کنید. الگوهای واگرایی مخفی منفی (HD-) را در یک روند صعودی نادیده بگیرید.
در روند نزولی برعکس عمل کنید: به دنبال واگرایی مخفی منفی (HD-) باشید و الگوهای صعودی را نادیده بگیرید. وقتی الگوی واگرایی مخفی منفی (HD-) را دیدید، به دنبال فروش باشید.
اگر الگوی واگرایی مخفی با جهت روند بزرگتر همسو شود، سیگنال قابل اعتمادتری دریافت خواهید کرد.
مرحله ۲: حد ضرر داشته باشید
بعد از اینکه واگرایی مخفی را دیدید که با روند بزرگتر مطابقت دارد، میتوانید برنامه ریزی معاملاتی مناسب داشته باشید.
پس از مشاهده واگرایی مخفی، حد ضرر را درست فراتر از حد نوسان قیمت اخیر قرار دهید. در مورد واگرایی مخفی مثبت (HD+)، حد ضرر را آخرین کف قیمتی، جایی که سیگنال خرید نشان میدهد قرار دهید. در مورد واگرایی مخفی منفی (HD-)، حد ضرر را سقف پیوت، جایی که سیگنال فروش رخ داده است قرار دهید.
مرحله ۳: هدف خود را تعیین کنید
همانطور که میدانید، بازارهایی نظیر بازار فارکس و ارزهای دیجیتال و یا حتی بورس ایران میتوانند با نرخهای شگفت انگیزی رشد داشته باشند. معاملهگرانی که رویای سودهای بیپایان را در سر میپرورانند، معاملاتی با پایان باز و بدون برنامه خروج انجام میدهند، که این اشتباه است.
بنابراین توصیه میشود همواره در معاملات خود هدف قیمتی را مشخص کنید.
محدودیت های یک واگرایی مخفی
با کمی تمرین، الگوهای واگرایی مخفی را میتوان در بسیاری از نمودارهای قیمت پیدا کرد. با این حال، چند محدودیت وجود دارد که باید از آنها آگاه بود.
اولاً، تشخیص الگوهای واگرایی در آینده آسان است، اما به طور بالقوه تشخیص آن در زمان واقعی دشوار است. این به دلیل هیجانات حاکم بر بازار است که شما را در زمان رشد قیمت هیجان زده میکند، اما بعداً متوجه خواهید شد که این یک واگرایی پنهان مخفی منفی (HD-) بوده است. سعی کنید احساسات خود را از بازار دور نگه دارید، آشنایی با روانشناسی بازار برای فعالان بازار سرمایه مهم است.
ثانیاً، زمانی که واگرایی مخفی در اواخر روند ظاهر میشود، نسبت ریسک به بازده چندان جذاب نخواهد بود.
در نهایت، به عنوان مثال در بازار ارزهای دیجیتال، الگوهای قیمت برای ارزهای دیجیتال کوچکتر ممکن است به اندازه الگوهایی که در بازارهای بزرگتر مانند بیت کوین و اتریوم پیدا میکنید قابل اعتماد نباشد. خریداران و فروشندگان کمتری به بازار کوچکتر علاقهمند هستند و این باعث میشود که این بازار بیشتر مستعد نوسانات و هیجانات باشد.
واگرایی مبالغه شده (شبهه واگرایی) ED
نوع دیگری از واگرایی نیز با نام واگرایی اغراق آمیز وجود دارد. واگراییهای اغراق آمیز شبیه به واگراییهای معمولی یا منظم هستند، اما تغییرات ضعیفتر و کمتر پیش بینی کننده در نظر گرفته میشوند. اصطلاح اغراقآمیز به شرایطی اشاره دارد که در آن نوسانگر یا قیمت یک مقدار بالا یا پایین را برابر میکنند یا در اصطلاح واگرایی با تردید یا شبهه برای معاملهگر محسوب میشود.
واگراییهای مثبت (RD) و واگراییهای منفی منظم هر دو دارای دو تغییر اغراق آمیز (ED) هستند، بنابراین در مجموع چهار تغییر اغراق آمیز وجود دارد. در این مورد، ما به یک روند صعودی نگاه میکنیم که در آن قیمت در حال تثبیت است اما RSI افزایش در حرکت را نشان میدهد.
شکل زیر نمایش واگرایی مبالغه شده( شبهه واگرایی) ED ( واگرایی مبالغه شده مثبت) در نمودار شرکت ایران خودرو(خودرو) است.
جمع بندی
زمانی میتوان گفت در نمودار واگرایی مشاهده می شود که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر دادهها حرکت میکند. واگرایی هشداری بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است و در برخی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. به طور کلی واگرایی هنگامی اتفاق میافتد که نمودار قیمت خلاف جهت اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) حرکت کند.
دو نوع واگرایی وجود دارد: واگرایی منظم یا کلاسیک و واگرایی مخفی. واگرایی کلاسیک یا منظم در پایان یک روند یافت میشود، در حالی که واگراییهای مخفی مثبت (HD+) و مخفی منفی (HD-) الگوهای قدرتمندی هستند که در پایان تثبیت مشاهده میشوند. آنها نشانگر ادامه روند اصلی هستند.
با این حال، شناسایی آنها در زمان واقعی میتواند چالش برانگیز باشد. علاوه بر این، اگر واگرایی مخفی در اواخر روند کشف شود، معامله سود کمتری خواهد داشت.
کلید موفقیت واگرایی در اندیکاتور در معامله واگرایی مخفی این است که معاملات خود را در جهت روند بزرگتر فیلتر کنید. همیشه احساسات بازار را تجزیه و تحلیل کنید، و بهتر است یک ابزار دنبال کننده روند برای تأیید سیگنالها باشد.
سوالات متداول
واگرایی حالتی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر دادهها حرکت میکند. همچنین هشداری است مبنی بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است. در بعضی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود.
همانطور که گفتیم واگرایی مخفی (HD) در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند است. از نظر تأیید ادامه روند میتوان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل میکنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط را نسبت به هم میسنجیم. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد میشود.
منابع
“Divergence Definition and Uses”, Investopedia, 2022.
“Bybit Learn | Hidden Bullish & Bearish Divergence: How to Apply For Crypto Trading?”, Bybit Learn, 2022.
“📖 A Guide to RSI Divergences – By Trading-Guru”, TradingView, 2022.
دیدگاه شما