بررسی رابطه ساختار سرمایه و عملکرد مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
سومین کنفرانس بین المللی مدیریت، تجارت و توسعه اقتصادی
خرید و دانلود فایل مقاله
با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 18 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.
مشخصات نویسندگان مقاله بررسی رابطه ساختار سرمایه و عملکرد مالی در شرکت های پذیرفته شده ساختار بورس اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران
فاطمه صادقزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی گرایش مالی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
چکیده مقاله :
هدف از این تحقیق بررسی تجربی رابطه بین معیارهای ساختار سرمایه و معیارهای عملکرد مالی در شرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار می باشد. مبانی تیوریک در خصوص ساختار سرمایه، در پی رسیدن به حدی از تعادل بین دو منبع اصلیتامین مالی یعنی بدهی و حقوق صاحبان سهام است که بتواند در آن نقطه ، ارزش سهام شرکت را به حداکثر برساند و درمقابل، هزینه منابع تامین مالی را نیز به حداقل ممکن کاهش دهد. بررسی عملکرد شرکتها از مهمترین موضوعات مورد توجهمدیران، سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان و سایر اشخاص ذینفع محسوب می شود و نتایج حاصل از آن مبنای بسیاری از تصمیمگیریها در داخل و خارج از آن است. در این تحقیق معیارهای اهرم مالی و دو معیار ارزیابی عملکرد مالی شامل نسبت ارزشافزوده نقدی و Q توبین مورد توجه قرار گرفته است . هدف این تحقیق پاسخ به این سوال است که آیا بین ساختار سرمایه وعملکرد مالی شرکت ها رابطه ای وجود دارد یا خیر. برای اندازه گیری متغیرهای تحقیق نیز از اطلاعات میدانی (اطلاعاتمستخرج از صورتهای مالی شرکت های عضو بورس اوراق بهادار تهران) استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل آنها نیز ازنرم افزارهای آماری (Eviews,SPSS) استفاده می شود. در این تحقیق جامعه آماری شرکت های موجود در بورس اوراقبهادار تهران می باشد که از طریق نمونه گیری سیستماتیک تعدادی از آنها برای تحقیق اتخاب شدند. معیارهای اهرم مالیمتغیرهای مستقل و معیارهای ارزیابی عملکرد مالی متغیرهای وابسته تحقیق می باشد. در نهایت با توجه به آزمون های فوق نتایجزیر بدست آمد : بین متغیرهای ساختار سرمایه با معیارهای ارزیابی عملکرد مالی رابطه معنادار وجود دارد.
کلیدواژه ها:
کد مقاله /لینک ثابت به این مقاله
کد یکتای اختصاصی (COI) این مقاله در پایگاه سیویلیکا CONFME03_028 میباشد و برای لینک دهی به این مقاله می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:
نحوه استناد به مقاله :
در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
صادقزاده، فاطمه و فتحی، زاداله،1396،بررسی رابطه ساختار سرمایه و عملکرد مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران،سومین کنفرانس بین المللی مدیریت، تجارت و توسعه اقتصادی،https://civilica.com/doc/686627
در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1396، صادقزاده، فاطمه؛ زاداله فتحی )
برای بار دوم به بعد: ( 1396، صادقزاده؛ فتحی )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.
مدیریت اطلاعات پژوهشی
اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.
بررسی عوامل مؤثر بر ساختار سرمایه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین ساختار سرمایه و مالکیت نهادی در کنار سایر عوامل مؤثر بر این رابطه در بورس اوراق بهادار تهران است. سایر عوامل عبارتند از درصد سود نقدی سهام، سودآوری، ریسک تجاری، ساختار دارایی‌ها، نقدینگی، رشد و اندازه شرکتها. جامعهی آماری این پژوهش شامل 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در قالب 7 گروه صنعت طی دوره زمانی 1383 الی 1388 است. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از مدلهای رگرسیونی تلفیقی با اثرات ثابت در نرم‌افزار اقتصادسنجی Eviews 6 استفاده شده است.
نتایج نشان می‌دهد؛ در سطح کل شرکتها، تمام عوامل به جز درصد مالکیت نهادی از عوامل مؤثر بر ساختار سرمایه بوده‌اند. این در حالی است که در صنایع شیمیایی، درصد مالکیت نهادی، درصد سود نقدی سهام، ریسک تجاری، نقدینگی و اندازه شرکتها؛ در صنایع غذایی، نقدینگی، ساختار دارایی‌ها و اندازه شرکت؛ در صنایع فلزی، درصد مالکیت نهادی، درصد سود نقدی سهام، ریسک تجاری، ساختار دارایی‌ها، نقدینگی و اندازه شرکت؛ در صنایع کانی غیر فلزی، نقدینگی؛ در صنایع کاشی و سرامیک، ریسک تجاری و نقدینگی و در صنایع مواد و محصولات دارویی، نقدینگی و اندازه شرکت بر ساختار سرمایه مؤثر بوده‌اند.
کلیدواژه‌ها
- رگرسیون تلفیقی با اثرات ثابت و بورس اوراق بهادار تهران
- ساختار سرمایه
- مالکیت نهادی
20.1001.1.10248153.1389.12.30.2.2
عنوان مقاله [English]
Investigating the Impact of the Effective Factors on Capital Structure of Listed Companies in Tehran Stock Exchange
نویسندگان [English]
- Mohammad Hossein Setayesh1 Setayesh 1
- Farhad Kashanipour 2
The aim of this research is the investigation the relationship between the capital structure and institutional ownership mid to the other effective factors on this relation in Tehran Stock Exchange. The others factors include the percentage of stock dividend, profitability, business risk, assets structure, liquidity, growth, and company size. The statistical population of the research is 117 listed companies in TSE based on 7 industrial groups during 1383-1388. To testify of the research hypotheses applied pooled regression models with fixed effects by econometric software Eviews 6.
The findings indicate all factors except the percentage of institutional structure were the effective factors on the capital structure in the level of total companies. However, in chemical industry, the percentage of institutional structure, the percentage of stock dividend, business risk, liquidity, and company size; in food industry, assets structures, liquidity, and company size; in metal industry, the percentage of institutional structure, the percentage of stock dividend, business risk, assets structure, liquidity, and company size; in non-metallic mineral industry, liquidity; in tile industry, business risk, and liquidity, and in materials and pharmaceutical products industry, liquidity, and company size were effective on the capital structure.
مقاله نشریه
بررسی اثرات ریز ساختار بازار بر قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران
چکیده:
طی دو دهه اخیر مطالعات دانشگاهی در حوزه ای از مالی تحت عنوان ریزساختار بازار به سرعت گسترش یافته است. مطالعات اولیه در حوزه ریزساختار بازار از بررسی پدیده شکاف و چگونگی شکل گیری مظنه ها آغاز گردید. مطالعات ریزساختار بازار در جهت ارائه رویکردهایی برای کمک به سرمایه گذاران در امر طراحی استراتژی سرمایه گذاری و دست اندرکاران و سیاست گزاران بازار بورس در جهت تدوین مقررات و مکانیسم های معاملاتی حائز اهمیت است. در این تحقیق اثرات ریزساختار بازار بر قیمت سهام ساختار بورس اوراق بهادار در سال های 1390-1387 مورد آزمون قرار گرفته است. به همین منظور 43 شرکت از بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه انتخاب گردید. در این تحقیق از روش پانل دیتا برای بررسی فرضیه ها استفاده شده است به دلیل اینکه داده های مورد بررسی ترکیبی از داده های سری زمانی و مقطعی می باشد. نتایج نشان می دهد که در طول قلمرو زمانی تحقیق عناصر ریز ساختار بازار (حجم معامله ، زمان روز، شکاف) بر قیمت سهام موثر است و هم چنین این عنصر حجم معامله علاوه بر تاثیر بر میانه مظنه ها بر شکاف نیز موثر است.
بررسی تأثیر زمان‌بندی بازار بر ساختار سرمایه شرکتها در بورس اوراق بهادار تهران
بر اساس نظریه زمان‌بندی بازار در چارچوب ساختار سرمایه، زمان انتشار سهام به قیمت سهام بستگی دارد. بدین‌ترتیب که مدیران، سهام را زمانی منتشر می‌کنند که نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری‌اش بالا است. در حقیقت، هنگامی‌که سهام شرکت در بازار بیش از ارزش واقعی‌اش باشد، انتشار سهام به نفع شرکت است. در این مقاله با استفاده از داده‌های پانل 55 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال‌های 2003 تا 2018، تأثیر زمان‌بندی بازار بر ساختار سرمایه بررسی می‌شود. مدل برآورد شده در این مقاله، یک مدل پویای جزئی با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) و برآوردگر آرلانو-باند است. یافته‌ها نشان می‌دهند که یک- زمان‌بندی بازار بر ساختار سرمایه شرکت در بورس اوراق بهادار تهران اثر می‌گذارد. دو- وضعیت بازار به طور قابل توجهی تأثیر منفی بر ساختار سرمایه دارد که به این معنا است که در بازارهای داغ، مدیران اقدام به انتشار سهام بیشتر و بدهی کمتر می‌کنند. سه- اندازه شرکت و دارایی‌های مشهود، اثر مثبت و معنی‌داری بر نسبت اهرم دارند. در حقیقت شرکتهای بزرگتر با دارایی‌های مشهودتر که ریسک نکول کمتری دارند، بدهی نسبتاً بیشتری را نگهداری می‌کنند. چهار- متغیر سودآوری بر اهرم شرکت، تأثیر منفی دارد. پنج- تحریم و نرخ ارز اثر منفی و معنی‌داری بر ساختار سرمایه دارند.
بورس اوراق بهادار تهران چیست و تاریخچه آن مربوط به چه زمانی است؟
در بازرگانی داخلی ایران اصطلاح بورس به بازارهای اختصاصی کالاهای سرمایه‌ای، واسطه‌ای یا مصرفی نسبت داده می‌شود که در یک محدوده جغرافیایی قرار گرفته‌اند و تعداد زیادی از عناصر عمده‌فروشی و خرده‌فروشی آن کالای خاص را – مانند بورس فرش در بازار تهران، بورس آهن و… – در خود جای داده‌اند. در واقع بازار بورس اوراق بهادار مرجع و بازاری رسمی و مطمئن است که به جذب سرمایه افراد و بخش‌های خصوصی می‌پردازد تا از این راه بتواند منابع مالی پروژه‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت را تامین کند.
منظور از بورس اوراق بهادار چیست؟
اوراق بهادار هر نوع ورقه یا مستندی است که تضمین کننده حقوق مالی قابل ارائه برای مالک آن باشد. به بیان دیگر، اوراق بهادار، نوعی ابزار مالی با قابلیت نقل و انتقال به شمار می‌رود. این اوراق از هر نوعی که باشند مانند سهام عادی، سهام ممتاز، حق تقدم، سهام جایزه، اوراق مشارکت، مشتقات، اختیار معامله، قرارداد آتی و حتی صکوک، ارزش مالی را برای مالک آن به همراه دارند. شرکت یا نهادی که اوراق بهادار را صادر می‌کند، به عنوان صادرکننده (توزیع‌کننده) شناخته می‌شود. این اوراق در بازار سرمایه به سه بخش کلی «اوراق بدهی»، «اوراق حقوق صاحبان سهام» و «ابزارهای مشتقه» تقسیم می‌شوند. در این میان بورس اوراق بهادار بازاری منصفانه، کارآ، متشکل، خودانتظام و شفاف با ابزارهای متنوع و دسترسی آسان است که ارزش افزوده را برای ذی‌نفعانش ایجاد می‌کند. اوراق بهادار در این بازار و توسط کارگزاران یا معامله‌گران طبق قانون، ضوابط و مقرراتی خاص، مورد دادوستد قرار میگیرد. بازار بورس اوراق بهادار در قالب شرکتهای سهامی با ساختار بورس اوراق بهادار ساختار بورس اوراق بهادار مسئولیت محدود یا شرکت سهامی عام تأسیس و اداره می‌شود که در آن سهام شرکتها و اوراق مشارکت مورد معامله قرار میگیرد. مشخصه مهم این بازار، حمایت قانونی از صاحبان پس‌اندازها یا سرمایه‌های راکد است.
گذری کوتاه بر تاریخچه شکل‌گیری بازارهای سرمایه
در گذشته به دلیل ریسک‌های بالای تجارت، تجار همواره به دنبال شرکایی بودند که سود و زیان خود را با آنها تقسیم کنند و هر کس بنا به سرمایه‌ای که آورده در سود و زیان شریک شود. فرم تکامل یافته این روش به‌صورت سهام عام بود که به عموم مردم فروخته می‌شد و شرکت کار خود را با سرمایه مردم انجام می‌داد. اولین کمپانی که از این روش استفاده کرد کمپانی «هند شرقی» بود که در تاریخ تجارت دنیا ثبت شد. اما بعدها با گسترش مبادلات تجاری در اروپا و ارتباط هر چه بیشتر مردم و صاحبان سرمایه‌ها، بازارهای سرمایه به وجود آمدند. در این بازارها سرمایه‌داران با متقاضیان استفاده از نقدینگی تماس پیدا می‌کردند و به دادوستد می‌پرداختند. در تاریخ ۱۴۶۰ میلادی و در شهر «آنورس بلژیک» اولین تشکل بورس اوراق بهادار جهان ایجاد شد. گفتنی است که این شهر، موقعیت تجاری قابل ملاحظه‌ای داشت. بعد از آن نیز «بورس آمستردام» بود که در اوایل قرن ۱۷ شکل گرفت. امروزه بورس آمستردام یکی از مهمترین منابع تأمین سرمایه در سطح بین‌الملل است. همچنین بورس لندن در سال ۱۸۰۱ با عضویت ۵۰۰ نفر و به دنبال آن نیویورک، زوریخ و… پدید آمدند.
تاریخچه بورس اوراق بهادار در تهران
ایده اولیه ایجاد بازار بورس اوراق بهادار در ایران به سال ۱۳۱۵ بازمی‌گردد. در آن سال به درخواست دولت ایران، یک فرد به نام «وان لوترفلد» درباره تشکیل بورس اوراق بهادار در ایران بررسی‌هایی انجام داد و حتی طرح قانونی تاسیس و اساسنامه آن را نیز تهیه کرد. البته در همان زمان، بانک ملی ایران نیز به عنوان سازمان متولی امور پولی کشور، مطالعاتی در این زمینه انجام داد، اما به علت نامساعد بودن شرایط برای ایجاد بورس اوراق بهادار و وقوع جنگ، تمام کارهای انجام شده متوقف شد. در سال ۱۳۳۳، ماموریت تشکیل بازار بورس اوراق بهادار به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی محول شد. این گروه، پس از ۱۲ سال تحقیق و بررسی، در سال ۱۳۴۵ قانون و مقررات تشکیل بورس اوراق بهادار تهران را تهیه کردند. لایحه تشکیل بازار بورس اوراق بهادار تهران در اردیبهشت ۱۳۴۵ در مجلس شورای ملی تصویب شد. در پانزدهم بهمن ۱۳۴۶، بورس تهران با ورود سهام «بانک صنعت و معدن» و «نفت پارس» فعالیت خود را آغاز کرد.
دوران فعالیت بورس اوراق بهادار را می‌توان به چهار دوره تقسیم کرد:
دوره نخست ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۷
بورس اوراق بهادار از پانزدهم بهمن سال ۱۳۴۶ فعالیت خود را با انجام چند معامله روی سهام بانک «توسعه صنعتی و معدنی» آغاز کرد. در پی آن، «شرکت نفت پارس»، «اوراق قرضه دولتی»، «اسناد خزانه»، «اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی» و «اوراق قرضه عباس‌آباد» به بورس تهران راه یافتند. در این دوره، گسترش فعالیت بازار بورس اوراق بهادار بیشتر مرهون قوانین و مقررات دولتی بود که از بین آنها می‌توان موارد زیر را معرفی کرد:
- تصویب قانون گسترش مالکیت سهام واحدهای تولیدی در اردیبهشت که به‌موجب آن موسسات خصوصی و دولتی موظف شدند به ترتیب ۴۹ درصد و ۹۴ درصد سهام خود را در آن عرضه کنند.
- تصویب قانون معافیت‌های مالیاتی برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در سال ۱۳۵۴
طی ۱۱ سال فعالیت بورس تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران، تعداد شرکتها، بانک‌ها و شرکتهای بیمه پذیرفته شده از ۶ بنگاه اقتصادی با ۶.۲ میلیارد ریال سرمایه در سال ۱۳۴۶ به ۱۰۵ بنگاه با بیش از ۲۳۰ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۷ افزایش یافتند. همچنین، ارزش مبادلات در بورس از ۱۵ میلیون ریال در سال ۱۳۴۶ به بیش از ۳۴ میلیارد ریال طی ساختار بورس اوراق بهادار سال ۱۳۵۷ افزایش یافت.
دوره دوم ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۷
در سال‌های پس از انقلاب اسلامی و تا پیش از نخستین برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی، دگرگونی‌های چشمگیری در اقتصاد ملی پدید آمد که بورس اوراق بهادار تهران را نیز برگرفت. نخستین رویداد، تصویب لایحه قانون اداره امور بانک‌ها در تاریخ ۱۳۵۸/۳/۱۷ توسط شورای انقلاب بود که به‌موجب آن بانک‌های تجاری و تخصصی کشور در چارچوب ۹ بانک شامل ۶ بانک تجاری و ۳ بانک تخصصی ادغام و ملی شدند. چندی بعد، شرکتهای بیمه نیز در یکدیگر ادغام شده و به مالکیت دولتی درآمدند. تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران در تیرماه سال ۱۳۵۸ باعث شد تعداد زیادی از بنگاه‌های اقتصادی پذیرفته شده در بورس از آن خارج شوند، به‌گونه‌ای که تعداد آنها از ۱۰۵ شرکت در سال ۱۳۵۷ به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۷ کاهش یافت. حجم معاملات سهام در این دوره از ۲/۳۴ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۷ به ۹/۹ میلیارد ریال در سال ۱۳۶۷ کاهش یافت و میانگین نسبت حجم معاملات سهام به GDP به کمترین میزان در دوران فعالیت بورس رسید که از مهمترین دلایل آن شرایط جنگی و روشن نبودن خطوط کلی اقتصاد کشور بود. بدین ترتیب در طی این سال‌ها، بورس اوراق بهادار تهران دوران فترت خود را آغاز کرد که تا پایان سال ۱۳۶۷ ادامه یافت.
دوره سوم ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۳
با پایان یافتن جنگ، در چارچوب برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تجدید فعالیت بازار بورس اوراق بهادار تهران به عنوان زمینه‌ای برای اجرای سیاست‌های خصوصی‌سازی مورد توجه قرار گرفت. بر این اساس، سیاست‌گذاران در نظر داشتند که بورس اوراق بهادار با انتقال پاره‌ای از وظایف مانند تصدی‌های دولتی به بخش خصوصی، جذب نقدینگی و گردآوری منابع پس‌اندازی پراکنده و هدایت آن به‌سوی مصارف سرمایه‌گذاری در تجهیز منابع توسعه اقتصادی و انگیزش مؤثربخش خصوصی برای مشارکت فعالانه در فعالیت‌های اقتصادی، نقش مهم و اساسی داشته باشد. در هر حال، گرایش سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی به استفاده از سازوکار بورس، باعث افزایش چشمگیر تعداد شرکتهای پذیرفته شده در این بازار و افزایش حجم فعالیت بورس تهران را در بر داشت؛ به‌گونه‌ای که حجم معاملات از ۹/۹ میلیارد ریال سال ۱۳۶۷ به ۱۰۴/۲۰۲ میلیارد ریال در پایان سال ۱۳۸۳ رسید و تعداد بنگاه‌های اقتصادی پذیرفته شده در بورس تهران از ۵۶ شرکت به ۴۲۲ شرکت افزایش یافت.
دولت در این دوره، مجموعه‌ای از قوانین و مقررات را در راستای گسترش بازار بورس اوراق بهادار وضع کرد که تأثیر بسزایی در افزایش حجم معاملات داشت. مثلا:
- تبصره ۳۵ قانون بودجه سال ۱۳۷۸ کل کشور که در آن به وظیفه دولت نسبت به تعیین تکلیف همه شرکتهای بخش دولتی از راه ادغام، واگذاری و فروش سهام به بخش‌های خصوصی و تعاونی اشاره شد.
- ماده ۹۴ قانون برنامه سوم توسعه ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳ که بر اساس آن شورای بورس موظف شد تا کارهای لازم را برای ایجاد شبکه رایانه‌ای بازار سرمایه ایران به‌منظور انجام گرفتن دادوستد الکترونیک اوراق بهادار در سطوح ملی و پوشش دادن خدمات اطلاع‌رسانی در سطح ملی و بین‌المللی انجام دهد. همچنین بر اساس ماده ۹۵ برنامه سوم توسعه، شورای بورس مجاز شد تا دست به راه‌اندازی بورس‌های منطقه‌ای در سطح کشور بزند و راهکارهای لازم را برای قابل معامله شدن دیگر ابزارهای مالی در بورس اوراق بهادار فراهم نماید.
از سال ۱۳۶۹ محاسبه بهای سهام در بورس اوراق بهادار تهران آغاز شد که مقدار آن از ۴۷۲ واحد در سال ۱۳۷۰ به ۱۲.۱۱۳ واحد در سال ۱۳۸۳ رسید.
دوره چهارم (از سال ۱۳۸۴ تاکنون)
در سال ۱۳۸۴، نماگرهای مختلف فعالیت بورس اوراق بهادار – در ادامه حرکت نیمه دوم سال ۱۳۸۳ – همچنان به دلیل رویدادهای مختلف داخلی، خارجی و افزایش بی‌رویه شاخص‌ها در سال‌های قبل، روندی کاهشی داشتند. این روند کاهشی، به‌جز دوره کوتاهی که در آذر ماه اتفاق افتاد تا پایان سال قابل ملاحظه بود.
به هرحال از آذرماه سال ۱۳۸۴، سیاست‌ها و تلاش دولت و سازمان بورس باعث شد تا روند کاهش معیارهای فعالیت بورس، کند شود. در حالی که شاخص کل در پایان سال ۱۳۸۴ به ۹.۴۵۹ واحد رسیده بود، طی سال ۱۳۸۵ از مرز ۱۰.۰۰۰ واحد عبور کرد و در نهایت در پایان همان سال ۹.۸۲۱ واحد را تجربه کرد. با توجه به اقدامات مؤثر انجام شده در ۱۳۸۴ کاهش چشمگیر معاملات سهام در سال ۱۳۸۵ به تعادل نسبی رسید؛ به نحوی که ارزش معاملات سهام و حق تقدم در سال ۱۳۸۴ در حدود ۵۶.۵۲۹ میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۵ معادل ۵۵.۶۴۵ میلیارد ریال ارزیابی شد. تعداد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار از ۴۲۲ شرکت در پایان سال ۱۳۸۳ به ۴۳۵ شرکت در پایان سال ۱۳۸۵ افزایش یافت. بازار بورس اوراق بهادار تهران (شرکت سهامی عام) به‌موجب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مصوب آذرماه ۱۳۸۴ تأسیس شده است.
اوراق بهادار نوعی ابزار مالی است
اوراق بهادار، نوعی ابزار مالی است که یا موقعیت مالکیت فرد را در شرکت‌هایی که به‌طور عمومی در بورس معامله می‌شوند (سهام) نشان می‌دهد؛ یا نشان‌دهنده نوعی رابطه طلبکاری از یک نهاد دولتی یا شرکت است (اوراق مشارکت)؛ یا نماینده حقوق مالکیتی است که به‌صورت اختیار خرید یا فروش نمایش داده می‌شود. در واقع اوراق بهادار ابه هر شکلی – سهام، اوراق قرضه و مشارکت یا اختیار معامله – که باشد، نوعی ارزش مالی را به نمایش می‌گذارد. در میان اوراق بهادار موجود در بازار، سهام، متداول‌ترین ورقه بهادار محسوب می‌شود.
تعیین قیمت سهام در بورس، بر اساس عرضه و تقاضا صورت میگیرد. در بازار بورس اوراق بهادار، یک سرمایه‌گذار می‌تواند با سرمایه کوچک خود، در شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس سرمایه‌گذاری کند. سرمایه‌گذاران بورس، برای خرید و فروش سهام باید این کار را از طریق شرکتهای بورسی انجام دهند. افرادی که در بازار بورس اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کنند، معمولا از دو راه کلی سود کسب می‌کنند:
- از محل افزایش قیمت سهام ساختار بورس اوراق بهادار خریداری شده
مثلاً اگر سهام شرکت «الف» در زمان خرید ۲۰۰ تومان باشد و سرمایه‌گذار بتواند این سهم را به قیمتی بیش از مبلغ خرید بفروشد، از این معامله یا سرمایه‌گذاری، سود کرده است. به این روش، کسب عایدی سرمایه نیز گفته می‌شود.
این روش کسب سود، متأثر از سیاست‌هایی است که مدیران شرکتهای بورسی و فرابورسی برای تقسیم سود اتخاذ می‌کنند؛ یعنی درصدی از سود خالص سالانه را بین سهامداران تقسیم می‌کنند.
منظور از کد بورسی یا کد سهامداری چیست؟
اولین گام برای خرید و فروش سهام در بازار بورس اوراق بهادار، دریافت کد بورسی است. کد بورسی، شناسه‌ای واحد است که شامل سه حرف اول نام خانوادگی و یک عدد پنج‌رقمی می‌شود. مثلا کد بورسی شخصی با نام خانوادگی ابراهیمی، شبیه کد زیر خواهد بود: « ابر ۱۲۳۴۵»
اهداف کلان در بازار بورس اوراق بهادار
- ارتقای سهم بازار سرمایه در تأمین مالی فعالیت‌های مولد اقتصادی
- به کارگیری مقررات و رویه‌های مؤثر برای حفظ سلامت بازار و رعایت حقوق سهامداران
- تعمیق و گسترش بازار با بهره‌گیری از فناوری و فرایندهای به‌روز و کارآمد
- توسعه دانش مالی و گسترش فرهنگ سرمایه‌گذاری و سهامداری در کشور
- توسعه و تسهیل دسترسی به بازار از طریق کاربردهای فناوری اطلاعات
- رعایت اصول پاسخگویی و شفافیت در همکاری‌ها و تعاملات با ذی‌نفعان
- توسعه مستمر دارایی‌های فکری و سرمایه انسانی شرکت
ساعت انجام معامله در بازار بورس
معاملات سهام بورس تهران از شنبه تا چهارشنبه هر هفته – به جز روزهای تعطیل عمومی – از ساعت ۹ تا ۱۲:۳۰ در یک نشست معاملاتی و از طریق تالارهای معاملات انجام می‌شود. معاملات سهام فقط از طریق سامانه معاملات بورس که یک سیستم کاملاً مکانیزه به شمار می‌رود، قابل انجام است. دارندگان سهام نمی‌توانند خارج از سامانه معاملاتی اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار کنند و معاملات باید از طریق کارگزاران و طی نشست معاملاتی انجام شود. در حال حاضر علاوه بر «تالار حافظ» که تالار اصلی معاملات است، تالارهای دیگری توسط بورس یا شرکتهای کارگزاری در شهرهای دیگر دایر شده‌اند. سهامداران می‌توانند با مراجعه به آنها از تسهیلات مستقر ساختار بورس اوراق بهادار در این تالارها استفاده کنند؛ امکاناتی مانند سیستم‌های نمایشگر قیمت و سفارش‌ها، بروشورهای اطلاع‌رسانی و دوره‌های آموزشی پیش‌بینی شده. یادآوری می‌شود که خرید و فروش اوراق بهادار نیازمند حضور سهامداران در تالارها نیست و آنها می‌توانند ساختار بورس اوراق بهادار با دریافت مجوز معاملات آنلاین (برخط) از شرکتهای کارگزاری، بدون دخالت مستقیم کارگزار و از طریق اینترنت برای خرید و فروش اوراق بهادار اقدام کنند.
ساعت معاملات قراردادهای آتی از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ است.
دیدگاه شما