کاربرد eps در بورس

هر سهام در بازار بورس یک نسبت P/E دارد که حتما برای سوال پیش آمده که ” P/E چیست؟ “ و این نسبت معنی ای دارد؟ در این مقاله همراه ما وب سایت داتیس نتورک باشید.

نسبت P/E چیست و چه کاربردی در بورس دارد؟

آشنایی با اصطلاحات بازار بورس و نحوه محاسبه آنها در تصمیم‌گیری برای خرید هر سهم و چگونگی سرمایه گذاری کمک زیادی به ما خواهد کرد و به هر حال شناخت این اصطلاحات به ما کمک می‌کند نسبت به بازاری که در آن سرمایه گذاری می‌کنیم شناخت بهتری داشته باشیم.

نسبت P/E چیست؟

علاقه‌مندان بازار بورس به احتمال قوی بارها نام نسبت p/e را شنیده‌اند. p حرف اول کلمه price به معنی «قیمت» و e حرف اول کلمه earning per share به معنی «سود» است. نسبت p/e سهم خلاصه شده عبارت تقسیم قیمت بر سود است، که در اصطلاح به آن نسبت قیمت به درآمد هم می‌گویند. برای محاسبه p/e سهم، قیمت فعلی سهم را بر درآمد هر سهم تقسیم می‌کنیم.

به عنوان مثال فرض کنید؛ شرکتی در حال حاضر 1000 تومان قیمت دارد و سودی که برای سال جاری پیش‌بینی کرده است برابر با 100 تومان است. برای محاسبه p/e این شرکت، قیمت روز آن را بر سودی که دارد تقسیم می‌کنیم:

حال این سؤال مطرح می‌شود که چرا محاسبه نسبت p/e سهام تا این اندازه مهم است؟ تا جایی‌که یکی از فاکتورهای اساسی انتخاب یک سهم محسوب می‌شود و همواره در بین سرمایه‌گذاران کاربرد دارد. شاید به عقیده عده‌ای از سرمایه‌گذاران که از این نسبت به درستی استفاده نمی‌کنند، نسبت p/e چندان مفید نباشد، اما در جایی که بحث ارزشگذاری سهام مطرح می‌شود، بالا یا پایین بودن p/e سهام می‌تواند یکی از معیارهای مهم باشد.

محاسبه p/e ساده است، اما تفسیر آن به سادگی محاسبه‌اش نیست. به همین منظور در ابتدا مفهوم این نسبت را شرح می‌دهیم و با کاربرد آن بیشتر آشنا می‌شویم.

نسبت P/E چه کاربردی دارد؟

محاسبه عدد p/e غالباً به دو منظور صورت می‌گیرد. در یک نگاه ساده، با محاسبه عدد p/e سهم، در اصل می‌خواهیم به این مطلب دست پیدا کنیم، که چند سال طول می‌کشد تا سرمایه ما برگردد. به عنوان مثال؛ اگر عدد p/e سود بانکی برابر با 10 باشد، به کاربرد eps در بورس این معنی است که ده سال زمان می‌برد که به همان میزان پولی که برای خرید سهم گذاشته‌ایم، سود کنیم.

در تعبیر دوم و مهم‌تر، این نسبت به ما می‌گوید قیمت یک سهام چند برابر بیشتر از سود سالیانه آن است. هر سرمایه‌گذاری به امید بازدهی سرمایه خود معامله می‌کند و قبل از سرمایه‌گذاری حساب و کتاب میزان سود سرمایه خود را به دست می‌آورد. در واقع با محاسبه این نسبت سرمایه‌گذار انتظارات خود از بازدهی سهام را برای خود مشخص می‌کند اینکه برای یک ریال سهامی که خریداری کرده است قرار است در آینده چند درصد بازدهی دریافت کند.

به تعبیر ساده‌تر نسبت p/e به سرمایه‌گذار می‌گوید که، یک سهام چند درصد سوددهی دارد. نسبت p/e سهام تنها ابزار برای ارزش‌گذاری سهم نیست بلکه یکی از ابزارهایی است که برای ارزش مورد استفاده قرار می‌گیرد. روش‌های دیگری برای ارزش‌گذاری سهام وجود دارد.

برای فهم بهتر، در مثالی که در بالا ذکر شد فرض بر این گرفتیم که اگر p/e سود بانکی برابر با 10 باشد. به این معنی است که شما حاضرشده‌اید به ازای هر ۱ ریال سودی که از بانک دریافت می‌کنید 10 ریال پرداخت بکنید و یا در تفسیر دیگر، همان‌طور که گفته شد، اگر p/e برابر 10 است به این معنی است که 10 سال زمان می‌برد تا سرمایه شما از طریق سود‌ی که دریافت می‌کنید، برگردد.

انواع P/E

p/e دنباله‌دار: این نوع p/e همان است که در مثال ابتدای مطلب برای شما توضیح دادیم و نحوه محاسبه آن از تقسیم قیمت روز سهم بر سود (eps) به دست می‌آید. گفتیم که این نسبت نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران حاضر هستند بایت هر ۱ ریال سود شرکت، چند ریال پرداخت کنند. پس هر چقدر قیمت سهام تغییر کند این نسبت به همان میزان تغییر خواهد کرد.

p/e برآوردی، تحلیلی یا پیشتاز: این نسبت با در نظر گرفتن عواملی مانند نرخ رشد سود شرکت، نرخ بهره بانکی، تورم و …. و با استفاده از روش‌های خاص محاسبه می‌شود وهمانی است که برای ارزش‌گذاری مورد استفاده قرارمی گیرد. برای محاسبه ارزش شرکت نیز از این روش استفاده می‌شود به این صورت که بعد از محاسبه آن، نسبت را در سود (eps) برآوردی سال آینده شرکت ضرب می‌کنیم و ارزش شرکت را نیز به دست می‌آوریم. محاسبه سود شرکت توسط تحلیلی که خود انجام می‌دهیم به نوعی، کامل‌ترین نوع ارزش‌گذاری بر مبنای p/e خواهد بود.

می‌توان گفت تفاوت بین p/e دنباله‌دار و p/e تحلیلی این است که p/e دنباله‌دار آن چیزی است که در حال حاضر برای یک سهم وجود دارد. درحالی‌که p/e تحلیلی یا پیشتاز آن p/e است که انتظار می‌رود در آینده سهم به آن برسد. به عنوان مثال p/e سهمی در بازار 4 باشد و ما با محاسبه p/e تحلیلی عدد 5 را به دست بیاوریم، در واقع انتظار داریم در آینده p/e سهم به عدد 5 برسد.

حال سؤال اینجاست که بالا و یا پایین بودن p/e یک سهام نشان دهنده چیست؟ آیا سهمی که p/e آن بالاست، ارزنده است و یا عکس این مطلب صادق است.

P/E بالا و P/E پایین نشان دهنده چه چیزی هستند؟

اگر مفهوم دو نوع p/e که در بالا به آن اشاره شد را درک کرده باشید، متوجه می‌شوید که برای چه p/e برای بعضی از سهم‌های بازار بالا و برای برخی دیگر پایین است. زمانی که p/e شرکتی بالا باشد، یعنی بازار توقع دارد که سود آن شرکت در آینده رشد پیدا بکند و هرگاه p/e سهم شرکتی پایین باشد، نشان‌دهنده این است که بازار انتظار دارد در آینده سود آن شرکت کاهش پیدا کند.

نکته دیگر این که هر چه قیمت سهم بالاتر برود p/e نیز افزایش پیدا می‌کند و هر چه سهم قیمت آن نزولی شود p/e نیز کاهش می‌یابد.

در محاسبه ارزش سهم با روش محاسبه p/e، باید بدانید که هرگاه قیمت آن سهم در بازار بیشتر از قیمت محاسباتی شما باشد، یعنی آن سهم ارزنده نیست و هرگاه قیمت سهم در بازار کمتر از آن عدد باشد، به این معنی است که آن سهم ارزنده است و رشد خواهد کرد. البته این به شرطی است که شما نسبت p/e را به درستی محاسبه کرده باشید.

بالا یا پایین بودن نسبت p/e با در نظر گرفتن دو فاکتور زیر تشخیص داده می‌شود.

زمانی که یک شرکت نرخ رشد پایین داشته باشد، در حالی که هنوز یک p/e بسیار بالا دارد مشخص می‌شود که مشکل و اشتباهی وجود دارد. در واقع این احتمال وجود دارد که سهام بیش از ارزش خود قیمت‌گذاری شده باشد. در این شرایط لازم است نسبت p/e را بر اساس سود پیش بینی شده محاسبه کرد.

مقایسه p/e شرکت‌ها زمانی مفید است که هر دو شرکت در یک صنعت فعال باشند. برای مقایسه p/e شرکتی که در صنعت سیمان فعال است با شرکتی که در گروه پتروشیمی قرار دارد اشتباه است. چون چشم‌انداز، سود و رشد در صنعت‌های مختلف متفاوت است. حال اگر یکی از شرکت‌های صنعت سیمان p/e حدود 20 داشته باشد و شرکتی دیگر خیلی بیشتر از 20 باشد یعنی یا حباب قیمتی وجود دارد و یا به دلیلی انتظارات بازار از این شرکت بالا رفته و به زودی قیمت آن کاهش پیدا می‌کند و یا اینکه سهام شرکت سودآوری خواهد داشت.

نکاتی درباره P/E در بورس

• در بالا اشاره کردیم که، بالا یا پایین بودن p/e یعنی بازار چه توقعی از سودآوری سهم دارد. اما توجه داشته باشید که در بسیاری از موارد بازار اشتباه می‌کند، شما نباید به انتظار بازار کفایت کنید. سعی کنید نحوه صحیح محاسبه p/e را یاد بگیرید وخودتان از آن استفاده کنید.
• همان‌طور که اشاره شد، محاسبه p/e سهام تنها یک ابزار برای ارزش‌گذاری شرکت است، بهتر است برای خرید سهام علاوه بر استفاده از این ابزار، از ابزارهای با نسبت کاربردی بیشتر نیز استفاد ه شود.
• برای شرکت‌های زیان ده، محاسبه p/e کاربردی ندارد. زیرا وقتی سود یک شرکت منفی است در واقع، درآمدی ندارد و عملا تقسیم قیمت به درآمد منتفی است.
• نکته قابل ذکر دیگر این است که متوسط نسبت p/e کل بازار بورس نیز قابل محاسبه است. این نسبت در کشورهایی چون آمریکا که تورم پایینی دارند، بین ۱۵-۲۵ در نوسان است ولی در ایران به علت تورم بالا و وضعیت اقتصادی بی‌ثبات، این نوسان بسیار پایین است و معمولاً بین ۱۰-۴ است. همچنین ممکن است نوسانات موجود p/e بین صنایع و حتی شرکت‌ها نیز اختلاف زیادی داشته باشد.
• از آنجا که قیمت سهام منعکس‌کننده طرز فکر سرمایه‌گذاران نسبت به ارزش آن سهم است و به تعبیری رشد آینده سهام به رشد قیمت آن بستگی دارد. شرکتی که نسبت به آینده سهام خود خوش‌بین است سعی در آن دارد که سودآوری چشم‌گیری داشته باشد.
• اگر یک شرکت نسبت p/e بالاتر از بازار یا متوسط صنعت داشته باشد، به این معنی است که بازار انتظار بزرگی از این شرکت در طی ماه‌ها و سال‌های آینده دارد و برای سرمایه‌گذاری مناسب است.
• اگر یک شرکت p/e پایینی داشته باشد ممکن است به آن معنا باشد که بازار آینده شرکت را در حال رفتن به سمت مشکلات می‌بیند. به تعبیر دیگر دلیل افت p/e می‌تواند نشان دهنده این موضوع باشد که سود مورد انتظار به دست نیامده است و خرید سهم این شرکت مناسب نیست.

سخن آخر

یکی از اشتباهات متداول که سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای مرتکب آن می‌شوند این است که تنها به اتکای p/e سهم می‌خرند. هیچ تضمینی وجود ندارد که سهمی که هم اکنون p/e آن بالاست در آینده به سرعت پایین نیاید و از سوی دیگر، توجه داشته باشید کاربرد eps در بورس که حتی اگر قیمت یک سهم زیر ارزش واقعی خود باشد، ممکن است ماه‌ها و حتی سال‌ها طول بکشد تا بازار بتواند ارزش آن را اصلاح کند. پس خرید سهام تنها با توجه به ابزار ساده p/e بسیار ساده‌انگارانه است.

سوالات رایج نسبت p به e

نسبت p به e یا (price to earning) به معنای نسبت قیمت بر درآمد است که در آن، قیمت هر سهم بر درآمد حاصل از آن تقسیم می‌شود. مثلا اگر قیمتی سهمی 200 تومان و eps اعلام شده توسط شرکت 20 درصد باشد. نسبت p به e برابر با 5 است (5=40/200)، که یعنی برای کسب هر 1 تومان سود، باید 5 تومان پرداخت شود. حال اگر در همین مثال eps اعلام شده 25 درصد باشد، نسبت نسبت p به e برابر با 4 می‌شود (4=50/200)، یعنی برای کسب هر 1 تومان سود، باید 4 تومان پرداخت شود. پس در هر دو حالت شما 1 تومان سود کسب کرده‌اید، اما در نسبت p به e پایین، مبلغ پرداختی شما کمتر بوده است. در نهایت می‌توان گفت که نسبت p به e پایین، وعده سود بالاتری را می‌دهد.

نسبت p/e در بورس چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

در بررسی و تحلیل بنیادی نمادهای بورسی، گاها با مفاهیم و اصطلاحاتی مواجه می‌شویم که بسیاری از تحلیلگران و معامله گران بازار سرمایه از آن استفاده می‌کنند. اگر در بازار سرمایه سابقه فعالیت داشته باشید، احتمالا اصطلاح نسبت P/E را زیاد شنیده اید. این نسبت یکی از مفاهیم کاربردی در تحلیل بنیادی سهام است و کاربرد زیادی در بررسی ارزندگی سهم دارد. در این مقاله قصد داریم شما را با این مفهوم بیشتر آشنا کنیم.

نسبت P/E چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟ با ما همراه باشید.

مفهوم قیمت و سود سهام

قبل از بررسی موضوع، شما باید ابتدا با دو کمیت قیمت و سود سالانه سهم آشنا باشید.

قیمت (Price) سهم چیست؟

در مورد قیمت سهم، معمولا از دو قیمت اسمی و قیمت بازار یاد می‌شود. قیمت اسمی (ارزش اسمی) سهم مبلغی است که در اساسنامه برای هر سهم تعیین شده است و این قیمت روی ورقه سهم نیز قید می‌شود. تعیین قیمت اسمی به این معنا نیست که سهم باید به قیمت اسمی به معامله شود. بلکه با توجه به وضع بازار و شرایط شرکت، ممکن است سهام به قیمت‌هایی بیشتر یا کمتر از ارزش اسمی آن به فروش رود. به طور کلی ارزش اسمی سهم ارتباط مشخصی با قیمت بازار آن ندارد. باید بدانید در بورس ایران، قیمت اسمی تمام سهم‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه برابر با یک هزار ریال (100 تومان) است.

اما آن چیزی که مهم است قیمت بازار است نه قیمت اسمی سهم. همان‌طور که می‌دانید آنچه قیمت روز سهم را در بورس تعیین می‌کند، میزان عرضه و تقاضا است. برای مثال، ممکن است به علت عملکرد خوب یک شرکت، سرمایه‌گذاران زیادی متقاضی خرید سهام آن شرکت در بورس باشند، از این رو قیمت آن در بورس براساس میزان تقاضای بازار افزایش خواهد یافت و حتی ممکن است این افزایش تا چندین برابر قیمت اسمی هم باشد. همچنین در صورت عملکرد ضعیف شرکت ممکن است قیمت روز سهم به زیر ارزش اسمی آن بیاید. به طور خلاصه منظور است قیمت سهم، قیمتی است که سهم در بازار بورس مورد معامله قرار میگیرد. این قیمت هر روز ممکن است تغییر کند و نوسانات زیادی داشته باشد.

سود سالانه هر سهم یا EPS سهم چیست؟

اصطلاح ای پی اس EPS مخفف عبارت Earning Per Share است که به معنی درآمد هر سهم (سود هر سهم) است. هر شرکتی در بورس، یک درآمد سالانه دارد. وقتی که شما کل درآمد (سود پس از کسر مالیات) یک شرکت در پایان سال مالی را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم کنید، در واقع سود هر سهم یا EPS آن شرکت را محاسبه کرده اید. در واقع شما به ازای مالکیت بر هر سهم این شرکت، به اندازه EPS سهم در پایان سال مالی سود دریافت خواهید کرد. سود هر سهم یکی از فاکتورهای مهم در تحلیل بنیادی محسوب می‌شود.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

نسبت P/E یا همان نسبت قیمت به سود سهم چیست؟

حال که با دو مفهوم قیمت و سود سهم آشنا شدید، محاسبه P/E چندان سخت نیست. نسبتی وجود دارد به نام P/E که حاصل تقسیم قیمت سهم بر سود سالانه هر سهم است. این نسبت در دل خود حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. به عبارتی سهم هایی که دارای P/E کمتری باشند، ریسک بسیار کمتری دارند. وقتی یک سهم P/E چهار دارد یعنی سود هر سهم ۲۵% قیمت سهم است یا به عبارتی این کاربرد eps در بورس کاربرد eps در بورس سهم سالی ۲۵% (با قیمت فعلی) به شما سود می‌رساند. سهم هایی که نسبت P/E بین 3 تا 6 دارند از ریسک کمی برای سرمایه گذاری در بورس برخوردار هستند. اما مفهوم و کاربرد این نسبت به سادگی محاسبه آن نیست!

مفهوم نسبت P/E چیست؟

مفهوم این نسبت به این معنی که یک سرمایه گذار حاضر است به ازای دریافت هر یک ریال سود در پایان سال، چند ریال سرمایه گذاری کند. برای درک بهتر این مفهوم به مثال زیر توجه کنید. فرض کنید شما 10 هزار تومان در بانکی که سالانه 20% سود به شما میدهد، سپرده گذاری می‌کنید. یعنی در ازای 10 هزار تومان سپرده گذاری شما، سالیانه 2 هزار تومان سود به شما تعلق می‌گیرد. در این مثال، P/E=10/2=5 خواهد بود. یعنی شما به ازای دریافت یک ریال سود در پایان سال حاضر هستید 5 ریال سرمایه گذاری کنید. در بازار سهام نیز همین مفهوم برقرار است. اگر سهمی 10 هزار تومان است و 200 تومان سود دارد، یعنی نسبت قیمت به سود آن 5 است و شما برای دریافت 20 درصد سود در پایان سال آن را خریداری می‌کنید.

چگونه از نسبت P/E استفاده کنیم؟

همان طور که ذکر شد که پایین بودن P/E نشان دهنده کم ریسک بودن سهم برای خرید است. پس به چه دلیل P/E یک شرکت در یک گروه مشخص (فرضا گروه دارویی) از P/E یک شرکت دیگر در همان گروه صنعتی بسیار کمتر است ولی در عین تعجب معامله‌گران به خرید شرکت با P/E بالاتر مشغول هستند؟ چرا P/E بعضی شرکت‌ها کمتر از 4 یا 3 است اما بازهم کسی سهام آن‌ها را نمی‌خرد؟ همان گونه که می‌دانید، بازار سرمایه شاخصی برای سنجش آینده اقتصادی کشور است. معمولا سرمایه گذاران با وضعیت فعلی شرکت کاری ندارند. آنچه مهم است وضعیت اینده شرکت است. در واقع نسبت P/E انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده یک شرکت را به ما نشان می دهد. بنابراین در موارد زیادی مشاهده میشود این نسبت بسیار زیاد میشود. برای مثال ممکن است P/E یک سهم به 30 برسد! یعنی قیمت سهم به 30 برابر سود سالانه سهم خواهد رسیده است. در این حالت ممکن است سهامداران انتظار سودهی بالایی از شرکت در اینده نزدیک داشته باشند. باید بدانید خرید سهم تنها بر اساس این نسبت نمیتواند استراتژی مناسبی باشد. ممکن است یک سهم با نسبت P/E بسیار پایین (مثلا 3) در بازار ببینید و با خود بگویید این بهترین گزینه برای خرید است. اما با احتمال زیاد شما در اشتباهید. ممکن است سود سال بعدی سهم به قدری پایین بیاید که نسبت P/E این سهم (با قیمت فعلی) در سال بعد 40 شود!!

نتیجه گیری

در این مطلب به صورت اجمالی درباره نسبت P/E و نحوه محاسبه و استفاده از آن پرداختیم. نکته مهم این است نباید این نسبت را ملاکی برای خرید یا فروش سهم قرار بدهید. بلکه این نسبت، شاخصی برای مقایسه سهم هایی است که به لحاظ بنیادی وضعیت مشابهی دارند و شما نمی‌توانید یکی از انها را بر دیگری برتری بدهید. این مقایسه باید در شرکت‌های همگروه صورت بگیرد. این جاست که نسبت P/E مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

نسبت p/e در بورس چیست؟

یکی از اصطلاحاتی ک بسیار در بین سهامداران و سرمایه گذاران بورس مطرح است، نسبت P/E است برای محاسبه و تشریح نسبت p/e لازم است که نگاه کوچکی به مفاهیم EPS و DPS داشته باشیم. اما به صورت کلی میتوان تعریف اولیه ای از نسبت P/E داشت. P در اصل کاربرد eps در بورس مخفف کلمه Price و E خلاصه شده کلمه Earning per share است.

EPS در بورس به چه معناست؟

EPS یکی از مهمترین عواملی است که چه به صورت مستقیم وچه به صورت غیر مستقیم بر روی قیمت سهام شرکت تاثیر می گذارد. EPS به معنی درآمد از هر سهم است. مجمع عمومی شرکت ها درپایان سال جلسه ای مبنی بر تشخیص و محاسبه EPS برگزار می کنند که در این جلسه کل درآمد شرکت را که پس از کسر مالیات به دست آمده را تقسیم بر تعداد سهام شرکت می کنند که در واقع تعداد سود در هر سهام را بدست می آورند. EPS دامنه های بسیاری دارد از جمله: EPS پیش بینی شده، EPS محقق شده است. ولی چون در این مطلب هدف اصلی ما نسبت P/E است فقط توضیح کوتاهی از تعاریف EPS و DPS را مطرح می کنیم.

معنی DPS در بورس چیست؟

DPS مخفف کلمه Dividend Per Share است که به آن درصد و قسمتی که از eps بین سهامداران تقسیم می شود و به آنها داده می شود می گویند که به آن سود تقسیمی ، سود مجمع و سود سالیانه نیز گفته می شود و این DPS میتواند در هر شرکتی متفاوت باشد.

نسبت p/e در بورس چیست؟ نحوه محاسبه نسبت P/E

پس برای محاسبه نسبت P/E باید مبلغ فعلی سهم را که با P نمایش می دهند تقسیم بر eps کنیم. به این صورت که قیمت هر سهم / سود هر سهم می شود تا نسبت P/E به دست بیاید. دقت کنید که نسبت P/E هرگز منفی نمی شود یعنی شرکت هایی که سودآور نیستند و زیانده هستند نمی شود که برای آن ها نسبت P/E را محاسبه کرد.

انواع p/e

p/e دنباله دار: ساده ترین p/e است که eps تقسیم می شود و به راحتی p/e آن سهم را محاسبه می کنیم. در این نوع از نسبت p/e ثابت می کند که سرمایه گذاران تمایل به پرداخت چند ریال دارند به ازای هر یک ریال سودی که به دست می آورند.

p/e برآوردی: نام دیگری که به این نوع از نسبت p/e می دهند تحلیل و پیشتاز نیز هست که با توجه به عواملی مانند نرخ رشد سود شرکت، نرخ بهره بانکی، تورم و … محاسبه می شود.

p/e بالا و p/e پایین نشان دهنده چه چیزی هستند

خب زمانی که p/e یک شرکت بالا باشد به این معنی است که از شرکت توقع می رود که سود آن شرکت در آینده رشد و افزایش پیدا کند و در این صورت مخرج کسر فرمول p/e هم بزرگ می شود و تعادل برقرار می شود. اما اگر p/e یک شرکت پایین باشد از این شرکت انتظار می رود که در آینده سود آن شرکت کاهش پیدا کند و در صورتی که این اتفاق رخ بدهد، مانند بالا مخرج کسر فرمول p/e کوچک می شود تا به اعتدال برسد.

اهمیت و کاربرد نسبت P/E

نسبت P/E یکی از مهمترین ابزارهایی برای ارزش گذاری سهام است که استفاده می شود البته ابزار های کاربرد eps در بورس دیگری هم هستند که می توانید از آن ها جهت ارزش گذاری سهام یک شرکت استفاده کنید. برای محاسبه ارزش سهم و قیمت آن می توانید از فرمول زیر استفاده کنید: P/E * eps = price

برای مقایسه نسبت p/e به سه روش عمل می شود که عبارت اند از:

p/e تاریخی: با توجه به سودآوری و روند توسعه سهام شرکت نسبت p/e یک شرکت مشخص را به نسبت p/e همان شرکت در سال های گذشته مورد مقایسه انجام می دهیم.

p/e مقایسه ای: مقایسه نسبت p/e دو شرکت متفاوت با یکدیگر را P/E مقایسه ای می گویند. البته حتما فعالیتشان در یک حوزه باشد.

p/e میانگین صنعت: در این روش p/e شرکت با p/e صنعتی که در آن فعالیت می کند مورد محاسبه قرار می گیرد. اگر اختلاف عدد p/e با میانگین صنعت کمتر از ۱ باشد هم تراز است. اگر p/e از میانگین صنعت بزرگتر باشد باید p به e خود را کاهش دهد اما اگر نسبت p/e از میانگین صنعت کوچک تر باشد باید سود خود را کم کند که منطقی نیست و باید منتظر بماند تا بازار نسبت به سهم بیشتر بشود.

P/E چیست؟ آشنایی با مفهوم P/E سهام در بورس

هر سهام در بازار بورس یک نسبت P/E دارد که حتما برای سوال پیش آمده که ” P/E چیست؟ “ و این نسبت معنی ای دارد؟ در این مقاله همراه ما وب سایت داتیس نتورک باشید.

P/E چیست؟

P مخفف Price و E گرفته شده از EPS یا همان Earning Per Share است.

P/E به زبان ساده نسبت قیمت به درآمد هر سهم است.

درآمد هر سهم (EPS) / قیمت سهم در بازار= P/ E

اغلب محاسبه نسبت P/E براساس سود محقق شده‌ای است که در آخرین گزارش سالیانه ذکر می‌شود.

گاهی مقدار EPS موجود در فرمول P/E را EPS تقریبی و پیش‌بینی شده سال آینده در نظر گرفته می‌شود که به “پیش‌بینی درآمد هرسهم سال مالی” آینده نیز مشهور است.

همچنین ممکن است برخی براساس EPS دو فصل گذشته (۶ ماه گذشته)، EPS آینده را تخمین می‌زنند و P/E را با این مقدار محاسبه می‌نمایند.

اختلاف چندانی بین این متغیرها وجود ندارد. اما مهم است بدانید که در محاسبه با روش اول، شما از اطلاعات تاریخی واقعی سهم استفاده می‌کنید، در صورتی‌که در پیش‌بینی EPS ماه‌های آینده براساس EPS ماه‌های قبل، الزاما تخمین‌ها دقیق و کامل نیست.

در شرکت‌هایی که سودده نیستند و EPS منفی دارند، وضعیتی چالش‌برانگیز برای محاسبه P/E به وجود می‌آید و نظرات مختلفی برای محاسبه P/E در این موارد وجود دارد.

برخی بر این باورند که باید P/E را منفی حساب کرد.

برخی اعتقاد دارند باید نسبت قیمت به درآمد هر سهم صفر به سهم داده شود

، در حالی که بسیاری از افراد دیگر، اینطور محاسبه می‌کنند که نسبت قیمت به درآمد هر سهم اصلا برای این سهم وجود ندارد.

متوسط نسبت قیمت به درآمد هر سهم کل بازار بورس نیز قابل محاسبه است که در کشورهایی مانند آمریکا بین ۱۵-۲۵ در نوسان کاربرد eps در بورس است ولی این مقدار در بورس ایران بسیار کمتر و معمولا بین ۱۰-۴ است.

رابطه با تورم

نوسانات موجود در P/ E بطور قابل ملاحظه‌ای به وضعیت اقتصادی نظیر تورم بستگی دارد.

از طرفی نسبت نسبت قیمت به درآمد هر سهم بین صنایع و حتی شرکت‌ها می‌تواند اختلاف زیادی داشته باشد.

غالباً نسبت قیمت به درآمد هر سهم در تاریخ هایی محاسبه می شود که شرکت ها اطلاعات EPS (معمولاً سه ماهانه) را افشا می کنند. این P/E را که بر مبنای آخرین EPS محاسبه می شود بعضاً P/E دنباله دار نیز می گویند.

اما گاهی از EPS برآوردی برای محاسبه Price/EPS استفاده می شود، این EPS معمولاً معرف سود برآوردی سال آینده است.

در این صورت به Price/EPS محاسبه شده Price/EPS برآوردی یا پیشتاز گفته می شود.

محاسبه Price/EPS گاهی روش سومی هم دارد که مبتنی بر میانگین دو فصل گذشته و برآورد دو فصل باقیمانده سال است.

تفاوت عمده ای بین این سه نوع وجود ندارد اما باید بدانید که از محاسبات داده های تاریخی واقعی در مقایسه با برآوردهای تحلیلگران مالی استفاده کنید.

مشکل بزرگ محاسبه P/E

مربوط به شرکت هایی کاربرد eps در بورس است که سود آور نیستند و از این رو EPS منفی دارند.

در خصوص چگونگی رفتار با این پدیده دیدگاه های متفاوتی وجود دارد.

برخی قائل به وجود P/E منفی هستند، گروهی در این حالت P/E را صفر می دانند و بسیاری دیگر هم معتقدند که دیگر P/E محلی از اعراب ندارد.

به لحاظ تاریخی در بورس اوراق بهادار تهران عموماً میانگینP/E در دامنه ۲‎/۳ تا ۲‎/۱۳تجربه شده است. نوسان P/E در این دامنه عمدتاً بستگی به شرایط اقتصادی هر زمان دارد.

در حال حاضر میانگین Price/EPS کل شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران حدود ۲‎/۸ است.

همچنین P/E بین شرکت ها و صنایع می تواند کاملاً متفاوت باشد.

کاربرد نسب قیمت به سود هر سهم

به لحاظ نظری، P/E یک کاربرد eps در بورس سهم به ما می گوید که سرمایه گذاران چند ریال حاضرند به ازای هر ریال سود یک شرکت پرداخت نمایند.

به همین جهت به آن ضریب سهام نیز می گویند.

به عبارت دیگر اگر Price/EPS یک سهم ۲۰ باشد بدین معنی است که سرمایه گذاران حاضرند ۲۰ ریال برای هر ریال از سود این سهم (که شرکت تولید می کند) بپردازند.

تنها به اتکای P/E سهام نخرید

یکی از پر بسامدترین اشتباهاتی که سرمایه گذاران غیر حرفه ای مرتکب می شوند خرید سهام صرفاً به اتکای P/E بالا یا پایین است.

توجه کنید که ارزشیابی سهام تنها با تکیه بر شاخص های ساده ای مانند نسبت قیمت به درآمد هر سهم ساده انگارانه و نادرست است.

P/E بالا ممکن است به معنی کاربرد eps در بورس بیش نمایی ارزش سهم باشد و هیچ تضمینی وجود ندارد که بعداً به سرعت پایین نیاید.

ضمناً توجه کنید که حتی اگر ارزش سهمی کم نمایی شده باشد ممکن است ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد تا بازار ارزش آن را اصلاح نماید.

در هر صورت تجزیه و تحلیل سهام امری بسیار پیچیده تر از دانستن چند نسبت ساده است.

به عبارت دیگر هر چند کلیدی برای معمای ارزش گذاری سهام است اما تمام آن نیست.

نسبت پی به ای چیست؟ کاربرد P/E در خرید و فروش سهام از بورس

نسبت میان قیمت و درآمد هر سهم شرکت را نسبت قیمت به درآمد (یا نسبت P/E) می‌نامند.

نسبت پی به ای چیست؟ کاربرد P/E در خرید و فروش سهام از بورس

الف ) P/E یک نسبت است و از تقسیم P (PRICE یا قیمت روز سهم ) به E (EPS یا سود هر سهم ) به دست می آید.
ب) سه نوع EPS به نام‌های EPS دنباله دار، آینده و میانگین وجود دارد.
ج) به لحاظ تاریخی، میانگین P/E ها در بورس تهران در بازه ی ۳٫۲ – ۱۳٫۲ قرار می‌گیرد .
د) به لحاظ کاربرد eps در بورس نظری، P/E یک سهم به ما می‌گوید که سرمایه‌گذاران حاضرند چند ریال به ازای هر ریال سود بپردازند.
ه) تفسیر بهتری از P/E این است که این نسبت، بازتاب خوشبینی بازار از آینده‌ی رشد یک شرکت است.
و) P/E در مقایسه با قیمت بازار شاخص بهتری برای ارزش‌گذاری یک سهم است.
ز) بدون در نظر گرفتن نرخ‌های رشد صنعت، صحبت از بالا یا پایین بودن P/E یک شرکت بی‌معناست .
ح) تغییر در اصول حسابداری شامل وجود چندین روش مجاز برای سود (EPS ) تجزیه و تحلیل P/E را دشوار می‌کند.
ط) P/E ها عموما در زمان تورم حاد پایین‌تر می‌آیند.
ی) تفاسیر بسیاری پیرامون دلیل پایین بودن P/E یک شرکت وجود دارد.
ه) تنها به اتکای ضریب P/E اقدام به خرید و فروش سهام نکنید.

اگر نسب P/E یک شرکت بیشتر از شرکت دیگر باشد، نشان‌دهنده این است که بازار نسبت به درآمد سهام شرکت در آینده خوش‌بین است.

P/E یا نسبت قیمت به سود یکی از ابزارهای قدیمی و عموما” پر استفاده به منظور ارزش گذاری سهام است. هر چند محاسبه ی P/E بسیار ساده است اما تفسیر آن عملا” دشوار می نماید . در شرایط معینی این نسبت بسیار گویا و در زمان ها ی دیگر کاملا” بی معنا جلوه می کند . از این رو ، غالبا” سرمایه گذاران این اصطلاح را نادرست به کار می گیرند و درتصمیماتشان بیش از حد لازم به آن وزن می دهند .

ابتدا به تشریح و تبیین P/E می پردازیم، سپس چگونگی استفاده از این نسبت را در تجزیه و تحلیل سهام بازگو می کنیم، و سرانجام به شرایطی می‌پردازیم که نباید از این نسبت استفاده شود.

P/E کوتاه شده‌ی نسبت price) P یا قیمت سهم) به Earning Per Share) EPS) یا سود هرسهم است.

همان‌گونه که از نام آن پیدا است، برای محاسبه P/E آخرین قیمت روز سهام یک شرکت به سود هر سهم (EPS) آن تقسیم می‌شود:

قیمت سهم
—————— = P/E
سود هر سهم

غالبا” P/E در تاریخ هایی محاسبه می شود که شرکت ها اطلاعات EPS (معمولاٌ سه ماهانه) را افشاء می کنند. این P/E را که بر مبنای آخرین EPS محاسبه می شود بعضا” P/E دنباله دار نیز می گویند . اما گاهی از EPS برآوردی برای محاسبه P/E استفاده می شود، این EPS معمولاٌ معرف سود برآوردی سال آینده است. در این صورت به P/E محاسبه شده P/E برآوردی یا پیشتاز گفته می‌شود.

محاسبه‌ی P/E گاهی روش سومی هم دارد که مبتنی بر میانگین دو فصل گذشته و برآورد دو فصل باقیمانده‌ی سال است. تفاوت عمده‌ای بین این سه نوع وجود ندارد اما باید بدانید که از محاسبات داده‌های تاریخی واقعی در مقایسه با برآوردهای تحلیل گران مالی استفاده کنید.

مشکل بزرگ محاسبه‌ی P/E مربوط به شرکت‌هایی است که سود آور نیستند و از این رو EPS منفی دارند. در خصوص چگونگی رفتار با این پدیده دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. برخی قائل به وجود P/E منفی هستند، گروهی در این حالت P/E را صفر می‌دانند و بسیاری دیگر هم معتقدند که دیگر P/E محلی از اعراب ندارد.

به لحاظ تاریخی در بورس اوراق بهادار تهران عموماٌ میانگین P/E در دامنه‌ی ۳٫۲ تا ۱۳٫۲ تجربه شده است. نوسان P/E در این دامنه عمدتا بستگی به شرایط اقتصادی هر زمان دارد. P/E بین شرکت ها و صنایع می‌تواند کاملا متفاوت باشد.

کاربرد P/E

به لحاظ نظری، P/E یک سهم به ما می‌گوید که سرمایه گذاران چند ریال حاضرند به ازای هر ریال سود یک شرکت پرداخت نمایند. به همین جهت به آن ضریب سهام نیز می‌گویند.

به عبارت دیگر اگر P/E یک سهم ۲۰ باشد بدین معنی است که سرمایه گذلران حاضرند ۲۰ ریال برای هر ریال از سود این سهم بپردازند.

الف) رشد سود

آنچه در بحث بالا به آن پرداختیم رشد شرکت‌هاست. قیمت سهام بازتاب انتظارات سرمایه‌گذاران از ارزش و رشد آینده شرکت است. اما توجه کنید که اندازه‌ی سود (EPS ) معمولا” مبتنی بر سودهای (EPS های) گذشته است.

اگر شرکتی انتظار رشد دارد بنابراین انتظار داریم که سودش نیز رشد نماید. در نتیجه تفسیری بهتر از P/E آن است که خوش‌بینی بازار از آینده‌ی رشد یک شرکت را بازتاب می دهد.

اگر P/E شرکتی بالاتر از میانگین بازار یا صنعت باشد بدین معنی است که بازار در ماه‌ها یا سال‌های آینده انتظارات بزرگی از سهم این شرکت دارد. شرکتی با P/E بالا باید سودهای فزاینده ایجاد کند، در غیر این صورت قیمت سهام آن سقوط خواهد کرد.

مثالی از شرکت ایران خودرو گویای این بحث است .

ب) ارزانی یا گرانی

P/E در مقایسه با قیمت بازار شاخص بهتری برای ارزش‌گذاری سهم است . مثلا به شرط پایداری سایر متغیرها، سهمی با قیمت ۲۰۰ ریال و P/E برابر ۱۰ بسیار گران‌تر از سهمی با قیمت ۲۰۰۰۰ و P/E برابر ۱۰ است.

توجه کنید که محدودیت‌هایی در این مثال وجود دارد. شما نمی‌توانید P/E های دو شرکت کاملا متفاوت را برای ارزش‌گذاری بهتر آنها مقایسه کنید. به عبارت دیگر تعیین بالا یا پایین بودن P/E بدون توجه به دو عامل اصلی بسیار دشوار است :

۱) نرخ رشد شرکت و ۲) صنعت.

۱) نرخ رشد شرکت
آیا اندازه‌ی رشد گذشته‌ی شرکت‌ها می‌تواند معرف نرخ‌های انتظاری از رشد آینده باشد؟ هر چند پاسخ این پرسش نمی‌تواند صریح باشد اما در عمل سرمایه‌گذاران برای پیش‌بینی سود (EPS ) و محاسبه‌ی P/E از نرخ‌های رشد گذشته استفاده می‌کنند.

۲) صنعت
مقایسه‌ی شرکت‌ها تنها در صورتی فایده‌مند است که به یک صنعت تعلق داشته باشند، مثلا” شرکت‌های صنعت X عمدتا دارای ضرایب P/E پایین هستند چون به رغم ثبات صنعت رشد پایینی دارند. از طرف دیگر شرکت‌های صنعت Y به دلیل انتظار رشد بالایی که از آنها وجود دارد، از P/E های بالایی برخوردارند.

دام‌های کاربرد P/E

تا بدین جا آموختیم که در شرایط معینی P/E می‌تواند ما را در تعیین بالا یا پایین بودن ارزش یک شرکت کمک کند. همچنین پی بردیم که P/E تنها در شرایط معینی معتبر است. اما علاوه بر این، دام‌های دیگری نیز در تحلیل P/E وجود دارد که در ادامه درباره‌ی برخی از آنها بحث می‌شود.

حسابداری

سود یک اندازه‌ی حسابداری است که در محاسبه‌اش از اقلام غیر‌نقدی نیز استفاده می‌شود. معیارهای اندازه‌گیری سود بر طبق اصول حسابداری همگانی (GAAP ) مقرر می‌شوند. این اصول در گذر زمان تغییر می‌کند و در هر کشوری نیز متفاوت از دیگر کشورها است.

از این رو محاسبه‌ی سود ( EPS) بسته به چگونگی دفترداری و حسابداری می‌تواند به صورت‌های متفاوت ارائه شود. در نتیجه مقایسه‌ی سودها (EPS ها) با یک دیگر گاهی به مقایسه‌ی سیب و پرتقال شبیه خواهد بود.

تورم

در شرایطی که اقتصاد کشور تورم بالایی را تجربه می‌کند طبعاٌ کالاها و هزینه‌های استهلاک به دلیل بالا رفتن هزینه‌های جایگزینی کالاها و تجهیزات در مقایسه با سطح عمومی قیمت‌ها کم نمایی می‌شود.

بنابراین در زمان وجود‌ تورم در کشور، P/E ها عموما پایین‌تر می آیند زیرا بازار سودها را که به صورت ساختگی به بالا گرایش دارد تخریب شده می‌بیند.

بررسی P/E همانند تمامی نسبت‌ها، در گذر زمان برای پی‌بردن به روند آن ارزشمند است. تورم این بررسی را دشوار می‌کند زیرا اطلاعات گذشته در امروز از فایده‌مندی کم‌تری برخوردارند .

تفسیری دیگر از پی بر ای

P/E پایین لزوما بدین معنی نیست که ارزش یک شرکت کم نمایی شده است. بلکه به معنای آن است که بازار معتقد است شرکت در آینده‌ی نزدیک با مشکل روبرو خواهد شد. سهمی که قیمتش پایین می آید معمولا دلیلی دارد.

عمده‌ترین دلیلش این است که سود شرکت کم‌تر از سود انتظاری‌اش خواهد بود. این مساله P/E دنباله‌دار بازتابی ندارد مگر آن که سود در عمل نیز محقق گردد.

تنها به اتکای P/E سهام نخرید

یکی از پرتکرارترین اشتباهاتی که سرمایه گذاران غیر حرفه‌ای در بورس مرتکب می‌شوند خرید و فروش سهام صرفا به اتکای P/E بالا یا پایین است.

توجه کنید که ارزش‌یابی سهام تنها با تکیه بر شاخص‌های ساده‌ای مانند P/E ساده‌انگارانه و نادرست است.

P/E بالا ممکن است به معنی بیش‌نمایی ارزش سهم باشد و هیچ تضمینی وجود ندارد که بعدا به سرعت پایین نیاید. ضمنا توجه کنید که حتی اگر ارزش سهمی کمتر از ارزش ذاتی‌اش باشد ممکن است ماه‌ها یا حتی سال ها طول بکشد تا بازار ارزش آن را درک نماید و قیمت سهم به ارزش ذاتی خود نزدیک شود.

درهر صورت تجزیه و تحلیل سهام امری بسیار پیچیده‌تر از دانستن چند نسبت ساده است.

به عبارت دیگر، گرچه «پی بر ای» کلیدی برای معمای ارزش گذاری سهام است اما تمام آن نیست. از این رو توصیه می شود که سرمایه‌گذاران برای خرید سهام با خبرگان سرمایه‌گذاری رایزنی نمایند.

P/E همه چیز یا به عبارتی حرف آخر را درباره ی ارزش سهم نمی‌زند اما برای مقایسه‌ی شرکت‌های یک صنعت، کل بازار یا روند تاریخی P/E یک شرکت فایده‌مند است.