سرمایه‌گذاري مستقیم
مسیر شما: گزارش‌های کارشناسی ❯ الزامات جذب بهینه سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران با بهره گیری از تجربه کشورهای موفق
الزامات جذب بهینه سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران با بهره گیری از تجربه کشورهای موفق
خلاصه :
افزایش سرمایه گذاری مستقیم خارجی، با رشد و توسعه اقتصادی بسیاری از کشورها در دو دهه اخیر همراه شده و رقابتی را در میان کشورهای جهان برای جذب بیشتر سرمایه گذاری خارجی برانگیخته است. اما در مورد اینکه آیا سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از علل رشد و توسعه اقتصادی است و چه نقشی در این زمینه می تواند ایفا کند اختلاف نظرهای فراوان وجود دارد. این گزارش در پی یافتن شرایط و الزامات جذب موفق سرمایه گذاری مستقیم خارجی برای استفاده بهینه از آن به عنوان ابزار توسعه اقتصادی در ایران است.
در این گزارش مطالعات نظری و تجربی خارجی برای یافتن شرایط و الزامات جذب بهینه سرمایه گذاری خارجی بررسی شد. تطبیق رهنمودهای حاصل شده از تحقیق با وضعیت ایران از طریق بررسی آمارهای موجود، مرور مطالعات پیشین و نظرسنجی از خبرگان نشان می دهد، شرایط بهره برداری کافی و حداکثری از میزان اندک جذب جریان ورودی سرمایه خارجی در جهت توسعه اقتصادی کشور وجود ندارد. اگرچه محیط نامناسب کسب وکار و تحریم های بین المللی از اقبال سرمایه گذار خارجی به ورود و سرمایه گذاری در کشور بهشدت کاسته است، اما زمینه استفاده مناسب از همان میزان اندک سرمایه خارجی ورودی نیز فراهم نشده است. از مهم ترین دلایل این مشکل می توان به برداشت و درک نادرست مدیران و سیاستگذاران کشور از سرمایه گذاری مستقیم خارجی و نبود ظرفیت های جذب و انتقال صحیح و کامل فناوری از این طریق اشاره کرد.
نگاه صرفاً تأمین مالی به سرمایه گذاری خارجی و غفلت از مهم ترین کارکرد آن یعنی انتقال فناوری، درک نادرست از انگیزه های سرمایه گذار خارجی و لزوم سودآوری سرمایه گذاری خارجیان در کشور میزبان، عدم توجه به تعارض منافع سرمایه گذار خارجی با منافع کشور میزبان، تصور خودکار بودن انتقال مدیریت و فناوری در جریان سرمایه گذاری خارجی، عدم ارزیابی صحیح هزینه انتقال اطلاعات در قراردادهای سرمایه گذاری خارجی؛ ازجمله مصادیق برداشت نادرست از سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران است.
تجربه نشان می دهد استفاده از سرمایه گذاری خارجی در ایران، انتقال مؤثر و جهش فناوری را در پی نداشته است و برای انتقال مؤثر فناوری، باید ظرفیت های جذب آن در کشور ایجاد شود. وجود ظرفیت های علمی و فنی لازم برای جذب دانش بنیادین و عملیاتی و وجود نهادهای لازم برای ایجاد ظرفیت و جذب دانش از خارجیان از الزامات انتقال فناوری در سرمایه گذاری خارجی است.
همچنین تجربه کشورهای موفق نشان می دهد ورود سرمایه خارجی در این کشورها مبتنی بر انتخاب و تعیین شروط برای انتقال فناوری در چارچوب سیاست صنعتی این کشورها بوده است. کشوری که نداند چه نوع فناوری را برای چه بخشی از تولید می خواهد، یعنی آمایش سرزمینی عالمانه و سیاست صنعتی دورنگر و اولویت گذاری آموزشی و پژوهشی هوشمندانه نداشته باشد، سرمایه‌گذاري مستقیم نمی تواند به سرمایه گذاری خارجی در راستای منافع بلندمدتش سامان بدهد. بنابراین به منظور جذب بهینه سرمایه گذاری خارجی در ایران پیشنهاد می شود:
• برداشت و درک صحیحی از سرمایه گذاری مستقیم خارجی در میان مدیران و سیاستگذاران کشور ایجاد شود؛ به نحوی که به سرمایه گذاری خارجی به عنوان ابزار انتقال فناوری نگریسته شود و نه ابزاری برای تأمین مالی.
هیبرای بهره گیری از اصلی ترین کارکرد سرمایه گذاری مستقیم خارجی، یعنی انتقال فناوری، ظرفیت های جذب فناوری از خارج ایجاد شود.
هیسیاست های گزینشی و تعیین شروط انتقال فناوری در چارچوب سیاست صنعتی و برنامه های آمایش سرزمین با ملاحظه حفظ دستاوردهای شرکت های داخلی در مقابل شرکت های خارجی، تدوین گردد.
• با الگوبرداری از کشورهای موفق همچون اتحادیه اروپا، ملاحظات فرااقتصادی (به ویژه ملاحظات سیاسی و امنیتی) درخصوص سرمایه گذاری خارجی جدی گرفته شوند.
در این راستا انجام مطالعات برای شناسایی فرصت ها و مزیت های نسبی یا خلق مزیت های جدید و یافتن حلقه های مفقوده زنجیره ارزش براساس سیاست صنعتی و برنامه های آمایش سرزمین و حفظ دستاوردهای شرکت های داخلی در مقابل شرکت های خارجی مسئله مهمی است.
سرمایه‌گذاري مستقیم
منبع خبر: پایگاه خبری اتاق ایران
کلمات کلیدی
سرمایه گذاری مستقیم خارجی- چین- دیپلماسی اقتصادی- رشد اقتصادی- صندوق بین المللی پول- تجارت خارجی- منابع انرژی- اخبار تجارت بین الملل
متن خبر
محمد خزاعی، معاون وزیر اقتصاد و رئیس‌کل سازمان سرمایه‌گذاری در سومین همایش فرصت‌های بازرگانی و سرمایه‌گذاری ایران و چین، با اشاره به توسعه روزافزون روابط همه‌جانبه دو کشور، گفت: شرکت‌های چینی از اواخر سال ۹۲ تا دی‌ماه ۹۶ حدود ۲.۳ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم در ایران انجام داده‌اند درحالی‌که این سرمایه‌گذاری از سال ۷۵ تا سال ۹۲ فقط ۱۱۰ میلیون دلار بوده است.
محمد خزاعی، معاون وزیر اقتصاد و رئیس‌کل سازمان سرمایه‌گذاری در سومین همایش فرصت‌های بازرگانی و سرمایه‌گذاری ایران و چین، با اشاره به توسعه روزافزون روابط همه‌جانبه دو کشور، گفت: شرکت‌های چینی از اواخر سال ۹۲ تا دی‌ماه ۹۶ حدود ۲.۳ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم در ایران انجام داده‌اند درحالی‌که این سرمایه‌گذاری از سال ۷۵ تا سال ۹۲ فقط ۱۱۰ میلیون دلار بوده است.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: در دیپلماسی سیاسی و اقتصادی، انتظارات و توقعات جامعه و سیاستمداران، فقط بخشی از دیپلماسی بر اساس واقعیت‌های سیاسی و اقتصادی است؛ بر این اساس اینکه متأسفانه به‌محض بروز مشکل کوچکی مثلاً در حوزه بانکی یا تجاری با یک کشور، برخی از افراد گلایه کرده و مسئله را بزرگ میکنند، درست نیست و می‌تواند به روابط حسنه چندین ساله کشورها لطمه بزند.
محمد خزاعی، در سومین همایش فرصت‌های بازرگانی و سرمایه‌گذاری ایران و چین، با اشاره به گلایههای که اخیراً از بروز برخی مشکلات جزئی در چین شده بود، تأکید کرد: نمی‌توان با نادیده گرفتن واقعیت‌های موجود در یک کشور انتظار داشت که همه‌چیز ۱۰۰ درصد عالی باشد و مشکلی رخ ندهد.
رئیس‌کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های فنی و اقتصادی ایران، اظهار کرد: واقعیت این است که ایران امروز، یکی از بزرگ‌ترین قدرت‌های نظامی، سیاسی و اقتصادی منطقه محسوب میشود و کشوری است که بدون حضور آن، معادلات سیاسی منطقه رقم نمی‌خورد.
خزاعی با اشاره به اینکه روابط ایران و چین چند هزارساله است و در فرهنگ و اقتصاد دو کشور ریشه دارد، ادامه داد: واقعیت دیگر این است که روابط ایران و چین در دوران تحریم نیز خوب بوده و ما از حمایت دولت چین برخوردار بوده‌ایم و در شرایط فعلی نیز ایران از بهبود همکاری‌های سیاسی، اقتصادی و سرمایه‌گذاری در سطح بین‌المللی و دوجانبه استقبال می‌کنیم.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارائی با بیان اینکه چین امروز با چین ۱۵ سال پیش، کاملاً متفاوت است، گفت: جمهوری خلق چین، امسال چهلمین سرمایه‌گذاري مستقیم سال برنامه اصلاحات اقتصادی خود را می‌گذراند و سیزدهمین برنامه توسعه اقتصاد خود را از سال قبل آغاز کرده که رشد اقتصادی بالای ۶.۵ درصد را برای سال‌های آینده در نظر گرفته است.
او ادامه داد: در این مسیر، کشور چین ایده‌های بزرگ اقتصادی را نیز در سطح جهان مطرح کرده که ایده «یک‌راه- یک کمربند» از جمله آن‌هاست و توانسته جای خود را باز کند.
رئیس‌کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های فنی و اقتصادی ایران، با بیان اینکه در این ایده، به‌واسطه جایگاه مهم کشورمان در منطقه، ایران باید نقش قابل‌توجهی داشته باشد، افزود: بیش از ۶۵ کشور در مسیر ایده «یک‌راه- یک کمربند» در خشکی و دریا واقع شده‌اند و کشور ایران یکی از بهترین موقعیت‌ها را در این مسیر دارد.
خزاعی همچنین تأسیس بانک زیرساخت آسیا با سرمایه اولیه ۱۰۰ میلیارد دلار را از دیگر اقدامات دولت چین عنوان کرد که توانسته است در رقابت با صندوق بین‌المللی پول قرار بگیرد.
به گفته او این بانک فقط بر توسعه کشورهای آسیایی متمرکز میشود و مخصوص سرمایه‌گذاری در این کشورهاست و ایران نیز از ابتدا افتخار داشته به‌عنوان عضو مؤسس این بانک با حق رأی بالا حضور داشته باشد.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی، ایجاد صندوق مربوط به ایده «یک‌راه- یک کمربند» را از دیگر اقدامات مؤثر چین عنوان کرد که با سرمایه اولیه ۴۸ میلیارد دلاری، برای توسعه سرمایه‌گذاری‌های این مسیر، که پیش‌بینی میشود بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار باشد، همکاری خواهد کرد.
خزاعی با اشاره به اینکه امروزه چین به یک قدرت بزرگ تجاری تبدیل شده که روابط گسترده‌ای با کل جهان دارد و از سوی دیگر ایران نیز قدرت برتری در منطقه است که اتفاقاً روابط حسنه و دوستانه‌ای با چین دارد.
او تأکید کرد: در این شرایط با در نظر گرفتن فضای عمومی جهان، تنظیم روابط، کنترل روابط و تلاش برای توسعه روابط توسط هر دو کشور بسیار اهمیت دارد و این مسئله به نفع دولت و ملت هر دو کشور خواهد بود.
خزاعی چین و ایران را دو شریک تاریخی و استراتژیک عنوان کرد که روابط آنها روزبه‌روز در حال گسترش است و برخلاف آنچه برخی فکر میکنند، این روابط هرگز دچار مشکل نشده است.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی ادامه داد: فعلاً بیش از ۸درصد منابع انرژی نفت و مشتقات نفت و گاز موردنیاز چین از ایران تأمین میشود و این در حالی است که این کشور می‌تواند منابع موردنیاز خود را از کشورهای دیگر تأمین کند.
به گفته خزاعی، سطح فروش نفت خام ایران به چین در بالاترین سطح در دهه اخیر قرار دارد و به قیمت روز، ایران سالانه بیش از ۱۱ میلیارد دلار نفت به چین صادر میکند.
او ادامه داد: مجموع تجارت ایران و چین در سال ۲۰۱۷ حدود ۲۲درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته و در حوزه سرمایه‌گذاری نیز اولین قرارداد بزرگ مالی با این کشور به امضا رسیده است.
خزاعی با اشاره به قرارداد ۱۰ میلیارد دلاری میان ایران و یک موسسه مالی چینی، گفت: این غیر از سایر توافق‌های اقتصادی بین دو کشور است که بر اساس آن حدود ۱۱ میلیارد دلار پروژه در ایران برای تأمین مالی به مؤسسات مالی چینی معرفی شده و آماده شروع همکاری است.
او افزود: از اواخر سال ۹۲ تا دی‌ماه ۹۶ در حوزه سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، ارزش سرمایه‌گذاری مستقیم شرکت‌های چینی در ایران حدود ۲.۳ میلیارد دلار بوده درحالی‌که سرمایه‌گذاری مستقیم شرکت‌های چینی از سال ۱۳۷۵ تا ۹۲ فقط ۱۱۰ میلیون دلار بوده است.
معاون وزیر اقتصاد با بیان اینکه طبیعی است در این شرایط برخی از کشورهای جهان و منطقه از روابط حسنه ایران و چین راضی نباشند، گفت: بنابراین هم ما و هم چینی‌ها، در کلیه سطوح از دولت‌ها گرفته تا بانک‌ها، و فعالان اقتصادی بخش خصوصی باید مراقبت کنیم که به این روابط خدشه‌ای وارد نشود.
اثرات اقتصاد دانش‌بنیان بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ( نظریه همگرایی‌های اقتصادی- منطقه‌ای برای کشورهای عضو اکو)
همزمان با گسترش بحث جهانی‌شدن در کنار ظهور عصر اقتصاد دانش‌پایه، برخی از اقتصاددانان بر این باورند که بین‌المللی کردن بازارهای جهانی به ضرر کشورهای درحال‌توسعه خواهد بود. ازاین‌رو، منطقه‌گرایی و تشکیل ترتیبات منطقه‌ای مطرح شده تا از این طریق کشورها بتوانند خود را در مقابل مشکلات و بحران‌های جهانی حفظ کنند. در ضمن با شناخت مزیت‌های نسبی و تکیه بر ظرفیت‌های جدید عصر دانایی و تقویت نهادها و بسترهای اقتصاد دانش‌بنیان، ارتقای سرمایه‌گذاری خارجی و متعاقب آن رشد اقتصادی را در درون منطقه میسر سازند. در مقاله حاضر، پس از بررسی تئوری‌ها و ادبیات موضوع مشترک سه مبحث اقتصاد دانش‌بنیان، منطقه‌گرایی و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و در چارچوب الگوی اقتصادسنجی جاذبه، اثرات اقتصاد دانش‌بنیان در قالب الگوی همگرایی‌های اقتصادی – منطقه‌ای بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کشورهای اسلامی سرمایه‌گذاري مستقیم عضو اکو مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد اقتصاد دانش‌بنیان اثرات مثبت بر جذب سرمایه‌گذاری خارجی بین کشورهای منتخب دارد؛ به‌طوری‌که طبق نتایج برآورد شده بهبود هر واحدی شاخص ترکیبی اقتصاد دانش‌بنیان در کشور میزبان در حدود 41 میلیون دلار بر حجم سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی افزوده است.
کلیدواژه‌ها
- اقتصاد دانش بنیان
- همگرایی اقتصادی- منطقه ای
- سرمایه گذاری مستقیم خارجی
- کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی
- مدل جاذبه
عنوان مقاله [English]
Regional Integration, Knowledge- based economy and its Impact on Foreign Direct Investment (Case study: Economic Cooperation Organization (ECO) member countries)
نویسنده [English]
- vahid shaghaghi shahri
چکیده [English]
Among possible measures taken by some countries to safeguard against the phenomenon of globalization is leaning on regional integrations. In fact concurrent with globalization efforts as well as emerging knowledge-based economy, the idea of regional integration has gained momentum in all continents. By utilizing their comparative advantages in different areas especially by strengthening institution and structures of knowledge based economy, developing countries can ward off against the ill impacts of the globalization era and use these advantages to attract more foreign direct investments and hence achieve higher rates of economic growth.
Methodology
The literature review shows how the classical Gravity Model brings good results to explain the international economic relations. Since the gravity model has physical roots, the trade & foreign investment flows depends on the market size of the origin and the destination countries as well as the distance between them. Recently by the emerging knowledge-intensive economy, several studies have highlighted that an additional effect which should be taken into consideration is the impact of knowledge & new technologies to persuade for attracting of FDI and to improve regional integration & economic relations between countries. For this phenomenon, it is asserted that if some structural changes happen in one country in a way that they affect capital flows, they will affect FDI flows of the neighbors as well, thus, producing positive effects on the volume of bilateral FDI.
In سرمایه‌گذاري مستقیم this article an effort is made to evaluate the impact of regional integration & Knowledge based economy on boosting bilateral FDI among the ECO membership countries. We modeled the country-to-country foreign investment flows over the period from 2005 to 2013 for the Economic Cooperation Organization (ECO) by using the Gravity regression model. The sample was restricted to the 10 ECO countries for n=9 years, resulting in a N= (n*T) = 900 observations. In order to choose between random versus fixed effect specification, an Hausmann test was performed. This test highlights the strong preference for the fixed effect model. Also, we modified Wald test for groupwise heteroskedasticity in the fixed effect regression model and Durbin-Watson test for the Residual autocorrelation detection.
Results and discussion
Results of the Gravity model confirm the assumption of the effectiveness of knowledge economy effects on boosting of bilateral FDI for ECO countries. In other words, there is a positive relationship between the observations of FDI & Knowledge economy for ECO member countries.
The results show that the sign in the basic components are similar to the existing literature. GDP of the origin as well as the destination country is significant, as predicted. Furthermore, the inverse distance has the predicted positive impact on the FDI flows.
Conclusion
The results show a good fit of the gravity model to the related data on the bilateral FDI between ECO countries, hence, confirming the importance of the structural variables of the theoretical model and the independent variable. This results is in the confirmation of the theory relating to spillovers and locational factors. The results represent the importance of the GDP origin & destination countries, and the distance between the two countries and adjacency on FDI flow between ECO member countries. Also the results indicate that improving the KEI in host country would increase the bilateral foreign investment between the selected Islamic countries by 41 million dollar.
This fact calls for further cooperation among the ECO member countries and Institutional reforms & infrastructural development for improving knowledge-based economy in attracting of bilateral FDI.
کلیدواژه‌ها [English]
- Regional Integration
- foreign direct investment
- Knowledge base economy
- OIC Countries
- Gravity model
مراجع
[1] Ashrafzadeh, Seyyed Hamid Reza. (2003). “Economic Integration of Developing Countries: Application of Gravity Model with Panel Data GMM Method and Convergence”, Quaterly Iranian Economic Research, No. 36, pp. 1-28. (In Persian)
[2] Azarbayjani, K., Tayebi, K. and Karimi, H. (2001). “Determination of the Most Appropriate Regional and Commercial Arrangements for the Iranian Economy Based on Global Convergence Indicators”, Quarterly of Iranian Economic Research, 13, pp. 75-107. (In Persian)
[3] Fathi, Yahya. (2001). “Comparison of Effects of Globalization & Integration on the World Trade” Quarterly Journal of Economic Research & Policies, No.21, (In Persian)
[4] Khiabani, N., Rahmani, M., & Razini, E. (2006). Exploring the Possibility of Creating Regional Trade Arrangements among the OIC Member Countries. Pajoohesh'haye Bazargani, pp.215-22 (In Persian)
[5] Najarzadeh, Reza, and Shaghaghi shahri, Vahid. (2006). Regional Integration and its impact on Foreign direct investment, The Journal of Economic Research (Tahghighat – e – Eghtesadi), No.72, pp.337-362. (In Persian)
[6] Rahmani, Mitra. (1997). An assessment of the impact of integration on trade between ECO Membership countries, M.A thesis, Tehran, Alzahra University, (In Persian)
[7] Brenton, P. F. Di Mauro and M. Lucke. (1998). Economic Integration and FDI: An Empirical Analysis of Foreign Investment in the EU and in central and Eastern Europe, Kiel Working Paper No. 809, Institute for Economy of the Kiel University, November, P 105-127
[8] Daude Christian and Stein Ernesto. ( 2011). The Quality Institutions and Bilateral Trade, Economics and Politics, Volume 19, Issue 3 ,P 317–344
[9] Daude, C. and E. Stein, E. L. Yeyati. (2011). "Regional Integration and the Location of FDI", Economic Journal Vol. (75) No 300, p 742-747
[10] Di Mauro. F. (2005). " Economic Integration between the EU and the CEECs: A Sectorial Study" LICOS Discussion Paper 105, p 135-36
[11] Egger, P. and M. Pfaffermayr. (2002). “Foreign Direct Investment and European Integration in the 1990 s”, Working Papers in Economics, Institute of Economic Theory, Economic Policy and Economic History, P 132
[12] Harris.Mark.N and Matyas,L. (1998). The Econometrics of Gravity Models, Melbourne Institute Working Paper No.5/98, P 695-711,
[13] Hein, Piert and et.al. (2004). Foreign Direct Investment and European Integration: Implications for CEEC. Working Paper No.890, P 78
[14] Helpman, E., Krugman, P. R. (1984). "Market Structure and Foreign Trade", Cambridge: The MIT Press.
[15] Krugman, P. and A,J. Venables. (1995). “Globalization and the Inequality of Nations", NBER Working Paper, No.5098, National Bureau of Economic Research , P 235-248
[16] Kumar, N. (1990). Intangible Assets, Internationalization and Foreign Production: Direct Investment and Licensing in Indian Manufacturing, Weltwirtschafliches Archive, 123, No.2 , P 325-45
[17] Kumar, N. (1998). Internationalization of Technology Transfer by US Multinational: A Transaction costs perspectives, Paper Presented at the Annual Meeting of the Academy of International Business, Toronto, October
[18] M. Kabir Hassan. (1998). Is SAARC a viable economic block? Evidence from gravity model, Journal of Asian economics.- Amsterdam: Elsevier Science, ISSN 1049-0078, Vol. 12.2001, 2, p 263-290
[19] M.Kabir Hassan. (2001). FDI, Integration and Economic Growth. Journal of Economic Studies.20 (1), P 28-45
[20] Markusen, J., and K. Maskus. (2002). Discriminating among Alternative Theories of the Multinational Enterprise. Review of International Economics 10 (4): P 694–707.
[21] Markusen, James R. (1995). "The Boundaries of Multinational Enterprises and the Theory of International Trade" Journal of Economic Perspectives, Vol. 9, P 169-189
[22] Stein, Ernesto and Eduardo Levy Yeyati. (2002). Regional Integration and the Location of FDI, Working Paper.No492, and p: 1-33.
[22] Thompson D. (1993). Entry into a Foreign Market: Foreign Direct Investment versus Licensing,” Review of International Economics 4(1): 99-104.
آنکتاد: رشد 6 درصدی سرمایه‌گذاری خارجی در ایران
کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) اعلام کرد: سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال 2021 رشد بیش از 6 درصدی داشته و به 1.425 میلیارد دلار رسیده است.
به گزارش خبرنگار اقتصاد بین‌الملل فارس، کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل ( آنکتاد ) هر سال در سلسله گزارش‌های «سرمایه گذاری خارجی جهان» به بررسی روند سرمایه‌گذاری خارجی در کشورهای مختلف می‌پردازد و طی آن آمار مربوط به سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشور های جهان را منتشر میکند.
آنکتاد هرساله چند روز پیش از انتشار رسمی این گزارش در سطح جهان، آن را به صورت ویژه در اختیار افراد یا نهادهایی می‌گذارد و این افراد موظف هستند تا زمان انتشار رسمی جهانی از انتشار آن خودداری کنند.
خبرگزاری فارس با دسترسی به این گزارش، مشروح آن را در روز مقرر منتشر کرده است.
* افزایش 6.18 درصدی سرمایه گذاری متسقیم خارجی در ایران در سال 2021
بر اساس گزارش «سرمایه‌گذاری خارجی جهان 2022»، میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران طی سال 2021 به 1 میلیارد و 425 میلیون دلار رسیده است.
میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال 2020 معادل 1 میلیارد و 342 میلیون دلار بود؛ یعنی میزان سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در سال 2021 با افزایش (83 میلیون دلاری) 6.18 درصدی مواجه شده است.
سرمایه گذاری خارجی در ایران در سال های 2020 و 2019 و 2018 به ترتیب 11 درصد، 36.4 درصد و 30 درصد افت کرده بود.
میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایران در سال 2019 برابر با 1 میلیارد و 508 میلیون دلار ، در سال 2018 برابر با 2 میلیارد و 373 میلیون دلار در سال 2017 برابر با 5 میلیارد و 19 میلیون دلار بوده است. این رقم در سال 2016 برابر با 3 میلیارد و 372 میلیون دلار بود.
ایران در سال 2014 بالغ بر 2 میلیارد و 105 میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کرده بود که این رقم در سال 2015 به 2 میلیارد و 50 میلیون دلار کاهش یافته بود.
میزان سرمایه مستقیم خارجی جذب شده در سال 2013 نیز 3 میلیارد و 50 میلیون دلار بوده است. این رقم در سال 2012 برابر با 4 میلیارد و 662 میلیون دلار برآورد شده بود.
* سهم ایران از میزان کل جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان
بر اساس این گزارش، سال گذشته میلادی در جهان، 1.582 تریلیون دلار جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی انجام شده که نسبت به سال پیش از آن، 619 میلیارد و 171 میلیون دلار بیشتر است.
سهم ایران از این میزان سرمایه گذاری در جهان 0.09 درصد است. سهم ایران در سال 2020 برابر با 0.13 درصد و در سال 2019 برابر با 0.09 درصد بود.
* نزول 8 پله ای ایران جایگاه ایران در آخرین سال دولت دوازدهم
بر اساس این گزارش، ایران در سال 2021 (1400) در جایگاه 80 در میان کشورهای مورد بررسی را به خود اختصاص داده که نسبت به گزارش سال گذشته 8 پله نزول داشته است. البته میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال 2020 در بسیاری از کشورها به علت شیوع کرونا به شدت کاهش یافته است.
بر این اساس، ایران در سال 2020 (1399) در جایگاه 72 در میان کشورهای مورد بررسی قرار گرفته بود و نسبت به گزارش سال پیش از آن 6 پله صعود داشت. البته میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال 2020 در بسیاری از کشورها به علت شیوع کرونا به شدت کاهش یافته بود.
ایران در سال 2019 با 23 پله نزول جایگاه 78 و در سال 2018 با 10 پله نزول جایگاه 55 را به خود اختصاص داده بود. جایگاه ایران در سال 2017 (1396) برابر با 45 بود.
* پیشی گرفتن دوباره کشورهای در حال توسعه از توسعه یافته در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی
با اینکه همیشه سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشورهای توسعه یافته از سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشورهای در حال توسعه بیشتر بوده است اما در سال 2020، این روند معکوس شد و در سال 2021 ادامه یافت.
سهم کشورهای در حال توسعه از کل سرمایه گذاری مستقیم خارجی انجام شده در جهان در سال 2021 نزدیک به 52.87 درصد برابر با 836 میلیارد و 571 میلیون دلار بوده است. این رقم در سال 2020 برابر با 66.3 درصد بود.
و کشورهای توسعه یافته 745 میلیارد و 739 میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کردند که 47.12 درصد کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان است. این رقم در سال 2020 برابر با 31.2 درصد بود.
به نظر می رسد، آغاز شیوع کرونا در سال 2020 بر میزان جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشورهای توسعه یافته به شدت تاثیر گذاشته است و این روند همچنان ادامه دارد.
کشورهای در حال توسعه در سال 2012 برای نخستین بار، از کشورهای توسعه یافته در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی پیشی گرفتند و این وضعیت را در سال 2014 نیز حفظ کردند. این وضعیت بار دیگر در سال 2018 اتفاق افتاد.
* سه کشور نخست جهان در جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی
آمریکا با 367 میلیارد و 376 میلیون دلار، چین با 180 میلیارد و 957 میلیون دلار و هنگ کنگ با 140 میلیارد و 696 میلیون دلار به‌ترتیب در رتبه‌های اول تا سوم به لحاظ جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی قرار دارند.
* سرمایه گذاری مستقیم خارجی جذب‌شده برخی کشورها
میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی جذب شده توسط برخی کشورهای دیگر فرانسه حدود 14 میلیارد دلار، آلمان 31 میلیارد دلار، انگلیس 27 میلیارد و 561 میلیون دلار، کانادا 59 میلیارد و 676 میلیون دلار، ژاپن 24.6 میلیارد دلار است.
بررسی سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران و منطقه
لذا به‌دلیل نقش حیاتی و عمده سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در توسعه و رشد اقتصادی، هر یک از کشورها تدابیری متناسب با شرایط کشور خود برای جذب بهتر و بیشتر آن از طریق ارائه تسهیلات و حمایت‌های ویژه از سرمایه‌گذاران خارجی، اتخاذ میکنند. جذب سرمایه خارجی، موتور محرکه رشد و توسعه اقتصادی در نظریات و الگوهای رشد اقتصادی کشورهای پیشرفته جهان محسوب میشود. لذا امروزه جذب سرمایه خارجی از جمله مهم‌ترین دغدغه‌های دولتمردان و تصمیم‌گیرندگان اقتصادی در هر کشور میباشد. امارات در سال 2020 با جذب 19.8 میلیارد دلار موفق‌ترین کشور خلیج فارس در جذب سرمایه خارجی میباشد و عربستان و عمان در جایگاه بعدی. سرمایه گذاری مستقیم خارجی شامل جریان سرمایه از یک کشور به کشور دیگر است که به سرمایه گذاران خارجی سهام مالکیت گسترده ای در شرکت ها و دارایی های داخلی می دهد. سرمایه گذاری خارجی به این معناست که خارجی ها به عنوان بخشی از سرمایه گذاری یا سهامی که به اندازه کافی بزرگ است، نقش فعالی در مدیریت دارند که سرمایه گذار خارجی را قادر می سازد تا بر استراتژی تجاری تأثیر بگذارد. یک روند مدرن به سمت جهانی شدن گرایش دارد، جایی که شرکت های چند ملیتی در کشورهای مختلف سرمایه گذاری می کنند.
برای درک بهتر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی چند مثال عینی را باید یادآور شد. یک خودروساز ژاپنی یک کارخانه مونتاژ خودرو در مکزیک می سازد. یک شرکت نرم افزاری ایتالیایی یک دفتر فروش در کنیا افتتاح میکند تا با خدمات خود به بازار کنیا دست پیدا کند. یک شرکت بزرگ معدنی استرالیایی یک شرکت کوچکتر در آنگولا تاسیس میکند تا محصولات خود را تنوع دهد و. در حقیقت سرمایه گذاری مستقیم خارجی به عنوان یک رویداد برد-برد در نظر گرفته می شود که سرمایه و مشاغل جدید را برای کشورهای در حال توسعه به ارمغان می آورد و در عین حال فرصت هایی را برای شرکت ها و سرمایه گذاران ایجاد می کند. شرکت های بزرگ چند ملیتی با افتتاح شعب و گسترش سرمایه گذاری های خود در سایر کشورها به دنبال فرصت های جدیدی برای رشد اقتصادی خواهند بود. سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی شامل سرمایه‌گذاری‌های فیزیکی بلندمدت انجام شده توسط یک شرکت در یک کشور خارجی، مانند افتتاح کارخانه یا خرید ساختمان یا شرکت ها، مؤسسات مالی و سرمایه گذاران خصوصی است که سهام شرکت های خارجی را که در بورس خارجی معامله یا خریداری هم میکنند می باشد. وام های تجاری نوع دیگری از سرمایه گذاری خارجی است و شامل وام های بانکی است که توسط بانک های داخلی به مشاغل در کشورهای خارجی یا دولت های آن کشورها صادر میشود.
***سرمایه گذاری خارجی چگونه کار می کند؟
سرمایه گذاری خارجی تا حد زیادی به عنوان یک کاتالیزور برای رشد اقتصادی در آینده دیده می شود. سرمایه‌گذاری‌های خارجی می‌توانند توسط افراد انجام شوند، اما اغلب تلاش‌هایی هستند که توسط شرکت‌ها و شرکت‌هایی با دارایی‌های قابل توجه دنبال می‌شوند که به دنبال گسترش دامنه خود هستند. با افزایش جهانی شدن، شرکت های بیشتری در کشورهای سراسر جهان شعبه دارند. برای برخی از شرکت های چندملیتی، افتتاح کارخانه های تولید و تولید جدید در یک کشور متفاوت به دلیل فرصت های تولید ارزان تر و هزینه های نیروی کار، جذاب است. علاوه بر این، این شرکت های بزرگ اغلب به دنبال تجارت با کشورهایی هستند که کمترین میزان مالیات را پرداخت می کنند. آنها ممکن است این کار را با جابجایی دفتر مرکزی یا بخش‌هایی از تجارت خود به کشوری انجام دهند که بهشت مالیاتی است یا قوانین مالیاتی مطلوبی با هدف جذب سرمایه‌گذاران خارجی دارد. برخی از محبوب‌ترین کشورهای بهشت مالیاتی که سرمایه‌گذاران خارجی را جذب میکنند عبارتند از: باهاما، برمودا، موناکو، لوکزامبورگ، موریس و جزایر کیمن.پ
سرمایه گذاری مستقیم خارجی در مقابل غیر مستقیم
سرمایه گذاری‌های خارجی را می توان به یکی از دو روش مستقیم و غیر مستقیم طبقه بندی کرد. سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) سرمایه‌گذاری‌های فیزیکی و خریدهایی است که توسط یک شرکت در یک کشور خارجی، معمولاً با افتتاح کارخانه‌ها و خرید ساختمان‌ها، ماشین‌آلات، کارخانه‌ها و سایر تجهیزات در کشور خارجی انجام میشود. این نوع سرمایه‌گذاری‌ها عموما بیشتر کاربرد دارند، زیرا در حقیقت نوعی سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت محسوب می‌شوند و به تقویت اقتصاد کشور خارجی کمک میکنند. سرمایه‌گذاری غیرمستقیم خارجی شامل شرکت‌ها، مؤسسات مالی و سرمایه‌گذاران خصوصی است که سهام یا موقعیت‌هایی را در شرکت‌های خارجی که در بورس خارجی معامله میکنند، خریداری میکنند. به طور کلی، این شکل از سرمایه گذاری خارجی چندان مطلوب نیست و کاربرد زیادی در عرصه بین المللی ندارد، زیرا شرکت های داخلی می توانند به راحتی سرمایه گذاری خود را خیلی سریع و گاهی در عرض چند روز پس از خرید بفروشند. این نوع سرمایه گذاری گاهی اوقات به عنوان سرمایه گذاری پورتفولیوی خارجی (FPI) نیز شناخته می شود. سرمایه گذاری غیرمستقیم نه تنها شامل ابزارهای سهام مانند سهام، بلکه شامل ابزارهای بدهی مانند اوراق قرضه نیز می شود.
*** اهمیت سرمایه گذاری مستقیم خارجی برای کشورهای در حال توسعه
صندوق سرمایه‌گذاري مستقیم بین المللی پول معتقد است انعطاف پذیری سرمایه گذاری مستقیم خارجی در طول بحران های مالی ممکن است باعث شود بسیاری از کشورهای در حال توسعه آن را به عنوان جریان سرمایه خصوصی انتخابی در نظر بگیرند. اگرچه شواهد قابل توجهی وجود دارد که نشان می دهد چنین سرمایه گذاری به نفع کشورهای میزبان است، آنها باید تأثیر بالقوه آن را با دقت و واقع بینانه ارزیابی کنند. سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) ثابت کرده است که در طول بحران های مالی انعطاف پذیر است. به عنوان مثال، در کشورهای آسیای شرقی، چنین سرمایه گذاری در طول بحران های مالی جهانی 1997-1998 به طور قابل ملاحظه ای پایدار بود. در مقابل، سایر اشکال جریان سرمایه خصوصی - جریانهای دارایی و بدهی پرتفوی، و به ویژه جریانهای کوتاه مدت - در معرض تغییرات زیادی در همان دوره قرار گرفتند (به دادوش، داسگوپتا، و راتا، 2000؛ و لیپسی، 2001 مراجعه کنید). انعطاف پذیری سرمایه گذاری مستقیم خارجی در طول بحران های مالی در طول بحران مکزیک 1994-95 و بحران بدهی آمریکای لاتین در دهه 1980 نیز مشهود بود.
این انعطاف‌پذیری می‌تواند بسیاری از کشورهای در حال توسعه را وادار کند که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی را بر سایر اشکال جریان سرمایه ترجیح دهند، و روندی را که برای سال‌های متمادی مشهود بوده است، بیشتر کند (نگاه کنید به نمودار 1). آیا ترجیح سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر سایر اشکال ورودی سرمایه خصوصی موجه است؟ این مقاله با مرور کارهای نظری و تجربی اخیر در مورد تأثیر آن بر سرمایه گذاری و رشد کشورهای در حال توسعه، تا حدودی این موضوع را روشن می کند. سرمایه گذاری مستقیم خارجی امکان انتقال فناوری به ویژه در قالب انواع جدید نهاده های سرمایه را به کشورهای در حال توسعه می دهد که از طریق سرمایه گذاری‌های مالی یا تجارت در کالاها و خدمات قابل دستیابی نیست. FDI همچنین می تواند رقابت را در بازار نهاده داخلی ارتقا دهد. دریافت‌کنندگان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی اغلب در جریان راه‌اندازی کسب‌وکارهای جدید، آموزش کارمندان را کسب میکنند که به توسعه سرمایه انسانی در کشور میزبان کمک میکند. سود حاصل از FDI به درآمدهای مالیاتی شرکت در کشور میزبان کمک می کند. این نوع سرمایه گذاری ها می تواند رشد اقتصادی جوامع محلی را تشویق کند. سود را می توان مجدداً در جامعه برای باز کردن مشاغل جدید سرمایه گذاری کرد که مزایای قابل توجهی را برای جامعه فراهم می کند و با هم می تواند فرصت های جدیدی را برای ایجاد کانال های جدید سرمایه گذاری مستقیم خارجی در شرکت های سایر بخش ها باز کند. این امر هوای تازه را برای مردم محلی آنقدر به نحو مطلوبی فراهم می کند، تا با داشتن یک شغل بهتر با حقوق زیاد، زندگی بهتری داشته باشند، جاییکه می توانند با شرط بندی آنلاین مقداری پول برای تفریح خرج کنند.
وقتی سرمایه‌گذار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی انجام می‌دهد، باید بحث نژاد و رنگ را کنار بگذارد. زیرا خطر هرج و مرج را که ممکن است به دلیل نژادپرستی رخ دهد کاهش می دهد. با انجام این کار، شرکت به یک تجارت عالی تبدیل می شود زیرا بیشتر بر فرآیند ایجاد و دریافت مشاوره از طرف های دیگر که سرمایه گذارانی هستند که می توانند مزایای خاصی را برای توسعه شرکت ارائه دهند متمرکز است. با سرمایه گذاری در کشورهای دیگر، سرمایه گذاران می توانند کسب و کار دومی خارج از شرکت محلی خود داشته باشند و از سرمایه گذاری سود ببرند. داشتن یک کسب و کار در یک کشور خارجی می تواند به سرمایه گذاران الهام بیشتری برای چگونگی داشتن یک شرکت پایدار و بزرگ بدهد. این درس بزرگی برای سرمایه گذاران خواهد بود تا کسب و کار خود را توسعه دهند.
دیدگاه شما